د چین ولسمشر د روسیې درې ورځنی سفر د څو توافقنامو له لاس‌لیکولو سره پای ته ورساوه.

د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین د شي جین پنګ سفر بریالی او ګټور وباله او ویې ویل چې، د ماسکو او پیکنګ تر منځ د همکاریو نوی فصل پيل شو.

په ورته وخت کې د امریکا د متحده‌ایالتونو د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلېنکن ویلي دي چې، له روسیې څخه د چین سیاسي او ډیپلوماتیک ملاتړ د واشنګټن له ګټو سره په ټکر کې دی.

بلېنکن پرون د امریکا د استازیو جرګې د بهرنیو اړیکو کمېټې ته وویل چې، د ده په اند له روسیې څخه د چین ملاتړ د اوکراین د جګړې د اوږدېدو سبب کېږي.

دا روسیې ته په تېرو څلورو کلونو کې د شي جین پینګ لومړی سفر و چې تېر ماښام بېرته خپل هېواد ته ستون شو.

د فلیپین پخوانی ولسمشر رودریګو دوترتې Rodrigo Duterte د جرمونو د نړیوالې محکمې د حکم په اساس ونیول شو.

دوترتې د مخدرو موادو پرضد د عملیاتو پرمهال چې د ده د واکمنۍ پرمهال پیل شول او په ترڅ کې یې زرګونه کسان مړه او ټپیان شول، نیول شوی دی. نوموړی د بشريت پرضد په جنایت تورن شوی دی.

دوترتې نن (د مارچ ۱۱مه) له هانګ کانګ څخه تر راستنېدو وروسته د فلیپین په پلازمېنه مانیلا کې ونیول شو.

دی له ۲۰۱۶ کال څخه تر ۲۰۲۲ پورې د فلیپین ولسمشر و.

په دې موافقه کې اوربند او د سوریې په پوځ کې د دې ډلې- چې امریکا یې ملاتړ کوي، ګډون شامل دي.

د دې موافقې له مخې چې تطبیق به یې د روان میلادي کال په پای کې پیل شي له عراق او ترکیې سره د سوریې پر ټولو سرحدي لارو د حکومت ولکه ټینګېږي.

همداراز د دې هېواد زندانونه چې د اسلامي دولت ډلې یا داعش نژدې ۹۰۰۰ مشکوک غړي پکې بندیان دي، د حکومت تر ادارې لاندې راځي.

د سوریې کردان به هم د دې موافقې له مخې په خپله ژبه د تعلیم په ګډون چې د اسد د واکمنۍ پرمهال ممنوع و، د اساسي قانون په اساس خپل تثبیت شوي حقونه ترلاسه کړي او سلګونه زره کردان به چې د څوارلس کلنې کورنۍ جګړې پرمهال له خپلو مېنو وتلي وو، خپلو کورونو ته ستانه شي.

دا موافقه د سوریې لپاره یوه لویه بریا بلل کېږي او دې ته به امکان برابر کړي چې د سوریې ټول ځواکونه د هیات تحریر شام ډلې د مشر احمدشرع په مشرۍ د یو حکومت تر ادارې لاندې راولي.

د بشار الاسد په مشرۍ حکومت همدې ډلې په تېره ډسمبر میاشت کې نسکور کړ.

د امریکا د بهرنیوچارو وزیر مارکو روبیو وايي، د امریکا او اوکراین ترمنځ د خبرو نتایجو ته هیله من دی. د سعودي عربستان په کوربه توب دا خبرې نن په جده کې په پام کې دي.

روبیو پرون دوشنبې هغو خبریالانو ته چې د سعودي عربستان په سفر کې د ده ملګرتیا کوي وویل، که دا مذاکرات په سم ډول پرمخ ولاړ شي، اوکراین کولای شي بیاهم د امریکا پر نورو مرستو تکیه وکړي.

د امریکا د بهرنیوچارو وزیر سعودي عربستان ته له رسېدو وروسته د سعودي له ولیعهد محمدبن سلمان سره وکتل.

د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلینسکي هم سعودي عربستان ته رسېدلی او ده هم پرون له بن سلمان سره وکتل خو په نننیو خبرو کې به ګډون ونه کړي.

په اوکراینې پلاوي کې د ولسمشر زیلینسکي د دفتر رییس اندرې یرماک د بهرنیو چارو وزیر اندرې سیبیها او دفاع وزیر رستم عمروف شامل دي او په پام کې ده چې نن به له امریکايي چارواکو سره خبرې وکړي.

په دې خبرو کې به په اوکراین کې د اوربند او سولې د موافقې د څرنګوالي په اړه بحثونه وشي.

یو تازه راپور ښيي چې د نړۍ ډېری خلک ناولې هوا تنفس کوي او یوازې په سلو کې ۱۷ ښارونه د هوا د ککړتیا د مخنیوي اړوندې تګلارې په پام کې نیسي.

په سویس کې د دېره د هوا د کیفیت د څار نړیوال مرکز په یوه څېړنه کې چې نن (د مارچ ۱۱مه) خپره شوه د نړۍ په ۱۳۸ ښارونو کې د هوا د کیفیت د ارزونې له ۴۰ زره سټیشنونو څخه د ترلاسه شویو معلوماتو پربنسټ وايي د چاد، کانګو، بنګلدېش، پاکستان او هند هوا تر ټولو ډېره ناولې ده.

د راپور له مخې په هغو نهو ښارونو کې چې د هوا کیفیت یې تر ټولو خراب دی شپږ یې په هند کې دي او په سر کې یې شمال ختیځ بُرنیهات Byrnihat ښار دی.

څارونکي په دې باور دي چې د نړۍ د ښارونو د هوا د ککړتیا اصلي کچه ښايي تردې ډېره خرابه وي ځکه په ډېری ښارونو کې د هوا د کیفیت د معلومولو سټېشنونه نه شته.

د امریکا د بهرنیوچارو وزیر مارکو روبیو نن اعلان وکړ چې د امریکا حکومت له شپږو اونیو څېړنو وروسته د متحدوایالتونو د نړیوال پرمختګ د ادارې USAID ۸۳ سلنه پروګرامونه لغو کوي. ښاغلي روبیو پر خپله ایکس پاڼه لیکلي هغه ۵۲۰۰ قراردادونه چې د لغو کېدو پرېکړه یې شوې، لسګونه میلیارد ډالر پر هغو چارو لګوي چې امریکا ته یې ګټه نه رسېږي او حتی په ځینو مواردو کې زیان وراړوي.

روبیو زیاتوي چې پاتې نور نژدې زر پروګرامونه به له کانګرس سره تر سلامشورو وروسته په اغېزمن ډول د بهرنیوچارو وزارت له خوا تطبیق شي.

ولسمشر ډونالډټرمپ د جنوري په شلمه د لوړې له مراسمو وروسته په یوه اجرايي فرمان کې د نوي ورځو لپاره د امریکا بهرنۍ مرستې وځنډولې. د امریکا د بهرنیوچارو وزارت د ایلان مسک په مشرۍ د حکومتولۍ د اغېزمنتوب له ادارې څخه مننه کړې ده. دې ادارې ته د دولتي لګښتونو د کمولو دنده ورسپارل شوې ده.

ایران وايي چې د خپل اټومي پروګرام د لانجې په اړه به د واشنګټن تر فشار او ګواښ لاندې خبرې ونه کړي. تهران دا څرګندونې وروسته له هغه کوي چې د امریکا ولسمشر ډونالډټرمپ د عراق له لوري له ایران څخه د بریښنا پر پېرلو د معافیت په لغو کولو سره پر تهران فشار زیات کړی دی.

د ایران د بهرنیوچارو وزیر عباس عراقچي نن پر خپله ایکس پاڼه ولیکل، موږ تر فشار او ګواښ لاندې مذاکرات نه کوو.

له دې یوه ورځ مخکې په ملګروملتونو کې د ایران دایمي استازولۍ په یوه بیان کې پخلاینه ترې احساسېده، وویل، تهران د خپل اټومي پروګرام له پلوه د اندېښنو د لیرې کولو لپاره ښايي مذاکراتو ته مخه کړي. ولسمشر ټرمپ د کب یا حوت په ۱۶مه له فاکس نیوز سره په مرکه کې وویل، له ایران سره د دې لپاره چې ایران اټومي وسله ترلاسه نه کړي دوه لارې شته یا توافق او یا پوځي لاره.

چارواکي وايي چې د ارجنټاین په ختیځ ساحل کې په یوه ښار کې د سختو بارانونو له امله لږ تر لږه ۱۶ کسان مړه شوي دي.

د ژغورنې ټیمونه پرون د لسګونو ورکو شویو کسانو په لټه کې وو، چې په کې دوه نجونې او دوه لویان شامل وو.

چارواکو د یکشنبې په ورځ (د کب ۱۹مه) وویل چې د باهیا بلانکا په ښار کې باران د جمعې په ورځ پیل شو.

په دې ښار کې د باران کچه ۳۰۰ ملي متره راپور شوې ده.

د ژغورنې ډلو د ارجنټاین د پلازمینې بوینس آیرس په جنوب کې له دې ښار څخه له ۱۴۵۰ څخه ډیر خلک ایستلي دي.

د یوه سیمه ییز روغتون ناروغانو په دې کسانو کې شامل وو.

د امریکا هغه استازی چې له حماس سخت دريځې ډلې سره یې مستقیمې خبرې اترې کړې دي، وايي چې دغه خبرې ډېرې ګټورې وې او باور لري چې د یرغمل شویو کسانو د خوشې کولو لپاره به په څو اونیو کې یوه موافقه وشي.

امریکا او اروپايي ټولنه حماس د یوې ترهګرې ډلې په توګه پیژني.

د یکشنبې په ورځ (د کب په ۱۹مه) له سي این این سره په خبرو کې، ادم بوهلر وویل چې د حماس سره د هغه د لیدنې هدف د دې ډلې په وروستي اهدافو ښه پوهیدل او د جګړې د پای ته رسولو هڅه کول وو.

هغه له ډلې سره د نورو غونډو امکان رد نه کړ.

حماس د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه پر اسراییل په یوه برید کې ۲۵۱ کسان یرغمل کړل، چې ځینې امریکایان هم پکې شامل وو.

اټکل کیږي چې په غزه کې ۵۸ یرغمل پاتې دي.

د حماس د دې برید په ځواب کې، اسراییل پر غزه خپل بریدونه پیل کړل.

په غزه کې تر ۱۵ میاشتو زیاتې جګړې په لړ کې، لسګونه زره خلک ووژل شول او د سیمې ډیر خلک بې ځایه شول.

د اوربند لومړی پړاو، چې په ترڅ کې یې د سلګونو فلسطیني بندیانو د خوشې کولو په بدل کې یو شمېر یرغمل شوي کسان خوشې شول، د روانې میاشتې په پیل کې پای ته ورسېد، او د اوربند د دوهم پړاو په اړه لا هم کومه موافقه نه ده شوې.

د سوریې نوي مشر احمد الشرع د ده د ځواکونو له خوا د ملکي علویانو د ډله ییزې وژنې له راپورونو وروسته، د ځواب ویلو او څیړنو ژمنه وکړه.

دغه ډل وژنه د بشار الاسد د حکومت له ړنګېدو او سوریه کې د نوي حکومت له راتګ وروسته د ملکیانو په وړاندې د تاوتریخوالي تر ټولو خونړۍ پیښه بلل شوې ده.

د سوریې د بشري حقونو یوې ډلې نن دوشنبه ( د کب شلمه) ویلي چې د مارچ له شپږمې راهیسې د سوریې د امنیتي ځواکونو یا دولت پلوه ملیشو له خوا ۹۳۷ ملکیان وژل شوي دي.

دغه ډل وژنه د اقلیت علویانو په سیمه کې د چاڼیزو عملیاتو پر مهال شوې.

دا هغه سیمه ده چې د سوریې پرزیدلی ولسمشر بشار الاسد پورې اړوند ده او هلته د هغه پلویان هم اوسیږي.
تازه تاوتریخوالی وروسته له هغه زیات شو چې تېره سه شنبه د بشار اسد وفاداره ځواکونو د سوریې د نوي دفاع وزارت دوه پوځیان د لاذقیه ښار په الدعتور سیمه کې ووژل.

تر دې پېښې وروسته د سوریې د نوي حکومت ځواکونو او ملاتړو وسله والو په یادو سیمو کې د د اسد د حکومت د پاتې شونو د تصفیې په نوم پراخ عملیات پيل کړل.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو د اوکراین د سولې په خبرو کې د ګډون په هدف تېره شپه سعودي عربستان ته روان شو.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ټامي بروس ( Tammy Bruce ) ویلي، روبیو به جده کې د دریو ورځو په مخه د ولسمشر ډونالډ ټرمپ پر هغو اهدافو تمرکز وکړي چې له مخې یې غواړي اوکراین کې د روسیې جګړه ختمه شي.

دا په جده کې د اوکراین د جګړې په اړه دویم پړاو خبرې دي.

لومړي پړاو خبرو کې که څه هم اوکرایني چارواکي حاضر نه و، خو فرانس پریس ویلي چې د اوکراین ولسمشر ولودمیر زلنسکي دا ځل ویلي چې د جدې خبرو کې به ګډون وکړي.

د اوکراین د سولې په اړه غونډه داسې مهال جوړیږي چې تېره اونۍ د امریکا حکومت له اوکراین سره پوځي مرستې او دغه راز استخباراتي معلوماتو شریکول وځنډول.