د ملګرو ملتونو یوه څېړونکي پلاوي د خپل ماموریت د څېړنو په پایله کې ویلي چې د ایران حکومت د هغې جسماني شکنجې مسوول دی چې په پایله کې یې مهسا امیني د پوره حجاب د نه مراعاتولو په تور د پولیسو په توقیف کې مړه شوه.

په یوه راپور کې چې پرون د دې ماموریت له خوا خپور شو ویل شوي چې د شواهدو له مخې د ګشت ارشاد د پولیسو له خوا د توقیف پر مهال د مهسا امیني بدن ځینې ضربې لیدلې وې.

راپور زیاتوي چې په زندان کې فزیکي تشدد د ۲۲ کلنې مهسا د مړینې باعث شو او په دې کې د ایران حکومت مسوول دی.

د ملګرو ملتونو د حقیقت موندنې د ماموریت په راپور کې راغلي چې په ایران کې د ښځو ځپل او له هغو سره تبعیض د بشري جنایتونو ثبوت دی.

د مهسا امیني له مړینې وروسته د حکومت او جبري حجاب پرضد د ټول هېواد په کچه پراخ اعتراضونه پیل شول.

دا اعتراضونه وروسته بیا د ایران د حکومت او پوځي ځواکونو له خوا په کلکه وځپل شول.

د افغانستان، ازبیکستان او پاکستان ترمنځ کې د ټرانس افغان په نوم د اورګاډي د پروژې "شونتیا د څېړنې" موافقه پرون کابل کې لاسلیک شوه.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر محمد اسحاق ډار د جولای پر ۱۷مه پر اېکس (پخواني ټوېټر) لیکلي د "ازبیکستان، افغانستان او پاکستان" یا د ټرانس افغان رېللارې پروژه د "سیمه ییز اتصال" په لړ کې خورا مهمه ده.

نوموړي ویلي، ددې پروژې له بشپړېدو سره به د مرکزي اسیا هېوادونه د سوداګرۍ لپاره د افغانستان له لارې د پاکستان سمندري بندرونو ته لاره پیدا کړي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت پر اېکس په بیان کې ویلي چې د ټرانس افغان لویې پروژې د "امکان سنجونې موافقه" د طالبانو د ټولګټو چارو، د ازبیکستان د ټرانسپورټي چارو او د پاکستان د اورګاډو چارو وزیرانو لاسلیک کړه.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر په مشرۍ یو پلاوی د جولای پر ۱۷مه په یو ورځني سفر کابل ته تللی و.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، له اسحاق ډار سره په سفر کې د پاکستان د اورګاډو چارو وزیر محمد حنیف عباسي، د افغانستان لپاره د پاکستان ځانګړی استازی محمد صادق خان او نور چارواکي ملګري دي.

پر دې سربېره د ازبیکستان د بهرنیو چارو وزیر بختیار سیدوف په مشرۍ یو پلاوی هم د موافقې لاسلیک او د طالبانو له حکومتي چارواکو سره د خبرو لپاره د کابل په سفر دی او پرون یې دغلته د موافقې پر لاسلیک سربېره د بېلابېلو طالب چارواکو سره کتلي دی.

د سوریې په جنوب کې د څو ورځو له خونړیو نښتو او د اسراییل له خوا پر دمشق له بریدونو وروسته، د امریکا د بهرنیو چارو وزیر وایي چې دا تاوتریخوالی به پای ته ورسیږي.

د سوریې ولسمشر هم ویلي چې د دروزي لږکي دفاع د خپل حکومت لومړیتوب بولي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر، مارکو روبیو، پرون (چهارشنبه) د ایکسپاڼې (پخوانۍ ټویټر) له لارې په خپل پیغام کې ویلي چې متحدوایالتونو له ټولو ښکېلو خواوو سره خبرې کړې دي.

هغه زیاته کړه: «موږ په مشخصو ګامونو هوکړه کړې چې دا اندېښمنوونکی او ویرونکی وضعیت نن شپه پای ته ورسوي.»

د ښاغلي روبیو اشاره تېرې شپې ته وه.

نوموړي له ټولو خواوو وغوښتل چې پر خپلو ژمنو ودریږي.

څو ساعته وروسته د سوریې د دفاع وزارت اعلان وکړ چې د دې هېواد پوځ د چهارشنبې په ورځ له سویدا ښار څخه، چې ډېری اوسېدونکي یې د دروزي لږکي دي، شاتګ پیل کړی دی.

د دفاع وزارت په بیان کې راغلي: «د سوریې پوځ د تصویب شوي توافق له مخې، له هغو غیرقانوني ډلو د ښار د پاکولو د عملیاتو تر بشپړولو وروسته له سویدا ښار څخه شاتګ پیل کړی دی.»

سپینې ماڼې پرون چهارشنبې وویل، " تمه ده نن پنجشنبې ولسمشر ټرمپ د امریکا په وخت د مازیګر ۴بجې یو شمیر فرمانونه لاسلیک کړي".

خو سپینې ماڼې د دغو فرمانونو په اړه جزیات خپاره کړي نه دي.

له وړاندې ولسمشر ټرمپ د کډوالو د اخراج په ګډون ډیر شمیر جنجالي اجرایوي فرمانونه لاسلیک کړي دي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وايي، کوکاکولا شرکت له هغه وړاندیز سره موافقه کړې چې له مخې په امریکايي الکولي مشروباتو کې د جوارو د فرکتوز ډک شربت پر ځای د نیشکرو له شربته استفاده وکړي.

کوکاکولا شرکت په یو بیان کې د دغه برنډ سره د ټرمپ له لیوالتیا مننه کړې او ویلي دي چې ډیر ژر به خپل نوي محصلات وړاندې کړي خو د مشروباتو په ترکیب د کوم بدلون خبره تایید کړې نه ده.

دغه خبر په بازار کې د جوارو د شربت د شرکتونو شپږ سلنه ونډه راکمه کړې ده.

د جي شل هيوادونو د مالیې وزیران نن پنجشنبې په جنوبي افریقا کې راټولیږي څو د امریکا د ولسمشر ډونالد ټرمپ له لورې د وضعه شویو لوړو تعرفو د ګواښونو او نړیوالو ستونزو په اړه خبرې وکړي.

جنوبي افریقا د "یووالي، برابرۍ او دوام تر شعار لاندې د دغې غونډې کوربه دی او د بحثونو ډیر تمرکز به د پانګې پر لوړ لګښت او د اقلیمي بدلونونو پر وړاندې د مبارزې لپاره د مالي تمویل چمتو کول وي".

د امریکا د خزانې وزیر سکایټ بسنټ د دویم ځل لپاره د ماليې وزیرانو په دې غونډه کې ګډون نه کوي او پر ځای د واشنګټن استازی مایکل کاپلان دغې غونډې ته ورځي.

د راپورونو له مخې، د هند، فرانسې او روسیې د مالیي وزیران هم په غونډه کې نشته.

ولسمشر ټرمپ پر وارداتو د لس سلنه نویو تعرفو په وضعه کولو سره په نړۍ کې ستونزې ژورې کړي دي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو وايي، د سوریې په جنوب کې په نښتو کې کموالی راغلی دی.

دغه نښتې د تیرې اونۍ راهیسې پیل شوي او د راپورونو له مخې تراوسه څه باندې درې سوه کسان په کې وژل شوي دي.

روبیو پر ایکس پاڼې پرون چهارشنبې ولیکل، " موږ له ټولو ښکیلو خواوو سره خبرې کړي دي او نن ماښام د دغه وحشتناکه وضعیت د پای ته رسولو لپاره په ځانګړو اقداماتو هوکړه شوې ده".

خو د دغو اقداماتو په اړه روبیو جزیات ور نه کړل.

د سوریې په سویدا ولایت کې د دروزي او بدوي مذهبي فرقه ترمنځ نښتو زور اخیستي او اوسمهال د سوریې حکومتي ځواکونه له دروزي وسله والو سره په نښته اوښتي دي.

له سیمې د حکومتي ځواکونو په لاس د ملکیانو د اعدام راپورونه هم ورکړل شوي.

بل پلو، اسراییلو پرون د سوریې په پلازمینه دمشق کې د دفاع وزارت په ګډون پر یو شمیر سیمو هوايي بریدونه کړي دي.

د راپورونو له مخې، امریکا له اسراییلو غوښتي چې پر سوریه خپلو بریدونو ته د پای ټکی کیدي.

روبیو ویلي، "پر دمشق د اسراییلو بریدونو ته انديښمن دی او تاکید يې کړی چې امریکا غواړي د ا جګړه پای ته ورسیږي".

د اسراییلو پوځ د سوریې په پلازمینه دمشق کې د دفاع وزارت پر ودانۍ هوايي برید کړی دی.

د دې وزارت پر ودانۍ څو ساعته مخکې د بې پیلوټه الوتکو بریدونه شوي چې مرګژوبله لري، خو جزیات يې خپاره شوي نه دي.

دا بریدونه په داسې حال کې دي چې د سوریې په سویدا ولایت کې د بدوي او دروزي مذهبي فرقو ترمنځ نښتې دوام لري او اسراییلو د دروزي په پلوۍ د سوریې پر حکومتي ځواکونو بمبار کړی دی.

د اسراییلو د دفاع وزیر اسراییل کاتس څو ورځې وړاندې د دغو هوايي بریدونو خبرداری ورکړی وو.

په سوریه کې تاوتریخوالي د بدوي او دروزي فرقه ترمنځ وروسته له هغې زیات شو چې د سوریې د بشري حقونو د څار د یو سازمان په خبره دواړو خواوو ته په وروستیو نښتو کې سخته مرګژوبله واوښته.

تراوسه په دې نښتو کې د څه باندې دوه سوه پنځوس کسان وژل کیدل تایید شوي دي.

په دې وروستیو کې هغه وګړي چې په سوریه، لبنان، اسراییلو او د جولان په لوړو کې ژوند کوي د خپل امنیت په اړه انديښمن دي.

اسراییلو خبرداری ورکړی که چیرته د سوریې حکومتي ځواکونه له دروزي وسله والو سره په نښته کې شاتګ ونه کړي د خپلو بریدونو لمن به پراخه کړي.

د پاکستان له لورې د هوايي خوندیتوب د معیارونو له لوړولو وروسته د بریتانیا چارواکو خپل هېواد ته د پاکستان پر الوتنو څو کلن بندیز لرې کړ.

لندن دا بندیزونه په ۲۰۲۰کال کې د پاکستاني پیلوټانو د جواز په ازموینو کې د درغلۍ او د پاکستان د نړیوال هوايي شرکت د یوې الوتکي د لوېدو له کبله چې ۹۷کسان په کې مړه شول، لګولي وو.

تر دې وړاندې د اروپايي ټولنې د هوايي چلند ادارې هم دا بندیز لرې کړی و او د اسلام اباده او اروپايي هېوادونو ترمنځ مستقیمې الوتنې پیل شوې وې.

په اسلام اباد کې د بریتانیا سفیر ویلي، د دې هېواد د هوايي خوندیتوب کمېټې او د پاکستان د هوايي چلند ادارې ترمنځ له پراخې همکارۍ وروسته محدودیتونه لرې شوي، خو هوايي شرکتونه باید بریتانیا ته د الوتنو لپاره د جواز غوښتنه وکړي.

د پاکستان دفاع وزیر دا اقدام یو مثبت ګام بللی دی.

په ایتوپیا کې څه باندې اتیا کسان په داعش وسله والې ډله کې د غړیتوب په تور نیول شوي دي.

دغه کسان چې د سومالیا په پانتلند سیمه کې روزل شوي وو، غوښتل يې چې ایتوپیا کې ترهګریز بریدونه ترسره کړي.

د اتیوپیايي چارواکو په خبره، دا کسان د پلازمینې ادیسه بابا په ګډون په بیلابیلو ښارونو کې نیول شوي دي.

د ایتوپیا اړیکې له سومالیا سره په دې هېواد کې د الشباب په نوم د یوې وسلې والې ډلې د فعالیتونو له کبله ترینګلي دي.

د سوریې په سویدا ولایت کې د حکومتي ځواکونو او وسله والو ترمنځ نښته بیا پیل شوې ده.

د دروزي وسله والو او حکومتي ځواکونو دا نښته نن سهار د سوریې په جنوبي ولایت سویدا کې داسې مهال پیلیږي چې د دروزي او بدوی ډلو ترمنځ د فرقه ییز شخړې د پای ته رسیدو په موخه څو ساعته مخکې اوربند شوی وو.

د سویدا په دورزي میشته سیمه کې تاوتریخوالی دا څرګندوي چې په سوریه کې میشت لږکي د واکمن اسلامي حکومت پر وړاندې بې باوره دي.

سوري ځواکونه د دوشنبې په ورځ د دورزي او بدوي وسله والو ترمنځ د نښتې د کنټرول لپاره سویدا ولایت ته تللي وو، خو دغه ځواکونه اوسمهال له دروزی وسله والو سره په نښته اوښتي دي.

اسراییلي ځواکونو د دروزي وسله والو په ملاتړ د دوشنبې او سې‌شنبې په ورځو کې د سوریې پر حکومتي ځواکونو بمباري کړې ده.

دروزي لږکي چې د توحیدي مذهب، چې په یوولسمه پیړۍ کې رامنځته شوی، پیروان دي.

په سوریه کې د جګړې د څارونکې یو سازمان د راپور له مخې، د سویدا په وروستیو څو ورځو نښتو کې ۲۴۸کسان وژل شوي دي.