د تومیکو ایتوکا (Tomiko Itooka) په نوم جاپانۍ ښځه چې د ګینس په نوم د نړیوالو ریکارډونو له مخې د نړۍ تر ټولو زوړ انسان و، د ۱۱۶ کلونو په عمر ساه ورکړې ده.

د جاپان د اشیا ښار چارواکو نن شنبه دا خبر تایید کړ. په دغه ښار کې د پوخ عمره کسانو د پالیسیو مسوول یوشیڅوګو ناګاتا ویلي، تومیکو ایتوکا تېره یکشنبه د څارنې په یوه مرکز کې مړه شوې ده.

دغه ښځه د ۱۹۰۸م کال د مې میاشتې پر ۲۳مه زېږېدلې وه، چې تېر کال د نړۍ تر ټولو د زاړه انسان په توګه یې نوم ثبت شو.

تر هغه مخکې د نړۍ تر ټولو زوړ انسان ۱۱۷ کلنه ماریا برانیاس وه چې د ۲۰۲۴م کال د اګست پر ۱۹مه یې له دې نړۍ سترګې پټې کړې.

د روسیې په سنټ پټرزبرګ کې د پولکوو هوايي ډګر چارواکي وايي، چې دغه هوايي ډګر ته د الوتکو تګ راتګ چې نن سهار پر ځايي وخت ۷ بجې او ۴۵ دقیقې ځنډول شوی و، بېرته پیل شو.

د روسیې چارواکو مخکې اعلان کړی و، چې دغه پرېکړه د ملکي هوايي الوتکو د خوندیتوب په نیت شوې وه.

د الوتکو تګ راتګ پر ځايي وخت د سهار لس بجې او ۱۵ دقیقې بېرته پیل شو. د روسیې د هوايي چلن یوه څارونکي بنسټ د الوتنو د ځنډ د پرېکړې د مشخص دلیل په باب څه نه وو ویلي، خو د روسیې هوايي ډګرونه تر دې مخکې د اوکراین د بې پېلوټه الوتکو د حملو د خطر له کبله تړل شوي دي.

د روسیې د لیننګراد والي السکاندر دروزدینکو ویلي، چې روسي ځواکونو لوګا خلیج ته نږدې دوې بې پېلوټه الوتکې نسکورې کړې دي.

سپینه ماڼۍ وايي، د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ د لوړې د مراسمو د امنیت د ډاډمنولو لپاره جدي کار کوي.

په پام کې ده ډونالډ ټرمپ د امریکا د نوي ولسمشر په توګه د جنورۍ پر شلمه د وفادارۍ لوړه وکړي. د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند جان کربي پرون جمعه دا څرګندونې په داسې حال کې وکړې، چې تر دې مخکې د نقلیه وسایطو په ذریعه د نورو احتمالي حملو خبرداری ورکړل شوی و.

کربي ویلي، سپینه ماڼۍ د ټرمپ د ملي امنیت شورا له سلاکار مایک والځ سره د هغې حملې په باب د څېړنو پایلې شریکوي، چې په نیو اورلینز کې د امریکا د یوه پخواني سرتېري له خوا د نوي کال په لومړۍ ورځ وشوه.

دغه پخواني سرتېري ۴۲ کلن شمس الدین جبار د لویزیانا ایالت په نیو اورلینز ښار کې خپل موټر پر هغو خلکو ور برابر کړ، چې نوی کال یې لمانځه.

په پېښه کې د ۱۵ کسانو د وژل کېدو او شا و خوا دېرشو نورو د ټپي کېدو خبر تایید شوی دی.

د اسرائیل پوځ پرون جمعه وویل چې د مخکنیو ۲۴ ساعتونو پر مهال یې د حماس پر لسګونو اهدافو هوايي حملې کړي دي.

د فلسطینیانو روغتیايي چارواکي وايي له پنج شنبې تر پرون جمعې پورې تر ۱۱۰ ډېر کسان وژل شوي دي.

د پوځي عملیاتو او د مرګ ژوبلې د شمېر زیاتېدل د دې سبب شوي، چې د اسرائیل او حماس ډلې ترمنځ د څه کم ۱۵ میاشتنۍ جګړې د ختمېدو لپاره فشارونه زیات شي.

د اسرائیل مرکچیان پرون د هغو مذاکرو د بیا پیل لپاره دوحې ته لاړل چې د قطر او مصر په منځګړیتوب پیل شوې دي.

د امریکا د متحده ایالتونو د ولسمشر جو بایډن ادارې یوه چارواکي چې د دغو مذاکرو په منځګړیتوب کې نقش لري له حماس غوښتنه کړې، چې پر یوه موافقه سلا وکړي.

د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه حماس ډله یو تروریستي سازمان ګڼي.

په لبنان کې ځینو سرچینو په دې اړه پرون جمعه د فرانسې خبري اژانس ته معلومات ورکړي دي.

د لبنان په وینا دا محدودیتونه تر هغه څه وروسته لګول شوي، چې په وسلو سمبالو سوریایانو سره سرحدي شخړه ګڼل شوې ده.

دا له واک څخه د پخواني ولسمشر بشارالاسد تر پرځېدو وروسته د سوریې او لبنان ترمنځ چې ګاونډي هېوادونه دي په ډیپلوماتیک ډګر کې لومړی کړکېچ ګڼل کېږي.

تر دې مخکې د لبنان وګړو اجازه درلوده چې له ویزې پرته سوریې ته داخل شي، خو یوازې یې باید پاسپورټ یا هم پېژندپاڼه لرلای.

د لبنان د عمومي امنیت یوه چارواکي د نوم نه ښوولو په شرط د فرانسې خبري اژانس ته ویلي، په دې حیران شوی چې د سوریې له لوري سرحد د لبنان د وګړو په وړاندې تړل شوی دی.

د دې موافقې له مخې به جاپان ته، چې په اسیا کې د واشنګټن له نږدې متحدانو ګڼل کېږي، له هوا څخه هوا ته ویشتل کېدونکي ۱۲زره پرمختللي میزاییل او د هغوی اړوند تجهیزات ورکړل شي.

په وروستیو کې د ارام سمندر د لانجمنو سیمو په شا و خوا کې د چین زیاتېدونکي حضور، د جاپان غوسه پارولې ده.

له دې سره توکیو اړ شوې، چې د امریکا له متحدو ایالتونو او نورو هېوادونو سره خپلې امنیتي اړیکې پراخې کړي.

دغه موافقه باید د امریکا د متحدو ایالتونو د کانګرس له خوا هم تصویب شي.

د یوه روغتون او اضطراري چارو کارکوونکو پرون اسوشېټېډ پریس خبري اژانس ته دا معلومات ورکړي دي.

په همدې حال کې پرون د غزې د نږدې ۱۵ میاشتنۍ جګړې د پای ته رسېدو لپاره په قطر کې بیا مذاکرې پیل شوې.

حماس ډله، چې د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه یې یو تروریستي سازمان ګڼي ویلي، چې دغه غیرمستقیمې خبرې په دوحه کې پیل شوي او پر یوه موافقه د سلا کېدو لپاره له حماس د جدیت غوښتنه شوې ده.

د حماس یوه چارواکي ویلي، دغه مذاکرې پر دایمي اوربند او له غزې د ټولو اسرائیلي ځواکونو د وتلو پر موضوع متمرکزې دي.

فرانس پریس اژانس څرګندوي چې کلیتي ته تیره اونۍ د سږو تکلیف پيدا شو او روغتون ته انتقال شوه. دا د جنوري په لسمه ۱۰۴ دیرش کلنه کیده.

د هنګري صدراعظم ویکتور اوربان په فیسبوک کې د کیلیتي انځور خپور کړی او ورسره یې لیکلي دي:« ستاسو له ټولو هلو ځلو مننه، خدای دې مل».

کیلیتي د ۱۹۵۲ کال او ۱۹۵۶ کلونو په المپیک لوبو کې د سروزرو پنځه او د برونزو لس میډالونه ګټلي و.

دې د نړیوالې دوهمې جګړې پرمهال هم د المپیک په لوبو کې ګډون کړی و، خو د جګړې له امله دا لوبې ونه شوې. بیا د دې په خاطر نازیانو له لوبو منع کړه چې یهوده وه. وروسته بیا کیلیتي د نازیانو له ویرې پټه وه، ونه نیول شوه؛ خو نازیانو د دې پلار او نور یوشمیر نژدې خپل خپلوان ووژل.

کیلیتي چې کله له رسمي لوبو لاس واخیست، اسراییل ته ولاړه هلته یې کلونه کلونه د روزونکې په توګه کار وکړ.

ولودمیر زیلینسکي د اوکراین له تلویزیون سره په مرکه چې تیره شپه خپره شوه، زیاته کړه چې کله موږ امنیتي تضمینونه ترلاسه کړل او په اوکراین کې مو د مارشلا د لرې کیدو فکر وکړ، بیا پارلمان د انتخاباتو نیټه ټاکلی شي.

د زیلینسکي د ولسمشرۍ پنځه کلنه دوره د دوه زره څلرویشتم کال د مې په میاشت کې پای ته رسیدلې، خو پر اوکراین د روسیې د غیر موجه برید له امله د دغه هیواد انتخابات ځنډیدلي دي.

د جنوبي کوریا د بهرنیو چارو وزارت نن خبر ورکړ چې د متحد ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکین راتلونکې اونۍ سیول ته سفر کوي.

جنوبي کوریا د واشنګتن یو مهم امنیتي متحد دی، خو دغه هیواد د ډسمبر له دریمې راپه دې خوا، چې ولسمشر یون سوک یول پوځي حکومت اعلان کړ، له کړکیچ سره مخامخ شوی دی.

واشنګتن تر دې اعلان وروسته ویلي و چې له جنوبي کوریا سره به د ډیموکراسۍ د حفاظت په تړاو خبرې وکړي.

د جنوبي کوریا د بهرنیو چارو د وزارت په وینا، ښاغلی بلینکین به د دوشنبې په ورځ له خپل کوریایي سیال چو تای یول سره وګوري.

په بیان کې وړاندې راغلې دي چې د دې لیدنې کتنې پرمهال به د جنوبي کوریا او متحد ایالتونو پر اړیکو، د جنوبي کوریا، متحد ایالتونو او جاپان پر همکاریو، د شمالي کوریا پر مسالې او پر یوشمیر نورو سیمه ییزو او نړیوالو مسایلو خبرې وشي.