د سوریې په ختیځ کې لږ تر لږه ۷ تنه د لاریو چلوونکي او د هغوی کلینران په هوایي برید کې وژل شوي دي.

په سوریه کې مېشتې د بشري حقونو یوې ډلې ویلي، د لاریو دغه کاروان چې د یکشنبې په ورځ له نامعلوم لوري په نښه شو، د ایران له ملاتړه د برخمنو ډلو اړوند و.

فرانس پریس اژانس لیکلي، د شپږو لاریو دغه کاروان له عراقه د سوریې سرحدي سیمې البو کمال ته د ایران وسلې لېږدولې.

خبر کې ویل شوي چې، هوایي برید کې شپږ واړه لارۍ هم ویجاړې شوي دي.

ایران تورن دی چې د سوریې د حکومت د ملاتړ لپاره د دغه هېواد له پوځ سره د تجهیزاتو او سلا مشورو او روزنې مرسته کوي، خو د سیمې بل هېواد سعودي عربستان بیا د سوریې د حکومت د مخالفو ډلو په ملاتړ تورن دی.

د ایران، سعودي عربستان او سوریې رسمي سرچینو تر اوسه د شوي برید په اړه څه نه‌دي ویلي.

د هند له توغندويي بریدونو وروسته پاکستان ته ګډې وډې شوې الوتنې نن بیرته پیل شوې ۔

له برید وروسته د اسلام اباد، لاهور او کراچۍ له هوايي ډګرونو الوتنې درول شوې وې خو د مې په اوومه بيا پیل شوې ۔

د پاکستان د هوايي ډګرونو ادارې په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې د اسلام اباد، لاهور او کراچۍ هوايي ډګرونه د اولوتکو تک راتګ ته چمتو شوي دي.

په خبرپاڼه کې ويل شوي دي چې د عملیاتي محدودیتونو په لړ کې هوایي حریم د ۴۸ ساعتونو لپاره ځنډول شوی و خو اوس په بشپړ ډول بېرته فعال شوی دی ۔

په خبرپاڼه کې دا هم ویل شوي چې د وضعیت په کتو مسافر باید له خپلو اړوندو هوایي شرکتونو سره په تماس کې پاتې شي ځکه چې د الوتنې مهالویش او لارو په اړه وروستۍ پریکړه له هوایی شرکتونو سره ده ۔

بل خوا د پنجاب او اسلام آباد په روغتونونو کې بیړنی حالت نافذ شوی دی او د ټولو روغتونونو د کارکوونکو رخصتۍ لغوه شوې دي ۔

ډاکټرانو، نرسانو او نورو صحي پرسونل ته لارښوونه شوې چې په روغتونونو کې پاتې شي ۔

د پنجاب په ټولو ولسوالیو او ایالتي ادارو کې هم بیړنی حالت نافذ شوی دی. په پنجاب کې د تعلیمي ادارو د تړلو پریکړه هم شوې ده او نن ټولې دولتي او شخصي تعليمي ادارې بندې دي.

اسلام‌اباد وايي، د هند راکټي بریدونو په پاکستان کې لږ تر لږه ۲۶ ولسي وګړي وژلي دي.

د پاکستان د پوځ ویاند، جنرال احمد شریف، ویلي چې په دې بریدونو کې ۴۶ تنه نور ټپیان شوي دي.

د پاکستان صدراعظم، شهباز شریف، دا برید "جګړه‌ییز اقدام" بللی او ویلي یې دي هېواد یې پوره حق لري چې "قوي ځواب" ورکړي.

هند نن چهارشنبه سهار وختي (د ثور ۱۷مه / د مې ۷مه) اعلان وکړ چې د پاکستان او د پاکستان تر ولکې لاندې کشمیر کې یې ۹ ځایونه په نظامي بریدونو کې په نښه کړي دي.

دواړو اتومي وسلې لرونکو ګاونډیانو ترمنځ کړکېچ هغه مهال زیات شو، چې تېره میاشت په هندي کشمیر کې د وسلوالو په یوه برید کې ۲۶ تنه سیلانیان ووژل شول.

د هند پوځ په یوه اعلامیه کې ویلي، چې وسله‌والو ځواکونو یې "د سندور عملیات" پیل کړي، او په پاکستان او د پاکستان تر واک لاندې کشمېر کې یې د ترهګرۍ "زېربناوې" په نښه کړې دي.

د هند د پوځ د اعلامیې له مخې، له همدغو سیمو د هند پر وړاندې د ترهګریزو بریدونو پلانونه جوړېدل او تنظیمېدل.

په اعلامیه کې همداراز راغلي، د هند اقدامات دقیق، سنجول شوي، او په کې د پاکستان هېڅ نظامي تاسیسات په نښه شوي نه دي.

د سوریې د حکومت یوه چارواکي ویلي، چې د دغه هېواد موقت ولسمشر، احمد الشرع، به نن چهارشنبه (د ثور ۱۷مه) په پاریس کې د فرانسې له ولسمشر امانویل مکرون سره د جګړې وروسته د سوریې د بیا رغونې او اقتصادي همکاریو په اړه خبرې وکړي.

الشرع، چې د "هیئت تحریر شام" اسلامپالې ډلې مشر دی، تېر کال د قوس په میاشت کې د بشارالاسد د رژیم تر نسکورېدو وروسته واک ته ورسېد. دا یې د موقت ولسمشر په توګه لومړنی اروپايي سفر دی.

نوموړی تر دې مخکې سعودي عربستان او ترکیې ته هم سفرونه کړي وو.

د فرانس پرېس خبري آژانس د راپور له مخې، د سوریې د اطلاعاتو وزارت یوه چارواکي ویلي چې احمد الشرع او امانویل مکرون به د دوه اړخیزو اړیکو او سیمه‌ییزو مسایلو په اړه بحث وکړي.

پاکستاني چارواکي وايي، د پاکستان په جنوب لوېدیځ بلوچستان ایالت کې د سې شنبې په ورځ (د ثور ۱۶مه) د یوه ماین چاودنې کې اووه پاکستاني ملېشه سرتېري وژل شوي او پنځه تنه نور ټپیان شوي دي.

د پاکستان پوځ پرون په یوه اعلامیه کې ویلي، د بلوچستان د ازادۍ بښونکي پوځ (BLA) غړو، د امنیتي ځواکونو پر کاروان د کور بمي چاودنه کړې. دا برید د کچي سیمې ترڅنګ د مچ ښارګوټي په شااوخوا کې شوی دی.

د بلوچستان د ایالتي حکومت یوه لوړپوړي چارواکي فرانس پرېس خبري آژانس ته ویلي، هغه موټر چې په نښه شوی، د امنیتي عملیاتو لپاره د روان کاروان برخه و.

هغه زیاته کړې، د پېښې پنځه ټپیان د هلیکوپټر په وسیله د بلوچستان ایالت مرکز کوټې کې یوې روغتون ته انتقال شوي دي.

د بلوچستان د ازادۍ بښونکي پوځ په نوم بلوڅ وسله‌والې ډلې د دې برید مسؤولیت منلی دی.

د جرمني د مسیحي دیموکرات اتحاد مشر فریدریش مرڅ، ونه توانېد چې د دې هېواد د پارلمان د رای ورکولو په لومړي پړاو کې د صدراعظم په توګه انتخاب شي.

دا له دوهمې نړیوالې جګړې وروسته، لومړی وار دی چې د جرمني د بریالي ګوند مشر ونه توانېد چې د صدراعظمۍ لپاره د پارلمان له لومړي پړاو څخه بریالی ووځي.

د راپورونو له مخې، مرڅ د سې شنبې په ورځ، د غوايي په ۱۶مه، ونه توانېد چې د پارلمان په ۶۳۰ څوکیو کې لازم اکثریت، یعنې ۳۱۶ رایې ترلاسه کړي. ده شپږ رایې کمې ترلاسه کړې.

له دې امله چې رای ورکول پټ و، معلومه نه ده ـ او ښايي هیڅکله به هم معلومه نه شي ـ چې له ائتلاف څخه کوم غړي د دې محافظه‌کار مشر ملاتړ نه دی کړی.

لکه څنګه چې مرڅ او متحدان یې د جرمني د پارلمان (بوندستاګ) له تالاره ژر ووتل، اټکل کېږي چې دوی به د راتلونکو ګامونو د بحث لپاره وتلي وي.

د جرمني خبري آژانس په یوه راپور کې لیکلي چې مستعفي صدراعظم اولاف شولڅ که څه هم د دوشنبې په ماښام د صدراعظمۍ له چوکۍ د رسمي رخصت په مراسمو کې برخه اخیستې، خو نوموړی به تر هغه وخته پورې په خپله چوکۍ پاتې شي، ترڅو چې نوی صدراعظم لوړه وکړي.

د جرمني د اساسي قانون د ۶۹مې مادې له مخې، صدراعظم مکلف دی چې «د خپل بدیل تر ټاکل کېدو» پورې په خپل مقام کې پاتې شي. همداراز، د هغه کابینه به د لنډمهالي حکومت په توګه خپل کار ته دوام ورکړي.

د اوکرایني بې پیلوټه الوتکو د بریدونو له امله د مسکو هوايي ډګرونه د څو ساعتونو لپاره تړل شوي وو.

روسي چارواکي وايي چې د شپې له خوا په مسکو باندې د اوکرایني بې پیلوټه الوتکو بریدونو د پلازمینې درې اصلي هوايي ډګرونه د څو ساعتونو لپاره تړلي وو.

د مسکو ښاروال سرګي سوبیانین نن سهار سه شنبه ( د غویي ۱۶) مه ټیلیګرام کې اعلان وکړ چې مسکو ته نږدې لږترلږه ۱۹ اوکرایني بې پیلوټه الوتکې نسکورې شوي دي.

هغه زیاته کړه چې د لومړنیو راپورونو له مخې، د دغو بې‌پیلوټه الوتکو د پاتې شونو د لوېدو په سیمه کې، چې د مسکو په لور یوه له مهمو لویو لارو ته نېږدې ده، هېڅ جدي زیان یا ټپي کېدل نه دي ثبت شوي.

د روسیې د هوايي چلند د څار ادارې هم په ټیلیګرام کې اعلان کړی چې د هوايي خونديتوب د ډاډ لپاره د مسکو په ټولو څلورو هوايي ډګرونو کې الوتنې درول شوې دي، چې پکې ونوکووا، دوموددووا، شرمتیوو او ژوکوفسکي شامل دي.

دې سازمان وروسته اعلان وکړ چې الوتنې په ټولو څلورو هوايي ډګرونو کې بیا پیل شوې دي.

کیف تر اوسه د ډرون برید په اړه څه نه دي ویلي، خو اوکرایني چارواکو مخکې له دې د داسې بریدونو تایید کړی چې موخه یې د مسکو د جنګي هڅو ملاتړ کوونکي پوځي اهداف او زیربناوې په نښه کول دي، او دا یې د اوکراین د استوګنې سیمو او انرژۍ زیربنا باندې د روسیې د روانو بریدونو ځواب بللی دی.

د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتریش له هند او پاکستان څخه وغوښتل چې له پوځي شخړې څخه ډډه وکړي.

ګوتېرش د دوشنبې په ورځ، د مې په ۵ مه ، په خپل ایکس پاڼه کې ولیکل چې د هند او پاکستان ترمنځ کړکېچ په وروستیو کلونو کې تر ټولو لوړې کچې ته رسېدلی دی.
هغه زیاته کړې چې هند او پاکستان باید له داسې پوځي شخړې څخه ډډه وکړي چې کولای شي په اسانۍ د کنټرول څخه ووځي.

د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالی هغه وخت زیات شو کله چې د اپریل په ۲۲مه د هند تر کنټرول لاندې کشمیر په پهلګام سیمه کې پر سیلانیانو وسله وال برید وشو چې ۲۶ کسان یې ووژل او ۱۷ نور یې ټپیان کړل.

هند دا برید ترهګریز برید وباله او پاکستان یې په دې برید کې په لاس لرلو تورن کړ.

له هغې پېښې وروسته، چې ۲۵ هنديان او یو نیپالی سیلانی یې ووژل او ۱۷ نور یې ټپیان کړل، اسلام آباد په دې برید کې له هر ډول لاس لرلو انکار وکړ او د برید په اړه یې د بې پرې څېړنو غوښتنه وکړه.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرامپ د دوشنبې په ورځ، د غويي په۱۵ مه، پر ټولنیزې رسنۍ "ټروث" کې ولیکل، چې د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان هغه ته د ترکیې د سفر بلنه ورکړې وه او ټاکل شوې ده چې اردوغان هم واشنګټن ته راشي.

ټرمپ زیاته کړه چې هغه لیواله دی چې د ولسمشر اردوغان سره کار وکړي ترڅو د روسیې او اوکراین ترمنځ دا وژونکې جګړه سمدلاسه پای ته ورسوي.

ولسمشر ټرمپ هڅه کوي چې کیف او مسکو د اوربند لپاره راضي کړي.

هغه مخکې له دې (ان بي سي ) نیوز سره په یوه مرکه کې هیله څرګنده کړې وه چې د سولې تړون لا هم ممکن وي، په داسې حال کې چې دا یې هم یادونه وکړه چې د اوکراین او روسیې سره د هغه صبر محدود دی.

په هغه مرکه کې چې د می په څلورمه خپره شوه، ټرمپ زیاته کړه : یو وخت به راشي چې زه به ووایم، ډېر ښه دوام ورکړئ خپل حماقت ته او جګړې ته ادامه ورکړئ.

ترکیه، چې د ناټو غړی دی، د روسیې د یرغل له پیل راهیسې یې هڅه کړې چې د تورې بحیرې له خپلو دواړو ګاونډیو، روسیې او اوکراین سره اړیکې وساتي، او دوه ځله یې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د خبرو اترو کوربه توب کړی دی.

د ټرمپ په وینا، په دې ټیلیفوني خبرو کې، چې هغه یې ډېرې ښې او رغنده وبللې، دواړو مشرانو د سوریې، غزې او نورو موضوعاتو په اړه هم خبرې وکړې.

اردوغان له ایران سره د امریکا د اټومي خبرو اترو ملاتړ څرګند کړی

د امریکا ولسمشر زیاته کړه چې د خپلې لومړۍ دورې په جریان کې یې له اردوغان سره اړیکې ډېرې ښې وې.

د ترکیې د ولسمشرۍ دفتر اعلان وکړ چې اردوغان په دې ټیلیفوني اړیکه کې له ایران سره د امریکا د اټومي خبرو اترو ملاتړ هم څرګند کړ.

هغه دا هم وویل چې د سوریې پر وړاندې د بندیزونو د کمولو لپاره د امریکا هڅې کولی شي په بحران ځپلي هیواد کې د ثبات په راوستلو کې مرسته وکړي.

واشنګټن مخکې ویلي وو، چې په ډسمبر کې د بشارالاسد له لرې کېدو وروسته په سوریه باندې د بندیزونو هر ډول عادي کول به د سوریې د نوي چارواکو لخوا د ترهګرۍ سره د مبارزې په څیر لومړیتوبونو کې د تایید وړ پرمختګ پورې اړه ولري.

اردوغان په ټیلیفوني خبرو کې د غزې د مسلې یادونه هم وکړه او ټرمپ ته یې وویل چې بشري مرستې باید پرته له کوم خنډ څخه غزې ته ورسول شي.

ټاکل شوې ده چې ډونالډ ټرمپ راتلونکې اونۍ سعودي عربستان، قطر او متحده عربي اماراتو ته سفر وکړي.

روانډا د متحده ایالاتو سره د هغو مهاجرینو د منلو لپاره د خبرو اترو په لومړیو مرحلو کې دی چې له دې هیواد څخه ایستل کیږي.

ددې هیواد د بهرنیو چارو وزیر دا اعلان د یکشنبې په ماښام په یوه تلویزیوني پروګرام کې وکړ.

روانډا له کلونو راهیسې د هغو کډوالو کوربه توب کوي، چې لویدیځ هیوادونه یې د شړلو پلان لري.

دغه هیواد په ۲۰۲۲ کال کې له بریتانیا سره یو تړون لاسلیک کړ چې له هغه هیواد څخه زرګونه کډوال ومني، خو دا تړون تیر کال هغه وخت لغوه شو کله چې نوي لومړي وزیر کایر سټارمر واک ترلاسه کړ.

د اسراییلو د بن ګوریون هوايي ډګر ته نږدې د حوثیانو د راکټي برید وروسته، لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو خبرداری ورکړ چې حوثیان او د هغوی ملاتړي به مسؤل وګڼل شي.

په عین حال کې، د ایران د بهرنیو چارو وزارت د حوثیانو دا اقدام خپلواکه پریکړه او د فلسطینیانو سره د دوی د "یووالي احساس" پایله وبلله.

د یکشنبې په ورځ د تل ابیب د بن ګوریون هوايي ډګر ته نږدې د حوثیانو لخوا د توغول شوي توغندي په پایله کې اته کسان ټپیان شول.

د ایران ملاتړ لرونکو حوثیانو د دې برید مسؤلیت په غاړه واخیست، او ادعا یې وکړه چې دوی دا کار په غزه کې د فلسطینیانو سره د پیوستون لپاره کړی دی.