اینډیپینډینټ:
په داسې حال کې چې په ټوله نړۍ کې مسلمانان کوچنۍ اختر نمانځي، د اینډیپینډینټ ورځپاڼې لیکلي، په افغانستان کې لږ تر لږه په دوو ولایتونو کې طالبانو ښځو ته امر کړی چې د اختر په ورځو کې دې له راټولېدو او ډله ییزه توګه له ګرځېدو ځان وساتي.
د ورځپاڼې په وینا که څه هم د طالبانو دا امر په ټول هېواد کې نه دی او یوازې په بغلان او تخار ولایتونو کې ښځو ته شوی، خو دا پر افغان ښځو د محدودیتونو د لګولو لپاره د طالبانو لومړنۍ اقدام نه دی.
تر دې څه موده مخکې په هرات کې ښځو ته امر شوی و چې باغچه لرونکو رسټورانټونو ته دې نه ورځي.
د اینډیپینډینټ په لیکنه، د ښځو د کار، زده کړو او ژوند د محدودولو لپاره دا ډول فرمانونه ټول د طالبانو د لوی مشر ملاهبت الله اخوند له دفتره صادرېږي.
ورځپاڼې همدارنګه واک ته د طالبانو له رسېدو وروسته بېلابېل هغه بندیزونه یاد کړي چې طالب مشرانو د زده کړو، کار او له کوره بهر د ټولنیزو فعالیتونو په برخو کې پر افغان ښځو لګولي دي.
ارټ نیوزپیپر:
د ارټ نیوزپیپر په نوم کلتوري خپرونې په خپلې وروستۍ ګڼې کې لیکلي، یونسکو د افغانستان د فرهنګي میراثونو د خوندیتوب لپاره د څو میلیونو ډالرو په ارزښت پر پروژو کار کوي.
د ورځپاڼې په وینا له له دې څخه یوه د بامیانو د لرغونو اثارو د ساتنې پروژه ده چې کار یې واک ته د طالبانو له بیا ځلي ستنېدو سره درېدلی وه، خو اوس د ایټالیا په مالي لګښت بیا پیل شوې ده.
په لیکنه کې وړاندې ویل شوي چې د تېر کال په نومبر میاشت کې د نړۍ له بېلابېلو برخو لرغونپوهان د ایټالیا په فلورنس ښار کې په یو کنفرانس کې راټول شول او د افغانستان د فرهنګي میراثونو او لرغونو اثارو د زیانمننې په اړه یې خبرې وکړې.
د خپرونې په باور ددې هڅو په مرکز کې د بامیانو د لرغونو اثارو د خوندیتوب مسئله ده.
ارټ نیوزپیپر وايي، د ۲۰۲۲ م کال په پای کې د ایټالیا حکومت د دې پروژې بودیجه تصویب کړه او د فبروري په میاشت کې یې په بامیانو کې عملي کېدل پیل شوي دي.
یونسکو په افغانستان کې د جام منار د خوندیتوب لپاره د هڅو سربېره په کندهار او غزني کې هم د لرغونو اثارو د ساتنې ځینې پروژې تمویلوي.
یونسکو همدا اوس په جام کې ۸۰ په سمنګان کې ۶۰ او په زابل کې هم ۶۰ سیمه ییز کارکوونکي لري.