Dostupni linkovi

Sve RFE/RL stranice
UŽIVO
logotip stranice logotip stranice
Prethodni Naredni
Vanredno
Foto galerije

Ruševine u Mostaru i 25 godina poslije rata

Na desetine reprezentativnih, historijskih objekata širom Mostara, koji su teško oštećeni u ratu između 1992. i 1995. godine, i dan-danas stoje u ruševinama, predstavljajući opasnost za ljude i saobraćaj.

Najviše takvih objekata je u Ulici maršala Tita, među Mostarcima poznatijoj kao Glavna ulica, koja se nalazi blizu Starog mosta, u istočnom - većinski bošnjačkom - dijelu Mostara.

Više porušenih javnih objekata nalazi se i na Španskom trgu, u centru Mostara, gdje je tokom 1993. i 1994 .godine bila ratna linija razdvajanja između snaga Hrvatskog vijeća obrane (HVO) i Armije Republike BiH.

Kako su ranije gradske vlasti objašnjavale, objekti su ostali neobnovljeni zbog nedostatka investicija, ali i zbog neriješenih imovinsko-pravnih odnosa, pošto su te zgrade građene dijelom i kao privatne u vrijeme austrougarske uprave u BiH, pa su tokom perioda socijalizma nacionalizirane, tako da još nisu riješena imovinska pitanja.

Gradske vlasti su tvrdile i da obnova porušenih objekata širom Mostara zavisi i od viših nivoa vlasti - kantona, entiteta, te države BiH.

Univerzitetska biblioteka; zgrada-ruševina u Ulici Nikole Šubića Zrinjskog, koja se do rata zvala Lenjinovo šetalište; tu je bila smještena biblioteka Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru; među Mostarcima je poznata i kao kuća Mujage Komadine, gradonačelnika Mostara iz vremena austrougarske uprave u Bosni i Hercegovini.  
1 Univerzitetska biblioteka; zgrada-ruševina u Ulici Nikole Šubića Zrinjskog, koja se do rata zvala Lenjinovo šetalište; tu je bila smještena biblioteka Univerziteta “Džemal Bijedić” u Mostaru; među Mostarcima je poznata i kao kuća Mujage Komadine, gradonačelnika Mostara iz vremena austrougarske uprave u Bosni i Hercegovini.
 
“Staklena banka”; riječ je o objektu Privredne banke Sarajevo, izgrađenom neposredno uoči rata 1992. godine, koji je u vrijeme prije sukoba i ostakljen i u to vrijeme bila je jedna od najsavremenijih zgrada; iako je Vlada entiteta Federacija BiH prije tri godine kupila taj objekat za smještaj pet ministarstava koja po ustavu FBIH imaju sjedište u Mostaru, on još uvijek nije obnovljen.  
2 “Staklena banka”; riječ je o objektu Privredne banke Sarajevo, izgrađenom neposredno uoči rata 1992. godine, koji je u vrijeme prije sukoba i ostakljen i u to vrijeme bila je jedna od najsavremenijih zgrada; iako je Vlada entiteta Federacija BiH prije tri godine kupila taj objekat za smještaj pet ministarstava koja po ustavu FBIH imaju sjedište u Mostaru, on još uvijek nije obnovljen.
 
Zgrada Privredne banke Sarajevo i Privredne komore BiH; nalazi se na Španskom trgu u Mostaru, u centralnoj gradskoj zoni, na samoj bivšoj liniji razdvajanja; izgrađena je takođe u vrijeme SFRJ (Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija), a u proteklom ratu je teško oštećena.  
3 Zgrada Privredne banke Sarajevo i Privredne komore BiH; nalazi se na Španskom trgu u Mostaru, u centralnoj gradskoj zoni, na samoj bivšoj liniji razdvajanja; izgrađena je takođe u vrijeme SFRJ (Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija), a u proteklom ratu je teško oštećena.
 
Zgrada među Mostarcima poznatija kao “Jagnje”, na Španskom trgu; gdje se u vrijeme prije rata nalazio istoimeni restoran; riječ je o nizu objekata izgrađenih takođe u vrijeme austrougarske uprave u BiH; u istom redu objekata, na suprotnom kraju, nalazi se velika ruševina u kojoj je bilo sjedište tadašnje Ljubljanske banke u Mostaru, koja je takođe izgrađena u vrijeme SFRJ (Socijalistička Federatinva Repulika Jugoslavija).  
4 Zgrada među Mostarcima poznatija kao “Jagnje”, na Španskom trgu; gdje se u vrijeme prije rata nalazio istoimeni restoran; riječ je o nizu objekata izgrađenih takođe u vrijeme austrougarske uprave u BiH; u istom redu objekata, na suprotnom kraju, nalazi se velika ruševina u kojoj je bilo sjedište tadašnje Ljubljanske banke u Mostaru, koja je takođe izgrađena u vrijeme SFRJ (Socijalistička Federatinva Repulika Jugoslavija).
 
Robna kuća Razvitak; zgrada u Titovoj ulici, izgrađena tokom perioda SFRJ (Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija), krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih, bila je jedna od najvećih zgrada u Mostaru u to vrijeme; sve do rata, 1992. godine, služila je kao za to vrijeme moderna robna kuća preduzeća “Razvitak” iz Metkovića; iznad same robne kuće, stajao je i stambeni objekat sa oko šezdesetak stanova; tokom rata, zgrada je teško oštećena, pa je nakon rata stambeni objekat, zbog opasnosti od urušavanja, potpuno uklonjen.    
5 Robna kuća Razvitak; zgrada u Titovoj ulici, izgrađena tokom perioda SFRJ (Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija), krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih, bila je jedna od najvećih zgrada u Mostaru u to vrijeme; sve do rata, 1992. godine, služila je kao za to vrijeme moderna robna kuća preduzeća “Razvitak” iz Metkovića; iznad same robne kuće, stajao je i stambeni objekat sa oko šezdesetak stanova; tokom rata, zgrada je teško oštećena, pa je nakon rata stambeni objekat, zbog opasnosti od urušavanja, potpuno uklonjen.
 
 
Objekat Radničkog sindikata u Titovoj ulici. Zgrada u kojoj su do 1992. godine bili smješteni tadašnji, socijalistički, radnički sindikati. Zgrada je takođe građena u austrougarskom stilu; u ratu između 1992. i 1995. godine pretrpjela je teška oštećena, a izgorjela je u požaru, 2012. godine.  
6 Objekat Radničkog sindikata u Titovoj ulici. Zgrada u kojoj su do 1992. godine bili smješteni tadašnji, socijalistički, radnički sindikati. Zgrada je takođe građena u austrougarskom stilu; u ratu između 1992. i 1995. godine pretrpjela je teška oštećena, a izgorjela je u požaru, 2012. godine.
 
Zgrada među Mostarcima poznatija kao Zema ili Nama, takođe u Titovoj ulici; riječ je o zgradi sagrađenoj u vrijeme austrougarske vlasti u BiH; objekat je najprije služio kao sjedište vojne komande Austrougarske vojske u Mostaru; Upamćena je kao Zemaljski magazin (Zema), te Narodni magazin (Nama); uoči rata 1992. godine, služila je kao bazar, sa više prodavnica robe široke potrošnje.  
7 Zgrada među Mostarcima poznatija kao Zema ili Nama, takođe u Titovoj ulici; riječ je o zgradi sagrađenoj u vrijeme austrougarske vlasti u BiH; objekat je najprije služio kao sjedište vojne komande Austrougarske vojske u Mostaru; Upamćena je kao Zemaljski magazin (Zema), te Narodni magazin (Nama); uoči rata 1992. godine, služila je kao bazar, sa više prodavnica robe široke potrošnje.
 
Zemaljska banka; objekat iz vremena Austrougarske uprave u BiH, s početka 20. stoljeća; I do rata 1992. godine, služila je kao banka. Nalazi se u Ulici maršala Tita (Glavnoj ulici), preko puta zgrade Narodnog pozorišta u Mostaru.  
8 Zemaljska banka; objekat iz vremena Austrougarske uprave u BiH, s početka 20. stoljeća; I do rata 1992. godine, služila je kao banka. Nalazi se u Ulici maršala Tita (Glavnoj ulici), preko puta zgrade Narodnog pozorišta u Mostaru.
 
Zgrada među Mostarcima poznata i kao Suhodolina; riječ je o stambenoj zgradi u Ulici maršala Tita, iz vremena austrougarske uprave, tada u vlasništvu porodica Dokić-Bilić i Peško; tokom perioda SFRJ zgrada je bila nacionalizirana; uoči izbijanja rata, 1992. godine, isto je služila kao stambena zgrada. Takođe se nalazi blizu Starog grada, odnosno ulice Kujundžiluk, koja vodi ka Starom mostu.  
9 Zgrada među Mostarcima poznata i kao Suhodolina; riječ je o stambenoj zgradi u Ulici maršala Tita, iz vremena austrougarske uprave, tada u vlasništvu porodica Dokić-Bilić i Peško; tokom perioda SFRJ zgrada je bila nacionalizirana; uoči izbijanja rata, 1992. godine, isto je služila kao stambena zgrada. Takođe se nalazi blizu Starog grada, odnosno ulice Kujundžiluk, koja vodi ka Starom mostu.
 
Viša djevojačka škola; objekat u Titovoj (Glavnoj) ulici, izgrađen u vrijeme uprave Austrougarske monarhije u BiH, početkom 20. stoljeća. Uoči rata 1992. godine, tu je bila smještena Škola učenika u privredi (ŠUP). Zgrada se nalazi u neposrednoj blizini čuvenog Starog mosta.  
10 Viša djevojačka škola; objekat u Titovoj (Glavnoj) ulici, izgrađen u vrijeme uprave Austrougarske monarhije u BiH, početkom 20. stoljeća. Uoči rata 1992. godine, tu je bila smještena Škola učenika u privredi (ŠUP). Zgrada se nalazi u neposrednoj blizini čuvenog Starog mosta.
 
Zgrada među Mostarcima poznatija kao “Zdravljak”; nalazi se u Titovoj ulici, odmah uz Lučki most, u naselju Luka; potiče iz austrougarskog perioda, nekada je bila poznata i kao “Grkovića kuća”; uoči rata 1992. godine, tu se nalazila prodavnica “Zdravljak”, po kojoj je zgrada i ostala upamćena.  
11 Zgrada među Mostarcima poznatija kao “Zdravljak”; nalazi se u Titovoj ulici, odmah uz Lučki most, u naselju Luka; potiče iz austrougarskog perioda, nekada je bila poznata i kao “Grkovića kuća”; uoči rata 1992. godine, tu se nalazila prodavnica “Zdravljak”, po kojoj je zgrada i ostala upamćena.
 
Slika 16x9

Mirsad Behram

Dopisnik Radija Slobodna Evropa iz Mostara.

​
Nazad na vrh
XS
SM
MD
LG