Bosanske koride

U šumama Popović brda, 6. avgusta je odjekivalo dubogo mukanje stoke dok 18 bikova čeka svoj red na borbu.

Grmačka korida, 251. po redu nazvana po planini na kojoj je ova manifestacija izvorno održana, dio je tradicije koja je dobila i duhovni značaj za vrijeme austrougarske okupacije današnje Bosne i Hercegovine.

Dalibor Ljuboja, predsjednik organizacionog odbora koride kaže da su godišnje borbe bikova, koje se održavaju od 1700-ih, postale "simbol otpora".

Pisac Petar Kočić je 1902. godine objavio kratku priču, "Jablan", o borbi dva bika, jednog ljubimca siromašnog dječaka iz sela i drugog koji je u vlasništvu Austro-Ugarske države. Priča je postala klasična parabola o borbi protiv stranog vladara.

Borbe s bikovima održavaju se unutar torova. Prije glavnih borbi, svaki bik je pušten unutra da sam luta terenom. U vrijeme borbe dva bika se uvode u prostor koju obojica smatraju svojom teritorijom.

Kad se iza bikova zatvori kapija obora, stotine gledaoca utihnu dok raste napetost među životinjama.

U većini slučajeva, dva bika oprezno kruže jedan oko drugog prije nego što što nasrnu i ukrste rogove.

Neki bikovi se uopšte ne bore, uprkos podbadanju svojih vlasnika.

Kada dva bika ostanu tvrdoglavo miroljubivi, sudije određuju pobjednika prema opštem ponašanju i utisku koji odaje bik.

Borbe bikova nalik su borbama ljudi u kavezu, s intervalima guranja i zavrtanja, praćenih dramatičnih okršajima rogova koji izvuku uzvike publike.

Za razliku od borbi bikova sa matadorima, gdje se životinja ubija, bosanska korida se završava kada jedan od bikova prizna poraz, okrene se i ode.

Radio Slobodna Evropa je zatražio komentar o borbi bikova od nekoliko udruženja za zaštitu životinja, ali do objave teksta komentari nisu stigli.

Bikovi se bore u različitim kategorijama raspoređenim po težini koje se kreću od "lakih" ispod 750 kilograma preko srednje kategorije od 750-850 kilograma, te teškaša koji prelaze više od 850 kilograma.

Korida se održava na teritoriji bosanskog entiteta Republika Srpska, ali na nju dolaze takmičari iz svih dijelova zemlje.

Kontrolisanje bikova pod adrenalinom nakon borbe može biti teško. Tokom događaja 6. avgusta, jedan bik je nekoliko minuta izbjegavao svoje gazde unutar obora. Druga dva bika iskočila su iz arene i divljala pored štandova s pićem i šatora s hranom. Muškarci su trčali za životinjama, i na kraju ih smirili.

Bikovi šampioni u tri kategorije po težini pripadaju dvojici Srba i jednom Bošnjaku.

Šampion u teškoj kategoriji Jovo Vodjević Duman preplavljen emocijama nakon borbe, ljubio je svog golemog bika Miška i polivao mu njušku hladnim pivom. U improvizovanom pobjedničkom govoru otkrio je ogromne troškove koji stoje iza sporta i ambicije vlasnika vrhinskih bikova.

"Ovaj (pobjednički) bik je ništa", rekao je Duman. "Imam još jednog kod kuće kojeg sam upravo kupio za 20.000 eura. Sljedeće godine ću ga dovesti. Onda će baš imati šta da se vidi!"