د امریکا پولیس نن د هغه کس د نیولو هڅې کوي چې سیاسي فعال او ولسمشر ډونالډ ټرمپ ته نژدې کس یې وواژه.

ټرمپ امر کړی دی چې د دې پیښې په پار د یکشنبې تر ماښام پورې دې د امریکا بیرغونه نیم ځوړند شي.

چارلي کرک د چهارشنبې په ورځ د (یوتا ویلي) په پوهنتون کې د وینا پرمهال په مرمۍ وویشتل شو.

تر اوسه کومې ډلي یا کوم کس د دې قتل مسوولیت نه دی منلی.

د فرانسپرس خبري آژانس د راپور له مخې د فرانسې د تروریزم ضد څارنوالانو ادارې نن وویل، دې شل کلن ځوان چې تېره اونۍ په لېون ښار کې نیول شوی، د یوې تروریستي جنایي ډلې په چوکاټ کې فعالیت کاوه او د تروریستانو له یوې ادارې سره یې مالي مرسته کوله، د محاکمې تروخته به په توقیف کې وي.

پر دې افغان تور دی چې داعش ډلې ته یې مالي مرسته ورکوله او د ټولنیزو شبکو له هغې ډلې ټیک ټاک او سنپ چټ له لارې یې تبلیغات ورته کول.

د داعش خراسان څانګه په بېلابېلو حملو کې په لاس لرلو تورنه ده چې په دې ډله کې په افغانستان کې ګڼ بریدونه او همداراز د روسیې په پلازمېنه مسکو کې د ۲۰۲۴ کال د مارچ میاشتې برید شامل دي.

د امریکا د یال Yale پوهنتون څېړونکي دا اعلان څو ورځې وروسته له هغه کوي چې دا ښار د چټک ملاتړ د ځواکونو لاس ته ولوېد.

په یوه راپور کې چې یال پوهنتون د جمعې په ورځ خپور کړ ویل شوي دي چې له سیمې څخه نوي ترلاسه شوي تصویرونه دوی باوري کوي چې د دې ښار ډېری اوسېدونکي ښايي، مړه، اسیران او یا پټ شوي وي.

راپور زیاتوي چې هلته د ډله ایزو وژنو د دوام نښې له ورایه لیدل کېږي.

د چټک ملاتړ ځواکونو، چې د ۲۰۲۳ کال له اپریل میاشتې راهیسې د سودان له پوځ سره په جګړو کې ښکېل دي د یکشنبې په ورځ الفاشر ښار له ۱۸ میاشتنۍ کلابندۍ وروسته ونیو او پوځ یې د ډارفور له لویدیځ څخه په شا وتمباوه.

د دې ښار له سقوط وروسته د غیرقانوني اعدامونو، جنسي تاوتریخوالي، پر مرستندویو ټولنو د حملو، لوټ تالان او نورو سرغړونو راپورونه خپاره شول او له دې سیمې سره ټول اړیکي تقریبا پرې شوې دي.

ملګروملتونو ویلي دي چې له ۶۵ زرو ډېر کسان له الفاشر ښار څخه تښتېدلي خو لسګونه زره نور لاهم په ښار کې ګیر پاتې دي.

د فرانسپرس خبري آژانس د راپور له مخې پوځي ویلي، د عدلي طب معاینې ښيي چې دا د هغو یوولسو یرغملو مړي نه دي چې د سره صلیب نړیوالې ټولنې یې بېګا اسراییلو ته د سپارلو خبر ورکړ.

حماس ډلې د پخوا برعکس دا ځل د دې مړو سپارل اعلان نه کړل.

د اکتوبر په لسمه په غزه کې د اوربند له نافذيدو وروسته حماس ډلې تراوسه شل یرغمل خوشې کړي او د اولسو نورو د مړو ټوټې یې اسراییلو ته سپارلې دي خو د دوو بهرنیو وګړو په ګډون د یوولسو اسراییلي یرغملو مړي تراوسه هم په غزه کې پاتې دي.

د عدلیې وزارت نن (د لړم ۱۰مه) په یوه بیان کې ویلي دي چې په دې ترڅ کې نهه ښارګوټي د ځانګړو محکمو د حکمونو په اساس په بشپړ ډول مسترد شوي او ځمکې یې اماراتي یا دولتي اعلان شوې دي.

د بیان له مخې دا ښارګوټي له ۵۰ زره جریبو ډېره غصب شوې ځمکه رانغاړي. بیان په کابل کې د ملا تره خېل، سردارمحمد داوود خان او ملاعزت ښارګوټي، په بلخ کې د خالد بن ولید، په میدان وردګو کې د شهرنو، په غزني کې د حکیم سنايي او نوآباد او په ننګرهار کې د حاجي قدیر او اسحق ګېلاني د ښارګوټو د بشپړ استرداد یادونه کوي.

په بیان کې همداراز یادونه شوې چې د ځینو نورو ښارګوټو ځمکې هم په قسمي یا بشپړ ډول راګرځول شوي او امارتي یا دولتي تثبیت شوي دي.

د طالبانو د حکومت د عدلیې وزارت وايي چې په تېرو دریو کلونو کې د استوګنې پر ښارګوټو سربېره شاوخوا څلور میلیون جریبه نوره ځمکه هم د ټول هېواد په کچه امارتي تثبیت شوې ده.

د طالبانو تر ادارې لاندې ملي راډیو ټلویزیون راپور ورکوي چې د تورخم دروازه د افغانستان او پاکستان ترمنځ د ټولو ترانزیتي لارو له بندېدو نژدې شل ورځې وروسته نن (د لړم ۱۰مه) یوازې د افغان کډوالو پرمخ خلاصه شوه.

د آزادۍ راډیو د مشال څانګې خبریال هم د چارواکو له قوله راپور ورکوي چې دا لاره خپل هېواد ته د افغان کډوالو د ستنېدو لپاره پرانیستل شوې ده.

د خبر له مخې دا لاره نن پرانیستې وه او ښايي سبا هم خلاصه وي خو د مسافرو او سوداګریزو موټرو پرمخ به بنده وي. د مشال راډیو خبریال زیاتوي چې سلګونه لارۍ او مسافر اوس هم د تورخم دواړو غاړو ته بند پاتې دي.

د مشال خبریال وايي چې له تورخم پرته د افغانستان او پاکستان ترمنځ نورې ټولې ترانزیتي لارې لاهم بندې دي. پاکستان دا لارې د طالبانو له ځواکونو سره تر خونړیو نښتو وروسته د اکتوبر په ۱۲مه نېټه وتړلې.

د اوکراین د بهرنیوچارو وزارت پرون په یوه بیان کې وویل چې د انرژۍ پر ملکي سکتور د روسیې عمدي حملې د دې هېواد د اټومي انرژۍ د خوندي فعالیتونو پر بهیر په مستقیم ډول ناوړه اغېز کوي. د بیان له مخې دا له اټومي تروریزم سره انډول او له نړیوالو قوانینو څخه سرغړونه ده.

په بیان کې د اټومي انرژۍ د نړیوالې ادارې هغې اعلامیې ته اشاره شوې چې پکې د ملګروملتونو دې اړوندې ادارې ویلي، د روسیې برید هغه سبسټېشن په نښه کړی دی چې د اوکراین د اټومي خوندیتوب او امنیت لپاره مهم دی.

م. م ویلي دي چې د اوکراین د جنوبي خمیلنیڅکي اټومي بټۍ ته نژدې د برید په نتیجه کې د دې بټۍ د بریښنا بهرني لینونه قطع شوي دي.

د نړۍ اوو لویو صنعتي هېوادونو جي اوه هم پرون په یوه بیان کې پر اوکراین د روسیې یرغل او د اوکراین د انرژۍ پر سکټور د هغه ناوړه اغیز وغانده.

ټاکل شوې چې د افغانستان او زیمبابوې د کرکټ ملي لوبدلې د یکشنبې په ورځ د دریمې او وروستۍ شل اووریزې سیالۍ لپاره سره مخامخ شي.

د زیمبابوې په کوربه توب دا لوبه سبا د کابل په وخت د مازیګر په څلورو بجو په پلازمېنه هرارې کې په پام کې ده.

افغانستان له زیمبابوې سره د دریو شل اووریزو لوبو د لړۍ لومړۍ سیالي د ۵۳ منډو او دوهمه د اوو ویکټو په توپیر وګټله.

د متحدو ایالاتو ولسمشر ډونالډ ټرمپ د جمعې په ورځ تایید کړه چې متحده ایالات به اټومي ازموینې بیا پیل کړي.

کله چې له هغه څخه وپوښتل شول چې ایا پدې کې به هغه پخوانۍ د ځمکې لاندې اټومي ازموینې شاملې وي چې د سړې جګړې پرمهال عامې وې، ټرمپ زغرد ځواب ورنکړ.

خو ټرمپ چې د فلوریډا پام بیچ ته د جمهوري ریاست الوتکه کې سفر کاوه خبریالانو ته وویل:"تاسو به ډیر ژر ومومئ، موږ به ځینې ازموینې وکړو،"

هغه زیاته کړه:"نور هیوادونه هم دا کوي. که دوی دا کار کوي، موږ به یې هم وکړو."

ټرمپ په ځانګړې توګه دا ونه ویل چې څه ډول ازموینې به ترسره شي.

د متحده ایالاتو وروستۍ اټومي ازموینه په ۱۹۹۲ کې شوې وه.

د پنجشنبې په ورځ، د اکتوبر په ۲۸، د متحده ایالاتو ولسمشر د هیواد د دفاع وزارت ته امر وکړ چې سمدلاسه د اټومي وسلو ازموینې بیا پیل کړي.

دا څرګندونې د نړیوالو غبرګونونو سره مخ شوې، د نړۍ یو شمیر مشرانو په ټوله نړۍ کې د اټومي ازموینو د دوامدار ځنډ غوښتنه وکړه.

د افغان محصلینو نړیوالې ټولنې د پاکستان لخوا د دغو محصلینو لپاره د ویزې ورکولو په پروسه کې د نوي بدلون په اړه اندیښنه څرګنده کړې ده.

دې ټولنې د اکتوبر په ۳۱مه د جمعې په ورځ یوه اعلامیه خپره کړه، چې پکې ویل شوي چې د پاکستان حکومت د افغان محصلینو لپاره د ویزو ورکولو په اړه خپل مقررات بدل کړې دي او ګڼ شمېر افغان محصلین له شاوخوا اتو میاشتو راهیسې د ویزو په تمه دي.

د افغان محصلینو د نړیوالې ټولنې په وینا، د نوې پالیسۍ له مخې، افغان محصلین باید د یو پاکستانی کفیل الیکترونیکي هویت کارټ وړاندې کړي .

د افغان محصلینو نړیوالې ټولنې زیاته کړه چې افغان محصلین لا دمخه د حکومت د سکالرشپ پروګرامونو لخوا سکرین شوي او منل شوي دي او د پاکستاني کفیل یا سپانسر درلودل غیر ضروري خنډونه رامینځته کوي.

دې ټولنې د پوهاوي لوړولو او ړ ډیپلوماتیکې او بشري پاملرنې راجلبولو لپاره د نړیوال کمپاین د پیل اعلان هم وکړ، او ویې ویل چې تر اوسه پورې د افغان زده کونکو د ستونزې د حل لپاره د دوی هڅې بې پایلې دي.

دا په داسې وخت کې راځي چې پاکستان په دې وروستیو کې د پولو په اوږدو کې د پاکستاني سرتیرو او افغان طالبانو ترمنځ د نښتو له امله له افغانستان سره خپلې ټولې پولې تړلي، او دې عمل د دواړو هیوادونو ترمینځ د تګ راتګ او سوداګري لپاره ډیرې ستونزې رامینځته کړې دي.

د پاکستان دفاع وزیر وايي چې افغانستان (د طالبانو حکومت) باید په پاکستان کې سوله تضمین کړي

خواجه اصف ویلي چې پاکستان به د تحریک طالبان پاکستان (ټي ټي پي) او بلوچستان لبریشن آرمی یا (بي ایل ای) په ګډون د هیڅ ډلې ترهګري ونه زغمي، او ددوی بریدونه به د سخت غبرګون سره مخ شي.

خواجه آصف د سما تلویزیون په نوم د یوې پاکستانۍ رسنۍ سره په مرکه کې، ادعا وکړه چې د طالبانو حکومت له پولو لیرې سیمو ته د تحریک طالبان پاکستان (ټي ټي پي) د غړو د لیږد لپاره د ۱۰ ملیارد پاکستاني روپیو غوښتنه کړې ده.

د خواجه اصف په وینا، پاکستان چمتو دی چې دا اندازه پیسې ورکړي، مګر د طالبانو حکومت چمتو نه دی چې کوم تضمین ورکړي.

د طالبانو حکومت تر اوسه د پاکستان د دفاع وزیر د دې نویو څرګندونو په اړه غبرګون نه دی ښودلی، خو مخکې یې په ټینګار ویلي چې هیڅ کومې ډلې ته اجازه نه ورکوي چې دافغانستان خاوره دنورو هیوادونو خلاف وکاروي.

خواجه اصف زیاته کړه چې د دوی د پلاوي اوسني غړي به د طالبانو له حکومت سره د خبرو اترو په راتلونکي پړاو کې برخه واخلي، او که پرمختګ وشي، نو لوړ پوړي چارواکي به په پلاوي کې شامل شي، او د نومبر په شپږمه به د سرحدي ستونزو د حل لپاره یو نوی میکانیزم جوړ شي.