Ministrica za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske (RS) Srebrenka Golić najavila je nastavak svih dozvoljenih aktivnosti kako bi se Hrvatska spriječila u namjeri da izgradi odlagalište nisko i srednjoradioaktivnog nuklearnog otpada na Trgovskoj gori, na granici s Bosnom i Hercegovinom.
Golić je agenciji Fena rekla da očekuje da će Vlada RS-a krajem avgusta donijeti odluku o proglašenju Parka prirode Une, podsjetivši da je ta rijeka u cijelom toku kroz Federaciju BiH zaštićena u kategoriji nacionalni park.
Neće se, kaže, odustati od zaštite 230.000 stanovnika iz devet opština u slivu rijeke Une, u blizini lokacije gdje Hrvatska namjerava da skladišti opasni otpad.
"Da bi se zaštitio biser prirode, rijeka Una, u dijelu koji protiče kroz RS, ali i da bi se ojačale pregovaračke pozicije, pokrenuta je procedura proglašenja Parka prirode Una", pojasnila je ona.
Stanovnici opština koje se nalaze u blizini planiranog odlagališta nuklearnog otpada već se dugo bore peticijama i protestima protiv namjere Hrvatske:
(Video: Kampanja iz januara 2018. godine)
Ministrica Golić je danas za Fenu napomenula da je Hrvatska dužna da uradi studiju uticaja na životnu sredinu Projekta izgradnje odlagališta i dužna je da BiH, kao pogođenu zemlju, obavještava o svim fazama izrade procjene uticaja, koja podrazumijeva i uključivanje javnosti (Aarhuska konvencija).
Golić, koja je predsjedavajuća Radne grupe za praćenje stanja i aktivnosti u vezi s mogućom izgradnjom odlagališta radioaktivnog otpada na lokaciji Trgovska gora, u općini Dvor, podsjetila je na sve dosad preduzete mjere, ali i upozorila da Hrvatska uporno ignoriše stavove, primjedbe i apele nadležnih institucija u RS i BiH.
"Podsjećamo i da je Narodna skupština RS-a, na petoj posebnoj sjednici 18. jula 2019. godine donijela zaključke u kojima se, između ostalog, od svih predstavnika RS u institucijama BiH traži da insistiraju na rješavanju svih otvorenih pitanja između RS, i Bosne i Hercegovine sa jedne strane i Republike Hrvatske, sa druge strane, a posebno na pitanjima izmjene Odluke o donošenju nacionalnog programa provođenja Strategije zbrinjavanja radioaktivnog otpada Vlade Republike Hrvatske na Trgovskoj gori na samoj granici sa RS i Bosnom i Hercegovinom", rekla je Golić.
Imajući u vidu da je Hrvatska vlasnik polovine NE Krško u Sloveniji, do 2023. godine mora da preuzme polovinu otpada iz ove nuklearke, a Strategijom zbrinjavanja radioaktivnog otpada, iskorištenih izvora i istrošenog nuklearnog goriva prostor vojne kasarne (označena kao neperspektivna vojna imovina) u Čerkezovcu, na lokalitetu Trgovska gora, u opštini Dvor, određen je, između sedam potencijalnih lokacija, kao preferentna lokacija za izgradnju odlagališta.
Ta lokacija se nalazi na 800 metara udaljenosti od državne granice sa BiH, i nešto više od 1.000 metara vazdušne linije od centra Novog Grada/Bosanskog Novog. Radi se o izrazito trusnom području koje obiluje podzemnim vodama, u neposrednoj blizini protiče rijeka Una u čijem slivu se nalazi devet opština sa oko 230.000 stanovnika.
