ملي راډیو ټلویزیون چې طالبان یې اداره کوي د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت د ویاند عبدالمطلب حقاني له قوله خبر ورکوي چې په دې ډله کې یوشمېر بندیان هم شامل دي.

ښاغلي حقاني همداراز له نړیوالې ټولنې غوښتي دي چې له راستنېدونکو افغان کډوالو سره مرستې وکړي.

له پاکستان او ایران څخه د افغان کډوالو د ایستلو بهیر نژدې دوه کاله مخکې پیل شو. د ملګروملتونو د بشري مرستو د همغږۍ د ادارې- اوچا د معلوماتو له مخې د روان میلادي کال له پیله د نوامبر تر شپږمې پورې ۲،۴ میلیون افغان کډوال له دې دوو هېوادونو څخه افغانستان ته ستانه شوي دي.

د طالبانو د کورنیو چارو مرستیال وزیر او له پاکستان سره د دې ډلې د مذاکراتي ټیم غړی وايي چې اسلام اباد له دوی څخه غوښتي چې په پاکستان کې د جګړې پرضد فتوا صادره کړي.

د چهارشنبې په ورځ په کابل کې په یوه غونډه کې د خبرو پر مهال رحمت الله نجیب وویل چې منځګړي هم غواړي چې د طالبانو حکومت هم فتوا صادره کړي؛ خو هغه وویل چې "منځګړي" د طالبانو او پاکستان ترمنځ د ډیرو حساسیتونو څخه په بشپړه توګه خبر نه وو.

اسلام آباد تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

د طالبانو او پاکستاني پلاوي ترمنځ د خبرو اترو دریم پړاو د پنجشنبې او جمعې په ورځو په استانبول کې ترسره شو، چې کوربه توب یې ترکیې کاوه. خو بې ګټې پای ته ورسېد.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي د یکشنبې په ورځ په کابل کې وویل چې پاکستان تمه لري چې افغانستان به دا تضمین کړي چې په پاکستان کې به نور امنیتي پیښې نه رامنځته کیږي.

په ورته وخت کې، د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وویل چې د پاکستان اصلي اندیښنه ترهګري وه، چې په وینا یې په افغانستان کې رامنځته شوې، او د هغې مخنیوی یې لومړیتوب دی.

اسلام آباد ادعا کوي چې د تحریک طالبان پاکستان (TTP) مشرتابه او جنګیالي په افغانستان کې پټ دي او له هغه ځایه په پاکستان کې بریدونه پلانوي او ترسره کوي.

د طالبانو حکومت دا ادعا ردوي، او وايي چې ټي ټي پي د پاکستان داخلي ستونزه ده او د هغې مسوول نه دی.

د ملګروملتونو پراختیايي څانګې یو ان ډي پي په خپل تازه راپور کې چې نن (د لړم ۲۱مه) خپور شو، ویلي دي چې د کډوالو جبري ستنېدلو، زلزلو، وچکالیو او پر ښځو د کار محدودیتونو د افغانستان پر اقتصاد فشار زیات کړی دی.

دا راپور چې له ۴۸ زره کورنیو څخه د نظرپوښتنې پربنسټ برابر شوی، ښيي چې له نیمايي ډېر راستانه شوي کډوال د دې لپاره چې څه وخوري له خپلو روغتیايي خدمتونو تېرېږي او ۹۰ سلنه یې پوروړي دي.

له بلې خوا دا فشار پر ښځو لا زیات دی، ځکه د هېواد په کاري ځواک کې د ښځو ونډه شپږ سلنې ته راټیټه شوې او د طالبانو محدودیتونو پر هغو ښځو چې د کورنیو سرپرستي کوي، ژور اغېز کړی دی.

د ملګروملتونو دا اړونده اداره له طالبانو غواړي چې د ښځو پر کار لګول شوي محدودیتونه لیرې کړي.

دا په داسې حال کې ده چې ملګروملتونو د ښځو پر کار د طالبانو د محدودیتونو په غبرګون کې، په دې وروستیو کې د هرات په اسلام کلا بندر کې خپل فعالیت بند کړ.

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې تېر ماښام د قطر لوبډلې ته په یوازینۍ شل اووره کرکټ سیالۍ کې د ۲۵ منډو په توپیر ماتې ورکړه.

د دوحې د کرکټ په لوبغالي کې دا لوبه افغانستان پیل کړه او افغان لوبغاړو په ټاکلو شلو اوورونو کې د ۸ لوبغاړو په زیان سره سیالې لوبډلې ته د ۱۵۰ منډو هدف وټاکه.

د قطر لوبغاړو ټول شل اوورنه ولوبول او په داسې حال کې چې اوه لوبغاړي یې سوځېدلي وو، ۱۲۴ منډې جوړې کړې.

د افغان لوبډلې کپټان دروېش رسولي په ۳۷ بالونو ۶۶ منډې جوړې کړې او د سیالۍ غوره لوبغاړی ونومول شو.

د پاکستان دفاع وزیر خواجه اصف وایي، که ترکیه او قطر د منځګړیتوب وړاندیز وکړي، نو له طالبانو سره د خبرو اترو د بیا پیلولو امکان شته. هغه پاکستاني جیو نیوز ته ویلي ترکیه او قطر دواړه د پاکستان نږدې ملګري دي، او اسلام آباد له طالبانو سره د خبرو اترو د دوام لپاره د دوی غوښتنه "نه شي ردولی".

د ترکیې او قطر په منځګړیتوب د طالبانو او د پاکستان د حکومتونو د پلاوو ترمنځ تیره اونۍ په استانبول کې د خبرو دریم پړاو بې نتیجې پای ته ورسید.

د پاکستان دفاع وزیریو ورا بیا تور پورې کړچې د طالبانو پلاوي په دې خبرو کې په شفاهي ډول پرځینو مسایلو موافقه وکړه خو په لیکلي بڼه تضمین ورکولو ته چمتو نه و. هغه ادعا وکړه چې د طالبانو حکومت "متحد نه دی"، او د دوی ترمنځ داخلي اختلافات دواړه خواوې موافقې ته له رسیدو را ګرځوي. د طالبانو حکومت بیا پراسلام آباد ورته تور پورې کړې او ویلي یې دي چې غوښتنې یې "غیرمنطقي او له حقایقو سره اړخ نه لګوي" او له بلې خوا "د پاکستان په پوځ کې ځینې کړۍ نه غواړي چې د دواړه لورو ترمنځ لانجه د خبرو اترو له لارې هواره شي."

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد تیرماښام پرخپله ټویټرپاڼه لیکلي چې د بهرنیو چارو مرستیال وزیر محمد نعیم په کابل کې د میشتو سفارتونو له مسولینو سره په غونډه کې ټینګاروکړچې که پاکستان په ښه نیت او د حقایقو پربنسټ خبرو اترو ته مخه کړي، نو دوی هم چمتو دي چې د ډیپلوماسۍ او متقابل تفاهم له لارې ستونزې حل کړي. د کابل او اسلام آباد ترمنځ په اړیکو کې ترینګلتیا وروسته له هغې لا زیاته شوه چې پاکستان د اوکتوبر میاشتې په یولسمه پرکابل او پکتیکا هوایي بریدونه وکړل او طالبانو یې هم د ډیورند د کرښې په اوږدو کې پرپاکستاني امنیتي پوستو غچ اخیستونکي بریدونه ترسره کړل چې دواړه لورو ته پکې لسګونو کسانو ته مرګ ژوبله واوښته.

د افغانانو یوه ډله چې په جرمني کې د میشتیدو لپاره منل شوي، نن سې شنبې له پاکستان څخه د جرمني پرلور روانه شوه.

د جرمني ډي پې اې خبري آژآنس د راپورله مخې دا له کله چې په جرمني کې نوي حکومت کارپیل کړی، د افغانانو پنځمه ډله ده چې جرمني ته لیږدول کیږي. د دې آژانس د خبریال په وینا د افغانانو دغه یولسز کسیزه ډله له اسلام آباده په یوه مسافروړونکې الوتکه کې لومړی استانبول او بیا د جرمني هانوور ښار ته لیږدول کیږي. تردې مخکې جرمني له خطرسره مخ د افغانانو څلورنورې ډلې په ورته الوتنو کې هغه هیواد ته لیږدولي خو د جرمني د حکومت په وینا شاوخوا ۱۹۰۰ افغانان چې جرمني ورته پناه ورکړې یا ورسره د منل کیدو ژمنې شوې، تراوسه په پاکستان کې پاتې دي.

د روانې میاشتې په پیل کې، د جرمني حکومت ځینو افغانانو ته لیکونه واستول چې که دوی جرمني ته د کډوالۍ له پلان لاس اخلي، نو مالي ملاتړ به یې وکړي ـ هغه اقدام چې ډیری دغو افغانانو پرې سخت انتقاد وکړ.

یو افغان چې لیک یې ترلاسه کړی دې آژانس ته وویل: "موږ دوه کاله په پاکستان کې تیر کړي، او اوس موږ ته د شرم او احمقانه معاملې وړاندیز کیږي چې دا زموږ او زموږ د ماشومانو راتلونکې له خطرسره مخ کوي."

د بې پولې ډاکترانو سازمان وايي په هرات کې ښځینه ناروغانې او د هغوی پایوازانې له برقې یا چادرۍ پرته روغتونونو ته نه پرېښودل کېږي.

د دغه سازمان د افغانستان څانګې ویلي دا تازه محدودیتونه د نومبر له ۵مې د هرات د حوزوي روغتون په شمول په صحي مراکزو کې پیل شوي.

د ام اس اف په خبره د طالب چارواکو د دغه تازه محدودیت په سبب د ناروغانو مراجعه ۲۸ فیصده کمه شوې ده.

ازادي راډیو سره خبرو کې ځینو ښځو ویلي چې طالب ځواکونو د دغه تازه بندیز د پلي کولو لپاره تاوتریخجن چلند کړی.

خو طالب چارواکو په زور د برقې اغوستل رد کړي، په داسې حال کې چې ټینګار کوي په ټول افغانستان - نه یوازې هرات کې ښځې باید حجاب مراعات کړي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت اعلان کړی چې د جرمني په بن ښار کې د افغانستان د لویې قونسلګرۍ فعالیتونه نن دوشنبه ( د لړم ۱۹مه) له سره پیلیږي.

دغه وزارت پرون یکشنبه په یوه خبرپاڼه کې ویلي، مراجعین کولای شي په انلاین بڼه نوبت واخلي او بیا د خپلو کارونو لپاره مراجعه وکړي.

دوی ویلي، نژدې راتلونکې کې به دغه قونسلګرۍ د نویو پاسپورټونو ویش هم پیل کړي.

په دغې قونسلګرۍ کې د افغانستان د پخواني جمهوري نظام ډيپلوماتانو تیره میاشت وروسته تر هغه ډله ییزه استعفا وکړه چې جرمني په بن او برلین کې د طالبانو دوه قونسلي کارکوونکو ته باور لیکونه ورکړل.

د ترکیې یو لوړپوړی پلاوی روانه اونۍ پاکستان ته ځي چې د اسلام اباد او کابل ترمنځ د سولې یو تړون شونی کړي.

رویټرز اژانس د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان په حواله ویلي چې ترکي پلاوي کې به د بهرنیو چارو او دفاع وزیران او د استخباراتو مشر شامل وي.

اردوغان دغه څرګندونې نن یکشنبه له باکو څخه ترکیې ته د ستنېدو پر مهال وکړې، هغه باکو کې د پاکستان له صدر اعظم شهباز شریف سره هم کتلي و.

دا په داسې حال کې ده چې د پنجشنبې او جمعې په ورځو ستانبول د طالبانو د حکومت او پاکستاني پلاوي د سولې د دریم پړاو خبرو کوربه و، خو خبرې بې پایلې پای ته ورسیدې.

ترکیه وایي، ټوله هڅه یې داده چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ ژر تر ژره سوله ټینګه کړي.

د موی تای لوبو یوه افغان لوبغاړي قهرمان شاهین خپل ایراني سیال، پوریا ولي ته ماتې ورکړه.

دا لوبه تیره شپه (د لړم ۱۷مه) د تایلینډ په پلازمینه بنکاک کې ترسره شوه.

شاهین د مبارزې له دریو پړاوونو وروسته د لوبڅارونکو له خوا بریالی اعلان شو.

قهرمان شاهین ۱۳ ځله د موی تای په مختلفو سازمانونو کې سیالي کړې، ۱۲ یې ګټلي او یو یې بایللی دی.

موی تای د تایلند یوه رزمي او دودیزه لوبه ده چې په وروستیو کلونو کې یې په افغانستان کې ډیر مینه وال پیدا کړي دي.