د برېتانیا حکومت پرون په لندن کې د ایران جګپوړی ډیپلومات احضار کړ او په دې هېواد کې دېره ایراني خبریالانو ته د ورپېښو جدي ګواښونو له کبله یې هغه ته خپل اعتراض وسپاره.

دا په داسې حال کې چې د برېتانیا وزارتونو په دې هېواد کې د ایران د فعالیتونو په اړه یوه تازه امنیتي ارزونه پیل کړې ده.

په لندن کې دېره یوې ټلوېزیوني شبکې چې د ایران پر حکومت انتقادونه کوي د شنبې په ورځ وویل چې، د خپلو ژوندیو خپرونو سټوډیوګانې د هغو ګواښونو له کبله چې په برېتانیا کې ورسره مخامخ ده، متحدوایالتونو ته انتقالوي.

د برېتانیا حکومت له دې مخکې د ایران پر دریو تنو قاضیانو، د سپاه پاسداران ځواک پر دریو غړو او دوو تنو والیانو د هغه څه له کبله بندیزونه اعلان کړي چې د بشري حقونو سرغړونې بلل شوې دي.

تمه کیږي چې د غزې لپاره د امریکا د ولسمشرډونالډ ټرمپ د طرحې پرلومړي پړاو موافقه به نن پنجشنبې د اسراییل په سیمه ییز وخت د غرمې په دولسو بجو لاسلیک شي. دا خبره نن پنجشنبې د دې موافقې له جزیاتو یوې باخبره سرچینې رویترز خبري آژانس ته کړې ده.

دغې سرچینې همدارنګه ویلي چې تمه کیږي چې د دغې موافقې ترلاسلیک وروسته په غزه کې اوربند نافذ شي.

اسراییل او حماس ویلي چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د ولسمشرټرمپ د طرحې پرلومړي پړاو یې سلاکړې ده. د دغې هوکړې له مخې به په سیمه کې اوربند ټینګیږي، حماس به یرغمل آزادوي او اسراییل به یې په بدل کې فلسطیني بندیان خوشې کوي.

د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو ویلي چې نن پنجشنبې د کابینې غونډه را غواړي چې شوې موافقه تایید کړي.

په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د دغه مهم پرمختګ اعلان داسې مهال کیږي چې وړمه ورځ د اوکتوبر اومه پراسراییل د حماس د برید او په وړاندې یې د اسراییل د جګړې د پیل دوه کاله پوره شول. د هغې جګړې چې د غزې د روغتیایي چارواکو په وینا په نتیجه کې یې له ۶۷ زرو زیات کسان وژل شوي او د غزې ډیره برخه په کنډواله بدله شوې ده. اسراییل پرغزې برید وروسته له هغې پیل کړچې پراسراییل د حماس په برید کې شاوخوا ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او شاوخوا دوه نیم سوه نور حماس یرغمل کړل.

ایران د فرانسې او جرمني دوه ګونی تابعیت لرونکی لینارټ مونټیرلوس وروسته له هغې آزاد کړچې چې پرهغه د جاسوسۍ لګول شوي تورونه یې بیرته واخیستل. د فرانسې د بهرنیو چارو وزارت فرانسپرس آژانس ته د نوموړي د خوشې کیدو پخلی وکړ.

یوشمیر باخبره سرچینو د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر له قوله خبرورکړی چې ویلي یې دي، نولس کلن مونتیرلوس به د پنجشنبې په ورځ فرانسې ته سفروکړي. هغه د جون په ۱۶ د اسراییل او ایران ترمنځ د لنډې جګړې په دریمه ورځ د ایران په جنوبي ښار بندر عباس کې نیول شوی و. نوموړی چې د سپورټ او سفر مینه وال دی، له اروپا ایران ته پربایسکل په سفرتللی و. د ایران قضایي ادارې ویلي وچې د دوشنبې په ورځ به پرهغه لګول شوي د جاسوسۍ تورونه لغوه شي.

که څه هم تراوسه یوشمیرنور بهرنیان په ایران کې بندیان دي خو نوموړی وروستی فرانسوی اتباع دی چې روان کال د ایران له زندانه خوشې کیږي.

د ملګروملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیرش د هغې هوکړې هرکلی وکړچې د غزې لپاره د ولسمشرډونالډ ټرمپ د طرحې پر لومړي پړاو اسراییل او حماس دواړو موافقه کړې ده. ګوتیرش په یوه بیان کې له ټولو اړخونو وغوښتل چې په بشپړډول د دغې موافقې شرطونو ته ژمن پاتې شي. د ملګرملتونو سرمنشي همدارنګه ویلي چې "ټول یرغمل شوي کسان باید په باعزته توګه خوشې شي، یودایمي اوربند باید تضمین شي، جګړه باید له یوې مخې د تل لپاره ودرول شي."

هغه ټینګاروکړچې جګړه ځپلې غزې ته د بشري مرستو سمدستي بې ځنډه ننوتل باید ډاډمن شي.

د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشرډونالډ ټرمپ د چهارشنبې په ورځ وویل چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره په مصرکې د روانو خبرو په نتیجه کې اسراییل او حماس د ده د سولې د طرحې پر لومړي پړاو سلا کړې ده.

حماس تایید کړه چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره له اسراییل سره یوې موافقې ته رسیدلی دی. د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو هم ویلي چې نن پنجشنبې د کابینې غونډه را غواړي چې شوې موافقه تایید کړي.

د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان وایي، د امریکا ولسمشرډونالډ ټرمپ ورڅخه غوښتي چې حماس اړکړي چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د ده طرحه ومني. ښاغلي اردوغان په یوه بیان کې چې د هغه دفترد چهارشنبې په ورځ له رسنیو سره شریک کړی همدارنګه ویلي چې حماس ورته ویلي چې سولې او خبرو اترو ته چمتودی. د اردوغان په وینا حماس له دغې طرحې سره مخالف ندی چې دی دا یو ډیر ښه ګام بولي. د ترکیې ولسمشردغه راز ویلي چې همکاران یې اوس د مصرپه شرم الشیخ کې دي او زیاتوي چې دوی تل له حماس سره په دې اړه په اړیکه کې وو او دي. اردوغان دغه څرګندونې داسې مهال کوي چې ټاکل شوې حماس او اسراییل نن دریمه ورځ په شرم الشیخ کې غیرمستقیمې خبرې مخ ته یوسي. په غزه کې د دوه کلنې جګړې د پای ته رسولو لپاره روانو خبرو کې د قطر، ترکیې او د متحدو ایالتونو چارواکي ښکیل دي. دوی د ولسمشرډونالډ ټرمپ د شلو مادو پرهغه پلان خبرې کوي چې تیره میاشت یې په غزه کې د جګړې د پای ته رسیدو اود سولې د ټینګیدو لپاره وړاندیز کړ.

نن چهارشنبې د اکتوبراتمه، د نړۍ په بازارونو کې د سرو زرو د هر اونس بیه ۴۰۰۰ ډالرو څخه واوښته.

د رویټرز په وینا، د سرو زرو بیه ۱۷ سلنه لوړه شوې او د هر اونس بیه یې له ۴ زره او ۱۱ ډالروڅخه لوړه شوې.

د سرو زرو بیه د روان کال له پیل راهیسې ۳۵ سلنه لوړه شوې، پداسې حال کې چې بیه یې په ۲۰۲۴ کې ۲۷ سلنه پورته شوې وه.

رویټرز، د اقتصادي کارپوهانو په حواله وایي چې ویلي یې دي، په نړۍ کې د سرو زرو د بیې د لوړوالي یو لامل دادی چې د نړیوالې اقتصادي او جیوپولیتیکي بې ثباتۍ د زیاتوالي شرایطو ته په پام ، د خوندي پانګونې لپاره د پانګوالو لیوالتیا زیاته شوې ده.

د پاکستان د خیبرپښتونخوا ایالت په کرمه کې د وسله والو په برید کې د ملیشو نهه سرتیري او دوه افسران وژل شوي دي.

ویل شوي چې په وژل شویو پوځیانو کې یوډګروال او یوجګړن شامل دي. د دغه برید مسولیت د تحریک طالبان پاکستان یا ټي ټي پي اخیستی.

د پاکستان د پوځ د عامه اړیکوڅانګې په یوه بیان کې ویلي چې پرپوځیانو دغه برید په کرمه ایجنسۍ کې داسې مهال وشو چې په سیمه کې د وسله والو پرضد پوځي عملیات روان وو. یوې سرچینې مشال راډیو ته ویلي چې پنځه پوځیان لادرکه دي.

یوشمیرپوځي چارواکو رویترز ته ویلي چې، په کرمه ایجنسي کې لومړی د ملیشو د موټرو پرکاروان د سړک د غاړې بم وچاودید او وروسته یو زیات شمیروسله والو پرې برید وکړ. پاکستاني طالبانو یا ټي ټي پي د رویترز خبریال ته په ایوه استولي بیان کې د دغه برید مسولیت اخیستی.

په دې وروستیو میاشتو کې، د تحریک طالبان پاکستان، چې غواړي حکومت نسکور کړي، د پاکستان پر امنیتي ځواکونو بریدونه زیات کړي دي.

د سوریې حکومت دا اعلان وروسته له هغه وکړ چې د دغه هیواد دفاع وزیر مرحف ابو قصره، د سوریې د دیموکراتیکو ځواکونو له مشر مظلوم عبدي سره وکتل. دوی د حلب په شمالي ښار کې له خونړیو نښتو وروسته سره ولیدل.

د سوریې چارواکي، چې تېر کال یې د بشاراسد تر پرځېدو وروسته واک ترلاسه کړی، د یو غیرمتمرکز حکومت د جوړولو او د زیاتې کورواکۍ د ترلاسه کولو په اړه د کردانو غوښتنې رد کړې دي.

دا مسله د کردانو له کورواکې ادارې سره، چې د سوریې شمالي او شمال‌ختیځې برخې کنټرولوي، د تاوتریخوالي د زیاتېدو سبب شوي، او د دواړو لوریو ترمنځ اختلافونو د مارچ د لسمې نېټې تړون — چې موخه یې د سوریې له دولتي جوړښت سره د کردانو د ملکي او پوځي بنسټونو یوځای کول دي — پلي کېدل ځنډولي دي.

د سوریې دفاع وزیر، مرحف ابو قصره، د سې‌شنبې په ورځ د تلې په ۱۵مه، په ایکسپاڼه (پخواني ټویټر) کې په یوه بیان کې اعلان وکړ چې په دمشق کې یې له مظلوم عبدي، سره لیدلي دي.

هغه وویل، دوی پر عمومي اوربند هوکړې ته رسېدلي دي، چې د سوریې په شمال او شمال ختیځ کې ټولې جبهې او د پوځ د ځای پر ځای کېدو سیمې رانغاړي.

یوې دولتي سرچینې فرانس پرېس خبري اژانس ته ویلي چې دا غونډه د مظلوم عبدي او احمد الشرع تر لیدو وروسته ترسره شوه.

د ۲۰۲۵ کال د فزیک نوبل جایزه درو ساینسپوهانو جان کلارک، میشل دیووره، او جان مارتینیس ترلاسه کړه.

د نوبل د جایزو د اعلامیې له مخې، دوی دا جایزه «په یوه برېښنايي مدار کې د میکروسکوپي کوانټومي تونل‌ یا لغم او د انرژۍ د کموالي یا (کووانټیزېشن) د موندنې» لپاره ترلاسه کړې ده.

د فزیک د نوبل جایزه د سویډن د علومو د سلطنتي اکاډمۍ له‌خوا ورکول کېږي او مجموعي ارزښت یې ۱۱ میلیون سویډني کرونه یا شاوخوا ۱.۲ میلیون ډالره دی.

که د سږ کال په شان څو تنه ګټونکي وي، نو دا جایزه د هغوی ترمنځ وېشل کېږي.

غونډې ته د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سرګی لاوروف وویل چې په افغانستان کې د بهرنیو پوځیانو حضور د نویو جګړو اور بلولی شي.

لاوروف، چې اشاره یې د بګرام په اړه د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ څرګندونو ته وه، وویل چې د افغانستان او د د هغه د ګاونډیو هیوادونو په خاوره کې په هره پلمه د درېمګړي هیواد پوځي حضور د منلو نه دی.

په غونډه کې د کوربه هېواد په ګډون د طالبانو د حکومت او د هند، پاکستان، ایران، قزاقستان، قرغیزستان، تاجکستان، ازبکستان او ترکمنستان استازي ګډون لري.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي هم، چې پرون ماښام په دې مشورتي غونډه کې د ګډون په هدف مسکو ته لاړ، په دې ناسته کې برخه لري.

د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ماریا زاخارووا ویلي، چې دې غونډې ته د بیلاروس یو پلاوی هم بلل شوی دی.

روسي رسنیو له هغې ډلې انټرفاکس ویلي، ګډونوال به د افغانستان پر سیاسي او اقتصادي وضعیت او دغه راز له ترهګرۍ او نشه یي موادو سره د مبارزې پر لارو چارو خبرې وکړي او د غونډې پای کې به یوه اعلامیه خپره کړي.

مسکو فارمټ ۲۰۱۷ کال کې رامنځته شو چې د غونډو ډېر تمرکز یې له افغانستان سره پر اړوندو مسلو وي.

د فرانسې ولسمشر امانویل مکرون د صدر اعظم سباستین لکورنو تر استعفا وروسته هغه ته دوه ورځې مهلت ورکړ چې د حکومت د بشپړ سقوط مخنیوی وکړي.

لکورنو د کار له پیله نژدې میاشت وروسته استعفا وکړه، هغه اقدام چې فرانسه کې یې سیاسي ناورین شدید کړ.

د هغه له استعفا سره د پاریس د ونډو کچه لویدلې او د ایرو ارزښت د ډالرو په وړاندې کم شوی دی.

د فرانسې الیزه ماڼۍ اعلان کړی چې له لکورنو یې غوښتي تر چهارشنبې پورې د هېواد د ثبات د تضمین لپاره خپل پروګرام وړاندې کړي.

په همدې حال کې ښي اړخي افراطي ګوند " ملي اجتماع" د ژر تر ژره پارلماني ټاکنو غوښتنه کړې ده.