نړۍ بدله شوې ده خو د ملیونونو ښځو د بنسټیزو حقونو لپاره مبارزه د تل په څیر یوه بیړنۍ موضوع ده. د افغانستان، ایران او بالکان په څیر ځایونو کې، ښځې له بیلابیلو ننګونو سره مخامخ دي، خو د دوی مبارزه د نړۍ پر کچه یوه ده. راپور: ملالۍ بشیر، اونا چیلیچ، اییلا اوبرادوویچ او کنعان چریماګیچ
په آیرلنډ کې یوې محکمې د ازادو مبارزو پخوانی اتل کانر مکګریګور په نیکیتا هند باندې د جنسي تیري په تور رسماً ګناهکاره وباله. کانر د جنسي تیري تورونه رد کړل او ویې ویل چې، هغه د نیکیتا د ارادې خلاف هیڅ نهدي کړي.
د دولتي پوهنتون یوه مخکېنۍ محصله نسترن محمودي پر زدهکړو د طالبانو د محدودیتونو تر لګولو وروسته، د ښځو لپاره یوه ځانګړې عکاسخانه جوړه کړې ده. هغه وايي، له دې لارې د خپلې کورنۍ لګښت او ښځو لپاره امن او ارامه محیط برابروي.
د "ډوډۍ او سور ګل" فلم مستند د افغان فلم جوړونکې صحرا ماني په لارښوونه تېره اوونۍ په لومړي ځل په کاليفرونيا کې نندارې ته وړاندې شو. دا مستند له افغانستان د امريکايي ځواکونو د وتلو او د طالبانو په بياځلي واکمنۍ کې د افغان مېرمنو ژوند انځوروي. د ډوډۍ او سورګل فلم مستند د اپل شرکت محصول دی.
دا خوړنځای پهداسې حال کې په کابل کې فعاليت کوي، چې د نړيوالو سازمانونو د راپورونو پر بنسټ، د طالبانو له بياځلي واکمنۍ وروسته، له تېرو درې کلونو راهيسې افغانستان کې د نجونو او ښځو کاري بوختيا په تېزۍ سره کمه شوې ده.
د ایران پلازمېنه تهران کې، د پوهنتون یوې محصلې په انګړ کې ځان نیمه لوڅ کړ، چې له امله یې ونیول شوه او د رواني ناروغیو ډاکتر ته معرفي شوه. د هغې په ملاتړ، د بشري حقونو لندن مېشتې فعالې رخسارنه محمد خاني هم د لندن مرکزي میدان ته نیمه لوڅه لاړه او د ځان فلم یې واخیست.
د طالبانو په بیا واکمنېدو سره په افغانستان کې د چادریو د پلور بازار تود شوی دی. د طالبانو د سختو قوانینو له کبله دا رنګه پوښښ ته تقاضا زیاته شوې او پلورونکي هم د مشتریانو له ډېروالي او بیو لوړوالي سره مخامخ دي.
راحله سروري په کابل کې هغه نجونو ته د رسامۍ او انځورګرۍ تدریس کوي، چې د طالبانو په واکمنېدو سره له زدهکړو بېبرخې شوې دي. هغه چې له نهم ټولګي فارغه ده وايي، طب لوستل یې غوښتل، خو دا چې د زدهکړو زمینه برابره نهده، هنر ته یې مخه کړې ده.
د دې نندارتون جوړونکې مېرمنې وايي، هدف یې دا دی چې طالبانو تر واکمنۍ لاندې د افغانو مېرمنو محدود شوی ژوند نړۍ ته وښيي. کیانا هایري او میلیسا کورنېټ په افغانستان کې ۷ میاشتې تېرې کړي او په ۷ ولایتونو کې یې نږدې ۱۰۰ افغانو مېرمنو سره خبرې کړي او د هغوی انځورونه یې اخیستي دي.
په تېرو درېیو کلونو کې د طالبانو لهخوا د ښځو پر فعالیتونو او ټولنیز حضور سخت بندیزونه لګول شوي دي. ښځې د دغه نندارتون جوړېدل د سوداګرۍ د ودې لپاره ښه فرصت ګڼي.
د مشهور سوک وهونکي محمد علي کلي مېرمن خليله کماچو کلي وايي، غواړي په افغانستان کې د ښځو لپاره یو ځانګړی لوبغالی جوړ کړي. نوموړې دغه خبرې نن په کابل کې له ډېرو جزییاتو پرته د طالبانو د حکومت د بدنې روزنې او ورزش ریاست له تخنیکي او مسلکي مرستیال احمدجان ځدراڼ سره په کتنه کې وکړې.
له کورنۍ په پټه د کابل پر سړکونو اعتراض او د طالبانو پر ضد غږ پورته کول خپل ژوند په خطر کې اچول دي. راضیه بارکزۍ چې د کابل پر سړکونو له لومړنیو اعتراض کوونکو وه، وايي: "لاریون ته د راتګ پر مهال مې فکر کوه چې بېرته ژوندۍ نه راځم." راضیه د هغو ورځو کیسې کوي چې د طالبانو پر ضد يې اعتراضونه پیل کړل.
نور راوښيه
