متحده عربي اماراتو په هرات ولایت کې د ترافیکي پیښې د قربانیانو په اړه ژوره خواخوږي څرګنده کړې او د قربانیانو له کورنیو سره یې د غمشریکي څرګنده کړې ده.

د طالبانو حکومت د کورنیو چارو وزارت د معلوماتو له مخې په هرات کې د ترافیکې پېښې د قربانیانو شمېر ۷۹ تنه ته رسېدلی دی.

د دې وزارت ویاند عبدالمتین قانع د اګسټ په ۲۰ مه رسنیو ته وویل چې په مړو شویو کسانو کې ۱۹ یې یوازې کوچنیان دي.

د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزارت دا ترافیکي پېښه ټکان ورکونکې بللې او ویلي یې دي چې په دې اړه د څېړنو امر شوی دی.

دا پېښه هغه مهال رامنځته شوه چې یو بس چې له ایرانه ایستل شوي افغان کډوال پکښې سپاره وه، د تیلو له یو ټانکر سره ټکر شو او اور یې واخیست.

دا په داسې حال کې ده چې ایران په وروستیو کې له دې هیواده سلګونو زره افغان کډوال ایستلي او هره ورځ زرګونو کسان د اسلام کلا له لارې افغانستان ته ننوځي او د هرات له لارې نورو ولایتونو ته سفر کوي.

په عراق کې نن پارلماني ټاکنې کېږي.

دا له ۲۰۰۳ کال راهیسې چې د صدام حسین رژیم وپرځېد شپږم وار پارلماني ټاکنې دي.

خلک له څه باندې اوه زرو اوه سوه کاندیدانو څخه د پارلمان د ۳۲۹ څوکیو لپاره وکیلان ټاکي.

څه باندې ۲۱ میلیونه کسان د رای ورکولو په شرایطو برابر ګڼل شوي.

اندېښنې شته چې ښايي ان د ۲۰۲۱ کال تر ټاکنو هم دا وار کم خلک رایه ورکړي.

د راپورونو په بنسټ دا ټاکنې چې ښايي د لویو ګوندونو په ګټه وي اصلي سیالي پکې د پخواني صدراعظم نوري المالکي او اوسني صدراعظم محمد شیاع السوداني تر منځ ده.

په نوي ډیلي کې د یوه موټر په چاودنه کې د لسو کسانو د وژل کېدو راپور ورکړل شوی.

څه باندې دېرش نور کسان هم مرګوني ژوبل دي.

پېښه دوشنبه ماښام د سرې کلا یا ریډ فورټ ته نږدې له ګڼې ګوڼې ډکې سیمه کې شوې.
د راپورونو له مخې یو وړونکی هیونډای موټر چاودېدلی او شاوخوا موټرو او خلکو ته یې زیان اړولی دی.

هندي چارواکي وایي چې د پېښې په اړه یې تحقیقات پیل کړي دي.

د بې پولې ډاکترانو سازمان وايي په هرات کې ښځینه ناروغانې او د هغوی پایوازانې له برقې یا چادرۍ پرته روغتونونو ته نه پرېښودل کېږي.

د دغه سازمان د افغانستان څانګې ویلي دا تازه محدودیتونه د نومبر له ۵مې د هرات د حوزوي روغتون په شمول په صحي مراکزو کې پیل شوي.

د ام اس اف په خبره د طالب چارواکو د دغه تازه محدودیت په سبب د ناروغانو مراجعه ۲۸ فیصده کمه شوې ده.

ازادي راډیو سره خبرو کې ځینو ښځو ویلي چې طالب ځواکونو د دغه تازه بندیز د پلي کولو لپاره تاوتریخجن چلند کړی.

خو طالب چارواکو په زور د برقې اغوستل رد کړي، په داسې حال کې چې ټینګار کوي په ټول افغانستان - نه یوازې هرات کې ښځې باید حجاب مراعات کړي.

امریکایي رسنۍ وایي چې د دغه هېواد سناتوران یوه داسې دوه ګوندي هوکړې ته رسیدلي چې له مخې یې د حکومت مرخصۍ پای ته رسیږي او فدرال بودجه له سره پیلیږي.

دغه هوکړه تیره شپه داسې مهال ترلاسه شوه چې د امریکا د حکومت د یوې برخې مرخصي یا شټ ډون څلویښت ورځو ته ورسېد چې بې ساري اوږده مرخصي ده.

دې موده کې د حکومت د یوې برخې فعالیتونه درول شوي او سلګونه زره فدرال کارکوونکي بې معاشه شوي وو.

ټاکل شوې دغه هوکړه څو شیبو کې رایه اچونې ته وړاندې شي.

دغه هوکړه وروسته د جمهوري غوښتونکو تر واک لاندې د استازو جرګې ته وړاندې کیږي او هلته به له تصویب وروسته د ولسمشر ډونالډ ټرمپ لاسلیک ته چمتو شي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت اعلان کړی چې د جرمني په بن ښار کې د افغانستان د لویې قونسلګرۍ فعالیتونه نن دوشنبه ( د لړم ۱۹مه) له سره پیلیږي.

دغه وزارت پرون یکشنبه په یوه خبرپاڼه کې ویلي، مراجعین کولای شي په انلاین بڼه نوبت واخلي او بیا د خپلو کارونو لپاره مراجعه وکړي.

دوی ویلي، نژدې راتلونکې کې به دغه قونسلګرۍ د نویو پاسپورټونو ویش هم پیل کړي.

په دغې قونسلګرۍ کې د افغانستان د پخواني جمهوري نظام ډيپلوماتانو تیره میاشت وروسته تر هغه ډله ییزه استعفا وکړه چې جرمني په بن او برلین کې د طالبانو دوه قونسلي کارکوونکو ته باور لیکونه ورکړل.

د ترکیې یو لوړپوړی پلاوی روانه اونۍ پاکستان ته ځي چې د اسلام اباد او کابل ترمنځ د سولې یو تړون شونی کړي.

رویټرز اژانس د ترکیې د ولسمشر رجب طیب اردوغان په حواله ویلي چې ترکي پلاوي کې به د بهرنیو چارو او دفاع وزیران او د استخباراتو مشر شامل وي.

اردوغان دغه څرګندونې نن یکشنبه له باکو څخه ترکیې ته د ستنېدو پر مهال وکړې، هغه باکو کې د پاکستان له صدر اعظم شهباز شریف سره هم کتلي و.

دا په داسې حال کې ده چې د پنجشنبې او جمعې په ورځو ستانبول د طالبانو د حکومت او پاکستاني پلاوي د سولې د دریم پړاو خبرو کوربه و، خو خبرې بې پایلې پای ته ورسیدې.

ترکیه وایي، ټوله هڅه یې داده چې د افغانستان او پاکستان ترمنځ ژر تر ژره سوله ټینګه کړي.

د موی تای لوبو یوه افغان لوبغاړي قهرمان شاهین خپل ایراني سیال، پوریا ولي ته ماتې ورکړه.

دا لوبه تیره شپه (د لړم ۱۷مه) د تایلینډ په پلازمینه بنکاک کې ترسره شوه.

شاهین د مبارزې له دریو پړاوونو وروسته د لوبڅارونکو له خوا بریالی اعلان شو.

قهرمان شاهین ۱۳ ځله د موی تای په مختلفو سازمانونو کې سیالي کړې، ۱۲ یې ګټلي او یو یې بایللی دی.

موی تای د تایلند یوه رزمي او دودیزه لوبه ده چې په وروستیو کلونو کې یې په افغانستان کې ډیر مینه وال پیدا کړي دي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي له خپل ایراني سیال عباس عراقچي سره د طالبانو او پاکستاني لوري ترمنځ د ستانبول پر خبرو بحث کړی دی.

د طالبانو بهرنیو چارو وزارت نن یکشنبه ( د لړم ۱۸مه) یوه خبرپاڼه کې ویلي چې دغو ټیلفوني خبرو کې ښاغلي عراقچي د افغانستان او پاکستان د ستونزو پر سیاسي حل لارې ټینګار وکړ او دې برخه کې یې د خپل هېواد د همکارۍ ډاډ ورکړ.

د خبرپاڼې په ټکو، متقي ویلي، د طالبانو د حکومت پلاوی د ستانبول ته " په ښه نیت" تللی و، خو وړاندې راغلي چې پاکستاني لوری هیڅ ډول مسولیت اخیستو ته چمتو نه و.

د ایران د بهرنیو چارو وزارت تراوسه د متقي او عراقچي د خبرو په اړه څه نه دي ویلي، خو دغه وزارت وړاندې تر دې ویلي چې د افغانستان او پاکستان د اړیکو په اړه اندیښنه لري.

په ستانبول کې د طالبانو او پاکستاني لوري دریم پړاو خبرې چې پنجشنبه او جمعه وشوې، بې نتیجې پای ته ورسېدې او دواړه لوري یو بل ته د ملامتۍ ګوته نیسي.

د کډوالو ستونزو ته د رسېدو په چارو کې د طالبانو د حکومت ځانګړی کمیسیون وایي، پرون شنبه د تورخم، سپین بولدک او بهرامچې له دروازو نژدې ۱۲ نیم زره کډوال افغانستان ته اړول شوي.

دغه کمیسیون نن یکشنبه ( د لړم ۱۸مه) رسنیو ته په استول شوې خبرپاڼه کې ویلي، د دوی اړوندو کمیټو له دغو اخراج شویو کډوالو سره د ترانسپورت مرسته کړې او یوه اندازه نقدې پیسې یې ورکړي.

د کمیسیون له ورځنیو خبرپاڼو ښکاري چې وروستیو کې هره ورځ زرګونه کسان له پاکستانه اخراجیږي.

دا په داسې حال کې ده چې وړمه ورځ د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمیشنرۍ (UNHCR) او د کډوالۍ نړیوال سازمان (IOM) اعلان وکړ چې پاکستان کې د افغان کډوالو د نیولو، توقیف او اخراج پروسه چټکه شوې ده.

دغو سازمانونو د نومبر په ۷ مه په یو ګډ راپور کې ویلي و چې د روان کال د اکتوبر له ۲۶ مې د نومبر تر لومړۍ نېټې په ټولیزه توګه ۳۷۴۴۸ افغانان د تورخم، غلام خان بندر، چمن، او بهرامچې له لارې افغانستان ته ستانه شوي دي.

د راپور پر بنسټ چې په دې موده کې د افغان کډوالو د ستنېدو کچه د تېرې اونۍ په پرتله ۱۰۱ سلنه لوړه شوې ده.

د ملګرو ملتونو یوه اداره وايي چې افغانستان د چاپیریال د خرابوالي له خطر سره مخ دی.

د ملګرو ملتونو د بشري هستوګنې ادارې (UN-Habitat) پر خپله ایکس پاڼه کې لیکلي چې د خاورو خځلو او اوبو ضعیف مدیریت او د شنه ځای نشتوالی په افغانستان کې د خلکو روغتیا ګواښي.

د سازمان په وینا، هدفمند ښاري پلان جوړونه او ټولنیز اقدامات کولی شي چاپیریال خوندي کړي او د خلکو ژوند ښه کړي.

په ورته وخت کې، د نړیوالو سازمانونو د راپور له مخې، افغانستان د هغو لسو هیوادونو څخه یو دی چې د اقلیم بدلون څخه ډیر اغیزمن شوي دي.

طبیعي پیښې، په ځانګړې توګه سیلابونه او وچکالۍ، په وروستیو کلونو کې د افغانستان خلکو ته ډیری مړینې او لوی مالي زیانونه اړولي دي.