د بشري حقونو د څار سازمان د ښځو د برخې مرستیاله هیدربار وايي چې متحدوایالتونو د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د ۱۳۲۵ نمبر پرېکړه لیک ته په نه پاملرنې سره د افغان ښځو حقونه له پامه وغورځول.

مېرمن بار پرون د جون ۱۷مه پر ټویټر ولیکل، کله چې د افغانستان د سولې لپاره د امریکا د هغه مهال له ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد څخه د ښځو د حقونو پوښتنه وشوه، نو هغه دې مسئلې ته هيڅ راز اهمیت ورنه‌کړ او دا یې د افغانانو ترمنځ خپلمنځي موضوع وبلله چې په خپلو کې به یې حل کړي.

زلمي خلیلزاد تر اوسه د مېرمن بار د څرګندونو په اړه څه نه‌دي ویلي.

روسیې تیره شپه د اوکراین پر دویم لوی ښار خارکیف پراخ هوايي بریدونه کړې دي.

اوکرایني چارواکو ویلي، له ۲۰۲۲کال راهیسې دا پر خارکیف تر ټولو پراخ بریدونه دي.

د خارکیف ښاروال وايي، په بریدونو کې درې کسان وژل شوي او لسګونه نور ټپیان دي.

په سیمه کې یوې عیني شاهدې ازادي راډیو ته وویل، "دلته یوې ښځې په چیغو د مرستې غوښتنه کوله، لور يې په اتم پوړ کې بنده پاتې وه. شکر خدایه چې ژغورونکو وکولی شو چې ځان وروسوي، ډیر زیات دود وو، نفس اخیستل ممکن نه وو".

روسیې پرون جمعه د اوکراین پلازمینه کیف په هوايي بریدونو کې په نښه کړی وه چې ملکیانو ته په کې مرګژوبله اوښتې وه.

د خیبرپښتونخوا په مردان سیمه کې د ګازو ډبې په چادونه کې د یوې کورنۍ شپږ کسان وژل شوي او دوه نور ټپیان دي.

په سیمه کې د ژغورنې اداره وايي، چادونه پرون سهار رامنځته شوې چې له کبله يې دوه منزله کور نړیدلی دی.

د دې ادارې په خبره، په وژل شویو کې دوه ماشومان شامل دي.

په پاکستان کې د تودې هوا له کبله د ګرمۍ په موسم کې وخت ناوخت د ګازو ډبې چادونې کیږي، چې له وړاندې په ورته پېښه کې د پاکستان د پارلمان پخوانی غړی عباس اپریدی وژل شوی و.

د طالبانو لوی مشر ملا هبت الله اخندزاده نن شنبې د کندهار په عیدګاه جوکات کې د اختر له لمانځه وروسته په وینا کې په افغانستان روان اقتصادي وضعیت ته په اشارې وویل، "شتمن افغانان دې د بې وزلو لاسنیوی وکړي".

د هغه په ټکو، نړیوال د افغانانو ضرورتونه پوره کولی نشي او اړتیا ده چې سوداګر او شتمن د بې وزلو کسانو لاس ونیسي.

د ملګرو ملتونو او یو شمیر نورو نړیوالو ادارو د شمیرو د افغانستان له نیمي نفوس څخه ډير افغانان عاجلو بشري مرستو ته اړمن دي.

هبت الله وړاندې په خپله وینا کې د کابل په ګډون د افغانستان په ټولو ولایتونو کې د سوالګرو او په مخدره توکو د اخته کسانو پر راټولو تاکید وکړ.

هبت الله اخندزاده له بزګر هم وغوښتل چې نشه توکې او د کوکنارو له کښته دې ځان وساتي.

اخندزاده د طالب چارواکو په ګډون له ټولو عامو افغانانو وغوښتل چې د دوی "مجاهدینو" لارښونې عملي کړي.

د طالبانو د حکومت د امری بالعمروف په نوم یو شمیر کارکوونکي عام افغانان په ځانګړې توګه ښځې په عامه ځایونو کې دروي او د اسلامي شرعي احکامو د عملي سپارښتنې ورته کوي.

د طالبانو لوی مشر چې د اخترونو په ګډون په ځانګړو ورځو کې يې یوازې ویناوې خپریږي، نه يې تراوسه چا کوم انځور لیدلی او نه ډیر د خلکو په منځ کې راښکاره کیږي.

د نیویارک یوې محکمې پرون جمعه د اصف حفیظ په نوم یو پاکستانۍ وکړی د مخدره مواد د قاچاق په تور په ۱۶کاله زندان محکوم کړی دی.

۶۶کلن حفیظ چې کالونه يې په لندن کې ژوند کړی او د برټیانیايې له شاهۍ کورنۍ سره يې راشه درشه درلوده، د پولو لوبې د یو مشهور کلب سفیر و.

راپورونه وايي، که څه هم هغه په لندن کې د یو کلب سفیر و، خو په پټه يې له خپله کوره د مخدره موادو د قاچاق کاروبار کاوه.

امریکايي چارواکو ویلي، حفیظ په نړۍ کې د نشه يې توکو مشهور قاچاقبر او په دې برخه کې يې د جرمونو له کبله د سلطان په نوم شهرت درلود.

دغو چارواکو وړاندې ویلي، هغه به له پاکستان او هند څخه په زرګونو کیلوګرامه هیروین، میتافیتامین، چرس او نور ورته نشه يې توکي اخیستل او د خپلې پټې شبکې له لارې به یې په ټوله نړۍ کې پلورل.

حفیظ په ۲۰۱۷ کال کې د امریکا او برټیانیا په ګډو هڅو ونیول شو او ۲۰۲۴ کال کې هغه په خپل جرم اعتراف وکړ.

حفیط به تر ۲۰۳۳کاله پورې په زندان کې وي.

د اسراییلو د دفاع وزیر وايي، ځواکونو يې د هغه تایلندي وګړي جسد موندلی چې په ۲۰۲۳کال کې د اکټوبر په اوومه د حماس وسله والې ډلې له خوا د یرغمل په توګه غزې ته وړل شوی و.

امریکا متحده ایالاتونه او اروپايي ټولنه حماس ډله یو ترهګریز سازمان ګني.

د اسراییلو د دفاع وزیر کاتز ازرایل نن شنبې وویل، د ناتاپونګ جسد د غزې په جنوب رفح ښار کې د ځانګړو عملیاتو په لړ کې موندل شوی دی.

حماس وسله والې ډلې له اسراییلیان وروسته تر ټولو ډير تایلندي وکړي یرغمل کړي وو.

دوه ورځې وړاندې په غزه د دوو نورو یرغمل شویو جسدونه چې یو يې امریکايي او بل يې اسراییلو وو، موندل شوي وو.

لا هم ۵۲یرغمل له حماس وسله والې ډلې سره بندیان دي، خو اسراییل وايي، د دغو یرغملو سم نیمي يې وژل شوي دي.

حماس دوه کاله وړاندې د اکټوبر په اوومه پر اسراییلو برید وکړ چې ۲۵۱کسان يې ووژل او ۱۲۰۰ نور يې یرغمل غزې ته له ځان سره یوړل.

د حماس له دې برید وروسته اسراییلو پر غزې پراخ هوايي او ځمکني عملیات پیل کړل چې د حماس په واک کې د روغتیا وزارت وايي، تر دې دمه په روانه جګړه کې ۵۴ زره کسان وژل شوي دي.

د لندن یوې محکمې دوو اوکراینیانو ته د اپریل میاشت د محکمې لپاره وټاکله. دا اوکرانیان په دې تورن شوې دي چې د بریتانیا د صدراعظم کیر سټارمر شتمنیو ته یې په اوراچولو کې لاس درلود.

د بریتانیا د څارنوالي یوه ویاند ازادي راډیو ته وویل چې نه دې دوو او کراینیانو او نه هم په دې قضیه کې یوه بل تورن چې هغه د رومانیا دی، پرون د لندن په اولډ بیلي په محکمه کې د دې تورونو په اړه څه وویل.

د برتانیا د ترهګرۍ ضد پولیس څېړنه کوي چې څنګه او ولې دغو درې کسانو او یوه بل د برتانیا د صدراعظم یوه موټر او دوو کورونو ته اور ورته کړی دی.

څلورم تورن تیره اونۍ د لندن په سټنسټډ هوایي ډګر کې ونیول شو او په ضمانت خوشي شو.

د اورلګیدلو په دې پیښو کې چې د مې په میاشت کې وشوې، څوک ټپي شوی نه دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وایي چې د ده د کابینې درې غړي به د دوشنبې په ورځ په لندن کې له چینایي چارواکو سره د سوداګرۍ د تړون په اړه خبرې وکړي.

د جمعې په ورځ، ټرمپ په خپلې خواله رسنۍ « سوشل ترت» کې ولیکل چې د خزانې وزیر سکاټ بیسنټ، د سوداګرۍ وزیر هاورډ لوټینک او د امریکا د تجارتي چارو استازی جیمیسن ګریر به په دې غونډه کې ګډون وکړي.

د امریکا ولسمشر دا هم لیکلي چې دا غونډه باید ډيره ښه ترسره شي.

غونډه یوه ورځ وروسته له هغه پلان شوه چې ډونالډ ټرمپ د چین له ولسمشر شي جین پینګ سره د دواړو مشرانو ترمنځ په یوه نادره تلیفوني اړیکه کې خبرې وکړې.

که څه هم امریکا او چین په دې وروستیو کې د ځینو سوداګریزو تعرفو د بیرته راګرځولو لپاره د ( نوي) ورځو تړون لاسلیک کړ، خو دې لنډمهاله تړون د نړۍ د دغو دوو سترو اقتصادي قدرتونو ترمنځ راپیدا شوې پراخې تجارتي اندیښنې پای ته نه دي رسولي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو عالي کمشنر د متحده ایالتونو له لورې د نړیوالې جنایي محکمې( ای سي سي) پر څلورو ښځینه قاضیانو د امریکا له لورې د لګیدلو بندیزونو د سمدستي لرې کیدو غوښتنه وکړه.

وولکر ترک د جمعې په ورځ په یوه بیان کې وویل، داسې پریکړې کولی شي چې قضایي خپلواکي او عدالت له خطر سره مخامخ کړي.

په ورته وخت کې د افغانستان د بشري حقونو په برخه کې د ملګرو ملتو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بنټ هم د ښاغلي وولکر د نظر تایید کړی دی او د دې بندیزونو د سمدستي لرې کیدو غوښتنه یې کړې ده.

د امریکا د متحد ایالتونو د ولسمشر ډونالډ ټرمپ ادارې د پنجشنبې په ورځ اعلان وکړ چې په غزه او لویدیځې غاړې کې د جګړو په ترڅ کې له ادعا سره سم د اسراییلي ځواکونو د جنګي جرمونو د تحقیقاتو او همداراز په افغانستان کې د امر یکایي ځواکونو د قضیو د څیړلو د هڅو په تړاو د نړیوالې جنایي محکمې پر څلورو قاضیانو بندیزونه لګوي.

ازبکستان د اختر په مناسبت له افغانستان سره یوسل او درې اتیا ټنه بشري مرسته وکړه.

په ترمز ښار کې د ازبکستان سرحدي چارواکو پرون خبر ورکړ چې دا مرستې یې د ولسمشر شوکت میرضیاییف په لارښوونه، بلخ ولایت ته واستولې.

په دې بشري مرستو کې اووړه، وریځي، بوره، پاستا، غوړي، لوبیا او یوشمیر خواږه شامل دي.

دا مرستې پرون په حیرتان کې د یو لړ مراسمو په ترڅ کې افغان لورې ته وسپارل شوې. په دې مراسمو کې د طالبانو د بلخ د والي مرستیال نور الهدی، د افغانستان لپاره د ازبکستان ځانګړي استازي عصمت اله ایرګاشیف او د سورخند دریا والي اولغبیک قاسموف برخه لرله.

ازبکستان د کوچني اختر او نوروز په مناسبت هم له افغانستان سره د شاوخوا دوه سوه ټنه خوراکي موادو مرستې کړې وې.

نن په افغانستان کې د لوی اختر لومړۍ ورځ ده. په افغانستان کې به په تیرو کلونو کې حکومتونو تقریبا هر وخت اختر له سعودي عربستان سره په یوه ورځ کاوه، خو سږکال طالبانو له سعودي عربستان څخه یوه ورځ وروسته اختر وکړ.

د اختر په لومړۍ ورځ په افغانستان کې اکثر خلک قرباني کوي، روغتیا پالانو خلکو ته لارښوونه کړې ده چې د ذبح پرمهال دستکش په لاسونو کړي او ماسکونه وتړي، ځکه چې د کانګو ناروغۍ پیښې زیاتې شوې دي.

په کابل کې د انتاني روغتون مسوولینو تیره اونۍ خبرداری ورکړ چې سږکال د کانګو تبې مثبتې پيښې د پروسږکال په پرتله په افغانستان کې له لسو تر پنځلسو فیصدو ډیرې شوې دي.

هغه څاروي چې د کانګو کنه په خپل پوست کې لري د هغه حیوان د حلالیدو پرمهال که د هغه له وینې سره د چا لاس تماس پیدا کړي، ممکن د کانګو په ناروغۍ اخته شي.

که د دې ناروغۍ درملنه په وخت ونه شي، وژونکې ده.