د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا د سرمفتش دفتر یا سیګار وایي، شاوخوا په هرو دوو اوونیو کې ملګري ملتونه افغانستان ته اتیا میلیون ډالره نغدې پیسې لېږدوي چې په دې هېواد کې پر بشري چارو لګول کېږي.

دا خبره سیګار پرون چهارشنبې د امریکا کانګرس ته په وړاندې کړي خپل نوي درې میاشتنې راپور کې کړې او ویلې دي چې دغه پیسې نه د افغانستان مرکزي بانک ته لېږدول کېږي او نه هم طالبانو ته ورکول کېږي بلکې هغه د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د مرستندویه ماموریت یا یوناما د مالي څارنې او ارزونې د ځانګړي میکانیزم له لارې په دې هېواد کې پر بشري چارو لګول کېږي.

د راپور له مخې د ۲۰۲۱ کال په اګست کې پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته د دې کال د ډسمبر میاشتې نه تر د ۲۰۲۳ کال د جولای تر میاشتې پورې ملګرو ملتونو ۲،۹ میلیارد ډالره کابل ته لېږدولي او پر بشري چارو یې لګولي دي.

ویل کېږي، د ډالر پر وړاندې د افغانۍ د ثبات یو عامل کابل ته هره میاشت د په لسګونو میلیون ډالرو نغدو مرستو لېږد دی چې ارزښت یې د ډالر پر وړاندې نور هم پورته تللی.

پرون چارشنبې څه باندې ۷۳ افغانۍ د یوه ډالر په وړاندې تبادله کېدې.

سیګار په خپل نوي راپور کې یوځل بیا ټینګار کړی چې پر افغانستان د طالبانو له واکمنېدو راهیسې امریکا د افغانانو تر ټولو لوی مرستندویه هېواد پاتې شوی دی.

یو ایرانی چارواکی وايي چې د دغه هیواد له لارې د عراق د کردستان د کورواکې سیمې اومه تېل افغانستان ته صادریږي.

د ایران د لویو لارو او ښاري پراختیا وزارت مرستیال او د رېلګاډي ادارې اجرايي رییس جبار علي زاکري پرون په تهران کې یوې غونډې ته وویل، ایران د افغانستان او عراق ترمنځ د تېلو د سوداګرۍ لپاره ترانسپورتي اسانتیا رامنځته کړې او د خپل هیواد د رېلګاډي شبکې ته یې تر اوسه ۱۰۰ ټانکر واګونونه ور زیات کړي، څو دغه ترانزیتي بهیر پیاوړی کړي.

هغه هیله وښوده چې له دې وروسته هره میاشت له شاوخوا ۴۰ تر ۵۰ واګونونه نور هم دې شبکې ته ور زیات شي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو لوی کمشنر فلیپو ګراندي وایي، د طالبانو د حکومت له مشرتابه سره یې د ستنو شویو کډوالو پر بیړني حالت خبرې کړې دي.

ګراندي چې له څو ورځو راهیسې په کابل کې دی نن پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر لیکلي، د راستنیوشویو په ځانګړې توګه ښځو او ماشومانو ستونزو ته خوندي او باعزته رسیدنه یې د بحثونو یوه برخه وه.

هغه ویلي، داسې مهال چې افغانستان له بېلابېلو ننګونو سره مخامخ دی، دغه هېواد نورو نړیوالو مرستو ته اړتیا لري.

د ملګرو ملتونو د کډوالو لوی کمشنر داسې مهال د افغانستان په سفر بوخت دی چې دغه هېواد ته په تیرو اونیو کې لسګونه زره کډوال له ایرانه ایستل شوي او سختو شرایطو کې ژوند کوي.

د افغانستان د اسلامي جمعیت ګوند د یوې څانګې مشر او د بلخ پخوانی والي عطا محمد نور ادعا کوي چې طالبانو یې د ګوند یو پخوانی قومندان وژلی دی.

ښاغلي نور د یکشنبې په ورځ پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر وژل شوی کس محب الله میرزاد بندري یاد کړی دی.

بندري څه باندې درې کاله مخکې د طالبانو د ځانګړي کمیسیون په بلنه له ایرانه وطن ته ستون شوی و.

ځینو نورو رسنیو هم د هغه د وژنې راپورونه ورکړي او ویلې یې دي چې بندري د عبدالرشید دوستم په مشرۍ د جنبش ګوند یو قومندان و.

طالبانو لا تر اوسه د دغې ادعا په اړه تبصره نه ده کړې.

ازادي راډيو هم په خپلواک ډول دغه ډول خبرونه نه شي تاییدولی.

د طالبانو د حکومت د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني له خپل پاکستاني سیال سید محسن نقوي څخه غوښتي چې افغان کډوالو او بندیانو سره ښه چلند وکړي.

حقاني او نقوي پرون یکشنبه کابل کې سره کتلي دي او د اړیکو، باور او اعتما فضا په رامنځته کولو یې ټینګار کړی.

که څه هم پاکستان تل د طالبانو حکومت تورنوي چې د تحریک طالبان پاکستان ملاتړ کوي، خو دا چې دغه خبره هم ملاقات کې یاده شوې او که نه، د طالبانو خبرپاڼه کې ورته اشاره نه ده شوې.

نقوي وروسته تر هغه کابل ته سفر کوي چې ویلې یې دي، پاکستان کې د ( پي.او.ار) کارت لرونکو افغانانو د اقامې موده نه تمدیدوي.

پاکستان له ۲۰۲۳ کال راهیسې هلته پر افغان کډوالو شرایط سخت کړي او لسګونه زره یې اخراج کړي دي.

که څه هم د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي چې متحده عربي امارتو ته تخلیه شويو افغانانو سره به مرسته کوي، خو یوشمېر دغه افغانان بیرته افغانستان ته لیږل شوي دي.

ټرمپ پرون پر خپله ټولنیزه پاڼه سوشل تروټ دا خبره وکړه.

رویټرز نن دوشنبه ( د چنګاښ ۳۰مه) د متحده عربي اماراتو د بهرنیو چارو وزارت د یوه اطلاعاتي سیستم په حواله ویلي، یوشمېر افغانان د ابوظبۍ له کمپه بیرته افغانستان ته لیږل شوي او ځینو نورو ته هم دا ژمنه له وخته تېره ده.

پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنۍ را وروسته شاوخوا ۱۷ زره افغانان متحده عربي اماراتو او بیا له هغه ځایه امریکا ته لیږدول شوي، خو شاوخوا ۳۰ تنه د اماراتو په یوه کمپ کې بې برخه لیکه پراته وو.

د رویټرز معلومات ښيي چې د دغو دیرش تنو له ډلې دوه کورنۍ د جولای په سر کې بیرته افغانستان ته لېږدول شوي او متحده عربي اماراتو یې معلومات امریکایي لوري ته ورکړي دي.

د همدې پلان له مخې ټاکل شوې وه پرون یکشنبه ۲۵ تنه نور افغانان هم له اماراتو افغانستان ته ولېږدول شي، خو رویټرز وایي، دا چې دا کار به شوي وي که نه، معلومات نه دي ورکړل شوي.

د کرکټ نړیواله شورا ICC وايي د افغانستان د کرکټ د ښځینه لوبډلې غړې به چې اوس مهال په بهر کې اوسي، په راروانو دوو مهمو لوبلړیو کې ګډون وکړي.

د ICC د بېګانۍ اعلامیې له مخې په پام کې ده چې دا لوبغاړې په هند او سریلانکا کې د ۲۰۲۵ کال د ښځو د کرکټ په نړیوال جام او همداراز په برتانیا کې د راتلونکي کال د ښځو په شل اووریز نړیوال جام کې برخه ولري.

د کرکټ نړیوالې شورا په سنګاپور کې په خپل کلني کنفرانس کې دا پرېکړه کړې او د دې اقدام هدف یې د افغان ښځو ملاتړ بللی دی.

طالبانو په ۲۰۲۱ کال کې پر افغانستان له واکمنېدو وروسته د ښځو او نجونو پر زده کړو او کار او همداراز ورزشي لوبو او لوبغالو ته د هغوی پر ورتګ هم محدودیتونه ولګول.

طالبانو پرون د پکتیا ولایت په زرمت ولسوالۍ کې یوه ښځه او یو نارینه په درو ووهل.

د طالبانو د حکومت سترې محکمې پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې ویلي دي چې دا کسان د هغه څه په خاطر چې نامشروع اړیکي بلل شوي، په عام محضر کې په ۳۵ درو وهل شوي دي.

په بیان کې دا یادونه هم شوې چې دواړه تورن په ۱۸ میاشتې حبس هم محکوم شوي دي.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګروملتو ځانګړي استازي ریچارډ بینیټ تېره میاشت وویل چې په روان کال کې د طالبانو له خوا د علني سزاګانو د تطبیق په مواردو کې د پام وړ زیاتوالی راغلی دی.

د هوا پېژندنې ادارې نن او سبا د هېواد په ځینو سیمو کې د اوبو د کچې د لوړېدو او سېلابونو د راوتلو اټکل کوي.

د طالبانو د حکومت د اوبو او انرژۍ وزارت پر خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې د هواپېژندنې ادارې په حواله خبر ورکوي چې وايي نن دوشنبې او سبا سه شنبې د کاپیسا، ننګرهار، لغمان، کونړ او نورستان او ولایتونو په ځینو سیمو کې د بارانونو او واورو د ورېدو امکان شته.

نوموړی وزارت د کوزنیو سیمو له اوسېدونکو غواړي چې د سېلابونو او اوبو د کچې د لوړېدو پرمهال دې د سیندونو غاړو ته له نژدې کېدو ډډه وکړي.

پر ټولنیزو رسنیو په ځانګړې توګه پر انسټاګرام د Woman Post په نوم د ښځو له خوا "ولې باید چادري په سر کړو، موږ قوي ښځې یو" کمپاین پیل شوی چې په زرهاوو ښځې ورسره یو ځای شوي دي.

له دغه اعتراضي کمپاین سره په تیرو ۲۴ساعتونو کې څه باندې ۳۰ زره ښځې له هغې ډلې د افغانستان نوموتې سندغاړې، لوبغاړې او هنرمندانې یو ځای شوي دي.

د دغې کمپاین یوې غړې او د ښځو د حقونو فعالې وږمې توخي ازادي راډیو ته وویل، "طالبانو افغانې ښځې مجبوره کړې چې چادري واغوندي او تر شا يې پټې شي، خو موږ داسې نه یو، موږ ازاده او پرمختللې ښځې یو".

په دغه کمپاین کې افغانې ښځې او نجونې د چادري له عکس سره خپلې اصلي انځورونه یو ځای کوي.

دغه کمپاین وړمه ورځ پیل شوی دی.

د شپږیزې د لیګ د لسم پړاو د دوهمې ورځې په دوهمه لوبه کې د بست ساتونکو له سپین غر پړانګانو لوبډلې څخه لوبه وګټله.

په دې لوبه کې لومړی د بست ساتونکو توپوهنه وکړه او په شلو اوورونو کې یې د شپږو لوبغاړو په زیان سره سیالې لوبډلې ته د ۲۰۳ منډو هدف وټاکه.

د لوبې په دوهمه پاڼۍ کې د سپین غر پړانګانو په شلم اوور کې د ټولو لوبغاړو په زیان سره یوازې ۱۳۷ منډې جوړې کړې او لوبه یې وبایلله.

د نن ورځې په لومړۍ لوبه کې د بند امیر ښامارانو د مس عینک اتلانو ته ماتې ورکړه. لوبه مس عینک پیل کړه او په لومړۍ پاڼۍ کې یې د پنځو لوبغاړو په زیان سره سیالې لوبډلې ته د ۱۸۸ منډو هدف وټاکه.

بندامیر لوبډلې په شلم اوور کې د څلورو لوبغاړو په زیان سره ۱۸۸ منډې جوړې کړې او لوبه یې وګټله.