د ملګرو ملتونو د کارپوهانو یوې ډلې له پاکستانه غوښتي چې د افغان کډوالو د جبري ایستلو لړۍ دې ودروی.

په هغه اعلامیه کې چې د دې سازمان پر ویب پاڼه پرون جمعه خپره شوې راغلي، " میلیونه افغانان په پاکستان کې پرته له دې چې پر مشروع غوښتنو يې غور وشي، د ستنېدو له ګواښ سره مخ دي".

په اعلامیه کې وړاندې ویلي شوي، د پاکستان د حکومت دا اقدام د بشري حقونو او کډوالۍ د نړیوالو قوانینو څخه ښکاره سرغړونه ده.

د اعلامیې له مخې په دغو اخراج شویو افغانانو کې تر ټولو ډیرې زیانمنونکې ډلې ښځې، نجونې، مذهبي او قومي لږکۍ، د بشري حقونو فعالان او خبریالان دي.

د پاکستان حکومت د اپریل میاشتې له پیله له دې هیواده د بې اسناده او ای سي سي کارت لرونکو افغان کډوالو د جبري ایستلو لړۍ پیل کړې ده.

که څه هم پاکستان ادعاده کوي چې دوی یوازې هغه افغان کډوال دپیورټ کوي چې په پاکستان کې د پاتي کیدو قانوني اسناد نه لري، خو په پاکستان کې میشت افغان کډوال بیا وايي، پاکستاني پولیس هغه افغانان هم نیسي چې قانوني اسناد او ویزه لري.

د تکواندو ملي لوبغاړي محسن رضايي وتوانېد د عربستان، ازبکستان او آذربایجان لوبغاړي مات او د سپینو زرو/نقرې مډال وګټي.

محسن رضايي په فاینل کې د طلا په سر له ایراني لوبغاړي سره مخ وو خو د راپورونو له مخې د ورپېښې ناروغۍ په سبب سم ونه لوبېد او لوبه یې وبایلوده.

اخوا په ووشو کې بیا جعفر سلطاني د سعودي عربستان او یمن لوبغاړي مات کړل او د برنزو مډال یې وګاټه.

تر هغه مخکې د افغانستان د موی تای اتل محمد یوسف جهانګیر د اسلامي پیوستون له لوبو د سرو زرو/طلا مډال ګټلی وو.

افغانستان دا وار د اسلامي پیوستون سیالیو ته چې نږدې شپیته هېوادونه پکې برخه لري اویا لوبغاړي استولي.

د ایران د بشري حقونو یوه څارونکي سازمان حاش وش رپوټ ورکړی چې لږ تر لږه اوه افغان پناه غوښتونکي د ایراني ځواکونو له خوا وژل شوي او څو نور ټپیان دي.

دغه سازمان پرون په یوه بیان کې ویلي چې پېښه د جمعې په ورځ د سیستان بلوچستان اړوند سراوان سیمه کې شوې ده.

په بیان کې راغلي چې ایراني پوځیانو د سپکو او درنو وسلو په ډزو سره دا افغانان هدف ګرځولي.

سراوان چې له پاکستان سره ګډه پوله لري او د افغانستان له څو سرحدي سیمو سره هم نږدې ده ایران ته د افغان کډوالو د ور اوښتو یوه عمده لار بلل کېږي.

حال وش همدارنګه زیاته کړې چې ایراني پوځیانو لسګونه افغانان چې ایران ته ور اوښتي وو نیولي او په زاهدان کې یې د ډيپورټ کمپونو ته استولي وو چې ظاهراً د شنبې په ورځ افغانستان ته لېږل شوي.

د ایران د بشري حقونو دغه سازمان په خپله انسټاګرام د یادې پېښې اړوند ځینې زړه بوږنوونکې ویډیوګانې هم خپرې کړي چې پکې مړي/وینې ښکاري خو ازادي راډیو یې په خپلواکه توګه نه شي تاییدولی.

د راپورونو له مخې ایران تر دې مخکې هم لسګونه افغان پناه غوښتونکي وژلي او ټپيان کړي دي.

په لغمان کې د طالبانو یو امنیتي چارواکی وايي چې په دې ولایت کې په یوه ترافیکي پیښه کې شپږ کسان مړه شوي دي.

د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس د لغمان د امنیې قوماندانۍ د ویاند یونس یوسفزي له قوله ویلي چې پيښه نن سهار په قرغه یی ولسوالۍ کې د موټر د چپه کېدو له کبله شوې.

د هغه په وینا، په دې پیښه کې د یوې ښځې او ماشوم په ګډون شپږ کسان مړه شوي او درې نور ټپیان شوي دي.

د پيښې لامل د موټر چلوونکي بې احتیاطي بلل شوې ده.

د اسیا د ځوانانو په شل اوریز کریکټ جام کې سبا ( دوشنبه د لړم ۲۶مه) د افغانستان د کریکټ الف لوبډله د بنګله دیش له الف لوبډلې سره لوبه لري.

لوبه د کابل په وخت ماښام ۷ بجې د قطر پلازمېنه دوحه کې ترسره کیږي.

افغان لوبډلې تیره ورځ د همدې سیالیو په لړ کې سریلانکا ته په دریو ویکټو ماته ورکړه.

سریلانکا د پچې په ګټلو سره توپ وهنه پيل او افغان لوبډلې ته یې د ۱۷۱ منډو هدف ورکړ.

افغان لوبډلې وکولای شوای چې په وروستي اور کې دغه هدف پوره او لوبه وګټي.

په داسې حال کې چې د کابل او اسلام اباد ترمینځ اړیکې ترینګلې دي او ددواړو هیوادونو ترمینځ سوداګري لارې تړل شوي ، د طالبانو حکومت چارواکي وايي افغانستان د پاکستان له لارې د خپلو سوداګري انتقالاتو د کمولو لپاره منځنۍ اسیا او ایران ته مخه کړې.

د سوداګرۍ وزارت ویاند عبدالسلام جواد اخوندزاده رویترز خبري اژانس ته ویلي: "په تیرو شپږو میاشتو کې، زموږ سوداګري له ایران سره ۱.۶ ملیارد ډالرو ته رسیدلې، چې له پاکستان سره د ۱.۱ ملیارد ډالرو سوداګري تبادلې څخه لوړه ده."

هغه زیاتوي چې د ایران د چابهار بندر تاسیساتو څخه استفادې د اموالو په انتقال کې ځنډ کم کړی او سوداګرو ته یې ډاډ ورکړی چې که د پاکستان لارې وتړل شي نو بارونه به ونه دریږي.

د طالبانو د حکومت د ریاست الوزرا د اقتصادي چارو مرستیال ملاعبدالغني برادر د چهارشنبې په ورځ په کابل کې صنعتګرو او سوداګرو ته د وینا پرمهال لدوی وغوښتل چې د پاکستان پر ځای بدیلې ترانزیتي لارې پیدا کړي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر اژانس لیکلي تمه ده دا پلاوی چې پکې د تاجکستان د بهرنیو او کورنیو چارو وزارتونو او امنیتي ادارو استازي شامل دي له طالب چارواکو سره د افغانستان او تاجکستان تر منځ په امنیتي او اقتصادي مساییلو بحث وکړي.

د تاجکستان حکومت لا د دغه سفر په اړه رسماً څه نه دي ویلي.

باختر همداراز د طالب چارواکو په حواله لیکلي چې تمه کېږي له تاجکستاني چارواکو سره په دوشنبه کې د افغانستان د سفارت د فعالیت او نورو تخنیکي مساییلو په اړه هم بحث وشي.

په تاجکستان کې د افغانستان سفارت د پخواني جمهوري نظام د استازي ظاهر اغبر له خوا مخته وړل کېږي چې په ښکاره د طالبانو د حکومت له سرسختو منتقدینو دی.

لومړی د طالبانو او تاجکستان تر منځ اړیکې نه وې خو وروسته په ځینو مساییلو کې اړیکې نیول شوي.

څه وخت مخکې د طالبانو د بلخ والي محمد یوسف وفا تاجکستان ته تللی وو او له بیلابیلو چارواکو سره یې لیدلي.

افغان لوبغاړي محمد یوسف جهانګیر د اسلامي پیوستون له سیالیو د موی تای په برخه کې د سرو زرو مډال وګاټه.

جهانګیر د څه باندې اویا کیلو وزن کې خپل ترکی سیال محمت علي مرج مات کړ.

د دوی سیالي بیګا په ریاض کې د اسلامي پیوستون د روانو لوبو په چوکاټ کې وشوه.

جهانګیر د افغانستان لومړنی لوبغاړی دی چې د اسلامي پیوستون له سیالیو د سرو زرو مډال ګټي.

د اسلامي پیوستون د ۲۰۲۵ کال سیالۍ د شاوخوا ۵۷ هېوادونو تر منځ د نومبر له څلورمې پیل شوي چې تر ۲۱مې به دوام کوي.

افغانستان یواځې همدا یو د سرو زرو مډال ګټلی او په شلم مقام کې دی.

ترکیې ۱۰۵ مډالونه ګټلي چې یواځې ۵۸ یې د سرو زرو دي او لومړی مقام لري.

افغانستان دغو لوبو ته د بوکسنګ، تکواندو، والیبال، جودو او ځینو نورو برخو کې هم شاوخوا ۶۹ لوبغاړي استولي چې لا یې ښه نتیجه نه ده ورکړې.

د طالبانو د حکومت د سوداګرۍ وزارت ویاند عبدالسلام جواد آخوندزاده تېره ورځ وویل په تېرو شپږو میاشتو کې له ایران سره د سوداګرۍ کچه ۱،۶ میلیارد ډالرو ته رسېدلې ده په داسې حال کې چې په همدې موده کې له پاکستان سره د سوداګرۍ کچه ۱،۱ میلیارد ډالره وه.

ښاغلي آخوندزاده ویلي چې د ایران ګمرکونه په مدرنو وسایلو سمبال دي او د افغانستان مالونو ته په بندري تعرفو کې ۳۰ سلنه او د مالونو د ساتنې په برخه کې ۷۵ سلنه تخفیف ورکوي.

د طالبانو د حکومت د ریاست الوزرا د اقتصادي چارو مرستیال ملاعبدالغني برادر د چهارشنبې په ورځ په کابل کې یوې غونډې ته د وینا پرمهال له سوداګرو وغوښتل چې د پاکستان پر ځای بدیلې ترانزیتي لارې پیدا کړي.

د هرات یوشمېر اوسېدونکو ښځو آزادۍ راډیو ته وویل چې له نژدې لسو ورځو راهیسې د طالبانو د امربالمعروف او نهی عن المنکر چارواکو ښځو او نجونو ته لارښوونه کړې چې له برقعې یا چادري پرته دې له کوره بهر نه وځي.

د بې پولې ډاکټرانو ټولنې پرون (د لړم ۲۳مه) په پر خپله ویبپاڼه په یوه بیان کې وویل چې د طالبانو دې ناڅاپي اعلان په ورځنیو چارو کې د ښځو پر ګډون یوبل محدودیت هم ورزیات کړ. بیان زیاتوي، دا پرېکړه هغه خنډونه نور هم زیاتوي چې نتیجه یې اساسي روغتیايي خدماتو ته د ښځو پر لاسرسي محدودیت دی.

په بیان کې راغلي دي چې له دې اعلان وروسته د نوامبر د پنځمې او اوومې ترمنځ د بې پولې ډاکټرانو د ټولنې روغتونونو ته د ښځو د مراجعې په کچه کې ۲۸ سلنه کموالی راغلی دی.

طالبانو پر افغانستان له بیاواکمنېدو وروسته له زده کړو نیولې تر ورځني تګ راتګ پورې د ژوند په تقریبا ټولو برخو کې پر ښځو محدودیتونه لګولي دي.

په اسلام آباد کې د یوې محکمې د ودانۍمخې ته د سه شنبې ورځې برید چې پړه یې د تحریک طالبان پاکستان ډلې یوې څانګې ومنله، ۱۲ کسان ووژل او ۲۷ نور یې ټپیان کړل.

د پاکستان حکومت نن په یوه بیان کې وویل، د دې ډلې درې غړي او د هغوی مشر په توقیف کې دي خو دا یادونه یې نه ده کړې چې دا کسان په کوم ځای کې نیول شوي دي. په بیان کې بریدګر د ننګرهار ولایت اوسېدونکی عثمان عارف قاري بلل شوی او دا هم ویل شوي چې دې ډلې ته د حملې پرمهال له افغانستانه د هغو د مشرانو له لوري منظمه لارښوونه کېدله.

بیان زیاتوي چې د برید په اړه تحقیقات روان دي او تمه ده چې په دې اړه نور مسایل به وروسته روښانه او نور کسان به هم ونیول شي.