د غور ځايي سرچینې وايي چې پرون (شنبې) د دغه ولایت د پسابند ولسوالۍ په چراغ‌پایه کلي کې د برف کوچ یا راشي له کبله دوه تنه مړه شوي دي.

یادو سرچینو راديو ازادي ته د قربانیانو د جنازې د مراسمو عکسونه استولي او ویلي یې دي، چې د طالبانو غړو او د سیمې خلکو د قربانیانو جسدونه له واورې را ایستلي دي.

پسابند د غور یوه لرې پرته ولسوالي ده چې له هلمند ولایت سره سرحد لري. دا سیمه هر کال د ژمي په موسم کې د سختو واورو او طبیعي پېښو، لکه د واورې ښویدو، شاهده وي.

د کاناډا د بهرنیو چارو وزیرې ملاني جولي د هغو ښځینه بهرنیو چارو وزیرانو د وروستۍ ناستې مشري کړې، چې د اندورا، اسټرالیا، کولمبیا، ایکوادور، اروپايي اتحادیې، فنلنډ، ګورجستان، جرمني، ایسلنډ، جامایکا، کوسوو، لاتویا، لیختن‌شتاین، موناکو، منګولیا، سلووینیا او سویډن هیوادونو استازولي یې کوله.

په دې ناسته کې، چې د فبرورۍ په ۱۱مه ترسره شوه، د اروپايي اتحادیې د بهرني سیاست او امنیتي چارو عالي استازي هم ګډون کړی و، او د افغانستان د ښځو او نجونو وضعیت یې وڅېړه.

د کاناډا حکومت د فبرورۍ په ۱۵مه یوه اعلامیه خپره کړه، چې پکې ویل شوي و، دې ناستې د نړۍ د بېلابېلو هېوادونو ښځینه وزیرانې سره راټولې کړې وې، څو د طالب چارواکو له لوري د بشري حقونو د دوامداره سرغړونو په اړه خپلې اندېښنې مطرح کړي، په ځانګړي ډول هغه موضوعات، چې افغان ښځې او نجونې اغېزمنوي.

په دې ناسته کې، د طالبانو له چارواکو غوښتنه شوې، چې د افغانستان نړیوال حقوقي مکلفیتونه په رسمیت وپیژني، او د ښځو پر ضد د هر ډول تبعیض د له منځه وړلو کنوانسیون ته پر ژمنې ودریږي. ته ژمنتیا وساتي او عملي یې کړي.

له هغه مهاله، چې طالبان د ۲۰۲۱ کال په اګست کې واک ته رسېدلي، پر افغان ښځو او نجونو سخت محدودیتونه لګول شوي دي. افغان نجونې له شپږم ټولګي پورته زده کړو منع شوي، د هغوی لوړ زده کړې په پوهنتونونو کې بندې شوې، د دولتي ادارو، نړیوالو غیر دولتي موسسو او ملګرو ملتونو دفترونو کې د ښځو کار کول منع اعلان شول.

سربېره پر دې، د ښځو پر ټولنیز فعالیت، سفر او تګ راتګ هم سخت محدودیتونه وضع شوي دي، چې د افغان ښځو پر بنسټیزو حقونو جدي ګوزار ګڼل کېږي.

ټاکل شوې چې د افغانستان د کرکټ ملي لوبډله نن یکشنبې په پاکستان کې د چیمپینز ټرافي لوبو په درشل کې دوهمه تمریني لوبه د نیوزیلنډ له ملي لوبډلې سره وکړي.

د افغانستان ملي لوبډلې وړمه ورځ خپله لومړنۍ تمریني لوبه په پاکستان وبایلله. د کوربه پاکستان الف لوبډلې په دې یوورځنۍ لوبه کې لومړی توپوهنه وکړه او په پنځوسو اوورونو کې یې د اتو لوبغاړو په سوځیدو افغان ملي لوبډلې ته د ۳۱۵ منډو هدف وټاکه چې افغان لوبډلې د خپلو ټولو لوبغاړو د سوځېدو په پای کې یوازې ۱۶۴ منډې وکړې او لوبه یې د ۱۵۰ منډو په توپیر وبایلله.

ټاکل شوې چې د چیمپینز ټرافي لوبې د روانې اوونۍ د چارشنبې په ورځ د فبروري په ۱۹مه نېټه، د پاکستان او نیوزیلنډ د ټیمونو ترمنځ په سیالۍ پیل شي او افغانستان به هم خپله لومړۍ لوبه د جمعې په ورځ د فبروري په ۲۱مه له جنوبي افریقا سره وکوي. دغه لوبې چې پاکستان ته د هند لوبډلې د نه ورتګ له امله په پاکستان او متحده عربي اماراتو کې ترسره کیږي، له افغانستان سره په بي ګروپ کې پرجنوبي افریقا سربیره، انګلستان او استرالیا هم شامل دي.

قزاقستان د ترانس – افغان کوریدور جوړېدو ته پاکستان او نورې خواوې هڅوي.

د دغه هیواد رسنیو د راپور له مخې، د قزاقستان د ترانسپورت وزارت پرون (شنبې) وویل، د دوی د ریللارو د ملي شرکت (KTZ) ريیس (دامیر کوژاخامیتوف) پاکستان ته تللی چې د ترانس افغان کوریدور د پروژې د پرمخ بیولو لپاره د ترانسپورت او لوژستیک له کمپنیو سره خبرې وکړي.

د افغانستان له لارې د ریلګاډي په وسیله د ازبکستان او پاکستان د نښلولو د پروژې موافقه په ۲۰۱۸ کال کې د افغانستان د پخواني حکومت، پاکستان او ازبکستان ترمنځ لاسلیک شوه.

د دې۵۷۳ کیلومتره ریلارې د جوړولو لګښت څه باندې څلور نیم ملیارد ډالره اټکل شوی دی.

د پلان له مخې، دغه پټلۍ به له مزارشریف څخه تر غلام خان بندر پورې وغځول شي.

یوه ۳۷ کلنه مور او د هغې ۲ کلنه لور د هغو سختو ټپونو له امله ساه ورکړه، چې د پنجشنبې په ورځ په مونشن کې د یو افغان تبعه له خوا د موټر په وسیله له ګڼو نورو کسانو سره ټپیان شوي وو.

څارنوالانو د جمعې په ورځ ویلي وو، چې لږ تر لږه ۳۹ کسان په دې برید کې ټپیان شوي، چې د ځینو حال نازک دی.

بریدګر موټر د هغو کسانو په لور روان کړ چې د معاش د لوړولو لپاره د اعتراض لپاره راټول شوي وو.

مور او لور چې په دې برید کې سختې ټپیانې شوې وې، د ټپونو د سختوالي له کبله مړې شوې.

د جرمني چارواکي وايي چې دا برید په مذهبي انګېزه شوی دی.

په جرمني کې دا برید د هغو انتخاباتو په درشل کې وشو چې د کډوالو موضوع پکې برخلیک ټاکونکې ګڼل کېږي.

د طالبانو تر واک لاندې د افغانستان د احصایې او معلوماتو ادارې پرون (شنبې) وویل چې تېره میاشت د افغانستان صادرات ۲۸ میلیون ډالره کم شوي دي.

د دې ادارې د خبرپاڼې له مخې، په لیندۍ / قوس میاشت کې افغانستان د ۱۹۰ میلیونه او ۲۰۰ زره ډالرو په ارزښت صادرات لرل خو د جدي/ مرغومي په میاشت کې یې صادرات ۲۸ میلیون ډالره کم شوي دي.

له بلې خوا د طالبانو تر کنټرول لاندې د سوداګرۍ او پانګونې خونې پرون اعلان وکړ چې له ایران سره په سوداګرۍ کې د ستونزو د حل کولو لپاره یې یو پلاوی د دغه هیواد اصفهان ته استولی دی.

د ایران د نړیوالو همکاریو د پراختیا سازمان مشر پرون په یوه غونډه کې وویل چې افغان ساینسي شرکتونو ته اجازه ورکړل شوې چې د ایراني شرکتونو په شان په ایران کې فعالیت وکړي.

د ایسنا خبري آژانس د راپور له مخې، حسین روزبې پرون (شنبې) د افغان نخبه‌ګانو په لومړي کنفرانس کې وویل، د ثبت لپاره ځینې معیارونه او ځانګړي شرایط لازم دي، او دا شرکتونه باید علمي درجې هم ترلاسه کړي.

هغه زیاته کړه، ایران د غیر ایراني نخبه‌ګانو، په ځانګړې ډول د افغانانو ملاتړ کوي، ځکه چې کډوال او افغان محصلان ډېر استعداد لري او د هغوی څېړنیز او ساینسي ظرفیتونه د پام وړ دي.

ده همداراز وویل، د ساینس او ټکنالوژۍ د نړیوالو همکاریو د پراختیا سازمان هدف لري چې له دې وړتیاوو ګټه واخلي او د ایران د نوښت او ټکنالوژۍ ایکوسیستم صادر کړي. له همدې امله، له غیرایراني نخبه‌ګانو سره د همکاریو هرکلی کوي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت د مصر په ګډون له یوشمیر افریقایي هیوادونو څخه د اولس تنه افغان بندیانو د خوشې کیدو خبر ورکوي.

د دې وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیا احمد نن (د سلواغې ۲۷مه) پر خپله ایکس لیکلي چې پربیلابیلو جرمونو محکوم شوي دغه افغان بندیان په تیرو درې میاشتو کې په قاهره کې د افغانستان د سفارت د هڅو په نتیجه کې له مصر، مراکش، لیبیا، سودان او موریتانیا څخه خوشې شوې دي.

نوموړي ویلي دي چې دا کسان د آریانا افغان هوایي شرکت له لارې افغانستان ته لیږدول شوي دي.

ښاغلي ضیااحمد په دې اړه چې ایا دغه بندیان به د احتمالي بند پاتې موده په افغانستان کې تیروي او که پوره آزاد شوي دي جزییات نه دي ورکړل شوي خو د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت ویلي چې په راتلونکې کې به هم د خپلو اتباعو د ساتنې او د هغوی د حقونو د خوندي کولو هڅو ته دوام ورکړي.

افغانستان د نړۍ له یوشمیر هیوادونو سره د بندیانو د تبادلې موافقې کړې دي خو دا نه ده څرګنده چې ایا له دغو هیوادونو سره چې دا افغان بندیان یې خوشې کړې دي، هم ورته هوکړې شته کنه.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وایي، یوې اساسي موضوع چې د اسلام آباد او د طالبانو د حکومت ترمنځ اړیکو ته زیان رسولی، په افغانستان کې د تحریک طالبان پاکستان یا ټي ټي پي خوندي پټنځایونه دي.

د دې وزارت ویاند شفقت علي خان په خپله اونیزه خبري غونډه کې ټینګار وکړ چې پاکستان دا موضوع په ځلونو د طالبانو له حکومت سره شریکه کړې او ورته ویلي یې دي چې د دوه اړخیزو همکاریو د دوام لپاره باید دا ستونزه حل شي.

هغه وویل "تر هغو چې په افغانستان کې د تحریک طالبان پاکستان د پټن ځایونو مسله نه وي حل شوي، د دواړو لورو ترمنځ همکاري ناممکنه ده." له دې مخکې د پاکستان صدراعظم شهباز هم ورته څرګندونې کړې وي او ویلي و "پاکستان تمه لري د طالبانو حکومت د ترهګرۍ په وړاندې مبارزه کې همکاري وکړي نه دا چې ملاتړ یې وکړي."

د طالبانو حکومت تراوسه د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د ویاند د دغو څرګندونو په وړاندې غبرګون نه دی ښودلی خو له دې مخکې یې د پاکستاني چارواکو دا ډول ادعاوې تل ردکړي دي. طالبانو همدارنګه ویلي چې پاکستان دې د خپل امنیت غم په خپله وخوري او نورو ته دې د ملامتي ګوته نیسي.

د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې د چیمپینز ټرافي لوبو په درشل کې له پاکستان سره خپله لومړنۍ تمریناتي لوبه وبایلله.

د کوربه پاکستان الف لوبډلې په پرونۍ یوورځنۍ لوبه کې لومړی توپوهنه وکړه او په پنځوسو اوورونو کې یې د اتو لوبغاړو په زیان سره افغان ملي لوبډلې ته د ۳۱۵ منډو هدف ورکړ خو افغان لوبډلې د خپلو ټول لوبغاړو په زیان سره یوازې ۱۶۴ منډې جوړې کړې او لوبه یې د ۱۵۰ منډو په توپیر وبایلله.

ټاکل شوې چې ملي لوبډله د یکشنبې په ورځ په خپله دوهمه تمریناتي لوبه کې د نیوزیلنډ له ملي لوبډلې سره مخامخ شي.

د چیمپینز ټرافي لوبې د روانې اونۍ د چارشنبې په ورځ د فبروري په ۱۹مه نېټه، د پاکستان او نیوزیلنډ په سیالۍ پیلېږي. د افغانستان لومړۍ لوبه به د جمعې په ورځ د فبروري په ۲۱مه د جنوبي افریقا پر وړاندې وي.