تمه ده چې له اروپايي ټولنې د بریتانیا له وتلو یا برېکزیت د وروسته مسایلو په اړه په بروکسل کې بحثونه نن بیا هم دوام وکړي.

دواړه لوري مني چې په دې برخه کې اختلافونه پرځای پاتې دي.

د اروپايي کمېسیون مشرې اورزولا وان دیرلین پرون د ډسمبر په ۱۷مه د بریتانیا له صدراعظم بوریس جانسن سره له ټیلیفوني خبرو وروسته خبرداری ورکړ چې د دې اختلافونو له منځه وړل به ستونزمن کار وي، خو مېرمن وان دیرلین په عین حال کې په ډېرو برخه کې د اساسي پرمختګونو هرکلی وکړ.

دا په داسې حال کې ده چې له اروپايي ټولنې د برتانیا د وتلو د بهیر د بشپړېدو نېټې ته یوازې دوه اوونۍ پاتې دي او د دې مهلت له پای ته رسېدو وروسته به بریتانیا د اروپايي ټولنې د سوداګرۍ د اصولو په رعایت مکلفه نه وي.

د بریتانیا خلکو نژدې څلورنیم کاله مخکې له اروپايي ټولنې د خپل هېواد وتلو ته رایې ورکړې.

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین نن یکشنبه د چین تیانجین ښار ته ورسېد.

پوتین د چین د ولسمشر شي جین پېنګ په کوربه توب د شانګهای همکارۍ سازمان په سرمشریزه کې ګډون کوي.

دا سرمشریزه تر دوشنبې پورې دوام لري او د ایران او ترکیې په ګډون د یوشمېر نورو هیوادونو مشران هم برخه په کې اخلي.

د سرمشریزې په څنډه کې به پوتین د اوکراین د جګړې او د ایران د اټومي پروګرام په اړه د ترکیې له ولسمشر رجب طیب اردوغان او د ایران له ولسمشر مسعود پزشکیان سره خبرې وکړي.

د شانګهای همکارۍ سازمان، چې چین او روسیه یې د ناټو د بدیل په توګه وړاندې کوي، اوس د غیر لویدیځو هیوادونو ترمنځ د همکارۍ لپاره یو له مهمو پلټ فارمونو څخه ګرځیدلی دی.

چین، هند، روسیه، پاکستان، ایران، قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان، ازبکستان او بیلاروس د شانګهاي غړي هېوادونه دي، دا سازمان ۱۶ څارونکي غړي هم لري.

سرمشریزه په داسې حال کې پیل کیږي چې بیجینګ به د چهارشنبې په ورځ د دوهمې نړیوالې جګړې د پای ته رسیدو د ۸۰ کلیزې د لمانځلو لپاره د یوې لویې پوځي نندارې شاهد وي.

هغو مانورو کې هم د روسیې، شمالي کوریا او ګن شمیر سیمه ییزو هیوادونو مشران ګډون کوي.

د یمن حوثي وسله والو تایید کړې چې صدر اعظم یې احمد غالب ناصر الرهوي د اسراییل په هوایي برید کې وژل شوی دی.

لویدیځو اژانسونو لیکلي چې د ایران له ملاتړه برخمنو وسله والو ډلو باندې د اسراییل او متحده ایالتونو د بریدونو په ترڅ کې دا د حوثیانو تر ټولو لوړپوړی غړی دی چې وژل کیږي.

د راپورونو له مخې پر الرهوي باندې د تیرې پنجشنبې په ورځ هوایي برید شوی، خو وژنه یې پرون شنبه د حوثیانو له خوا تایید شوه او سملاسي دغې ډلې د غچ اخیستو خبرداری ورکړی دی.

حوثیانو ویلي چې دغه برید کې یوشمیر وزیران هم وژل او ټپیان شوي دي.

الرهوي له تیر کال راهیسې د حوثیانو د صدر اعظم په توګه فعالیت کاوه.

د غزې د جګړې له پيله حوثي وسله وال د فلسطینیانو په دفاع کې پر اسراییل او لویدیځو اهدافو بریدونه کوي.

حوثي وسله واله ډله چې د ایران له خوا یې ملاتړ کیږي، د امریکا د ترهګریزو ډلو په نوملړ کې ده.

دغه ډله د یمن پر پلازمینې صنعا او یوشمېر نورو سیمو واک چلوي، خو حکومت یې د نړیوالو له خوا په رسمیت نه پيژندل کیږي.

د اسراییل پوځ د تیرې پنجشنبې په ورځ وویل، ځواکونو یې په صنعا کې د حوثي وسله والو پر یوه پټن ځای هدفي برید کړی دی.

هغه مهال د اسرایل یوه تلویزیوني چینل وویل چې برید کې د حوثیانو لوړپوړي سیاسي مشران وژل شوي دي.

د اوکرایین د پارلمان پخوانی مشر اندري پاروبي د اوکرایین په لویدیز لویف ښار کې په ډزو وژل شوی.

د اوکرایین ولسمشر ولادیمیر زلنسکي نن شنبې د اندري وژل کیدل تایید او دغه پېښه يې "وحشتناکه وژنه"بللې ده.

ناپیژنده وسله والو پر غرمه مهال پر اندري ډزې وکړي او له سیمې وتښیدل.

اندري پاروبي چې ۱۵کاله مخکې د اوکرایین د پارلمان مشر و، د اوکرایین یو له مهمو سیاستوالو شمیرل کیږي.

ولسمشر زلنسکي ژمنه کړې چې د هغه د وژنې په اړه به څیړنې کوي.

د اوکراین ولسمشر وایي، هڅه کوي چې په درې څلورو ورځو کې د امریکا له ولسمشر ډونالډ ټرمپ او اروپایي متحدینو سره غونډه وکړي.

ولادیمیر زیلینسکي پرون په کییف کې خبریالانو ته وویل چې د دې غونډې د جوړیدو تکل یې وروسته تر دې کړی چې روسیه د اوکراین په ختیځ کې نوي برید ته چمتو شوې ده.

زیلینسکي زیاته کړه چې ستراتیژیک ښار پوکروسک ته څیرمه له لومړۍ کرښې سره شاوخوا یولک روسیي پوځیان راغونډ شوي.

ټرمپ د اګست په پنځلسمه په الاسکا کې د روسیې له ولسمشر ولادیمیر پوتین سره د لیدو پرمهال هغه وهڅاوه چې د اوکراین له ولسمشر سره خبرو ته کښیني، خو تر دې دمه دا غونډه نه ده شوې. نژدې اونۍ مخکې ټرمپ وویل، که دا خبرې ونه شي نو په دوو اونیو کې به د خپلو راتلونکو ګامونو په اړه پریکړه وکړي.

د اګست په ۲۶مه، ولسمشر ټرمپ په مسکو باندې د نویو بندیزونو د لګولو د امکاناتو خبره هم وکړه، خو ویې ویل چې دا به نړیواله جګړه نه وي، اقتصادي جګړه به وي. ښاغلي ټرمپ په ورته وخت کې وویل چې زیلینسکي هم په بشپړ ډول بې ګناه نه دی.

ملګري ملتونه وایي، د سږکال له پيله تر اوسه په ایران کې لږ تر لږه اته سوه یو څلویښت تنه اعدام شوې دي.

د ملګرو ملتو د بشري حقونو دفتر نن( د اګست ۲۹ مه) څرګنده کړه چې د ایران حکومت تر ډيره خلک د دې لپاره اعداموي چې په ټولنه کې ویره خپره کړي او خلک د دوی غوښتنو ته سر ټیټ کړي.

په جینوا کې د ملګرو ملتو د بشري حقونو د دفتر ویاندې روینا سمداساني خبریالانو ته وویل چې یوازې د جولای په میاشت کې په ایران کې یو سل او لس تنه اعدام شوې دي.

د بخښني د نړیوال سازمان په وینا، په ټول دوه زره څلرویشتم کال کې په ایران کې نهه سوه دوه اویا تنه اعدام شوي وو چې دا د ټولې نړۍ د یوه کال د اعدامونو څلور شپیته سلنه وه.

د هند صدراعظم نریندرا مودي نن په توکیو کې د جاپان له صدراعظم شګیرو ایشیبا سره ګوري.

د اسوشیتد پریس اژانس د راپور له مخې تمه ده چې په دې غونډه کې موافقه وشي چې د راتلونکې یوې لسیزې په مخه د جاپان او هند ترمنځ د شخصي پانګونې کچه تر اته شپیته میلیارډه ډالرو پورې زیاته شي، همداراز د بشري منابعو د تبادلې کچه تر راتلونکو پنځو کلونو پورې نیم میلیون کسانو ته ورسیږي.

هند او جاپان د هغو هیوادونو په ډله کې دي چې د امریکا د متحد ایالتونو ولسمشر ډونالډ ټرمپ تعرفې پرې زیاتې کړې دي.

په افغانستان کې د طالبانو حکومت،اسلام اباد په خوست او ننګرهار کې په وروستیو بریدونو تورن کړ.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت کابل کې د پاکستان سفیر احضار کړ او دغه بریدونه یې یو "پارونکی عمل " وباله او وغندل.

د پاکستان حکومت او پوځ تراوسه په دې هکله څه نه دي ویلي.

په شینوارو او سپیرې ولسوالیو باندې د چهارشنبې د شپې د بی پیلوټه الوتکو دغو بریدونو کې د ماشومانو په شمول لږ ترلږه درې کسه وژل شوي او اوه تنه نور ټپیان شوي.

دغه راز یو شمیر کورونه هم ویجاو شوي دي.

کابل مخکې لدې هم اسلام اباد په افغانستان کې په ورته بریدونو تورن کړی .

اسلام اباد وایي پاکستاني طالبان په افغانستان کې پټنځایونه لري او له هغه ځایه پاکستان کې خپل بریدونو تنظیموي خو په افغانستان کې د طالبانو حکومت دغه ادعا تل رد کړې ده .

بریتانیا، فرانسې او جرمني د پنجشنبې په ورځ د ایران د اټومي پروګرام له کبله پر دغه هیواد د ملګرو ملتونو د بندیزونو د بیا لګولو لپاره اقدام وکړ.

دغو دریواړه هیوادونو پرایران د بندیزونو د بیالګولو په پار د " ماشې د میکانیزم" یا "سنیپ بیک" دفعالولو لپاره یوه دیرش ورځنۍ پروسه پیل کړه.

رویټرزخبري اژانس راپور ورکړ چې یادو اروپایي هیوادونو چې ایران سره د برجام په نامه په ۲۰۱۵ کال کې د شوي اټومي توافق غړي دي ، د ملګرو ملتونو امنیت شورا ته یو لیک لیږلی دی.

د ماشې د میکانیزم په فعالیدو سره به د ایران کمزوری اقتصاد نورهم ترفشار لاندې راشي ، ددغه هیواد بهرنۍ شتمنۍ به بیا کنګل شي، تهران به د وسلو د راکړې وکړې اجازه نه لري او د بالستیک توغندیو د پروګرام په هرډول پراختیا به یې هم سزاګانې ولګول شي.

د ایران بهرنیو چارو وزیر د یادو اروپایي هیوادونو اقدامات " نا موجه، او غیرقانوني" وبلل وا وویل چې هیڅ حقوقي اساس نلري.

عباس عراقچي ادعا وکړه چې د ایران اقدامات "مسؤلانه او په ښه نیت ولاړ" دي او وویل چې "اسلامي جمهوریت به د خپلو ملي حقونو او ګټو د ساتنې او تامین لپاره دغو اقداماتو ته مناسب ځواب ووایی."

د اوکراین پر پلازمېنه کیف د روسیې د تیرې شپې په پراخ برید کې د وژل شویو کسانو شمیر ۱۷ ته پورته شو.

دغو بریدونو کې چې په وروستیو اونیو کې تر ټولو پراخ بللی شوی ۴۸ تنه ټپیان شوي دي.

پر ځاني زیان سربیره د تیرې شپې بریدونو کې د کیف په مرکزي سیمه کې د اروپایي ټولنې ډیپلوماتیک دفترونه او دغه راز د ازادۍ راډیو د اوکرایني څانګې دفتر زیانمن شوی دی.

د ملګرو ملتونو عمومي منشي انتونیو ګوتیریش، اروپایي کمیسیون او یوشمیر اروپایي مشرانو پر کیف د تیرې شپې بریدونه په کلکو ټکو غندلي دي.

دا بریدونه داسې مهال کیږي چې د امریکا په منځګړیتوب د اوکراین د جګړې پای ته رسیدو ته هڅې ګړندۍ شوي دي.

د اوکراین په پلازمېنه کیف کې د ازاې اروپا/ازادۍ راډیو د اوکرایني څانګې دفتر د روسیې په یوه هوایي برید کې زیانمن شوی دی.

د تیرې شپې په دغه برید کې چاته مرګ ژوبله نه ده اوښتې، خو د دفتر د ځینو خونو کړکۍ ماتې شوي او د راډیو ځینې تجهیزات زیانمن شوي دي.

د امنیتي کمرو ویډیوګانې ښيي چې د راډیو دفتر ته نژدې دوه چاودنې د دوو توغندیو له کبله شوي چې په مستقیم ډول پر دې سیمې توغول شوي دي.

د ازادې اروپا/ازادۍ راډیو مشر سټیف کاپوس ډاډ ورکړی چې دا برید به د راډیو پر ماموریت اغیز ونه کړي او په خبره یې ژورنالستان به خپل کار ته دوم ورکوي.

کاپوس ویلي، خوښ دی چې د راډیو کارکوونکو ته زیان نه دی اوښتی، خو د تیرې شپې بریدونو کې یې د نورو اوکراینیانو پر وژلو خواشیني څرګنده کړې.

پر کیف د روسیې د تیرې شپې په بریدونو کې لږ تر لږه ۱۵ تنه وژل شوي او نژدې پنځوس نور ژوبل شوي دي.

په وژل شویو کې ۴ ماشومان هم شامل دي.

دا په تیرو اونیو کې چې د امریکا له خوا د اوکراین د جګړې د پای ته رسیدو هڅې پيل شوي، پر کیف د روسیې تر ټولو لوی او خونړی برید ګڼل کیږي.