د امریکا متحده ایالتونو پریکړه کړې ده چې هغه پروژه په موقتي ډول بیا پيل کړې چې د اوکرایني ماشومانو د اختطاف د ادعاوو مربوط ده.

روسیې د دوه زره دوه ویشتم کال د مارچ په میاشت کې پر اوکراین برید وکړ، د دې حملې له پيله تر اوسه داسې راپورونه خپاره شوې دي چې روسیې یو شمیر اوکرایني ماشومان ورسره خپلې خاورې ته وړې دي.

ماسکو دا ادعا رد کړې ده.

له څو کلونو راهیسې د امریکا له لورې د دې تمویلیدونکې پروژې هڅې چې د ییل پوهنتون هم پکې ونډه لرله، د دې سبب شوه چې د نړیوالې جزایي محکمې له لورې د روسیې پر ولسمشر ولادیمیر پوتین او د کرملین د ماشومانو پر مدافع وکیل تورونه ولګول شي.

د ییل پوهنتون څیړونکو موندلې ده چې پوتین او د روسیې یوشمیر نور جګپوړي چارواکي په مستقیم ډول د داسې تنظیم شوي کمپاین برخه دي، چې د روسیې تر واک لاندې اوکراینیي سیمو څخه ماشومان روسیې ته انتقالوي او هلته یې د اوړي کمپونو او یوشمیر کورونو ته سپاري چې په خپله خوښه دې چارې ته چمتو کیږي.

څیړونکو ویلي دي چې دا چاره د ماشومانو د پلرونو او میندو یا هم قانوني سرپرستانو له پیژندلو پرته ترسره شوې ده.

د روانې میاشتې په پيل کې د ییل مرکز اجراییوي رییس ناتانیل رمند د ازادې اروپا ازادي راډیو ته ویلي و چې د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د دې پروژې تمویل درولی چې هغه دا اقدام د جنګي جنایتونو د ثبت هڅو ته یو ستر ګوزار بللی و.

د ټرمپ ادارې هم څېړونکو ته اجازه نه وه ورکړې چې خپل ثبوتونه د نړیوالې جزایي محکمې څارنوالانو ته وسپاري. سپینې ماڼۍ د هاګ نړیوالې محکمې ته سخت غبرګون ښودلی و، آن تر دې چې د دې محکمې مشروعیت یې تر پوښتنې لاندې راوستی و.

خو د واشنګتن پوسټ ورځپاڼې د راپور له مخې د دې اونۍ په ترڅ کې، د امریکا د بهرنیو چارو وزارت خپله پریکړه بېرته واخیسته او د څېړونکو لپاره یې د ۶ اوونیو اضافي تمویل برابر کړ، څو دوی خپل راټول شوي ثبوتونه د اروپايي اتحادیې د پولیسو ادارې ته وسپاري.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت سمدلاسه د دې پرېکړې په اړه تبصره نه ده کړې او نه هم ریمنډ سره سمدستي اړیکه نیول شوې ده.

متحده ایالاتو د سه شنبې په ورځ، د جولای په ۲۲مه اعلان وکړ چې د ملګرو ملتونو د تعلیمي، علمي او کلتوري سازمان، یونیسکو څخه به ووځي.

واشنګټن ادعا کړې چې یونیسکو "د اسراییلو ضد دریځونه نیولي دي."

د سپینې ماڼۍ مرستیالې ویاندې انا کیلي نیویارک پوسټ ته وویل چې ولسمشر ټرمپ پریکړه کړې چې متحده ایالات له یونیسکو څخه وباسي.

هغې ادعا وکړه چې یونیسکو " له تفرقه اچوونکو اجنډاګانو او پالیسیو ملاتړ کوي چې په بشپړ ډول د هغو پالیسیو سره په ټکر کې دي چې د امریکا خلکو په نومبر کې رایه ورکړې وه."

میرمن کیلي د تیر کال د ولسمشرۍ ټاکنو ته اشاره کوله، چې په نومبر کې ترسره شوې او ډونالډ ټرمپ په کې بریالی شو.

د یونیسکو څخه د متحده ایالاتو د وتلو پریکړه به د ۲۰۲۶ کال د دسمبر په پای کې پلي شي.

ولسمشر ټرمپ په ۲۰۱۸ کال کې د خپلې لومړۍ دورې په جریان کې له یونیسکو څخه امریکا وویستله ځکه چې هغه وویل دا سازمان د اسراییلو ضد دریځونه نیسي.

بیا په ۲۰۲۳ کې، پخواني ولسمشر جو بایډن متحده ایالات بیرته یونیسکو ته شامل کړل.

متحده ایالاتو او اسراییلو په ۲۰۱۱ کال کې هغه مهال د یونسکو تمویل بند کړ چې دغه سازمان فلسطین ته د یوه دولت په توګه غړیتوب ورکړ.

ټاکل شوې د اوکراین او روسیې مرکچیان سبا چهارشنبه په ترکیه کې د سولې بل پړاو خبرې پيل کړي.

دا خبره د اوکراین ولسمشر ولودمیر زلنسکي داسې مهال کړې چې سولې ته د رسیدو لپاره پر کرملین د لویدیځ فشارونه زیات شوي دي.

تر دې وړاندې ستانبول کې دوه پړاوه خبرې شوي، خو په ظاهره یې د جګړې پر لیکو کوم اغیز نه دی کړی.

د سولې د نوي پړاو دا خبرې داسې مهال پلان شوي چې روسیې د اوکراین پر پلازمېنې او نورو ښارونو خپلو خونړیو هوایي بریدونو ته دوام ورکړی دی.

د سولې پر خبرو سربیره د زندانیانو تبادله د سبانیو خبرو مهمې مسسلې دي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په دې وروستیو کې مسکو ته ۵۰ ورځې مهلت ورکړ چې له اوکراین سره سوله وکړي، که نه پراخ بندیزونه به پرې ولګوي.

د یونان ساحل ساتونکو کریت ټاپو ته څېرمه ۷۴ کډوال وژغورل.

دا د هغو سلګونو کسانو یوه برخه ده چې د تېرې اوونۍ په پای کې دغه ټاپو ته رسېدلي دي.

د یوناني رسنیو د پروني راپور له مخې، قاچاقبرانو له شمالي افریقا څخه د مدیترانې په اوږدې لارې دا کسان یونان ته رسولي دي.

د راپورونو له مخې، ژغورل شوي کسان کالي لیمینیس بندر ته یووړل شول.

د لومړنیو راپورونو له مخې، د ژغورل شوو کسانو روغتیايي وضعیت ښه بلل شوی.

یوناني چارواکي وایي، نژدې ۳۰۰ کډوال د اوونۍ په پای کې کریت ته رسېدلي دي. دوی وايي، دا ښيي چې د لیبیا په څېر له هېوادونو څخه د انسانانو قاچاق لا هم دوام لري، سره له دې چې له لیبیايي چارواکو سره ډیپلوماتیک تماسونه روان دي او پر هغو فشار راوړل کېږي چې د خپلو کډوالو مخه ونیسي.

د پاکستان لږ تر لږه ۸ ملیشه سرتیري د وزیرستان په اورکزي ولسوالۍ کې له وسله والو سره په نښته کې وژل شوي او ۱۱ نور ټپیان شوي دي.

ځایي سرچینو نن دوشنبه د فرانسې خبري اژانس ته ویلي چې نښته د همدې ملیشو پر کاروان پيل شوه او څو ساعته یې دوام وکړ.

خبر کې راغلي چې ۴ تنه وسله وال مخالفان هم وژل شوي دي.

له افغانستان سره پر پوله قبایلي سیمو کې په دې وروستیو کې دغه ډول پیښې زیاتې شوې دي.

د پاکستان پولیسو نن دوشنبه ( د چنګاښ ۳۰مه) ویلي، له ۱۲ زیات کسان یې په بلوچستان کې د" ناموسي وژنې" د یوې ویډیو له خپریدو وروسته نیولي دي.

د دغې وژنې قربانیان " بانو بي بي " او " احسان الله" بلل شوي چې تیره میاشت له تیښتې وروسته نیول شوي او په ډزو وژل شوي دي.

د دغې وژنې ویډیو تازه ټولنیزو رسنیو ته راوتلې چې پراخ غبرګونونه یې پارولي دي.

په نیول شویو کسانو کې د نجلۍ هغه سپین ږیری خپلوان شامل دی چې په یوه قومي جرګه کې یې د دغې سارایي محکمې پریکړه کړې ده.

د بلوچستان ایالتي حکومت دا یو "بوږنونکی" جنایت بللی او د ترهګرۍ د تور قضیه یې ورته پرانستې ده.

د پاکستان په لرې پرتو سیمو کې وخت نا وخت د پت په نوم دغسې تاوتریخوالي کیږي.

د اوکراین پوځ وايي، روسیې د دې هېواد پر ختیځو سیمو حملو ته زور ورکړی او وايي چې د دواړو خواوو ترمنځ په یوه ورځ کې له سلو زیاتې نښتې شوې دي.

د اوکراین د وسله والو ځواکونو ستر درستیز پرون یکشنبې په یو بیان کې وویل چې پرون یې د ورځې په اوږدو کې د روسیې له خوا د ۱۲ حملو راپور ترلاسه کړ.

په بیان کې راغلي چې په دې ترڅ کې د اوکرایني ځواکونو پر سنګرونو۷۱ رهبري شوي بمونه غورځول شوي دي. دا ارقام خپلواکو سرچینو نه دي تایید کړي.

د اوکراین پوځ وايي، د دې حملو ډېر تمرکز د پوکروفسک ښار پر شاوخوا وو چې د روسي ځواکونو قطعو له بېلابېلو اړخونو ۳۶ حملې پرې وکړې.

پوکروفسک د دونېڅک ښار په لویدیځ کې مهم ستراتیژیک ښار دی چې له څو میاشتو راهیسې درنې جګړې پکې روانې دي او اوس تقریبا ټول ویجاړ شوی دی.

په پام کې ده د ایران، برتانیا، فرانسې او جرمني استازي د راروانې جمعې په ورځ د تهران د اټومي پروګرام په اړه خبرې وکړي.

د ایران د بهرنیوچارو وزارت ویاند اسماعیل بقايي پرون دا خبر ورکړ.

اروپايي قدرتونو له دې مخکې خبرداری ورکړی و، چې که ایران خبرو ته کېنني، نو دا احتمال شته چې نور نړیوال بندیزونه پرې ولګول شي.

د ایران دولتي رسنیو د ښاغلي بقايي له قوله خبر ورکوي چې نوموړی وايي، د ایران، برتانیا، فرانسې او جرمني ترمنځ دا خبرې به د ترکیې په استانبول ښار کې او د بهرنیوچارو وزارتونو د مرستیالانو په کچه وي.

دا خبرې په داسې حال کې پلان شوې چې د ایران پر اټومي تاسیساتو د اسراییلو او امریکا له حملو وروسته د لومړي ځل لپاره د اروپايي ټولنې د دې دریو هېوادو او همداراز د اروپايي ټولنې د بهرنۍ پالیسۍ مشر، د پڼجشنبې په ورځ د ایران د بهرنیوچارو له وزیر عباس عراقچي سره ټلفوني خبرې وکړې.

ایټالوي چارواکي وايي چې په تارکوینیا ښار کې یو تن چې ډاکټرانو یې د مړینې خبر ورکړی و، نیم ساعت وروسته په سد راغلی دی.

دې ۷۸ کلن سړي ظاهرا د زړه سکته کړې وه او ژغورونکو له ډېرو هڅو وروسته وویل چې دا سړی مړ شوی او امبولانس هم بېرته ولاړ. خو د چارواکو په وینا هغه د انتقال پرمهال ناڅاپه سترګې پرانیستې او د خپلو لوڼو پوښتنه یې وکړه.

دا سړی وروسته روغتون ته واستول شو او د راپورونو له مخې وضعیت یې اوس ښه دی.

ډاکټران دا ډول نادر حالت چې زړه د ژغورنې له ناکامو هڅو وروسته ناڅاپه په حرکت راځي، “لازاروس” بولي.

چارواکي وايي چې په دې سړي خو پېښه په خیر تېره شوه خو د هغه سپي پر یوه پولیس حمله وکړه چې په نتیجه کې یې پولیس روغتون ته او سپی د حیواناتو د ساتنې مرکز ته واستول شول.

د جنوبي کوریا د کورنیوچارو وزارت وايي چې د سختو بارانونو له کبله په دې هېواد کې دوه کسان مړه شوي او د پنجشنبې ورځې په سېلابونو کې د مړو خلکو شمېر ۱۴ ته ورسېد.

چارواکو خبرداری ورکړی چې دا شمېره ښايي لوړه شي ځکه لږترلږه ۱۲ تنه نور تراوسه نادرکه دي.

د دې هېواد په جنوبي سیمه سانچیونګ کې چې له چارشنبې ورځې راهیسې نژدې ۸۰۰ میلیمتره باران پکې اورېدلی او ترټولو ډېر تلفات پکې اوښتي دي تراوسه اته کسان مړه شوي او شپږ نور نادرکه دي.

په جنوبي کوریا کې اکثرا په جولای میاشت کې موسمي بارانونه کېږي. د اقلیمي چارو کارپوهان اقلیمي بدلونونه د دې بارانونو د زیاتېدو علت بولي.

د سوریې په جنوب کې بدوي قبیله وايي، وسله وال یې له سویدا ښار څخه وتلي دي. بدوي سني قبایل له تېرې اونۍ راهیسې په سویدا کې د دروزي مذهبي لږکي له وسله والو سره په خونړیو جګړو کې ښکېل وو.

په دې جګړو کې د وروستیو شمېرو له مخې له زرو ډېر کسان وژل شوي دي. د دې دوو ډلو ترمنځ د اوربند موافقه د متحدوایالتونو په منځګړتوب وشوه.

د پنجشنبې په ورځ د جګړو د مخنیوي لپاره دولتي ځواکونه دې ښار ته واستول شول خو وروسته بیا له هغه ځایه ووتل.

اسراییلو هم په سویدا کې چې دروزي لږکي یې اکثریت اوسیدونکي دي، پر دولتي ځواکونو چې عملا یې د بدويانو پلوي کوله، بمباري وکړه.

د سوریې لنډمهاله ولسمشر احمدالشرع چې د بدوي قبیلو پلوي دی لومړی پر دروزیانو انتقاد کاوه خو وروسته یې له بدویانو وغوښتل چې له ښاره ووځي.