د ملګروملتونو د بشري چارو د همغږۍ اداره اوچا وایي، روان ۲۰۲۵ کال یې شریکان په افغانستان کې اوبو، حفظ الصحې او روغتیايي خدماتو ته د لومړیتوب ورکولو لپاره ۲۶۴ میلیون ډالرو ته اړتیا لري خو تر اوسه پورې یې یوازې ۸،۴ میلیون ډالر ترلاسه کړي دي.

د اوچا د افغانستان څانګې نن پنجشنبې په خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې په افغانستان کې ۳۹ سلنه کورنۍ د اوبو د سرچینو د وچیدو له امله د اوبو له کمښت سره مخامخ دي، ۲۳ سلنه یې د اوبو په غیر اصلاح شویو سرچینو تکیه کوي او ۲۸ سلنه کورنۍ هم غیر اصلاح شوي تشنابونه کاروي.

واشنګټن ډي سي ته نژدې رونالډ ریګن هوايي ډګر ته څیرمه د یوې مسافروړونکې الوتکې او یوې پوځي څرخکې له ټکر وروسته په سیمه کې د لټون او ژغورنې پراخ عملیات روان دي.

د امریکا د فدرالي هوايي چلند ادارې (FAA) وویل چې دا پیښه تیره شپه په سیمه ییز وخت شاوخوا نهه بجې شوې او مسافروړونکې الوتکه په پوټامیک سیند کې راغورځیدلې. امیریکن آیرلاینز وویل چې په راغورځیدلې الوتکه کې ۶۰ مسافر او ۴ عمله سپاره و.

چارواکو ویلي چې په بلک هاک هیلي کوپتر کې درې پوځیان سپاره وو.

تر اوسه د دې پیښې د مرګ ژوبلې کره شمېر معلوم نه دی، خو د راپورونو له مخې تر اوسه د لږ تر لږه ۲۸ کسانو مړي له پوټامیک سیند څخه را ایستل شوي دي.

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې لوبغاړي شاه پور ځدراڼ نن پنجشنبه د جنورۍ په ۳۰مه نېټه په خپلې فیسبوکپاڼې کې له نړیوال کرکټ څخه تقاعد اعلان کړی دی.

نوموړي ویلي دي چې ۲۲ کاله یې د افغانستان لپاره کرکټ وکړ، خو بالاخره هغه ورځ را ورسېده چې له نړیوال کرکټ سره مخه ښه وکړي.

ښاغلی ځدراڼ چې اوس ۳۷ کلن دی، د افغانستان کرکټ ملي لوبډلې له لومړنیو لوبغاړو څخه دی او د نړیوال کرکټ پیل یې په ۲۰۰۹ ز کال د سکاټلنډ خلاف کړی و.

هغه د افغانستان لپاره ټولټال ۸۰ نړیوالې شل اوریزې او یو ورځنۍ سیالۍ کړي دي چې په دواړو فارمټونو کې یې ۸۰ وېکټې اخستي دي.

شاپور ځدراڼ، چې تېز باولر یا توپ اچوونکی دی، خپله وروستۍ شل اوریزه نړیواله سیالي په ۲۰۲۰ ز کال د ایرلنډ پر وړاندې وکړه، خو له هغې وروسته یې په هېڅ نړیوالې سیالۍ کې ګډون نه درلود.

د ویلو ده چې تر دې دمه د افغانستان کرکټ له لومړنیو لوبغاړو څخه یوازې محمد نبي او ګلبدین نایب په ملي لوبډله کې لوبیږي او نورو ټولو استعفاوې کړې دي.

د سویډن پولیسو پنځه تنه د یوه عراقي، چې د اسلام پر ضد یې کمپاین کاوه، د وژلو په تور نیولي دي.

څو ساعته مخکې تر دې چې محکمه د قران کریم د سوځولو په تور عراقی محاکمه کړي، هغه په خپل اپارتمان کی په ډزو وژل شوی دی.

د سویډن د پولیسو په وینا، دغه پنځه کسان نن (د جنورۍ ۳۰مه) د څارنوال په امر، پر دغه عراقي کډوال د ډزو په تړاو نیول شوي دي.

خو پولیسو دا نه دي ویلي چې ایا په نیول شویو کسانو کې وسله وال تورن هم شته او که نه.

عراقی مهاجر او د اسلام ضد کمپاینر سلوان مومیکا، د چهار شنبې په ورځ (د جنورۍ ۲۹) په سویډن کې د قرآن کریم د سوځولو په تور له محاکمې وروسته په ډزو ووژل شو.

د SVT ټلویزیوني چاینل د پولیسو د سرچینو له قوله ویلي چې سیلوان مومیکا د سویډن پلازمېنې ستاکهولم ته څېرمه د سودرتالیه ښار په یوه کور کې په ډزو وژل شوی دی.

مومیکا په ۲۰۲۳ کال کې د اسلام پر ضد د مظاهرو په ترڅ کې د مسلمانانو د سپېڅلي کتاب قرآن کریم نسخې سوځولې وې.

د طالبانو حکومت د دولتي مامورینو د معاشونو د ځنډېدو په تړاو خپرې شوې ګنګوسې رد کړې.

د طالبانو حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد نن پر خپله ایکسپاڼه یا پخوانې ټویټر ليکلي چې د ماليې وزارت مقام ډاډ ورکړی چې د روانې سلواغې/ دلوې میاشتې په ترڅ کې به د ټولو یو میلیون او ۴۰ زره دولتي کارکوونکو معاشونه ورکړل شي او هېڅوک دې په دې اړه تشویش نه کوي.

هغه زیاته کړې چې د هېواد بودیجه داخلي بنسټ لري، په بهرنیو مرستو پورې اړه نه لري.

دا په داسې حال کې ده چې په تیرو دوو اوونیو کې د امریکایي ډالر په وړاندې د افغانیو ارزښت د پام وړ کم شوی دی او د امریکا د بهرنيو مرستو له ځنډېدو سره د خلکو په منځ کې اندېښنه ډیره شوی ده.

په همدې حال کې د طالبانو تر کنټرول لاندې د افغانستان بانک نن وویل چې د ډالر په وړاندې د افغانۍ ارزښت بېرته لوړ شوی او پخوانی حالت ته راګرځېدلی دی.

په افغانستان کې له امریکا څخه د پاتې وسلو په اړه د پاکستان له اندېښنې وروسته د طالبانو حکومت په افغانستان کې د شته وسلو په اړه اندېښنې بې ځایه وبللې.

د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند حمدالله فطرت کورنیو رسنیو ته په استول شوي پیغام کې ویلي چې په افغانستان کې ټولې وسلې خوندي دي او هیچا ته یې د ناسمې کارونې اجازه نه ورکول کېږي.

ښاغلي فطرت په داسې حال کې دا یادونه کړي ده چې د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت ویاند د چهارشنبې په ورځ وویل چې په افغانستان کې عصري وسلو د پاکستان امنیت او خلکو ته مستقیم ګواښ پېښ کړی دی.

د شفقت علي خان په وینا، تحریک طالبان پاکستان ډله له دغو پرمختللیو وسلو کار اخلي او د پاکستان دننه بریدونه کوي.

دا په داسې حال کې ده چې سي این این تلویزیون د ۲۰۲۲ کال د اپرېل په میاشت کې د امریکا د متحدو ایالتونو د دفاع وزارت د چارواکو له قوله خبر ورکړی و چې په افغانستان کې د شاوخوا اووه میلیارده ډالرو په ارزښت پوځي تجهیزات، چې د افغانستان د جمهوري نظام امنیتي او دفاعي ځواکونو ته ورکړل شوي وو، پاتې دي.

په دغو تجهیزاتو کې سپکې او درنې وسلې، مهمات، وسایط، الوتکې او هلیکوپټرونه شامل دي.

حماس د پنجشنبې په ورځ د دریو نورو اسراییلي برمته شویو او پنځه تایلنډي بندیانو د خوشې کولو پروسه پیل کړه، دا د دې میاشتې په پیل کې په غزه کې د اوربند له پیل راهیسې درېیم ځل دی چې بندیان په دې ډول خوشي کېږي. اسراییل تمه لري چې نور ۱۱۰ فلسطینیان هم خوشې کړي.

دا په داسې حال کې ده چې څو ورځې وړاندي د څلورو ښځینه اسراییلي برمته پوځیانو په بدل کې د اسراییل له خوا ۲۰۰ فلسطیني بندیان خوشې شول. په دې ډله کې هغه ۱۲۰ وسله وال هم شامل وو چې د وژونکو حملو په تور په دایمي حبس محکوم شوي وو.

فلسطیني او اسراییلي اسیران په غزه کې له حماس سره، چې امریکا او اروپايي ټولنه یې تروریستي ډله بولي، د اوربند د موافقې په اساس خوشې شول.

د قطر، مصر او متحدوایالتونو په منځګړتوب په غزه کې د شپږو اوونیو په مخه د اوربند د موافقې له مخې د اسیرانو پر تبادلې سربېره غزې ته د بشري مرستو د رسولو بهیر هم پیلېږي.

د جرمني پارلمان پرون چهارشنبه هغه طرحې تصویب کړې چې له مخې یې د دغه هېواد په پولو کې د کډوالو د پناه غوښتنې تر ډيره ردیږي.

دغه طرحې چې شمېر یې معلوم نه دی، د اپوزیسیون د محافظه کارانو له خوا پارلمان ته وړاندې شوې وې چې د ښي اړخې افراطي ګوند (اې.ایف.ډي) په ملاتړ تصویب شوې.

د جرمني (ډي.پي.اې) خبري اژانس لیکلي چې اوسنی حکومت مجبور نه دی چې یادې تګلارې عملي کړي، خو په جرمني کې درې اوونۍ وروسته ټاکنې کیږي او د نظر پوښتنو له مخې (اې.ایف.ډي) یا د جرمني لپاره بدیل ګوند چې د طرحو ملاتړ یې کړی، د بریالي کيدونکو ګوندونو په دویمه درجه کې دی.

د جرمني په ټاکنیزو منډو تروړو کې د کډوالو ضد خبرې او دریځونه وروسته له هغه جدي شول چې تېره اوونۍ په جنوبي ښار اسفانبورګ کې د چړې په یوه برید کې د یوه ماشوم په ګډون دوه تنه ووژل شول او درې نور ټپیان شول.

د هغه برید په تور یو ۲۸ کلن افغان نیول شوی چې ویل کیږي په جرمني کې یې د پناه غوښتنه رد شوې ده.

د امریکا د متحدو ایالتونو پخواني ولسمشر ډونالډ ټرمپ ویلي، چې په ګوانتنامو خلیج کې به د کډوالو لپاره یو مرکز جوړ کړي.

ټرمپ د چهارشنبې په ورځ اعلان وکړ، چې همدا نن به یو اجراییوي فرمان لاسلیک کړي، چې له مخې یې د امریکا د دفاع او کورنیو چارو وزارتونو ته سپارښتنه کېږي، څو د ګوانتنامو په خلیج کې د ۳۰ زره کډوالو لپاره دا مرکز چمتو کړي.

ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې د وینا پر مهال وویل، چې په دې مرکز کې به تر ټولو بد غیرقانوني مجرم بهرنیان ساتل کېږي، چې د امریکا خلکو ته ګواښ پېښوي.

د ښاغلي ټرمپ په باور، په دې کډوالو کې ځیني دومره خطرناک دي، چې د دوی اصلي هېوادونه هم باور نه لري، چې دا کسان به وساتي. هغه ټینګار وکړ، چې نه غواړي دا کسان بېرته امریکا ته راشي.

د ګوانتنامو زندان په ۲۰۰۲ کال کې د امریکا د هغه وخت د ولسمشر جورج ډبلیو بوش د واکمنۍ پر مهال جوړ شو. دا زندان د هغو مشکوکو ترهګرو لپاره جوړ شوی و، چې د ۲۰۰۱ کال د سپتمبر د ۱۱مې په بریدونو کې یې لاس درلود.

د سوریې نوي مشرتابه له مسکو غوښتي چې د اړیکو د بیا احیا لپاره خپلې تېروتنې اصلاح کړي.

د فرانس پرېس خبري آژانس د راپور له مخې، دا څرګندونې د سوریې د نوي مشرتابه له خوا د روسي پلاوي سره د خبرو پر مهال شوې دي، چې دا مهال سوریې ته په سفر تللی دی.

دا له هغه وروسته سوریې ته د یوه روسي پلاوي لومړی سفر دی، چې د بشار اسد رژیم نسکور شو.

روسیه د اسد نژدې ملاتړې بلل کېده.

د سوریې د مشرتابه په اعلامیه کې راغلي، دوی له روسي چارواکو سره په خبرو کې ټینګار کړی، چې مسکو باید د اړیکو د بیا رغولو لپاره خپلې تېروتنې اصلاح کړي، د سوریې د خلکو غوښتنو ته درناوی وکړي او د هغوی د ګټو لپاره کار وکړي.

له دې وړاندې د کریملین ویاند دیمیتري پسکوف په مسکو کې له خبریالانو سره په خبرو کې د روسي پلاوي سفر سوریې ته مهم بللی و.

پسکوف ویلي، اړینه ده چې له نوي مشرتابه سره دایمي خبرې اترې وساتل شي، او مسکو به په دې لاره کې خپلې هڅې دوامدارې وساتي.