د نولس‌کلنو ځوانانو د اسیا جام په ترڅ کې نن شنبه د ډسمبر په لومړۍ نېټه افغانستان له سریلانکا سره سیالي وکړه، چې د ۱۳۱ منډو په تفاوت یې وبایلله او په اسیا جام کې له مخکې تګ پاتې شول.

دغه سیالي چې د عربي متحده اماراتو د شارجې په لوبغالي کې د کابل پر وخت سهار ۹:۳۰ بجې پیل شوې وه، سریلانکا د پچې تر ګټلو وروسته توپوهنه وکړه.

د سریلانکا توپوهونکو پوره ۵۰ اورونه ولوبول، ۷ لوبغاړي یې وسوځېدل او ۲۴۳ منډې یې وکړې.

د یادې لوبډلې په توپوهونکو کې شارجن شنمګناتن ۱۰۲ او پولینډو پرېرا ۵۳ منډې وکړې.

په افغان توپ اچونکو کې الله محمد غضنفر ۳، عبدالعزیزخان، نصرت نورستاني، نصیرخان او محبوب خان یوه یوه وېکټ واخیسته.

افغان لوبډلې د خپلې توپوهنې په پاڼۍ کې ۲۸.۲ اورونه ولوبول، ټول لوبغاړي یې له لاسه ورکړل او ۱۱۲ منډې یې وکړې.

په‌‌دې سیالۍ کې هيڅ افغان توپوهونکی ونه توانید چې نیمه‌‌سلیزه ووهي، یوازیني مخکښ منډه جوړونکي نظیف‌‌‌الله امیري او حمزه علي‌خېل و چې په ترتیب سره یې ۳۳ او ۳۲ منډې وکړې.

سریلانکا ته پروین منیشا ۳ او راجیت کومار، ویرن او ویهاس دوه دوه لوبغاړي وسوځول.

دا د اسیا جام په روانو سیالیو کې د افغانستان پرله‌‌‌پسې دویمه سیالي ده چې ويې بایلله او په‌‌دې سره په دې سیالیو کې له مخکې تګ هم پاتې شول.

افغان لوبډلې لومړۍ سیالي بنګله‌‌دېش ته بایللې وه او ټاکل شوې ده چې خپله وروستۍ سیالي د ډسمبر په ۳یمه نېټه له نیپال سره ترسره کړي.

تر نولس‌کلونو د کشرو لوبډلو په اسیايي جام سیالیو کې نن سریلانکا د افغانستان لوبډلې ته ۲۴۴ منډې هدف وټاکه.

د دې سیالۍ پچه سریلانکا ګټلې وه او لومړی یې غوره وبلله چې توپ‌وهنه یا بیټنګ وکړي.

د سریلانکا لوبغاړو د ۷ لوبغاړو له سوځېدو او د ټاکل شویو ۵۰ اورونو په پای کې ۲۴۳ منډې وکړې.

د سریلانکا لپاره شاروجان شاموګاناتن سلیزه وکړه.

د افغانستان په بالرانو یا توپ اچونکو کې بیا تر ټولو ښه لوبه الله محمد غضنفر وکړه، چې په لسو اورونو کې يې د سیالې لوبډلې ۳ لوبغاړي وسوځول.

حاضردمه د افغانستان لوبډله بیټنګ کوي.

افغانستان تېره جمعه د دغو سیالیو په لړ کې د بنګله‌‌دېش په وړاندې ماتې وخوړه.

افغانستان په B ګروپ کې له بنګله‌‌دېش، سریلانکا او نیپال سره دی.

پرون د دغو سیالیو په لړ کې پاکستان په A ګروپ کې هند ته د ۴۳ منډو په توپیر ماتې ورکړه.

د کرکټ تر ۱۹ کلونو کم‌‌عمره لوبډلو د اسیايي جام سیالۍ چې ۸ ټیمونه په‌‌‌‌‌کې برخه لري، د متحده عرب اماراتو په کوربه‌‌‌توب تېره جمعه پیل شوې او د لیندۍ یا قوس پر ۱۸مه ختمېږي.

د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) وايي، په روان ۲۰۲۴ میلادي کال کې، په افغانستان کې له هرو څلورو کورنیو څخه درې کورنۍ د کافي خوراک لپاره پیسې یا خوراکي توکي پور کړي دي او دا شمېره په کلیوالو سیمو کې لوړه ده، چېرې چې له هرو پنځو کورنیو څخه څلور پوروړي دي.

د خوړو نړیوال پروګرام نن په یوه راپور کې ویلي، په افغانستان کې کورنۍ د خوراکي اړتیاو د پوره کولو لپاره په متوسط ډول ۳۸ زره او ۲۰۰ افغانۍ پوروړي دي، چې دا د ۵۶۰ ډالرو معادل دی.

له‌‌دې سره‌سره، نړیوال خوراکي پروګرام خبرداری ورکوي چې، روانو شرایطو ته په کتو ګڼ‌شمېر محتاجې کورنۍ د بوديجې د کمښت له امله په راتلونکو میاشتو کې د دې سازمان مرسته نه‌شي ترلاسه کولی.

د کرکټ تر ۱۹ کلونو د کم‌‌عمره لوبډلو د اسیايي جام سیالیو په لړ کې نن د افغانستان او سریلانکا دغه راز د بنګله‌‌‌دېش او نیپال ټیمونه سره مسابقه کوي.

دغه دواړه مسابقې د کابل پر وخت سهار نهه‌نیمې بجې په متحده عرب اماراتو کې کېږي.

د افغانستان او سریلانکا مسابقه د شارجې او د بنګله‌‌‌دېش او نیپال مسابقه د دوبۍ د کرکټ په میدان کې کېږي.

افغانستان تېره جمعه د دغو سیالیو په لړ کې د بنګله‌‌دېش په وړاندې ماتې وخوړه.

افغانستان په B ګروپ کې له بنګله‌‌‌دېش، سریلانکا او نیپال سره دی.

پرون د دغو سیالیو په لړ کې پاکستان په A ګروپ کې هند ته د ۴۳ منډو په توپیر ماتې ورکړه.

د کرکټ تر ۱۹ کلونو کم‌‌‌عمره لوبډلو د اسیايي جام سیالۍ چې ۸ ټیمونه په‌‌‌کې برخه لري، د متحده عرب اماراتو په کوربه توب تېره جمعه پیل شوې او د لیندۍ یا قوس پر ۱۸مه ختمېږي.

د افغانستان لپاره د امریکا د متحدایالتونو سفارت وايي، په روان ۱۶ ورځني کمپاین کې د افغان ښځو د ملاتړ لپاره کار کوي.

دغه سفارت د شنبې په ورځ په خپله ایکس‌‌پاڼه (پخواني ټویټر) کې لیکلي، چې د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي ختمول یو نړیوال لومړیتوب دی او افغانستان هم ترې مستثنی نه‌دی.

وړاندې راغلي، دوی د ۱۶ ورځني کمپاین پر مهال د افغان ښځو د خوندیتوب او پیاوړتیا لپاره لاسونه سره ورکوي.

د امریکا سفارت زیاته کړې چې هره ښځه د خوندیتوب، کرامت او برابرۍ مستحقه ده.

د جنسیت پر بنسټ د تاوتریخوالي په وړاندې د مبارزې ۱۶ ورځنی نړیوال کمپاین د دوشنبې په ورځ پیل شو.

د دې کمپاین موخه په ټوله نړۍ کې د ښځو پر وړاندې د هر ډول تبعیض ختمول دي.

په افغانستان کې له تېرو څه باندې درېیو کلونو راهیسې چې طالبان واک ته ورسېدل، د کار او زده‌‌‌‌کړو په ګډون پر ښځو او نجونو سخت بندیزونه لګولي دي.

د طالبانو د ریاست‌الوزرا اداري مرستیال مولوي عبدالسلام حنفي ازبکستان ته د سفر پر مهال د ازبکستان د صدراعظم له مرستیال عبدالله عارفوف سره وکتل.

د طالبانو د حکومت د ویاند مرستیال حمدالله فطرت نن یک‌شنبه پر خپله ایکس‌پاڼه لیکلي چې، حنفي د افغانستان او ازبکستان ترمنځ د سیاسي، اقتصادي، سوداګریزو او کلتوري اړیکو پر پراختیا ټینګار وکړ.

فطرت زياته کړه، چې د ازبکستان صدراعظم د افغانستان د کانونو د استخراج او د سوداګريزو توکو د ټرانزیت په برخه کې د خپل هېواد لېوالتيا څرګنده کړه.

مولوي عبدالسلام حنفي په مشرۍ د دوی یو هیئت پرون شنبه ازبکستان ته لاړ.

ازبکستان د ګوتو په شمېر هېوادونو له‌ ډلې دی، چې له طالبانو سره نږدې اړیکې لري او په تلې/ میزان میاشت کې یې عبدالغفار بحر په تاشکند کې د طالبانو د سفیر په توګه ومانه.

د افغانستان لپاره د ازبکستان نوی سفیر ایبک عثمانوف د لړم/عقرب میاشتې په لومړیو کې کابل ته ورسېد او د لړم پر ۳۰مه یې خپل باورلیک د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیرخان متقي ته وسپاره.

په ایران کې مېشتو افغان خبریالانو، د رسنیو کارکوونکو او د بشري حقونو او د مدني ټولنې فعالانو په یوه غونډه کې په ټولنه کې د ښځو د ونډې د اهمیت او له ښځو سره د تاوتریخوالي پر ضد د مبارزې اړتیا ټینګار وکړ.

غونډې ته چې پرون (د لیندۍ ۱۰مه) د ایران په پلازمېنه تهران کې جوړه شوې وه، په تبعید کې د افغان خبریالانو د فدراسیون مشر امید پویا د ښځو د حقونو په مسئله کې د خبریالانو او رسنیو د مسوولیتونو په اړه خبرې وکړې.

هغه وويل: "رسنۍ د ځواکمنو وسایلو په توګه باید په فرهنګي بدلونونو کې مهم رول ولوبوي او پیاوړي یې کړي. خبریالان باید هڅه وکړي چې د ښځو ستونزو ته ځانګړې پاملرنه وکړي او دا په یوه عمومي غوښتنه بدله شي."

غونډه د ګډونوالو په‌‌‌دې وړاندیزونو او سپارښتنو پای ته ورسېده چې، د ښځینه فعالانو او خبریالانو د ملاتړ او د عمومي لیدلوري د بدلون لپاره باید روزنیز او فرهنګي پروګرامونه جوړ شي.

د طالبانو د ترانسپورټ او هوايي چلن وزارت د اټکل له‌‌مخې نن یکشنبه د افغانستان په اتو ولایتونو کې د واورې، باران او سېلابونو اټکل شوی دی.

دغه وزارت پرون په یوه خبرپاڼه کې ویلي، چې د شنبې او یکشنبې په ورځو د سالنګونو په ګډون په بدخشان، تخار، کندز، پنجشېر، بغلان، پروان، میدان وردګ او بامیان ولایتونو کې د واورې، سختو اورښتونو، متوسطې تالندې برېښنا او ناڅاپي سېلابونو اټکل شوی دی.

په بېلابېلو سیمو کې د باران اندازه د ۱۵ او ۳۰ ملي مترو پورې اټکل شوې ده.

په‌همدې حال کې د هواپېژندنې ادارې د روانې لیندۍ میاشتې د ۱۱ او ۱۳مې نېټې ترمنځ د هېواد په ځینو سیندیزو حوزو کې د اوبو د کچې د لوړېدو او د سېلونو اټکل کوي.

د طالبانو د حکومت د اوبو او انرژۍ وزارت پرون پر خپله ایکس‌‌پاڼه په یو بیان کې ویلي چې، د هېواد د هواپېژندنې ادارې د اټکل له‌‌‌مخې د شمال، پنج او آمو په سیندیزو حوزو کې د نسبتا سختو بارانونو او د سېلابونو د راوتلو احتمال شته.

د اټکل له‌‌‌مخې د سمنګان، بغلان، کندز، تالقان او بدخشان په سیندونو کې د بارانونو او د واورو د ویلي کېدو له کبله به د اوبو کچه لوړه شي.

د اوبو او انرژۍ وزارت د کوزنیو سیمو له اوسېدونکو غوښتي دي چې، د سېلونو او د اوبو د کچې د لوړېدو په صورت کې دې د سیندونو غاړو ته نه نژدې کېږي او د لوړو سیمو له اوسېدونکو څخه یې غوښتي دي چې د اوبو د کچې د لوړېدو او سېلابونو د راوتلو پر مهال دې د کوزو سیمو خلکو ته خبرداری ورکړي.

ایراني رسنۍ راپور ورکوي چې، د افغانستان، ایران، هند او ازبکستان استازو د چاه بهار بندر له لارې د ترانزیت د پراختیا په اړه خبرې کړي.

تهران ټایمز دولتي ورځپاڼه راپور ورکوي چې، د څلور واړو هېوادونو استازو پرون د هند په مومبی ښار کې په خپله درېیمه کاري غونډه کې د ایران د چاه بهار بندر له لارې د سوداګریزې راکړې ورکړې او د مالونو د ترانسپورت او ترانزیت لپاره د اسانتیاو د برابرولو د ستراتېژیو په اړه بحث وکړ.

د راپور له‌‌مخې، په‌‌‌دې غونډه کې د چاه بهاربندر مرستیال مشر، د هند د بندرونو او مواصلاتو د وزارت استازو او همداراز په هند کې د طالبانو د حکومت او د ازبکستان او ایران سفیرانو او ډيپلوماتانو ګډون کړی و.

راپور زیاتوي چې، د غونډې ګډونوالو د چاه بهار بندر د ظرفیتونو، د ترانسپورت د اړینو تاسیساتو او په‌‌‌دې برخه کې د ستونزو په اړه بحث وکړ.

چاه بهار بندر چې منځنۍ اسیا ته د هند او ایران د سوداګریزو مالونو د ترانزیت لپاره مهم بلل کېږي، د افغانستان لپاره چې په وچه پورې محدود هېواد دی هم د کراچۍ له دودیز بندر پرته له منځنۍ آسیا او نورې نړۍ سره د تماس لاره ده.

طالبانو په افغانستان کې د مخدروموادو پرضد د مبارزې د پروګرام په ترڅ کې په بدخشان ولایت کې ۳۱ کسان د کوکنارو د کرلو په تور نیولي دي.

د جرمني خبري اژانس د راپور له‌مخې، د بدخشان د مخدروموادو پر ضد د مبارزې د پولیسو یوه چارواکي ویلي چې، نیول شوي کسان د بدخشان د بېلابېلو سیمو اوسېدونکی دي.

راپور زیاتوي چې تورن کسان د نورو تحقیقاتو لپاره سیمه‌يیزې محکمې ته سپارل شوي دي.

د طالبانو لوی مشر ملاهبت‌الله اخندزاده په ۲۰۲۲ کال کې په یوه فرمان کې په افغانستان کې د نشه‌‌‌يي موادو کرل، قاچاق او خرڅلاو بند کړل چې، له‌‌‌دې سره د مخدروموادو په تولید کې د پام وړ کموالی راغی.

خو د ملګروملتونو د یوه وروستي راپور له‌‌‌مخې د دې هېواد په شمال‌ختیځو ولایتونو کې د کوکنارو په کرکيله کې یوځل بیا څه ناڅه زیاتوالی راغلی دی.