د افغانستان دفاع وزارت وایي، تېر یوه شپه او ورځ ۱۸۱ وسله‌وال طالبان د افغان ځواکونو په عملیاتو کې وژل شوي او ۸۷ نور یې ټپيان دي.

د دغه وزارت‌ مرستیال ویاند فواد امان ازادي راډیو ته په یوه لېږلي پیغام کې وویل طالبانو ته زیاته مرګ‌ژوبله په هلمند کې اوښتې، خو په لغمان، غزني،کندهار، زابل، هرات او بغلان کې هم دا ډله د ده په خبره له ماتو سره مخ شوې.

ښاغلی امان زیاتوي: "بریدونه‌یې په ډېرو ځایونو په تېره بیا هلمند، لغمان، غزني او بغلان کې ځواب شول. په هلمند کې له ډېرې مرګ‌ژوبلې سره مخ شول. برید یې له ماتې سره مخ شو. په ټوله کې تېر ۲۴ ساعته ۱۸۱ وسله‌وال طالبان وژل شوي او لسګونه نور ټپیان دي."

امان زیاته کړې چې په هلمند کې د وژل شویو طالبانو ترمنځ د القاعده ډلې ۲۲ پاکستاني غړي هم شامل دي.

د وسله‌والو طالبانو ویاند قاري یوسف احمدي بیا د افغانستان دفاع وزارت له‌خوا د طالبانو د دومره شمېر د مرګ‌ژوبلې ادعا رد کړې او ویلي یې دي د دوی یوازې یو کس په هلمند کې وژل شوی.

احمدي ادعا کړې افغان پوځیانو ته‌یې درنه مرګ‌ژوبله اړولې.

جاپاني چارواکو راپور ورکړی چې له ۲۰۰۰ څخه زیات اور وژونکي هڅه کوي چې په دریو لسیزو کې په جاپان کې د ځنګلونو تر ټولو لوی اور مړ کړي.

چارواکو د دوشنبې په ورځ، د کب په ۱۳مه، وویل چې شاوخوا ۵۰۰۰ اوسیدونکو ته د خپلو کورونو د خالي کولو خبرداری ورکړل شوی دی.

د جاپان صدراعظم شینگو ایشیبا په کې پارلمان وویل: "که څه هم د اور لګېدنې کچه ډېره پراخه ده، خو موږ به د خلکو د کورونو د زیانمنېدو د مخنیوي لپاره ټول ممکنه اقدامات وکړو."

د جاپان د اور وژنې او ناورین مدیریت ادارې په وینا، اور، چې د اوفوناتو ښار ته نږدې ولګېد، د پنجشنبې راهیسې شاوخوا ۲۱۰۰ هکتاره (۵۲۰۰ جریبه) ځمکه سوځولې ده.

تیم اطفائیه از ۱۴ منطقه جاپان اکنون در حال مهار آتش هستند.

د جاپان د ۱۴ سیمو څخه د اور وژنې کارکوونکي اوس مهال د اور وژنې په هڅه کې دي.

اټکل کیږي چې د یکشنبې تر ورځې پورې شاوخوا ۸۴ ودانۍ زیانمنې شوې دي، که څه هم تفصيلي ارزونې لاهم روانې دي.

شاوخوا ۲۰۰۰ کسان له سیمې وتلي او ملګرو یا خپلوانو خواته تلي دي ، په داسې حال کې چې له ۱۲۰۰ څخه ډیر خلک خوندي سیمو ته لیږدول شوي دي.

تېره اونۍ د شمالي ایواتي په سیمه کې د اور لګېدو له امله یو کس مړ شو.

دا اورلګېدنه په سیمه کې د بارانونو د بې ساري کمښت او تیر کال د جاپان په تاریخ کې تر ټولو ګرم اوړي وروسته رامنځته شوه.

د سږ کال په اسکار جایزو کې، "آنورا" فلم د غوره فلم جایزه وګټله.

د اکاډمۍ د جایزو د ۹۷مې دورې مراسم، چې د اوسکار په نوم یادیږي، د یکشنبې په ورځ، د فبروري په ۱۲مه، د امریکا د لاس انجلس په هالیوډ کې د ډالبې تیاتر کې ترسره شول.

په دې مراسمو کې، "انورا" فلم تر نور ښه وځلېد ، او پنځه اسکار جایزې یې وګټلې.

آدرین برودی و مایکی مدیسون چې په فلم کې یې مخکښ رولونه لوبولي وو، د غوره اداکار او غوره اداکارې جایزې وګټلې.

شان بیکر، چې دا فلم یې جوړ کړی و، درې اسکار جایزې وګټلې، چې په کې د لیکلو، لارښود کولو او ایډیټ کولو هم شامل وو.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو وجهي صندوق (یونیسف) خبرداری ورکړی چې د افغانستان په ځینو برخو کې د خوړو ناامني ښځې او ماشومان ګواښي.

په یوه نوي راپور کې چې د یکشنبې په ورځ، د مارچ په ۱۲مه خپور شو، یونیسف وویل چې ۱۴.۸ میلیونه خلک، چې د هیواد د نفوس له دریمې برخې څخه ډیر دي، به د ۲۰۲۵ کال تر مارچ پورې د خوړو له سخت کمښت سره مخ شي.

یونیسف دا هم یادونه وکړه چې د اوږدې مودې د خوړو د نه خوندیتوب، د اوبو کمښت، ناکافي حفظ الصحې او روغتیایی خدماتو ته محدود لاسرسي اغیزې د ماشومانو او امیندوارو میرمنو ترمنځ د شدیدې خوارځواکۍ کچه لوړه کړې ده.

دا په داسې حال کې ده چې د هغو سیمو شمیر چې د څلورمې کچې خوارځواکۍ په توګه طبقه بندي شوي دي نږدې درې چنده زیات شوی، چې په ۲۰۲۴ کې له ۱۹ سیمو څخه په ۲۰۲۵ کې ۵۶ سیمو ته لوړ شوی دی.

د دې سازمان د شمېرو له مخې، په ۲۰۲۵ کال کې به په ټولیزه توګه ۷.۸ میلیونه ښځې او ماشومان چې له پنځو کلونو کم عمر لري د تغذیې مرستې ته اړتیا ولري، چې له دې ډلې به ۳.۵ میلیونه ماشومان په شدیده خوارځواکۍ اخته وي او ۱.۱ میلیونه ښځې به درملنې ته اړتیا ولري.

په داسې حال کې چې د امریکا له خوا د خپلو شریکانو په محصولاتو د تعرفو لګولو ته څو اونۍ پاتې دي، د هند د سوداګرۍ وزیر پیوش ګویال د دوشنبې په ورځ متحده ایالاتو ته سفر وکړ ترڅو له دې هیواد سره سوداګریزې خبرې اترې پیل کړي.

هندي چارواکو د فرانسې خبري اژانس ته وویل چې د ګویال سفر نا اعلان شوی و، خو شنونکي وايي چې هغه ممکن د تعرفو کمولو په څیر مسلو په اړه بحث وکړي.

د هند د سوداګرۍ وزارت تر اوسه د دې سفر په تړاو نور جزییات نه دي ورکړي.

تېره میاشت د هند د صدراعظم نریندرا مودي د امریکا متحده ایالاتو د سفر په جریان کې، دواړو هیوادونو موافقه وکړه چې د ۲۰۲۵ کال تر مني پورې د سوداګرۍ د تړون په لومړۍ برخه کار وکړي، چې هدف یې تر ۲۰۳۰ کال پورې د دوه اړخیزې سوداګرۍ ۵۰۰ ملیارد ډالرو ته رسیدل دي.

د ټرمپ وړاندیز چې د اپریل له پیل څخه د هند په ګډون په سوداګریزو شریکانو باندې متقابل تعرفې ولګوي، د موټرو او کرنې په څیر سکتورونو کې د هندي صادرونکو ترمنځ اندیښنې راپورته کړې دي.

پاکستاني چارواکي وايي، په بلوچستان ایالت کې د یوې ښځينه ځان وژونکې په برید کې د ملېشه ځواکونو لږترلږه یو سرتېری وژل شوی او څلور نور ټپیان دي.
د سیمې یوه جګپوړي چارواکي فرانسپرس آژانس ته ویلي چې بریدګرې د بلوچستان په کلات سیمه کې د ملېشه ځواکونو د موټرو کاروان په نښه کړ.
د دې برید پړه تراوسه کومې ډلې نه ده منلې خو د بلوڅ د آزادي بښونکي پوځ په نوم د بېلتونپالو ډلې په وروستیو څو کلونو کې په بلوچستان ایالت کې د خونړیو حملو پړه منلې ده.

د طالبانو د حکومت د کورنیوچارو وزارت وايي، په تورخم کې له پاکستاني ځواکونو سره په جګړه یو طالب وسله وال وژل شوی دی.

دواړو خواوو تایید کړکې ده چې تېره شپه د دوی ترمنځ نښته وشوه. په ننګرهار کې د طالبانو یوې سرچینې ازادي راډیو ته وویل چې جګړه لومړی پاکستاني لورې پر دوی ډزې وکړې.

د پاکستان د ملیشه ځواک یوه چارواکي د ازادي راډيو مشال څانګې ته وویل چې په جګړه کې د دوی خواته د ملېشه ځواک درې سرتیري او یو عام کس ټپي شوي دي. دې چارواکي تور ولګاوه چې جګړه د طالبانو پيل کړه.

د راپورونه له مخې جګړه اوس مهال درېدلې خو د تورخم لاره بنده ده. دا لاره د فبرورۍ له ۲۱ نیټې راهیسې بنده ده او په دې اړه د دواړو لورو خبرې بې نتیجې پا ته رسېدلي دي.

د ایران د دولتي رسنیو د راپور له مخې نن دوشنبه د ( کب ۱۳ مه) د ایران د بهرنیو چارو پخواني وزیر محمد جواد ظریف، چې د نړۍ له قدرتونو سره یې د ۲۰۱۵ کال د اټومي تړون په اړه خبرې اترې کړې وې، د مرستیال ولسمشر په توګه استعفا ورکړې ده.

د ایران رسمي خبري آژانس (ایرنا) راپور ورکړی د ظریف د استعفا لیک ولسمشر مسعود پزشکيان ته رسیدلی، خو تر اوسه یې ځواب نه دی ورکړی.

ظریف د دوشنبې په ورځ په خپلې ایکس پاڼه کې لیکلي:

“زه د خپلو څلوېښتو کلونو خدمت په تر ټولو سخت او ترخو شرایطو کې تېروم. ما ته او زما کورنۍ ته تر ټولو سخت سپکاوی، تورونه او ګواښونه شوي دي.”

هغه زیاته کړې:

“د حکومت پر ضد د لا زیاتو فشارونو د مخنیوي لپاره، د قضائیه قوې مشر راته مشوره راکړه چې استعفا ورکړم. ما هم سمدلاسه دا خبره ومنله.”

پزشکيان، چې د جولای په میاشت کې یې د ولسمشر په توګه دنده پیل کړه، د اګست په لومړۍ نېټه ظریف د ستراتیژیکو چارو لپاره د خپل مرستیال په توګه وټاکه. خو ظریف تر دوو اونیو لږ وروسته استعفا ورکړه. پر دې سربېره هغه د همدې میاشتې په وروستیو کې بېرته خپلې دندې ته ستون شو.

ظریف د ۲۰۱۳م کال څخه تر ۲۰۲۱م کال پوري د ایران د منځلاري ولسمشر حسن روحاني په حکومت کې د بهرنیو چارو وزیر و.

د طالبانو د حکومت د کډوالو او راستنیدونکو چارو وزارت خبر ورکړی چې د پاکستان له زندانونو ۴۷ تنه افغان کډوال ازاد شوي دي.

یاد وزارت نن (دوشنبه، د کب ۱۳مې) پر خپله ایکس پاڼه لیکلي چې ۴۷ افغانان د کب په ۱۲مه هېواد ته راستانه شول.

د کندهار ولايت د سپين بولدک د سرحدي امریت د معلوماتو له مخې، دغه کسان د پاکستان په بېلابېلو سيمو کې د قانوني اسنادو د نه لرلو له امله نيول شوي وو او ۴۵ ورځې بنديان وو، چې د بشري مرستو له ترلاسه کولو وروسته خپلو اصلي ځایونو ته لېږل شوي دي.

په دې وروستیو کې په پاکستان کې د افغان کډوالو نیول زیات شوي او سلګونو افغان کډوال له دې هیواده ایستل شوي دي.

په بیان کې د ګنډاپور په حواله تایید شوې چې د تورخم بندېدو د دواړو خواو خلکو ته سخت تاوان اړولی او اړتیا ده چې لار ژر تر ژره خلاصه شي.

ګنډاپور ویلي چې په سیمه کې بد امني دواړه خواوې اغېزمني کړي.

د خیبرپښتونخوا اعلی وزیر نه دي ویلي چې څه وخت به تورخم بیا پرانیستل کېږي.

د طالبانو حکومت وايي چې پاکستاني لوري د فبروري له ۲۱مې تورخم په یو اړخیزه توګه تړلی.
د دې کار دلیل د طالبانو له خوا د پوستو جوړول یاد شوي چې پاکستاني چارواکي وايي د دوی په خاوره کې يې جوړوي.

یکشنبه هم په تورخم کې د طالبانو او پاکستاني چارواکو له خوا د تورخم په بیا پرانیستلو باندې مذاکرات شوي وو چې له نتیجې پرته پای ته ورسېدل.

اخوا په بله نیمه پایلوبه کې نیوزیلند له جنوبي افریقا سره مخ دی چې هغه لوبه د پاکستان په لاهور ښار کې پلان شوې.

تر نیمه پایلوبې مخکې د ګروپي دور وروستۍ لوبه هند او نیوزیلند د یکشنبې په ورځ ترسره کړه.
په دې لوبه کې هندوستان ۲۵۰ منډې هدف ورکړی وو چې د نیوزیلند لوبډله یې په پوره کولو کې پاتې راغله. نیوزیلند خپل ټول لوبغاړي په ۲۰۵ منډو له لاسه ورکړل او لوبه یې وبایلله.
د کرکټ په اتلانو جام کې افغانستان هم شامل وو چې په ګروپي دور کې یې خپله لومړۍ لوبه په جنوبي افریقا وبایلوده. دویمه لوبه یې له انګلستان وګټله خو دریمه یې د باران په سبب له اسټرالیا سره مساوي شوه او له مخکې تګه پاتی راغی.