د اوکراین ولسمشر ولودمیر زیلینسکي نن چهارشنبې یو لړ اقدامات په ګوته کړل چې د ده په وینا هغه به د کییف په ګټه د جګړې څرنګوالی بدل کړي او ښایي راتلونکي کال له روسیې سره جګړه پای ته ورسوي.

زیلینسکي نن چهارشنبې د اوکراین پارلمان ته په وینا کې له خپلو لوېدیځو شریکانو وغوښتل چې د اوکراین پر ټولو هغو سیمو چې روسیې اشغال کړي، د روسیې پر خاوره او د دښمن پر پوځي تاسیساتو د بریدونو لپاره له کییف سره په مرسته شویو لیرې واټن ویشتونکو وسلو باندې لګول شوي محدودیتونه لیرې کړي.

د اوکراین د ولسمشر د بریا په شپږ ماده‌ییز پلان کې د اوکراین د خاورې له لاسه ورکول رد شوي او غوښتنه شوې چې ناتو دې له دې پوځي تړون سره د اوکراین د یوځای کېدو لپاره کییف ته له قید او شرط پرته بلنه ورکړي او هم غوښتل شوي چې په اوکراین کې له ستراتیژیکو اټومي وسلو پرته دې په دې هېواد کې د دفاع په هدف یو ځواک ځای پرځای شي.

د امریکا متحده ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ د اسراییلو پارلمان ته وویل چې په اتو میاشتو کې یې اته جګړې پای ته ورسولې.

هغه په خپله وینا کې زیاته کړه چې اسراییلي یرغمل راخوشې شوي نو ځکه هم اتمه جګړه د ده په نظر پای ته ورسېده.

د اسراییلو په پارلمان کې د ټرمپ تود هرکلی وشو.

ښاغلي ټرمپ د غزې د جګړې په پای ته رسولو کې د ټولو ښکېلو مرکچیانو له هغې ډلې د امریکا د منځني ختیځ د ځانګړي استازي سټیف ویټکاف او څو نورو چارواکو او شخصیتونو هڅې وستایلې.

تمه ده ټرمپ نن د ورځې په جریان کې د مصر شرم الشیخ ته سفر وکړي څو د سولې په سرمشریزه کې برخه واخلي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د منځني ختیځ د سفر په درشل کې نن دوشنبه اسراییل ته ورسېد.

د اسراییل صدر اعظم بنیامین نتنیاهو په بن ګوریون هوایي ډګر کې د ټرمپ هرکلي ته راغلی و.

نوموړی لږ وروسته تر هغه اسراییل ته ورسید چې حماس ډلې، چې متحده ایالتونه او اروپایي ټولنه یې ترهګر بولي، ۷ یرغمل شوي کسان د سره صلیب له لارې اسراییلي پوځ ته وسپارل.

حماس ویلي، نن دوشنبه به ټول ۲۰ ژوندي پاته یرغمل شوي اسراییلیان، چې غزه کې ساتل کیږي، د څه باندې ۱۹۰۰ فلسطيني بندیانو په بدل کې ازادوي.

ټرمپ د ورځې پای کې د مصر شرم الشیخ ته ځي او هلته به د مصر له ولسمشر عبدالفتاح السیسي سره یوځای د غزې د اوربند په اړه د یوه کانفرانس مشري وکړي.

دغه کانفرانس کې د فرانسې، جرمني، بریتانیا مشران او د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش هم ګډون کوي.

حماس نن په غزه کې د سره صلیب نړیوالې کمیټې ته اووه اسراییلي یرغمل وسپارل، چې له اسراییل سره د اوربند د لومړي پړاو یوه برخه ده.

اسراییل هم د اوربند د موافقې له مخې له خپلو زندانونو څخه سلګونه فلسطیني بندیان خوشې کوي.

د اسراییل او حماس ترمنځ د اوربند موافقه په غزه کې د دوه کلنې جګړې د پای ته رسولو پر لور تر ټولو مهم ګام دی.

د دې موافقې هدف د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ۲۰ مادو د سولي د پلان پر بنسټ د تلپاتې سولې لپاره لاره هوارول دي.

د اسراییل پوځ تایید کړه چې هغه اوه تنه یرغمل شوي چې حماس نن دوشنبې سهارمهال په غزه کې آزاد کړي او د سره صلیب نړیوالې کمیټې ته سپارلي و، اوس له دوی سره دي. ټاکل شوې حماس نن نور ژوندي دیارلس یرغمل شوي هم خوشې کړي. دې ډلې نن مخکې د شلو اسراییلي یرغملو نوملړخپورکړی و.

حماس د دوشنبې په ورځ د هغو ۲۰ ژوندیو یرغمل شویو لیست خپور کړچې ټاکل شوې د شوې موافقې له مخې نن آزادشي.

متحده ایالات او اروپايي ټولنه حماس د یوه تروریستي سازمان په توګه پیژني.

د سره صلیب کاروانونه د اسراییلي یرغمل شویو کسانو د ورسپارلو لپاره غزې ته په لاره دي.

په سلګونو کسان د دوشنبې په سهار په تل ابیب کې راټول شوي وواو په غزه کې د وروستیو یرغمل شویو کسانو د بیرته ورستنیدو په تمه وو.

د حماس او اسراییلو ترمنځ د لاسلیک شوې موافقې د لومړي پړاو له مخې حماس به د نږدې ۲۰۰۰ فلسطیني بندیانو د خوشې کولو په بدل کې اسراییلي یرغمل خوشې کړي.

حماس د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه پر اسراییل د خپلو خونړیو بریدونو په ترڅ کې لسګونه یرغمل نیولي دي. یوشمیر یرغمل شوي کسان په توقیف کې مړه شوي دي.

په پام کې ده چې د نړۍ د له شلو زیاتو هیوادونو مشران د دوشنبې په ورځ د مصرپه شرم الشیخ کې په هغه غونډه کې ګډون وکړي چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسیدو په هدف پلان شوې ده. د مصرد ولسمشرۍ له دفتره د شنبې د ورځې ناوخته په خپره شوې خبرپاڼه کې همدارانګه ویل شوي چې د امریکا ولسمشرډونالډ ټرمپ او د مصر ولسمشرعبدالفتاح السیسي به د شرم الشیخ د غونډې چې هغه یې د سولې سرمشریزه بللې، مشري کوي. د خبرپاڼې له مخې د دغې سرمشریزې هدف، په غزې تړانګه کې د جګړې پای ته رسول او منځني ختیځ کې د سولې او ثبات لپاره د هڅو پیاوړي کول دي. د فرانسې ولسمشرایمانویل مکرون او د ملګروملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش له مخکې په دې غونډه کې خپل ګډون تایید کړی دی. د یوشمیرنورو مشرانو ترڅنګ د ترکیې ولسمشر، د بریتانیا، جرمني اوهسپانیا صدراعظمانو ته هم په دې غونډه کې د ګډون بلنه ورکړل شوې ده.

ولسمشرټرمپ مخکې ویلي وچې له اسراییل څخه له کتنې وروسته به په غزه کې د سولې د تړون د لاسلیک په مراسمو کې د ګډون لپاره مصرته لاړشي. د غزې لپاره د نوموړې د طرحې د لومړي پړاو له مخې به چې ښکیلو اړخو پرې موافقه کړې، په غزه کې دوه کلنه جګړه درول کیږي، حماس به پاتې ټول یرغمل خوشې کوي او اسراییل به یې هم په بدل کې له خپلو زندانونو په سلګونو فلسطیني بندیان آزادوي.

د فلسطیني حماس ډلې یو جګپوړی چارواکی وايي، د دوشنبې په ورځ به د هغو اسراییلي یرغملو د خوشې کولو بهیر پیل شي چې په غزه کې ساتل کېږي.

اسامه حمدان پرون شنبې فرانسپرس خبري آژانس ته وویل، د لاسلیک شوې موافقې په اساس د بندیانو تبادله له هوکړې سره سم د دوشنبې په ورځ پیلېږي.

د موافقې له مخې په لومړي پړاو کې به حماس اسراییلي یرغمل د نژدې دوه زره فلسطیني بندیانو په بدل کې خوشې کړي. اسراییل باور لري چې شل تنه یرغمل لاهم ژوندي دي.

حماس ډلې د اسراییلو پر قلمرو د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر د اوومې د برید پرمهال لسګونه اسراییلیان یرغمل کړي وو.

د مصر تفریحي ښار شرم الشیخ ته نژدې په یوه ترافیکي پېښه کې ۳ تنه قطري ډپیلوماتان وژل شوي دي.

دوو امنیتي سرچینو نن رویټرز خبري آژانس ته وویل، په پېښه کې دوه نور قطري ډیپلوماتان هم ټپیان شوي دي.

د سرچینو په وینا د دې ډيپلوماتانو موټر له ښاره ۵۰ کیلومتره لیرې اوښتی و.

تراوسه روښانه نه ده چې آیا دا ډيپلوماتان د قطر د مرکچي پلاوي غړي وو، که نه.

د قطر یوه پلاوي په دې وروستیو کې د غزې د جګړې د پای ته رسولو په هدف د امریکا د ولسمشر ډونالډټرمپ د سولې د طرحې په چوکاټ کې په شرم الشیخ کې د اسراییلو او حماس ډلې ترمنځ خبرو کې منځګړتوب کاوه.

په پام کې ده چې سبا دوشنبې په شرم الشیخ کې د دې طرحې د بشپړولو لپاره نړیواله ناسته جوړه شي.

سپینه ماڼۍ په یوه راپور کې وايي، ټرامپ د زړه، سږو او جسماني چمتووالي له پلوه په استثنايي وضعیت کې دی او د خپلو دندو د ترسره کولو بشپړ توان لري.

د راپور له مخې ولسمشر ټرمپ ته همداراز د کووید ضد واکسین په ګډون د روغتیا د پیاوړتیا ځانګړي واکسینونه ورکړل شوي دي.

په متحدوایالتونو کې د ولسمشرانو د روغتیا د راپورونو خپرول یو نالیکل شوی دود او هدف یې د چارو شفافیت دی.

په تېرو څو میاشتو کې د ټرامپ پر لاسونو او پښو د شنو داغونو د تصویرونو له خپرېدو وروسته د هغه د روغتیا په اړه پوښتنې رابرسېره شوې خو ښاغلي ټرمپ وویل چې د دې شنو داغونو علت له ډېرو خلکو سره د لاس روغبړ دی.

د ټرمپ یوه ویاند بیا د وینې د نرۍ کولو لپاره د ځانګړو درملو کارول د دې شنو داغونو علت وباله. سپینې ماڼۍ مخکې اعلان کړی و، چې ولسمشر ټرمپ د پښو د رګونو په یوه مزمنه ناروغۍ اخته دی.

په داسې حال کې چې د اسراییلو او حماس ډلې ترمنځ اوربند پرځای دی، د غزې زرګونه اوسېدونکي نن- د تلې ۱۹مه په پښو او د موټرو او کراچیو په وسیله د دې تړانګې په شمال کې خپلو کورونو ته ولاړل.

اسراییلي ځواکونه د متحدوایالتونو په منځګړتوب د شوې موافقې په اساس د غزې له ځینو سیمو په شا شوي دي خو لا یې هم د غزې نیمايي برخه په ولکه کې ده. د موافقې په اساس حماس به د ۷۲ ساعتونو په ترڅ کې اسراییلي برمته خوشې کوي. باور دا دی چې شل تنه اسراییلي برمته لاهم ژوندي دي، ۲۶ تنه نور مړه شوي او د دوو نورو برمته وو برخلیک څرګند نه دی.

اسراییل به په ځوابي اقدام کې د ۱۷۰۰ فلسطیني بندیانو له ډلې څخه ۲۵۰ تنه خوشې کړي. د موافقې له مخې سلګونه لارۍ به هره ورځ غزې ته خواړه او درمل انتقالوي.

ښاغلي عون نن وویل چې د لبنان په جنوب کې ملکي تاسیسات تېره شپه یوځل بیا د اسراییلو د ناوړه یرغل په ترڅ کې په نښه شول. هغه وویل چې دا برید هېڅ راز توجیه نه لري.

د لبنان ولسمشر زیاته کړه چې د دې برید اهمیت په دې کې دی چې په غزه کې د اوربند له نافذېدو وروسته کېږي.

د لبنان د روغتیا وزارت ویلي دي چې په دې برید کې یوتن وژل شوی او اوه تنه نور ټپیان شوي دي.

اسراییلو په غزه کې د اوربند له اعلان سره سره د لبنان پر خاوره د ایران پلوه وسله والو پر سنګرونو پرله پسې حملې کړې دي.