د امریکا د فضايي تحقیقاتو اداره یا ناسا وايي، د زهرې یا وینوس سیارې د اتوموسفیر او د دې سیارې د سطحې د اجزاوو د څېړنې لپاره دوه ماموریتونه لري.

له دغو ماموریتونو ځینې هر یو ۵۰۰ میلیونه ډالره بودجې ته اړتیا لري او په پام کې ده چې د ۲۰۲۸ او ۲۰۳۰ کلونو ترمنځ اجرا شي.

د ناسا رييس بیل نیلسن وايي، دا دوه ماموریتونه به موقع په لاس ورکړي چې له څه باندې دېرش کلونو وروسته یو وار بیا دې سیارې ته پام واړوي.

ناسا وروستی ځل په ۱۹۹۰ میلادي کال د زهرې مدار ته یوه ستوربېړۍ لېږلې وه.

د وینزویلا سیاستوالې ماریا کورینا ماچادو د جمعې په ورځ د نوبل د سولې جایزه وګټله.

په اوسلو کې د نوبل د سولې د جایزې کمېټې نن په یوه خبرپاڼه کې د وینزویل ا د اپوزیسیون د مشرې او د دیموکراسۍ د فعالې سیاستوالې نوم د ګټونکې په توګه اعلان کړ.

د نوبل د سولې د جایزې د ناروې د کمېټې مشر یورګن واتنه فریدنس په اوسلو کې وویل، ماریا کورینا ماچادو ته دا جایزه ورکړل شوې ځکه چې هغې د وینزویلا د خلکو د ډیموکراتیکو حقونو د هڅونې لپاره نه ستړې کېدونکې مبارزه کړې او له دیکتاتورۍ څخه د عادلانه او سوله‌ییز بدلون لپاره یې هڅې کړي دي.

اوکرایني چارواکي وایي چې روسیې تېره شپه پر پلازمېنه کیف " لوی برید" کړی دی.

فرانس پریس لیکلي چې کیف کې د څو چاودنو غږونه اوریدل شوي او د ښار د څو ناحیو برښنا پرې شوې ده.

د کیف ښاروال ویتالي کلیچکو ویلي، روسي ځواکونو پر " حساسو زیربناوو" بریدونه کړي او له خلکو غوښتل شوي چې ځانونه خوندي کړي.

د اوکراین د انرژۍ وزیرې سویتلانا ګرینچوک ویلي، د برید هدف د انرژۍ شبکه وه او په وینا یې د دغې برخې کارکوونکي به هڅه وکړي چې د انرژۍ د ډیرې پرچاوۍ مخه ونیسي.

روسیې د اوکراین پر زاپوریژيا هم تیره شپه برید کړی چې هلته یو ۷ کلن ماشوم په کې وژل شوی دی.

روسیې په دې وروستیو کې د اوکراین د انرژۍ او ریل پټلۍ پر تاسیساتو بریدونه ډېر کړي دي.

د اسراییل کابینې د غزې د اوربند تړون تصویب کړ.

د اسراییلو د صدر اعظم بنیامین نتنیاهو دفتر نن سهار تایید کړه چې د هغه حکومت د حماس لخوا "د یرغمل شویو د خوشې کولو تړون چوکاټ" تصویب کړی دی.

اسراییلو مخکې ویلي وو چې ټولو خواوو د منځني ختیځ د سولې پلان لومړی پړاو لاسلیک کړی او "د حماس لخوا د یرغمل شویو کسانو خوشې کول به په غزه کې دوه کلنه جګړه پای ته ورسوي."

د منځني ختیځ د سولې پلان، چې تیره میاشت د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ لخوا وړاندیز شوی و، ۲۰ مادې لري.

د مصر په ګډون یو شمیر هیوادونو منځګړیتوب وکړ ترڅو حماس او اسراییل پر دې پلان سره موافق شي.

په پای کې، پرون، د پلان لومړی پړاو، چې د غزې اوربند یې یوه برخه ده، د ټولو خواوو لخوا په قاهره کې لاسلیک شو.

بل لورته د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د یکشنبې په ورځ د منځني ختیځ سفر پیلوي.

تمه کیږي چې غزې ته سفر به د ولسمشر ټرمپ د سفر یوه برخه وي.

د اسراییلو د حکومت لخوا د غزې د اوربند پلان تصویب پدې معنی دی چې اسراییل به سمدلاسه په غزه کې خپل بریدونه ودروي او حماس به ټول هغه یرغمل شوي کسان خوشې کړي چې دوی نیولي دي.

حماس، چې د امریکا او اروپايي ټولنې لخوا یوه ترهګره ډله ګڼل کیږي، د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه په اسراییلو باندې په بریدونو کې ۱۲۰۰ کسان ووژل او ۲۵۰ کسان یې یرغمل کړل.

په غزه کې د حماس تر کنټرول لاندې د فلسطین د روغتیا وزارت د احصایو له مخې، اسراییل بیا په غزه باندې د بریدونو له پيله تراوسه له ۶۷۰۰۰ څخه ډیر کسان وژلي دي.

بل لورته پرون پنجشنبه د حماس یوه لوړپوړي غړي خلیل الحیه وویل، دوی د غزې جګړه پای ته رسولې اعلانوي او په وینا یې دوی له منځګړو او متحده ایالتونو تضمینونه ترلاسه کړي دي.

تمه کیږي چې د غزې لپاره د امریکا د ولسمشرډونالډ ټرمپ د طرحې پرلومړي پړاو موافقه به نن پنجشنبې د اسراییل په سیمه ییز وخت د غرمې په دولسو بجو لاسلیک شي. دا خبره نن پنجشنبې د دې موافقې له جزیاتو یوې باخبره سرچینې رویترز خبري آژانس ته کړې ده.

دغې سرچینې همدارنګه ویلي چې تمه کیږي چې د دغې موافقې ترلاسلیک وروسته په غزه کې اوربند نافذ شي.

اسراییل او حماس ویلي چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د ولسمشرټرمپ د طرحې پرلومړي پړاو یې سلاکړې ده. د دغې هوکړې له مخې به په سیمه کې اوربند ټینګیږي، حماس به یرغمل آزادوي او اسراییل به یې په بدل کې فلسطیني بندیان خوشې کوي.

د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو ویلي چې نن پنجشنبې د کابینې غونډه را غواړي چې شوې موافقه تایید کړي.

په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د دغه مهم پرمختګ اعلان داسې مهال کیږي چې وړمه ورځ د اوکتوبر اومه پراسراییل د حماس د برید او په وړاندې یې د اسراییل د جګړې د پیل دوه کاله پوره شول. د هغې جګړې چې د غزې د روغتیایي چارواکو په وینا په نتیجه کې یې له ۶۷ زرو زیات کسان وژل شوي او د غزې ډیره برخه په کنډواله بدله شوې ده. اسراییل پرغزې برید وروسته له هغې پیل کړچې پراسراییل د حماس په برید کې شاوخوا ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او شاوخوا دوه نیم سوه نور حماس یرغمل کړل.

ایران د فرانسې او جرمني دوه ګونی تابعیت لرونکی لینارټ مونټیرلوس وروسته له هغې آزاد کړچې چې پرهغه د جاسوسۍ لګول شوي تورونه یې بیرته واخیستل. د فرانسې د بهرنیو چارو وزارت فرانسپرس آژانس ته د نوموړي د خوشې کیدو پخلی وکړ.

یوشمیر باخبره سرچینو د فرانسې د بهرنیو چارو وزیر له قوله خبرورکړی چې ویلي یې دي، نولس کلن مونتیرلوس به د پنجشنبې په ورځ فرانسې ته سفروکړي. هغه د جون په ۱۶ د اسراییل او ایران ترمنځ د لنډې جګړې په دریمه ورځ د ایران په جنوبي ښار بندر عباس کې نیول شوی و. نوموړی چې د سپورټ او سفر مینه وال دی، له اروپا ایران ته پربایسکل په سفرتللی و. د ایران قضایي ادارې ویلي وچې د دوشنبې په ورځ به پرهغه لګول شوي د جاسوسۍ تورونه لغوه شي.

که څه هم تراوسه یوشمیرنور بهرنیان په ایران کې بندیان دي خو نوموړی وروستی فرانسوی اتباع دی چې روان کال د ایران له زندانه خوشې کیږي.

د ملګروملتونو سرمنشي انتونیو ګوتیرش د هغې هوکړې هرکلی وکړچې د غزې لپاره د ولسمشرډونالډ ټرمپ د طرحې پر لومړي پړاو اسراییل او حماس دواړو موافقه کړې ده. ګوتیرش په یوه بیان کې له ټولو اړخونو وغوښتل چې په بشپړډول د دغې موافقې شرطونو ته ژمن پاتې شي. د ملګرملتونو سرمنشي همدارنګه ویلي چې "ټول یرغمل شوي کسان باید په باعزته توګه خوشې شي، یودایمي اوربند باید تضمین شي، جګړه باید له یوې مخې د تل لپاره ودرول شي."

هغه ټینګاروکړچې جګړه ځپلې غزې ته د بشري مرستو سمدستي بې ځنډه ننوتل باید ډاډمن شي.

د امریکا د متحدو ایالتونو ولسمشرډونالډ ټرمپ د چهارشنبې په ورځ وویل چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره په مصرکې د روانو خبرو په نتیجه کې اسراییل او حماس د ده د سولې د طرحې پر لومړي پړاو سلا کړې ده.

حماس تایید کړه چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره له اسراییل سره یوې موافقې ته رسیدلی دی. د اسراییل صدراعظم بنیامین نتنیاهو هم ویلي چې نن پنجشنبې د کابینې غونډه را غواړي چې شوې موافقه تایید کړي.

د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان وایي، د امریکا ولسمشرډونالډ ټرمپ ورڅخه غوښتي چې حماس اړکړي چې په غزه کې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د ده طرحه ومني. ښاغلي اردوغان په یوه بیان کې چې د هغه دفترد چهارشنبې په ورځ له رسنیو سره شریک کړی همدارنګه ویلي چې حماس ورته ویلي چې سولې او خبرو اترو ته چمتودی. د اردوغان په وینا حماس له دغې طرحې سره مخالف ندی چې دی دا یو ډیر ښه ګام بولي. د ترکیې ولسمشردغه راز ویلي چې همکاران یې اوس د مصرپه شرم الشیخ کې دي او زیاتوي چې دوی تل له حماس سره په دې اړه په اړیکه کې وو او دي. اردوغان دغه څرګندونې داسې مهال کوي چې ټاکل شوې حماس او اسراییل نن دریمه ورځ په شرم الشیخ کې غیرمستقیمې خبرې مخ ته یوسي. په غزه کې د دوه کلنې جګړې د پای ته رسولو لپاره روانو خبرو کې د قطر، ترکیې او د متحدو ایالتونو چارواکي ښکیل دي. دوی د ولسمشرډونالډ ټرمپ د شلو مادو پرهغه پلان خبرې کوي چې تیره میاشت یې په غزه کې د جګړې د پای ته رسیدو اود سولې د ټینګیدو لپاره وړاندیز کړ.

نن چهارشنبې د اکتوبراتمه، د نړۍ په بازارونو کې د سرو زرو د هر اونس بیه ۴۰۰۰ ډالرو څخه واوښته.

د رویټرز په وینا، د سرو زرو بیه ۱۷ سلنه لوړه شوې او د هر اونس بیه یې له ۴ زره او ۱۱ ډالروڅخه لوړه شوې.

د سرو زرو بیه د روان کال له پیل راهیسې ۳۵ سلنه لوړه شوې، پداسې حال کې چې بیه یې په ۲۰۲۴ کې ۲۷ سلنه پورته شوې وه.

رویټرز، د اقتصادي کارپوهانو په حواله وایي چې ویلي یې دي، په نړۍ کې د سرو زرو د بیې د لوړوالي یو لامل دادی چې د نړیوالې اقتصادي او جیوپولیتیکي بې ثباتۍ د زیاتوالي شرایطو ته په پام ، د خوندي پانګونې لپاره د پانګوالو لیوالتیا زیاته شوې ده.

د پاکستان د خیبرپښتونخوا ایالت په کرمه کې د وسله والو په برید کې د ملیشو نهه سرتیري او دوه افسران وژل شوي دي.

ویل شوي چې په وژل شویو پوځیانو کې یوډګروال او یوجګړن شامل دي. د دغه برید مسولیت د تحریک طالبان پاکستان یا ټي ټي پي اخیستی.

د پاکستان د پوځ د عامه اړیکوڅانګې په یوه بیان کې ویلي چې پرپوځیانو دغه برید په کرمه ایجنسۍ کې داسې مهال وشو چې په سیمه کې د وسله والو پرضد پوځي عملیات روان وو. یوې سرچینې مشال راډیو ته ویلي چې پنځه پوځیان لادرکه دي.

یوشمیرپوځي چارواکو رویترز ته ویلي چې، په کرمه ایجنسي کې لومړی د ملیشو د موټرو پرکاروان د سړک د غاړې بم وچاودید او وروسته یو زیات شمیروسله والو پرې برید وکړ. پاکستاني طالبانو یا ټي ټي پي د رویترز خبریال ته په ایوه استولي بیان کې د دغه برید مسولیت اخیستی.

په دې وروستیو میاشتو کې، د تحریک طالبان پاکستان، چې غواړي حکومت نسکور کړي، د پاکستان پر امنیتي ځواکونو بریدونه زیات کړي دي.

د سوریې حکومت دا اعلان وروسته له هغه وکړ چې د دغه هیواد دفاع وزیر مرحف ابو قصره، د سوریې د دیموکراتیکو ځواکونو له مشر مظلوم عبدي سره وکتل. دوی د حلب په شمالي ښار کې له خونړیو نښتو وروسته سره ولیدل.

د سوریې چارواکي، چې تېر کال یې د بشاراسد تر پرځېدو وروسته واک ترلاسه کړی، د یو غیرمتمرکز حکومت د جوړولو او د زیاتې کورواکۍ د ترلاسه کولو په اړه د کردانو غوښتنې رد کړې دي.

دا مسله د کردانو له کورواکې ادارې سره، چې د سوریې شمالي او شمال‌ختیځې برخې کنټرولوي، د تاوتریخوالي د زیاتېدو سبب شوي، او د دواړو لوریو ترمنځ اختلافونو د مارچ د لسمې نېټې تړون — چې موخه یې د سوریې له دولتي جوړښت سره د کردانو د ملکي او پوځي بنسټونو یوځای کول دي — پلي کېدل ځنډولي دي.

د سوریې دفاع وزیر، مرحف ابو قصره، د سې‌شنبې په ورځ د تلې په ۱۵مه، په ایکسپاڼه (پخواني ټویټر) کې په یوه بیان کې اعلان وکړ چې په دمشق کې یې له مظلوم عبدي، سره لیدلي دي.

هغه وویل، دوی پر عمومي اوربند هوکړې ته رسېدلي دي، چې د سوریې په شمال او شمال ختیځ کې ټولې جبهې او د پوځ د ځای پر ځای کېدو سیمې رانغاړي.

یوې دولتي سرچینې فرانس پرېس خبري اژانس ته ویلي چې دا غونډه د مظلوم عبدي او احمد الشرع تر لیدو وروسته ترسره شوه.