طالبان ادعا کوي چې په کابل کې یې د داعش خراسان څانګې عملیاتي مشر وژلی دی.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد دوشنبه ناوخته په یوه اعلامیه کې ویلي چې د کابل د خیرخانې په ذاکرین ښارګوټي کې د یکشنبې په شپه د عملیاتو پر مهال د داعش دوه غړي وژل شوي.

د مجاهد په خبره په وژل شویو کې د قاري فاتح په نوم د داعش یو مهم مسوول چې په دې وروستیو کې د دې ډلې د امنیت او عملیاتي ادارې مسوول هم شامل دی.

مجاهد ویلي چې پر بهرنیو ډیپلوماتیکو استازولیو، جوماتونو او نورو اهدافو د داعش بریدونه د وژل شوي قاري فاتح په مستقیمه قومانده ترسره شوي وو.

طالبانو که څه هم ټینګار کړی چې د داعش خراسان څانګې د بریدګرو پر وړاندې عملیات کوي او د ځپلو وړتیا یې لري، خو دې ډلې د طالبانو له بیا واکمنېدو راهیسې په افغانستان کې خپل بریدونه زیات کړي.

د چین، روسیې او پاکستان په سفارتونو باندې بریدونه چې په کې بهرنیو ډیپلوماتانو په شمول ګڼو افغانانو ته هم مرګژوبله اوښتې د داعش د بریدونو څو بېلګې دي.

په ملګرو ملتو کې د پاکستان یوه استازي پر نړیوالې ټولنې غږ وکړ چې په افغانستان کې وسله والو ډلو ته د نویو پرمختللیو وسلو د لیږد مخه ونیسي.

په ملګرو ملتو کې د پاکستان د استازولۍ سلاکار سید عاطف رضا نن په نیویارک کې د امنیت شورا غونډې ته وویل چې په افغانستان کې وسله والې ډلې له بهرنیو ځواکونو څخه پاتې د میلیارډونو ډالرو په ارزښت وسلې لري چې د پاکستان دننه په بریدونو کې کارول کیږي.

سید عاطف رضا له خپلو نړیوالو شریکانو وغوښتل چې د دغو پاتې وسلو پراخه زیرمه دې بیرته ترلاسه کړي، وسله والو ترهګرو ډلو ته د هغوی د لاسرسي مخه دې ونیسي او د ناقانونه وسلو د دې غوړیدونکي تور بازار د تړلو لپاره دې اقدامات وکړي.

پاکستاني چارواکو په وار وار ادعا کړې چې په دغه هیواد کې بریدونه په افغانستان کې پلان شوي او وسله وال له بهرنیو ځواکونو څخه پاتې شوي وسلې کاروي.

خو طالبانو دا ادعا رد کړې ده او ویلي یې دي چې افغانستان د پاکستان د امنیتي ناکامۍ مسوول نه دی.

اروپايي ټولنې او د منځنۍ اسیا د هېوادونو مشرانو په افغانستان کې نجونو ته د زده کړو د شرایطو په رامنځته کولو ټنیګار کړی دی.

د دغو هېوادونو مشرانو پرون جمعه د ازبکستان په سمرقند ښار کې تر غونډې وروسته په یوې اعلامیه کې ویلي، " اړتیا ده د ټولو افغانانو په ځانګړي توګه د ښځو او نجونو اساسي او بشري حقونه ورکړل شي".

په اعلامیه کې په افغانستان کې د یو ټول ګډونه حکومت پر جوړیدو هم ټنیګار شوی دی.

که څه هم طالبان اعاده کوي حکومت يې ټول شموله دی، خو د دوی د مخالفان په ګډون، نړیواله ټولنه ورسره په دې ادعاده کې همغږې نه ده.

نړیوالې ټولنې د طالبانو د حکومت د رسمیت پیژندو لپاره افغان ښځو او نجونو ته د بشري حقونه ورکړه او د ټول ګډون حکومت رامنځته کولو شرطونه ایښي دي.

طالبان وايي، د افغان ښځو حقونه يې د اسلامي شرعیات په چوکاټ کې تامین کړي دي.

متحده عربي اماراتو ژمنه وکړه چې افغانستان ته به له ستنو شویو افغان کډوالو سره مرسته وکړي.

د افغانستان لپاره د متحد عربي اماراتو ځانګړي استازي محمد خلفان نن په کابل کې د طالبانو د ریاست الوزرا له مرستیال عبدالسلام حنفي سره د لیدو پرمهال خپل هیواد ته له ستنیدونکو اغیزمن شویو کډوالو سره د مرستو خبره وکړه، خو په دې برخه کې یې توضیحات نه دې ورکړي چې څومره مرسته او په څه ډول مرسته به کوي.

اسلام اباد ویلي دي، هغه کډوال چې په دغهَ هیواد کې ( اې سي سي) کارتونه لري یا د اوسیدو قانوني اسناد نه لري، که د اپریل تر لسمې له پاکستانه بهر نه شي، په زوره به یې وباسي.

پاکستان ویلي دي چې د روان میلادي کال تر اخره به شاوخوا درې میلیونه افغان کډوال له خپلې خاورې وباسي.

د ملګرو ملتونو د کارپوهانو یوې ډلې له پاکستانه غوښتي چې د افغان کډوالو د جبري ایستلو لړۍ دې ودروی.

په هغه اعلامیه کې چې د دې سازمان پر ویب پاڼه پرون جمعه خپره شوې راغلي، " میلیونه افغانان په پاکستان کې پرته له دې چې پر مشروع غوښتنو يې غور وشي، د ستنېدو له ګواښ سره مخ دي".

په اعلامیه کې وړاندې ویلي شوي، د پاکستان د حکومت دا اقدام د بشري حقونو او کډوالۍ د نړیوالو قوانینو څخه ښکاره سرغړونه ده.

د اعلامیې له مخې په دغو اخراج شویو افغانانو کې تر ټولو ډیرې زیانمنونکې ډلې ښځې، نجونې، مذهبي او قومي لږکۍ، د بشري حقونو فعالان او خبریالان دي.

د پاکستان حکومت د اپریل میاشتې له پیله له دې هیواده د بې اسناده او ای سي سي کارت لرونکو افغان کډوالو د جبري ایستلو لړۍ پیل کړې ده.

که څه هم پاکستان ادعاده کوي چې دوی یوازې هغه افغان کډوال دپیورټ کوي چې په پاکستان کې د پاتي کیدو قانوني اسناد نه لري، خو په پاکستان کې میشت افغان کډوال بیا وايي، پاکستاني پولیس هغه افغانان هم نیسي چې قانوني اسناد او ویزه لري.

د لونګو امېل په نوم پسرلنۍ مشاعره وشوه.

دا مشاعره پرون ماښام د جرمني په کولن ښار کې د افغانستان د کلتوري ودې ټولنې له خوا جوړه شوې وه.

مشاعره کې له جرمنې، فرانسې، بلجیم، سویډن ، ډنمارک او نورو اروپايي هيوادونو لسګونو شاعرانو ګډون کړی و چې په پښتو او دري ژبو يې خپل شعرونه ولوستل.

د طالبانو له خوا د دوو زنداني شویو برتانوي اتباعو زوی جانتن رینلډز د امریکا له ولسمشر ډونالډ ټرمپ څخه غواړي چې د مور او پلار په خوشې کولو کې ورسره مرسته وکړي.

په هغه ویډیو کې چې رینلډز ازادي راډیو ته لیږلې، هغه د خپلې لور سره د سپینې ماڼۍ مخې ته ولاړ لیدل کیږي او له ولسمشر ټرمپ څخه د مرستې غوښتنه کوي.

"موږ ته په وار وار ویل شوي چې دوی بې ګناه دي، هیڅ جرم یې نه دی کړی او ډیر ژر به خوشې شي. خو دوی لا هم په زندان کې دي. د برتانیا حکومت موږ ته ویلي چې زما د مور او پلار د خوشې کولو لپاره به په خپل ټول توان سره هرڅه وکړي. خو د یو برتانوي او امریکايي تبعه په توګه، زه دلته ولاړ یم او له تاسو څخه غواړم چې له زندان او له هغه هېواده زما د مور او پلار د ایستلو په برخه کې مرسته وکړئ."

باربي او پیټر رینلډز، یوه برتانوۍ جوړه چې له ۱۸ کلونو راهیسې په افغانستان کې اوسېده، د فبروري په لومړۍ نیټه د طالبانو لخوا ونیول شول.

دوی د زده کړې او د ماشومانو د ساتنې په برخو کې کار کاوه.

پاکستانۍ انګلیسي ژبې ډان ورځپاڼې د جمعې په ورځ د کراچۍ د چارواکو په وینا خبر ورکړ چې د شپاړس زره یوسل او اته دیرش افغانانو د ایستلو بهیر پيل شو.

د راپور له مخې دا هغه افغانان دي چې ( اې سي سي) کارتونه لري او تر اوسه پولیسو څه باندې یونیم سل کسان نیولې دي.

د پاکستان د کورنیو چارو وزارت د مارچ په شپږمه په یوه بیان کې ویلي و چې ټول غیرقانوني بهرنیان او د ( اې سي سي) کارتونو درلودونکي کسان دې د مارچ تر یو دیرشمې له پاکستانه په خپله خوښه ووځي. بیا د اختر په خاطر دا موده د اپریل تر لسمې تمدید شوه.

د ازادي راډیو د راپورونو له مخې په اسلام اباد، راولپنډۍ او د پاکستان په یوشمیر نورو ښارونو کې هم د پولیسو له لورې د افغان کډوالو د نیولو بهیر ګړندی شوی دی.

د طالبانو د ترافیک عمومي ریاست نن په یوه بیان کې ویلي دي چې د روژې مبارکې په وروستۍ ورځ او د اختر په دریو ورځو کې اتیا ترافیکي پیښې رامنځته شوې دي چې له امله یې دیرش کسان وژل شوي او یوسل او پنځه پنځوس نور ټپيان شوې دي.

د اختر په ورځو شپو کې یوشمیر کسان بیلابیلو ولایتونو او تفریحي ځایونو ته په چکر ځي چې له امله یې تیرکال هم د اختر په ورځو کې شاوخوا پنځوسو کسانو د ترافیکي پيښو له امله خپل ژوند له لاسه ورکړی وو او نژدې یوسل او پنځه اتیا نور ټپيان شوي وو.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي په کابل کې د ایران د بهرنیو چارو وزارت له یوه لوړپوړي چارواکي سره د حقابې او د افغان کډوالو په اړه خبرې کړي دي.

په کابل کې د ایران سفارت په خپله ایکس پاڼه په یوه بیان کې لیکلي چې د ایران د بهرنیو چارو وزارت سلاکار او د جنوبي اسیا د برخې مشر محمدرضا بهرامي له ښاغلي متقي سره لیدلي.

دغه سفارت زیاته کړې چې متقي د افغانستان او ایران ترمنځ اړیکې مثبتې ارزولي او د شته فرصتونو څخه د ګټې اخیستنې پر اهمیت یې ټینګار کړی دی.

د سفارت په اعلامیه کې ویل شوي چې د غونډې په جریان کې، بهرامي "د ګاونډیتوب پالیسۍ ته غاړه ایښودل د بهرني سیاست لومړیتوب وګاڼه."

همدارنګه، د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد په یوه مطبوعاتي کنفرانس کې اعلان وکړ چې دواړو خواوو د نویو پرمختګونو، دوه اړخیزو اړیکو، د اوبو موضوع او په ایران کې د افغان کډوالو د وضعیت په اړه خبرې کړې دي.

دا په داسې حال کې ده چې ایران او طالبان پخوا له هلمنده د ایران د حقابې په اړه له سختو کړکیچونو سره مخ وو.

دې ادارې د پنجشنبې په ورځ په خپل ایکس پاڼه کې لیکلي چې له پاکستان څخه راستنیدونکې کورنۍ باید په پوله کې خپلو ماشومانو ته واکسین ورکړي ترڅو د ناروغۍ د خپریدو مخه ونیسي.

په ۲۰۲۵ کال کې، په بادغیس ولایت کې د پولیو یوه مثبته پېښه ثبت شوې ده. که څه هم د طالبانو حکومت تېر کال مثبتې پېښې نه وې تایید کړې، خو د روغتیا نړیوال سازمان اعلان کړی چې ۲۰۲۴ کال په افغانستان کې د پولیو ۲۵ مثبتې پېښې ثبت شوي دي.

افغانستان او پاکستان په نړۍ کې یوازیني هیوادونه دي چې پولیو په بشپړه توګه له منځه نه ده وړل شوې.