خبرونه
د افغانستان ولسي جرګه د ۱۴۰۰ مالي کال د ملي بودجې پر درېیمه طرحه بحث کوي
تمه ده سبا د افغانستان ولسي جرګه د ۱۴۰۰ مالي کال د ملي بودجې درېیمه طرحه تر بحث لاندې ونیسي.
د جرګې یو شمېر غړو دوشنبه په عمومي ناسته کې وویل چې د بودجې په طرحه کې لږ بدلون راغلی دی.
د ولسي جرګې د اعلامیې له مخې د توازن او عدالت نشتوالی، د نیمګړو پروژو حذف او د ۹۱ او ۹۲ کوډونو کې د کمښت نهراتګ د بودجې له مهمو ستونزو دي.
د جرګې ځینو غړو همداراز وویل چې د بودجې په وړاندې باید سیاسي چلند ونهشي ځکه د دوی په خبره بودجه باید د ملي ګټو په اساس وروستۍ او تصویب شي.
د ۱۴۰۰ مالي کال بودجه کې لومړی وار د ۴۵۲ میلیارده افغانیو وړاندیز شوی و چې رد شوه. په دوهمه طرحه کې ۱۷۲ میلیارده افغانۍ کمه شوه او اوس په درېیمه طرحه کې ملي بودجه ۴۷۳ میلیارده افغانۍ ښودل شوې چې ۳۱۱ میلیاردهیې عادي او ۱۶۱ میلیاردهیې پراختیايي بودجه ده.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
د افغانستان لپاره د اروپایي اتحادیې پخوانۍ شارژدافیره مړه شوه
د افغانستان لپاره د اروپایي اتحادیې پخوانۍ شارژدافیره رافایلا یودیس په حق ورسیده.
د افغانستان لپاره د اروپایي اتحادیې استازولۍ نن (یکشنبه، د جدي نهمه) په خپلې ایکسپاڼه (پخواني ټویټر) کې د هغې د مړینې خبر ورکړ خو د هغې د مړینې علت ته یې اشاره نه ده کړې.
دغه استازولۍ لیکلي چې رافایلا د افغانستان ریښتینې ملګرې او د ښځو او نجونو اتله وه.
رافایلا یودیس د افغانستان لپاره د اروپایي اتحادیې د شارژدافیرې په توګه خپل ماموریت د اګست په وروستیو کې پای ته ورساوه.
هغې د خپل ماموریت په پای کې د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت له مرستیال عباس ستانکزي سره په یوه کتنه کې ویلي و چې په بروکسل کې به د افغانستان په اړه د اروپایي اتحادیې له چارواکو سره خبرې وکړي.
د خوړو نړیوال پروګرام د زعفرانو په کښت کې د افغان کروندګرو ملاتړ کوي
د خوړو نړیوال پروګرام اعلان کړی چې د تخمونو او مشورې په ورکولو سره په افغانستان کې د زعفرانو د کروندګرو ملاتړ کوي څو هغوی دا ارزښتناکه بوټی وکري او پروسس کړي.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام وایي چې دا د کورنیو لپاره د تغذیې د برابرولو یوه لاره ده.
دې پروګرام نن (د یکشنبې ورځ، د جدي میاشتې په نهمه) په یوه بیان کې ویلي چې زعفران د نړۍ سره زر بلل کېږي، او د دې کښت د دوامداره فرصتونو د رامنځته کولو یوه لاره ده.
راپورونه وايي، وروسته له هغه چې په افغانستان کې د کوکنارو پر کښت بندیز لګول شوی، افغان کروندګرو په بیلابیلو ولایتونو کې زعفرانو ته د یوه بدیل په توګه پام زیات کړی دی.
د افغانستان زعفران د کیفیت له نظره د نړۍ تر ټولو ښه زعفران ګڼل کېږي.
تر زرو زیاتو کسانو په تل ابیب کې مظاهره وکړه
پرون شنبه هم تر زرو زیاتو کسانو په تل ابیب کې مظاهره وکړه او د فلسطینیانو له افراطي ډلې حماس څخه یې د پاتې یرغمل شویو د خلاصون غوښتنه وکړه.
د امریکا متحد ایالتونه او اروپايي ټولنه حماس ډله یو تروریستي سازمان ګڼي.
د اسرائیل ټایمز اف اسرائیل ورځپاڼې راپور ورکړی، چې د یوه یرغمل شوي مور ایناف زانګاوکر پر صدراعظم بنیامین نتنیاهو انتقاد وکړ، چې د پاتې یرغمل شویو د خلاصون لپاره پر یوه موافقه په سلا کېدو کې پاتې راغلی دی.
پر اسرائیل د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر پر اوومه د حماس په حمله کې ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او شا و خوا ۲۵۰ نور یرغمل شول.
دغه حمله په غزه کې د جګړې د پیل سبب شوه. شا و خوا ۱۰۰ یرغمل شوي کسان لا هم له اختطاف کوونکو سره دي، خو معلومه نه ده څو تنه یې ژوندي دي.
په جنوبي کوریا کې د الوتکې د اوراخیستو په پېښه کې ۸۵ تنه مړه شوي
د جنوبي کوریا د اور وژنې اداره وايي چې د دغه هېواد د یوه هوايي ډګر له دېوال سره د یوې مسافروړونکې الوتکې د لګېدو له کبله د مړو شمېر ۸۵ ته زیات شوی دی.
په دې الوتکه کې ۱۸۱ تنه سپاره وو، چې نن سهار پر موان هوايي ډګر د کښېناستو پر مهال له ځغاستلیکې (رنوې) ووتله او له دېوال سره وجنګېده.
چارواکي وايي د پېښې د علت په اړه څېړنې پیل شوې دي.
دا الوتکه د ټایلنډ له پلازمېنې بنکاک الوتې وه.
امریکا د ګواتیمالا تر ۶۱ زره ډېر وګړي ایستلي
د ګواتیمالا د کډوالۍ دولتي انستیتیوت وايي چې د امریکا متحدو ایالتونو په ۲۰۲۴م کال کې د ګواتمیالا ۶۱زره ۶۸۰ تنه وګړي بېرته ستانه کړي دي.
د فرانسې خبري اژانس د شنبې په ورځ راپور ورکړ، هغه څلور الوتکې چې له تګزاس روانې شوې وې، د جمعې په ورځ د ګواتیمالا په پلازمېنه کې د هوايي ځواک پر یوه پوځي اډه کښېناستې.
د ژانس د راپور له مخې، شا و خوا ۱۰۰ کسان چې ډېری یې ښځې او ماشومان وو، له یوې الوتکې کښته کړای شول.
ګواتیمالا ته د دغه هېواد د وګړو ستنول په داسې حال کې زیات شوي، چې د امریکا د متحدو ایالتونو منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ راروانه میاشت سپینې ماڼۍ ته ستنېږي. ټاکل شوې د لوړې مراسم د ۲۰۲۵م کال د جنورۍ پر ۲۰مه وشي. ټرمپ ژمنه کړې، هغه کډوال به په ډله ییز ډول اخراجوي، چې قانوني اسناد ونه لري.
د ګواتیمالا حکومت اټکل کړی، چې د دغه هېواد ۲ ملیونه او ۷۰۰زره وګړي د امریکا په متحدو ایالتونو کې ژوند کوي، خو یوازې ۴۰۰زره یې د استوګنې اسناد لري. په ۲۰۲۳م کال کې په ټوله کې د ګواتیمالا ۵۵زره ۳۰۲ وګړي د امریکا له متحدو ایالتونو خپل هېواد ته ستانه کړای شوي وو.
د قطر صدراعظم او د حماس استازو د غزې د اوربند په اړه خبرې وکړې
د قطر صدراعظم پرون په دوحه کې د حماس ډلې له یوه پلاوي سره وکتل څو د غزې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د یوه واضح او هراړخیز اوربند په اړه خبرې ورسره وکړي.
په دې اړه د قطر د بهرنیوچارو وزارت په بیان کې راغلي دي چې شیخ محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثاني د حماس د مخکښ مشر خلیل الحیا په مشرۍ د دې ډلې له استازو سره وکتل.
د روانې ډسمبر میاشتې په لومړیو کې د قطر شیخ هیله ښودلې وه چې د امریکا په انتخاباتو کې د ډونالډټرمپ له بریا وروسته په مذاکراتو کې بیا تحرک پیلېږي.
دوحې په نوامبر میاشت کې اعلان وکړ چې په خبرو کې خپل منځګړتوب ځنډوي او ویې ویل، کله چې حماس او اسراییل په خبرو کې اراده او جدیت وښيي نو د منځګړتوب هڅې به له سره پیل کړي.
خو دوحه وروسته په روانه میاشت کې یوځل بیا د دواړو خواوو د غیرمستقیمو خبرو کوربه و، چې حماس او اسراییل یې د پرمختګ خبر ورکړ خو وروسته بیا دواړو یوبل په خبرو کې د خنډونو په رامنځ ته کولو تورن کړل.
د ټرمپ د تعرفو د لوړولو ژمنې او د اروپا د موټر جوړولو د صنعت اندېښنې
د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډټرمپ له خوا د تعرفو نویو ګواښونو د اروپا د موټر جوړولو صنعت له نویو ستونزو سره مخامخ کړی دی.
د اروپا د موټر جوړولو صنعت چې هسې هم زیانمن شوی، ځان د ټرمپ د تعرفې د نویو ګواښونو پر وړاندې مقابلې ته چمتو کوي.
ټاکل شوې چې ښاغلی ټرمپ د جنوري په شلمه د امریکا د ولسمشر په توګه یوځل بیا سپینې ماڼۍ ته راستون شي.
ټرمپ ژمنه کړې چې د ولسمشر په توګه د کار له پیل وروسته په خپلو لومړنیو اقداماتو کې به له چین کاناډا او مکسیکو څخه پر وارداتي توکو تعرفې لوړې کړي. دې ژمنې ته د سوداګرۍ د یوې نوې جګړې د پیل په سترګه کتل کېږي.
دا د اروپا د موټر د تولید د شرکتونو لپاره چې مخکې یې هم د امریکا او چین په څېر د نړۍ په لویو بازارونو کې خپل مشتریان له لاسه ورکړي بد خبر دی.
طالبانو په فاریاب کې یوه مېرمن په عام محضر کې په درو ووهله
په فاریاب ولایت کې د طالبانو سیمه ایزو چارواکو (د مرغومي اتمه) یوه ښځه په عام محضر کې په درو ووهله.
د طالبانو سترې محکمې پرون په یوه بیان کې وویل، د تعزیری سزا دا حکم پر هغه ښځه چې په غلا تورنه وه، تطبیق شو.
د بیان له مخې دا ښځه د فاریاب ولایت د اندخوی ولسوالۍ د لومړنۍ محکمې له خوا په ۳۹ درو محکومه شوې وه او د سترې محکمې له تایید وروسته حکم پرې تطبیق شو.
د طالبانو د حکومت ستره محکمه وايي چې په تېرو دریو اونیو کې پر شاوخوا ۵۰ کسانو تعزیري سزاګانې تطبیق شوې دي.
د بشري حقونو ډلې پر طالبانو انتقاد کوي چې د بشري حقونو اصولو ته درناوی نه کوي او دا هم وايي چې د تورنو د محاکمې بهیر شفاف نه دی.
په خوست کې سلګونه کسانو د پاکستان پرضد اعتراضیه مظاهره وکړه
د خوست ولایت یوشمېر اوسېدونکو د افغانستان پر خاوره د پاکستان د حملو پر وړاندې د اعتراض په توګه لاریون وکړ.
سلګونه کسان نن (د مرغومي ۸مه) د خوست ښار په سرګردان چوک کې راټول شول او په یوه اعتراضیه غونډ کې یې د پاکستان حملې وغندلې. معترضانو د پاکستان پرضد شعارونه ورکړل.
د تېرې اونۍ د سه شنبې په ماښام د پاکستان پوځ د پکتیکا ولایت پر برمل ولسوالۍ هوايي حملې وکړې چې په نتیجه کې یې له ۵۰ ډېر ملکي وګړي ووژل شول.
د طالبانو چارواکو پرون وویل چې د پکتیا او خوست ولایتونو له اړوندو سیمو څخه د ځوابي حملو په ترڅ کې ۱۹ پاکستاني سرتېري وژلي دي.
د رحمت شاه غبرګې سلیزې
ټېسټ کرکټ؛ افعانستان د درېیمې ورځې ترپایه ۴۲۵ منډې وکړې
د افغانستان او زمبابوې ترمنځ د لومړۍ ټیسټ لوبې درېیمه ورځ بشپړه شوه او افغانستان یوازې د دوه لوبغاړو په سوځېدو سره ۴۲۵ منډې وکړې.
دغه سیالي چې د ډسمبر په ۲۶مه نېټه پیل شوې ده، زمبابوې د خپلې لومړۍ پاڼۍ په بشپړولو سره ۵۸۶ منډې کړې وې چې لا هم افغان لوبډله ترې ۱۶۱ منډې شاته ده.
د افغانستان لپاره په توپوهنه کې رحمت شاه د خپل ټيسټ کرکټ لومړنۍ غبرګه سلیزه ووهله او لا هم په ۲۳۱ منډو ناسوځېدلی ولاړ دی. دغه راز لوبډلمشر حشمت الله شهیدي بیا په ۱۴۱ منډو ناسوځېدلی ولاړ دی.
په دې ټیسټ سیالۍ کې رحمت شاه او حشمت الله ۳۶۱ منډې ملګرتیا کړې ده چې دا د افغانستان د ټيسټ کرکټ په تاریخ کې تر ټولو اوږده ملګرتیا ده.
په روانې پاڼۍ کې یوازې صدیق اتل او عبدالمالک اوټ شوي لوبغاړي دي.
د ویلو ده چې دغه ټیسټ لوبه به د ډسمبر میاشتې تر ۳۰مې نیټې پورې روانه وي.