د نولس‌کلنو ځوانانو د اسیا جام په ترڅ کې نن شنبه د ډسمبر په لومړۍ نېټه افغانستان له سریلانکا سره سیالي وکړه، چې د ۱۳۱ منډو په تفاوت یې وبایلله او په اسیا جام کې له مخکې تګ پاتې شول.

دغه سیالي چې د عربي متحده اماراتو د شارجې په لوبغالي کې د کابل پر وخت سهار ۹:۳۰ بجې پیل شوې وه، سریلانکا د پچې تر ګټلو وروسته توپوهنه وکړه.

د سریلانکا توپوهونکو پوره ۵۰ اورونه ولوبول، ۷ لوبغاړي یې وسوځېدل او ۲۴۳ منډې یې وکړې.

د یادې لوبډلې په توپوهونکو کې شارجن شنمګناتن ۱۰۲ او پولینډو پرېرا ۵۳ منډې وکړې.

په افغان توپ اچونکو کې الله محمد غضنفر ۳، عبدالعزیزخان، نصرت نورستاني، نصیرخان او محبوب خان یوه یوه وېکټ واخیسته.

افغان لوبډلې د خپلې توپوهنې په پاڼۍ کې ۲۸.۲ اورونه ولوبول، ټول لوبغاړي یې له لاسه ورکړل او ۱۱۲ منډې یې وکړې.

په‌‌دې سیالۍ کې هيڅ افغان توپوهونکی ونه توانید چې نیمه‌‌سلیزه ووهي، یوازیني مخکښ منډه جوړونکي نظیف‌‌‌الله امیري او حمزه علي‌خېل و چې په ترتیب سره یې ۳۳ او ۳۲ منډې وکړې.

سریلانکا ته پروین منیشا ۳ او راجیت کومار، ویرن او ویهاس دوه دوه لوبغاړي وسوځول.

دا د اسیا جام په روانو سیالیو کې د افغانستان پرله‌‌‌پسې دویمه سیالي ده چې ويې بایلله او په‌‌دې سره په دې سیالیو کې له مخکې تګ هم پاتې شول.

افغان لوبډلې لومړۍ سیالي بنګله‌‌دېش ته بایللې وه او ټاکل شوې ده چې خپله وروستۍ سیالي د ډسمبر په ۳یمه نېټه له نیپال سره ترسره کړي.

تر نولس‌کلونو د کشرو لوبډلو په اسیايي جام سیالیو کې نن سریلانکا د افغانستان لوبډلې ته ۲۴۴ منډې هدف وټاکه.

د دې سیالۍ پچه سریلانکا ګټلې وه او لومړی یې غوره وبلله چې توپ‌وهنه یا بیټنګ وکړي.

د سریلانکا لوبغاړو د ۷ لوبغاړو له سوځېدو او د ټاکل شویو ۵۰ اورونو په پای کې ۲۴۳ منډې وکړې.

د سریلانکا لپاره شاروجان شاموګاناتن سلیزه وکړه.

د افغانستان په بالرانو یا توپ اچونکو کې بیا تر ټولو ښه لوبه الله محمد غضنفر وکړه، چې په لسو اورونو کې يې د سیالې لوبډلې ۳ لوبغاړي وسوځول.

حاضردمه د افغانستان لوبډله بیټنګ کوي.

افغانستان تېره جمعه د دغو سیالیو په لړ کې د بنګله‌‌دېش په وړاندې ماتې وخوړه.

افغانستان په B ګروپ کې له بنګله‌‌دېش، سریلانکا او نیپال سره دی.

پرون د دغو سیالیو په لړ کې پاکستان په A ګروپ کې هند ته د ۴۳ منډو په توپیر ماتې ورکړه.

د کرکټ تر ۱۹ کلونو کم‌‌عمره لوبډلو د اسیايي جام سیالۍ چې ۸ ټیمونه په‌‌‌‌‌کې برخه لري، د متحده عرب اماراتو په کوربه‌‌‌توب تېره جمعه پیل شوې او د لیندۍ یا قوس پر ۱۸مه ختمېږي.

د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند شان ساوت، تېره شپه (د ليندۍ ۱۰مه) په یوه بیان کې وویل چې، واشنګټن د سوریې حالات په دقیق ډول څاري او په تېرو ۴۸ ساعتونو کې یې د سیمې له پلازمېنو سره تماسونه نیولي دي.

په بیان کې وړاندې راغلي، پر روسیې او ایران د اسد رژیم پر له‌‌پسې تکیه او د ملګروملتونو د امنیت شورا د ۲۲۵۴پرېکړه‌لیک پر اساس سیاسي بهیر ته نه تسلیمېدو، داسې شرایط رامنځته کړل چې د اوسني وضعیت سبب شول، په ځانګړي ډول د د سوریې په شمال لوېدیځ کې د اسد د رژیم د جبهو سقوط.

د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند همداراز ټینګار کړی چې، متحدایالتونه د هیئت تحریرالشام ترهګرې ډلې له‌‌خوا له ترسره شویو بریدونو سره هیڅ‌راز اړیکه نه‌‌لري.

د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) وايي، په روان ۲۰۲۴ میلادي کال کې، په افغانستان کې له هرو څلورو کورنیو څخه درې کورنۍ د کافي خوراک لپاره پیسې یا خوراکي توکي پور کړي دي او دا شمېره په کلیوالو سیمو کې لوړه ده، چېرې چې له هرو پنځو کورنیو څخه څلور پوروړي دي.

د خوړو نړیوال پروګرام نن په یوه راپور کې ویلي، په افغانستان کې کورنۍ د خوراکي اړتیاو د پوره کولو لپاره په متوسط ډول ۳۸ زره او ۲۰۰ افغانۍ پوروړي دي، چې دا د ۵۶۰ ډالرو معادل دی.

له‌‌دې سره‌سره، نړیوال خوراکي پروګرام خبرداری ورکوي چې، روانو شرایطو ته په کتو ګڼ‌شمېر محتاجې کورنۍ د بوديجې د کمښت له امله په راتلونکو میاشتو کې د دې سازمان مرسته نه‌شي ترلاسه کولی.

روسیې پرون شنبه اعلان وکړ، چې جنګي جټ الوتکو یې په سوریه کې ګڼ ماموریتونه بشپړ کړي، چې د یاغیانو د قوماندې، د توغندیو د ویشتلو مرکزونه او کمپونه یې په نښه کړې دي.

روسیې په دغو عملیاتو کې د سوریې د حکومت ضد ۳۰۰ جګړه مارو د وژل کېدو خبر ورکړی دی.

د روسیې تاس خبري اژانس په سوریه کې د روسیې د ماموریت د مشر، تورن اولیګ ایګناسیوک خبرې رااخیستي چې ویلي یې دي، د افراطي مهاجمانو پر خلاف به د دوی پوځي عملیات دوام کوي.

دغه اطلاعات په خپلواکه توګه تایید شوي نه‌دي.

پخپله ایګناسیوک هم د دغو جنګي الوتکو د موقعیتونو په باب معلومات نه‌‌دي ورکړي.

دا څرګندونې داسې وخت کېږي چې د سوریې د رژیم د مخالفانو ډلو چې مشري یې افراطي ډله، هیئت تحریر شام کوي، د سوریې په شمال لوېدیځ کې د حلب ښار د زیاتو برخو په ګډون ځینې ساحې نیولې دي.

روسیه د سوریې د حکومت له عمده متحدانو ګڼل کېږي او له ۲۰۱۵م کال راهیسې د سوریې د ولسمشر بشارالاسد ملاتړ کوي او په سوریه کې یې خپل ځواکونه ځای پر ځای کړي دي.

یو نړیوال خیریه بنسټ وايي، په غزې تړانګه کې پر یوه موټر د اسرايیل په پرونۍ هوايي حمله کې د دوی د یوه کارکوونکي په ګډون ۵ کسان وژل شوي دي.

د ولد سنټرل کیچن یا (WCK) په نوم بنسټ ویلي، په‌‌دې اړه یې د نورو توضیحاتو غوښتنه کړې ده، هغه هم وروسته له هغې چې د اسرايیل پوځ وویل، چې د WCK هغه کارکوونکی یې په نښه کړی، چې پر اسرايیل یې د حماس ډلې په حمله کې ونډه درلوده.

پر اسرايیل د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر میاشتې د اوومې هغه حمله په غزه کې د جګړې سبب شوه.

د WCK په نوم خیریه بنسټ وايي، په‌‌‌دې اړه خوابدي دي او دا اطلاعات نه‌‌‌لري، چې په موټر کې کوم موجود کس دې د تېر کال په حمله کې دخیل وي.

دغه بنسټ په غزه کې د خپلو فعالیتونو د ځنډولو خبر ورکړی دی.

دغه بنسټ د روان کال په لومړیو کې هم وروسته له هغې خپل فعالیت ځنډولی و، چې د اسرايیل په یوه حمله کې یې ۷ کارکوونکي ووژل شول.

په جلا خبر کې ویل شوي چې د ماشومانو د ساتنې مؤسسې یا سیف د چلډرن هم د غزې په خان‌‌‌یونس کې د پرونۍ حملې پر مهال د خپل یوه کارکوونکي د وژل کېدو خبر ورکړی دی.

دا له تېر کال راهیسې د دې ادارې دویم کارکوونکی دی چې په غزه کې وژل کېږي.

د کرکټ تر ۱۹ کلونو د کم‌‌عمره لوبډلو د اسیايي جام سیالیو په لړ کې نن د افغانستان او سریلانکا دغه راز د بنګله‌‌‌دېش او نیپال ټیمونه سره مسابقه کوي.

دغه دواړه مسابقې د کابل پر وخت سهار نهه‌نیمې بجې په متحده عرب اماراتو کې کېږي.

د افغانستان او سریلانکا مسابقه د شارجې او د بنګله‌‌‌دېش او نیپال مسابقه د دوبۍ د کرکټ په میدان کې کېږي.

افغانستان تېره جمعه د دغو سیالیو په لړ کې د بنګله‌‌دېش په وړاندې ماتې وخوړه.

افغانستان په B ګروپ کې له بنګله‌‌‌دېش، سریلانکا او نیپال سره دی.

پرون د دغو سیالیو په لړ کې پاکستان په A ګروپ کې هند ته د ۴۳ منډو په توپیر ماتې ورکړه.

د کرکټ تر ۱۹ کلونو کم‌‌‌عمره لوبډلو د اسیايي جام سیالۍ چې ۸ ټیمونه په‌‌‌کې برخه لري، د متحده عرب اماراتو په کوربه توب تېره جمعه پیل شوې او د لیندۍ یا قوس پر ۱۸مه ختمېږي.

د افغانستان لپاره د امریکا د متحدایالتونو سفارت وايي، په روان ۱۶ ورځني کمپاین کې د افغان ښځو د ملاتړ لپاره کار کوي.

دغه سفارت د شنبې په ورځ په خپله ایکس‌‌پاڼه (پخواني ټویټر) کې لیکلي، چې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي ختمول یو نړیوال لومړیتوب دی او افغانستان هم ترې مستثنی نه‌دی.

وړاندې راغلي، دوی د ۱۶ ورځني کمپاین پر مهال د افغان ښځو د خوندیتوب او پیاوړتیا لپاره لاسونه سره ورکوي.

د امریکا سفارت زیاته کړې چې هره ښځه د خوندیتوب، کرامت او برابرۍ مستحقه ده.

د جنسیت پر بنسټ د تاوتریخوالي په وړاندې د مبارزې ۱۶ ورځنی نړیوال کمپاین د دوشنبې په ورځ پیل شو.

د دې کمپاین موخه په ټوله نړۍ کې د ښځو پر وړاندې د هر ډول تبعیض ختمول دي.

په افغانستان کې له تېرو څه باندې درېیو کلونو راهیسې چې طالبان واک ته ورسېدل، د کار او زده‌‌‌‌کړو په ګډون پر ښځو او نجونو سخت بندیزونه لګولي دي.

د طالبانو د ریاست‌الوزرا اداري مرستیال مولوي عبدالسلام حنفي ازبکستان ته د سفر پر مهال د ازبکستان د صدراعظم له مرستیال عبدالله عارفوف سره وکتل.

د طالبانو د حکومت د ویاند مرستیال حمدالله فطرت نن یک‌شنبه پر خپله ایکس‌پاڼه لیکلي چې، حنفي د افغانستان او ازبکستان ترمنځ د سیاسي، اقتصادي، سوداګریزو او کلتوري اړیکو پر پراختیا ټینګار وکړ.

فطرت زياته کړه، چې د ازبکستان صدراعظم د افغانستان د کانونو د استخراج او د سوداګريزو توکو د ټرانزیت په برخه کې د خپل هېواد لېوالتيا څرګنده کړه.

مولوي عبدالسلام حنفي په مشرۍ د دوی یو هیئت پرون شنبه ازبکستان ته لاړ.

ازبکستان د ګوتو په شمېر هېوادونو له‌ ډلې دی، چې له طالبانو سره نږدې اړیکې لري او په تلې/ میزان میاشت کې یې عبدالغفار بحر په تاشکند کې د طالبانو د سفیر په توګه ومانه.

د افغانستان لپاره د ازبکستان نوی سفیر ایبک عثمانوف د لړم/عقرب میاشتې په لومړیو کې کابل ته ورسېد او د لړم پر ۳۰مه یې خپل باورلیک د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیرخان متقي ته وسپاره.

د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ ګواښ کړی چې، که د بریکس ټولنې غړي هېوادونه په امریکايي ډالر راکړه ورکړه کمه کړي، نو د دې هېوادونو پر وارداتو به سل‌‌سلنه تعرفه وضع کړي.

بریکس د اقتصادي همکاریو ټولنه ده چې د برازیل، روسیې، هند، چین او جنوبي افریقا په ګډون یوشمېر هېوادونه غړیتوب په‌کې لري.

هغه د شنبې په ورځ (د لیندۍ ۱۰مه) په خپله خواله رسنۍ "تروت" کې د بریکس ډلې په اړه لیکلي: "دې هېوادونو ته پکار ده چې ژمنه وکړي نه به د بریکس لپاره نوې پیسه راباسي او نه به د امریکا د ځواکمن ډالر د ځای نیولو لپاره د بلې پیسې ملاتړ کوي. که داسې ونه‌کړي، نو له ۱۰۰ سلنه تعرفې سره به مخامخ شي او د امریکا له فوق‌العاده بازار سره به خدای پاماني وکړي."

برازیل، روسیه، هند، چین، جنوبي افریقا او څو نور هېوادونه د بریکس غړیتوب لري.

د بریکس هېوادونو په هغه غونډه کې چې تېره میاشت یې د روسیې په کازان کې وکړه، مسکو د بریکس دننه د بانکي همکارۍ د شبکې د پیاوړتیا او د محلي تادیاتو د اسانتیا لپاره د بریکس د پولي تادیاتو د نوښت ملاتړ وکړ.

خو د دې غونډې په پای کې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین خبریالانو ته وویل چې، د سویفټ سیسټم د بدیل مالي پیغام رسونې سیسټم په جوړولو کې د پام وړ پرمختګ نه‌‌‌دی شوی.

هغه زیاته کړه، په اوس وخت کې د بریکس لپاره د یوې واحدې پیسې د جوړولو موضوع د دوی په اجنډا کې شامله نه‌ده.