په کابل کې د درملو د کموالي او د بیو د لوړېدو له کبله د طالبانو د حکومت د درملو او خوراکي موادو ادارې وویل چې د دې ستونزې د حل کولو لپاره یې یوه کمېټه جوړه کړې ده.

دې ادارې ویلي، تر ټولو د سرطاني ناروغیو درمل لږ موندل کېږي خو هڅه کوي چې دې ستونزې ته د حل لار ومومي.

دې ادارې همدا راز درملتونونو او د درملو عمده پلورنکو ته خبرداری ورکړی چې درمل تر ټاکلې بیې لوړ ونه پلوري.

دا کمېټه داسې مهال جوړيږي چې افغانستان ته د ازادو شرکتونو له لارې تر ډېره بې کيفيته درمل را وارديږي چې تر اوسه يې مخه نه‌ده نيول شوې.

ټاکل شوې ده چې د ۱۴۰۴ کال د د کانکور ازموینه د جوزا د لومړۍ اونۍ څخه د سرطان تر شلمې نیټې پورې د نجونو له حضور پرته ترسره شي.

د طالبانو تر کنټرول لاندې د ملي ازموینو ادارې اعلان کړی چې سږ کال د دیني مدرسو او ښوونځیو د داوطلبانو لپاره د کانکور ازموینه د افغانستان په ولایتونو او کابل کې په پنځو مرحلو کې اخیستل کېږي.

د دې ادارې مشر عبدالباقي حقاني نن په یوه خبري غونډه کې وویل چې سږ کال به ۳۰۰۰ کسان د ماسټرۍ، ۷۶۴۰۰ کسان د لیسانس او ۳۳۵۵۰ کسان د انسټیټیوټونو لپاره جذب شي.

د طالبانو د حکومت په راتګ سره، د شپږم ټولګي څخه پورته نجونې له زده کړې محرومې شوي او پوهنتون ته د تګ یا د کانکور په ازموینه کې هم د ګډون حق ورڅخه اخیستل شوی.

د ملګرو ملتونو امنیت شورا اجازه ورکړې چې د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي له قطري چارواکو سره د خبرو لپاره دوحې ته سفر وکړي.

د امنیت شورا په بیان کې چې رسنیو ته رسېدلی ویل شوي چې له یکشنبې د اپرېل ۲۷مې د مې تر ۴مې ښاغلی متقي د سفري بندیز څخه معافیت ترلاسه کړی.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت هم د متقي سفر تایید کړی خو ډېر جزییات یې نه دي ورکړي.

ملګرو ملتونو په قطر کې د افغانستان د راتلونکي په اړه څو دورې لویې غونډې ترسره کړې چې پکې د افغانستان د سیاسي او ټولنیزې راتلونکې په تړاو تګلارې تر بحث لاندې ونیول شوې.

د کاناډا په ونکوور کې یوه بریدګر خلک په موټر وهلي او لږ تر لږه ۹ کسان یې وژلي دي.

په پېښه کې چې د ونکوور په وخت د شنبې شپې شاوخوا اته بجې شوې ګڼ کسان ټپيان شوي هم دي.

پولیسو ویلي بریدګر په ونکوور کې د فیلیپینیانو د یوه فیستیوال ګډونوال په نښه کړي.

بریدګر چې د پولیسو له خوا نیول شوی په خپل موټر باندې راساً د فیستیوال په ګډونوالو ورغلی او ګڼ خلک یې لاندې کړي دي.

چارواکو ویلي چې پېښه تر څېړنې لاندې ده او د دوی په خبره له ترهګرۍ سره کوم تړاو نه لري.

د ایران په بندرعباس کې د چاودنې او اورلګېدنې له امله د مړو شمېر ۲۵ ته لوړ شوی دی.

د دولت ویاندې فاطمه مهاجراني ویلي چې لږ تر لږه ۱۱۳۹ ټپیان هم روغتونو ته انتقال شوي دي.

اوروژونکي په دې توانېدلي چې نن د اور لمبې مهار کړي خو لا هم د تصفیې او پاک کارۍ کار روان دی.

پرون د بندرعباس په شهیدرجايي بندر کې چې د ایران له مهمو تجارتي بندرونو ګڼل کېږي زوروره چاودنه وشوه او تر هغه وروسته په بندر کې پراخ اور ولګېد.

که څه هم لا د دې پېښې اصلي علت نه دی معلوم خو اټکل کېږي چې په بندري تاسیساتو کې د کیمیاوي او خطرناکو موادو ډيپوګانو کې چاودنه شوې وي.

نیویارک ټایمز بیا د سپاه پاسدران د یوه چارواکي په حواله راپور ورکړی چې د راکټونو د سوخت د یوې اصلي مادې سدیم پرکلراټ د محمولې له امله دا چاودنه شوې.

د عمان د بهرنیو چارو وزارت وايي چې د امریکا او ایران د استازو ترمنځ د خبرو اترو بل پړاو به راتلونکې شنبه ترسره شي.

دغه وزارت د شنبې په ورځ ( د ثور مه ۶مه) یوه خبرپاڼه کې ویلي "د خبرو اترو بل پړاو به راتلونکې اونۍ دوام وکړي او د ثور په ۱۳مه به د لوړې کچې یوه غونډه جوړه شي."

د دواړو خواوو ترمنځ د خبرو اترو دریم پړاو پرون د عمان په پلازمېنه مسقط کې پای ته ورسېد.

له دې غونډې وروسته د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي د خبرو اترو فضا د پخوا پرتله "ډیره جدي" وبلله او ویې ویل چې احتمال لري چې د اټومي انرژۍ متخصصین به هم د راتلونکې غونډې په خبرو اترو کې شامل شي.

د امریکا یوه جګپوړي چارواکي هم دا خبرې مثبتې بللي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وایي، دی د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو په خاطر د روسیې پر ولسمشر ولادمیر پوتین شک لري.

د اسوشیتید پریس خبري اژانس د راپور له مخې نوموړي دغه شک پرون شنبه یوه ورځ وروسته تر هغه څرګند کړ چې ویلې یې وي، اوکراین او روسیه " تړون ته ډېر نژدې" دي.

ټرمپ دغه څرګندونې په واتیکان کې د پاپ فرانسس په جنازه کې له ګډون او هلته د اوکراین له ولسمشر ولودمیرزلنسکي سره تر کتلو وروسته متحده ایالتونو ته تر روانېدو مخکې پر خپله ټولنیزه پاڼه وکړې.

هغه په وار وار ژمنه کړې چې د روسیې او اوکراین جګړه به ختموي.

د افغانستان د سولې لپاره د امریکا پخوانی استازی زلمی خلیلزاد وایي، پاکستان لا هم له ترهګرو ډلو ملاتړ ته دوام ورکړی دی.
هغه دا خبره د شنبې ناوخته د پاکستان د دفاع وزیر خواجه اصف هغې خبرې ته په غبرګون کې کړې چې ویلې يې دي، پاکستان تېرو درې لسیزو کې د ترهګرو ملاتړ کړی دی.

خواجه اصف د تېرې جمعې په ورځ له سکای نیوز سره په مرکه کې ویلي " درې لسیزې مونږ د امریکا، بریتانیا او لویدیځ لپاره دا کرغیړن کار ( له ترهګرۍ ملاتړ) وکړ. دا یوه تیروتنه وه او اوس د دې کار نسبت مونږ ته کیږي."

خواجه اصف دغه څرګندونې د هغې پوښتنې په ځواب کې وکړې چې له نوموړي څخه د کشمیر په وروستي خونړي برید کې د پاکستان د ښکیلتیا په اړه وشوه.

د خواجه اصف همدې خبرو ته په غبرګون کې ښاغلي خلیلزاد پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر لیکلي، معتبر راپورونه ښيي چې بلوڅ وسله والو د بلوچستان په مستنګ سیمه کې د تېرې مارچ میاشتې په نیمایي کې د داعش پر یوه مرکز برید وکړ او دیرش داعشیان یې ووژل.

د خلیلزاد په خبره " دا خبره امکان نه لري چې د پاکستان استخبارات دې د دې مرکزونو په اړه معلومات ونه لري."

خلیلزاد وړاندې ویلي چې اسلام اباد باید د داعش د حضور په وړاندې چې پاکستان، سیمې او نړۍ ته ګواښ دی، جدي ګامونه واخلي.

د پاکستان صدراعظم شهباز شریف وايي، افغان واکمنانو ته یې واضح پیغام لیږلی تر هغو له کابل سره سوله ییزې اړیکې نشي لرلی څو چې افغان خاوره په پاکستان د برید لپاره کارول کېږي.

اسوشیټیډ پریس راپور ورکړ چې شریف دا څرګندونې نن د اېبټ آباد په سیمه کې په یوه پوځي مراسمو کې وکړې.

هغه زیاته کړه: «موږ به د خپل ورور او ګاونډي هیواد افغانستان سره د ښو اړیکو او ښه تفاهم لپاره خپلو هڅو ته دوام ورکړو، خو په ورته وخت کې موږ د افغانستان لنډمهاله حکومت ته یو قوي او واضح پیغام رسولی چې که څه هم موږ له کابل سره سوله ایز ګاونډیتوب غواړو، خو دا به تر هغه وخته ممکنه نه وي تر څو چې د افغانستان خاوره د فتنه ګرو خوارجو له خوا په پاکستانیانو د برید لپاره کارول کېږي او دلته زموږ بېګناه وروڼه او خویندې وژل کېږي»

شهباز شریف وروسته له هغه دا څرګندونې وکړې چې په دې وروستیو کې په کابل کې پاکستاني لوړ پوړو پلاويو له طالب چارواکو سره ولیدل.

د طالبانو حکومت په وار وار د پاکستان دا ادعاوې رد کړي او بې اساسه یې بللي چې اورپکي په پاکستان کې د بریدونو لپاره د افغانستان له خاورې کار اخلي او ویلي یې دي چې پاکستان باید د خپلو داخلي ستونزو پړه پر افغانستان ونه اچوي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د اوکراین ولسمشر ولودومیر زیلینسکي د شنبې په ورځ، د اپرېل په ۲۶مه، د پاپ فرانسیس د جنازې په مراسمو کې لنډه لیدنه درلوده.

د فرانسې خبري اژانس د راپور له مخې، د ټرمپ او زیلینسکي مرستیالانو د دوی د لیدنې اعلان وکړ.

دا په سپینه ماڼۍ کې د لفظي شخړې وروسته د دوی لومړۍ مخامخ لیدنه وه. ولسمشر ټرمپ هڅه کوي چې اوکراینیان له روسیې سره د سولې تړون ته اړ کړي.

د اوکراین د ولسمشر ویاند سرهي نیکیفوروف خبریالانو ته وویل چې دواړو مشرانو د پاپ فرانسیس د جنازې له پیل څخه مخکې لنډه لیدنه وکړه. خو هغه نور جزئیات ورنه کړل.

د سپینې ماڼۍ د اړیکو مشر سټیفن چونګ هم تایید کړه چې غونډه وشوه او دا یې "ډیرې رغنده خبرې" وبللې.

هغه زیاته کړه چې د ټرمپ او زیلینسکي ترمنځ د غونډې په اړه نور جزئیات به وروسته اعلان شي.

څه باندې دوو لکو کسانو په واتیکان کې د نړۍ د کاتولیکانو د مشر پاپ فرانسیس د جنازې په مراسمو کې ګډون کړی دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ، د اوکراین ولسمشر ولودومیر زیلینسکي، د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون، د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیریش او د نړۍ یو شمېر نورو مشرانو هم په دې مراسمو کې برخه اخیستې وه.

که څه هم د نړۍ مشرانو د سینټ پیټرز په څلورلارې کې د پاپ د جنازې په مراسمو کې ګډون کړی، خو هغه به د واتیکان ښار په یوه بله برخه کې د مهاجرینو او بندیانو د یوې ډلې په حضور کې خاورو ته وسپارل شي.

پاپ فرانسیس د دوشنبې په ورځ، د اپریل په ۲۱مه، د ۸۸ کلونو په عمر ومړ.

هغه د لاتینې امریکا څخه د کاتولیک عیسویانو لومړنی مشر و.

خورخه ماریو برګولیو، چې په ارجنټاین کې زیږیدلی، په ۲۰۱۳ کال کې د پاپ مقام ته ورسېد.