تمه ده سبا د افغانستان ولسي جرګه د ۱۴۰۰ مالي کال د ملي بودجې درېیمه طرحه تر بحث لاندې ونیسي.

د جرګې یو شمېر غړو دوشنبه په عمومي ناسته کې وویل چې د بودجې په طرحه کې لږ بدلون راغلی دی.
د ولسي جرګې د اعلامیې له مخې د توازن او عدالت نشتوالی، د نیمګړو پروژو حذف او د ۹۱ او ۹۲ کوډونو کې د کمښت نه‌راتګ د بودجې له مهمو ستونزو دي.

د جرګې ځینو غړو همداراز وویل چې د بودجې په وړاندې باید سیاسي چلند ونه‌شي ځکه د دوی په خبره بودجه باید د ملي ګټو په اساس وروستۍ او تصویب شي.

د ۱۴۰۰ مالي کال بودجه کې لومړی وار د ۴۵۲ میلیارده افغانیو وړاندیز شوی و چې رد شوه. په دوهمه طرحه کې ۱۷۲ میلیارده افغانۍ کمه شوه او اوس په درېیمه طرحه کې ملي بودجه ۴۷۳ میلیارده افغانۍ ښودل شوې چې ۳۱۱ میلیارده‌یې عادي او ۱۶۱ میلیارده‌یې پراختیايي بودجه ده.

ټاکل شوې چې د ایران د اټومي پروګرام په اړه د تهران او واشنګټن ترمنځ د خبرو څلورم پړاو نن په عمان کې پیل شي.

د عمان په پلازمېنه مسقط کې په دې غیرمستقیمو خبرو کې به د ایران د بهرنیو چارو وزیر عباس عراقچي او د منځني ختیځ په چارو کې د ولسمشر ډونالډټرمپ ځانګړی استازی ستیف ویټکاف برخه واخلي.

که څه هم دواړو لور ویلي چې غواړي اختلافونه د ډيپلوماسۍ له لارې حل کړي، خو د مهمو غوښتنو په اړه د دوی اختلاف پرځای پاتې دی او مرکچیان باید یوه نوي اټومي توافق ته ورسېږي څو د پوځي اقداماتو مخه ونیسي.

د ایران د بهرنیوچارو وزیر په دې مذاکراتو کې د پرمختګ خبره کړې او ویلي یې دي چې ښکېل لوري په تدریجې ډول جزییاتو ته ننوځي.

دا په داسې حال کې ده چې ولسمشر ټرمپ ویلي، که د تهران د اټومي پروګرام په اړه ډیپلوماسي ناکامه شي نو پوځي اقدام به وکړي.

ټاکل شوې وه چې د خبرو دا پړاو د مې په دریمه پیل شي خو د لوژستیکي ستونزو له کبله تر نننۍ ورځې پورې وځنډېدلې.

د بغلان سیمه ایزو چارواکي په یوه ترافیکي پېښه کې د دوو کسانو د مړینې، د دوو نورو د ټپي کېدو او د یوه تن د تري تم کېدو خبر ورکوي.

ملي راډیو ټلویزیون چې طالبان یې اداره کوي، د بغلان د امنیه قوماندانۍ د ویاند مولوي شېراحمد برهاني له قوله خبر ورکوي چې نوموړی وايي، پېښه پرون هغه مهال وشوه چې یو مسافروړونکی موټر په پلخمري ښار کې د اجمیر نهر ته ولوېد.

د لویو لارو او سړکونو خرابوالی، د مقرراتو نه رعایت او بې احتیاطي د ډېری ترافیکي پېښو عمده علتونه بلل کېږي. په دې پېښو کې هرکال سلګونه افغانان مړه او ټپیان کېږي.

د هند او پاکستان په اړیکو کې د کړکېچ له زیاتېدو وروسته د هند او پاکستان د کرکټ لیګونه وځنډېدل او بهرني لوبغاړي یې خپلو هېوادونو ته ستانه شول.

هند د جمعې په ورځ د یوې اونۍ لپاره د پریمیر لیګ لوبو یا IPL د ځنډولو اعلان وکړ خو د پاکستان سوپر لیګ نژدې ۲۴ ساعته وروسته له هغه وځنډول شو چې د پاکستان کرکټ بورډ وویل هڅه کوي د دې لیګ پاتې اته لوبې په ډوبی کې ترسره کړي.

د دواړو لیګونو ګډونوالو بهرنيو لوبغاړو لا مخکې له دواړو هېوادونو څخه وتل پیل کړي دي. د هند د کرکټ د کنټرول بورډ تراوسه د IPL د لوبو د بیاپیل نېټه نه ده اعلان کړې. په IPL کې د راشدخان په ګډون د افغانستان او نورو هېوادو ۶۵ لوبغاړي ګډون لري.

هندي رسنیو راپور ورکړی چې د IPL تنظیموونکو د لیګ د پاتې ۱۶ لوبو لپاره د هند درې جنوبي ښارونه، بنګلور، چینای او حیدر آباد په پام کې نیولي دي او د لوبو د بیاپیلولو طرح یې د تایید لپاره حکومت ته چمتو کړې ده.

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د اوکراین په جګړه کې د یو میاشتني اوربند طرحې ته له پام پرته له اوکراین سره د مخامخ خبرو وړاندیز کړی.

ښاغلي پوتین نن سهار وختي په یوه خبري غونډه کې د وینا پرمهال غوښتنه وکړه چې د ۲۰۲۲ کال په اپریل کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د سولې خبرې بیا پیل شي.

دا خبرې پر اوکراین د روسیې له یرغل څخه څو اونۍ وروسته پیل شوې وې.

پوتین وویل، موږ جدي خبرو ته ژمن یو. د خبرو هدف دا دی چې د دې کړکېچ اصلي جرړې له منځه ولاړې شي او تاریخي حقایقو ته په پام سره تلپاتې سوله رامنځ ته شي.

پوتین یادونه وکړه چې ډېرژر به د ترکیې له ولسمشر رجب طیب اردوغان سره خبرې وکړي څو په استانبول کې د خبرو منځګړتوب وکړي.

د طالبانو د حکومت د دفاع وزارت د پاکستان د پوځ هغه ادعا رد کړه چې ګنې د هند پوځ پر افغانستان توغندویي برید کړی دی.

د طالبانو پلوي رسنۍ حریت راډیو د دفاع وزارت د ویاند عنایت الله خوارزمي له قوله خبر ورکوي چې نوموړی وايي، د افغانستان پر خاوره د هند توغندیر برید په اړه ادعاوې حقیقت نه لري.

د پاکستان د پوځ ویاند جنرال احمدشریف نن ادعا وکړه چې هند پر دې هېواد د راکټي حملو په دوام د افغانستان پر لور هم څو توغندي ویشتلي دي خو هند هم دا اعا رد کړه. د هندي رسنیو د راپورونو له مخې په بهرنیوچارو کې د هند د دولت وزیر ویکرم مسري دا یوه بې مفهومه ادعا بللې، ویلي یې دي د افغانستان خلک ډېر ښه پوهېږي چې په تېر یوه نیم کال کې یې کوم هېواد پر وګړو او تاسیساتو حملې کړې دي. د هند پوځ هم دا ادعا رد کړې ده.

د آزادۍ راډیو مشال څانګې د خیبرپښتونخوا مرکز پېښور ښار ته نژدې د یوې چاودنې خبر ورکړ. د مشال خبریال ویلي چې نن سهار وختي شاوخوا درې بجې د یوې چاودنې په غږ له خوبه راویښ شو او ورپسې د ډزو غږونه واورېدل شول چې نژدې یو ساعت یې دوام وکړ.

د مشال راډیو خبر زیاتوي چې خلک د چاودنې د غږ په اورېدو له خپلو کورونو راووتل. هند او پاکستان په تېرو دریو ورځو کې پر یوبل حملې کړې دي.

د هند او پاکستان ترمنځ کړکېچ وروسته له هغه پیل شو چې د هندي کشمیر په پهلګام سیمه کې د وسله والو په برید کې ۲۶ تنه سیلانیان چې ډېری هندوان وو، ووژل شول. نوې ډيلي پر پاکستان تور لګولی چې د دې وسله والو ملاتړ کوي خو اسلام آباد دا تور رد کړی دی.

د افغانستان د خبریالانو مرکز په غزني ولایت کې د خوشال راډیو په نوم د یوې سیمه ایزې رسنۍ د مسوول مدیر، سلیمان راحل د نیول کېدو خبر ورکوي.

د خبریالانو دا مدافع ټولنه وايي چې راحل د غویي یا ثور په ۱۵مه په غزني ښار کې د استخباراتو د کارکوونکو له خوا ونیول شو خو علت یې معلوم نه دی.

د افغانستان د خبریالانو مرکز په غزني کې د طالبانو پر سیمه ایزو چارواکو غږ کړی چې ښاغلی راحل سمدستي او بې له قیدو شرطه خوشې کړي.

په تېره یوه اونۍ کې دا د خبریالانو د نیولو څلورمه پېښه ده. د تېرې دوشنبې او سه شنبې په ورځو د تخار ولایت په مرکز تالقان ښار کې هم درې تنه خبریالان نصرت الله ابراهیمي، منیر هدف او اسدالله تیمور ونیول شول.

د افغانستان د خبریالانو د مرکز د معلوماتو له مخې اوس مهال ۱۳ تنه خبریالان او د رسنیو کارکوونکي یا د طالبانو د حکومت په توقیف ځایونو کې دي او یا په حبس محکوم شوي.

هند د پاکستان هغه ادعا رد کړې ده چې ګنې هندي پوځ پر افغانستان توغندي ویشتلي دي.

د پاکستان د پوځ ویاند جنرال احمدشریف نن ادعا وکړه چې هند پر دې هېواد د راکټي حملو په دوام د افغانستان پر لور هم څو توغندي ویشتلي دي خو د هندي رسنیو د راپورونو له مخې په په بهرنیوچارو کې د هند د دولت وزیر ویکرم مسري دا یوه بې مفهومه ادعا بللې او وايي، د افغانستان خلک ډېر ښه پوهېږي چې په تېر یو نیم کال کې یې کوم هېواد پر وګړو او تاسیساتو حملې کړې دي.

د هند پوځ هم دا ادعا رد کړې ده.

د طالبانو حکومت تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي خو د آزادۍ راډیو د مشال څانګې نن د خیبرپښتونخوا مرکز پېښور ته نژدې د یوې چاودنې خبر ورکړ. د مشال خبریال ویلي چې نن سهار وختي شاوخوا درې بجې د یوې چاودنې په غږ له خوبه راویښ شو او ورپسې د ډزو غږونه واورېدل شول چې نژدې یو ساعت یې دوام وکړ.

د مشال راډیو خبر زیاتوي چې خلک د چاودنې د غږ په اورېدو له خپلو کورونو راووتل. هند او پاکستان په تېرو دریو ورځو کې پر یوبل حملې کړې دي.

د هند او پاکستان ترمنځ کړکېچ وروسته له هغه پیل شو چې د هندي کشمیر په پهلګام سیمه کې د وسله والو په برید کې ۲۶ تنه سیلانیان چې ډېری هندوان وو، ووژل شول. نوې ډيلي پر پاکستان تور لګولی چې د دې وسله والو ملاتړ کوي خو اسلام آباد دا تور رد کړی دی.

د طالبانو د حکومت د بهرنیوچارو وزارت ویلي چې امنیت او ثبات د ټولې سیمې په ګټه بولي، له دواړو خواوو یې غوښتي دي چې له زغم څخه کار واخلي او خپلې ستونزې د ډيپلوماسۍ او خبرو له لارې حل کړي.

د پاکستان د پوځ ویاند جنرال احمدشریف نن ادعا وکړه چې هند پر دې هېواد د راکټي حملو په دوام د افغانستان پر لور هم څو توغندي ویشتلي دي.

د طالبانو حکومت تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي خو د آزادۍ راډیو د مشال څانګې نن پېښور ته نژدې د یوې چاودنې خبر ورکړ. د مشال خبریال ویلي دي چې نن سهار وختي شاوخوا درې بجې د یوې چاودنې په غږ له خوبه راویښ شو او ورپسې د ډزو غږونه واورېدل شول چې نژدې یو ساعت یې دوام وکړ.

د مشال راډیو خبر زیاتوي چې خلک د چاودنې د غږ په اورېدو له خپلو کورونو راووتل. هند او پاکستان په تېرو دریو ورځو کې پر یوبل حملې کړې دي.

د هند او پاکستان ترمنځ کړکېچ وروسته له هغه پیل شو چې د هندي کشمیر په پهلګام سیمه کې د وسله والو په برید کې ۲۶ تنه سیلانیان چې ډېری هندوان وو، ووژل شول. نوې ډيلي پر پاکستان تور لګولی چې د دې وسله والو ملاتړ کوي خو اسلام آباد دا تور رد کړی دی.

د طالبانو د حکومت د بهرنیوچارو وزارت ویلي چې امنیت او ثبات د ټولې سیمې په ګټه بولي، له دواړو خواوو یې غوښتي دي چې له زغم څخه کار واخلي او خپلې ستونزې د ډيپلوماسۍ او خبرو له لارې حل کړي.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر، عباس عراقچي په وینا د تهران او واشنګټن ترمنځ د خبرو څلورم پړاو به سبا (یکشنبې د غوايي ۲۱مه - مې ۱۱مه) په عمان کې ترسره شي.

رویټرز خبري آژانس هم د خپلو سرچینو له قوله راپور ورکړی چې تمه ده د ولسمشر ټرمپ د حکومت لپاره د منځني ختیځ ځانګړی استازی، سټیو ویټکاف، سبا، یکشنبې عمان ته ولاړ شي چې له ایران سره په خبرو کې ګډون وکړي.

د خبرو دا پړاو باید د غوايي/ ثور په ۱۳مه ترسره شوی وای، خو ایراني او عماني چارواکو هغه مهال ویلي وو چې دا خبرې د "تخنیکي او لوژستیکي" دلایلو له امله ځنډېدلي دي.

د ایراني رسنیو د جمعې د ورځې (غوايي ۱۹مه) د راپورونو له مخې، ښاغلي عراقچي د ایران او امریکا ترمنځ د دې "نامخامخ" خبرو د څلورم پړاو په اړه ویلي: «د عماني دوستانو له لوري د یکشنبې د ناستې پوښتنه وشوه، او موږ یې منلو ته چمتووالی وښود.»

نوموړي زیاته کړه: «عماني چارواکو له امریکایي لوري سره هم خبرې کړي، او تر دې دمه پرېکړه شوې چې خبرې به د یکشنبې په ورځ وشي.»

د ایران د بهرنیو چارو وزیر د خبرو لوری "مثبت او پرمخ روان" وباله او ویې ویل: «موږ ورو ورو د جزییاتو پړاو ته داخلېږو. موږ پر یوه اساسي طرحه مخ ته ځو، خو له مقابل لوري متضاد او ګډوډ پیغامونه اورو، او دې کار ستونزمن کړی دی."

عراقچي د دغو ضد و نقیض پیغامونو په اړه وضاحت ورنه کړ، خو داسي ښکاري چې د ده اشاره د ایران د اتومي پروګرام د راتلونکې په اړه د امریکايي چارواکو بېلابېلو څرګندونو ته وه.

د مایکروسافټ بنسټګر بیل ګېټس، غواړي په راتلونکو شلو کلونو کې خپله ۹۹ سلنه شتمني وبخښي.

د بلومبرګ شبکې پر اساس، بیل ګیټس د نړۍ پنځم لوی شتمن دی. که نوموړی خپله ۹۹ سلنه شتمني وبخښي، بیا به هم میلیاردر پاته شي.

هغه اراده لري چې خپله شتمني د خپل خیریه بنسټ له لارې ووېشي، څو دا بنسټ په ۲۰۴۵ کال کې خپل فعالیت پای ته ورسوي.

ګېټس د پنجشنبې په ورځ په یوه ویبلاګ کې ولیکل: «له مرګه وروسته به خلک ډېر څه ووایي، خو زه غواړم داسې څه وکړم چې هیڅوک و نه وايي، هغه شتمن ومړ.»

ښاغلي ګېټس ویلي چې د هغه بنسټ یا فونډېشن تر دې دمه شاوخوا سل میلیارد ډالره پر روغتیا او پراختیایي پروژو لګولي، او ښايي د بازار بدلونونو او انفلاسیون ته په پام، په راتلونکو دوو لسیزو کې لا هم دوه سوه میلیارد ډالر ولګوي.

ګېټس او پل الن په ۱۹۷۵ م کال کې مایکروسافټ شرکت جوړ کړ.