نن ( دوشنبه) د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د هېواد په ۳۰ ولایتونو کې د پولیو یا ګوزڼ ضد واکسین کمپاین پیل کړ.

د عامې روغتیا وزارت د پولیو ضد کمپاین د پروګرام مسول هدایت الله ستانکزي ازادي راډيو ته وویل، چې د دغه کمپاین په ترڅ کې به نږدې لس میلیونه ماشومانو ته د پولیو ضد واکسین ورکړل شي.

هغه زیاته کړه: "د دې کمپاین په ترڅ کې به نږدې لس میلیونو ماشومانو ته واکسین وشي خو له بده مرغه د دولت ضد وسله والو له لوري د هغو بندیزونو له امله چې د پولیو ضد کمپاین باندې لګول شوي او امنیتي ستونزو له کبله به یو شمېر ماشومان له دغه واکسین څخه بې برخې پاتې شي."

خو طالب ویاند ذبیح الله مجاهد ازادي راډيو ته په یو استول شوي غږیز پیغام کې ویلي، چې دوی د ګوزڼ یا پولیو ضد واکسین او کمپاین پر وړاندې ستونزې نه لري او د روغتیا نړیوال سازمان سره د خبرو او هوکړو له مخې په دې برخه کې همکار دي.

د عامې روغتیا وزارت د معلوماتو پر بنسټ په څلور ولایتونو کې غور، بامیان، دایکندي او غزني کې د ورښتونو او لارو د بندښت له امله دا واکسین اوس نه بلکې د روان میلادي کال په مارچ میاشت کې طبیقېږي.

د هدایت الله ستانکزي په خبره، په ۲۰۱۹ میلادي کال کې د ټول افغانستان په کچه د پولیو ۲۹ مثبتې پېښې ثبت شوي چې ډېری دغې پېښې د هېواد په جنوبي ولایتونو کې دي خو په ۲۰۱۸ کال کې بیا ۲۱ مثبتې پېښې ثبت شوې وې.

د عامې روغتیا وزارت د معلوماتو له مخې، دا مهال په ټول هېواد کې ۳۶۰۰ روغتیایي مرکزونه او ۷۰ زره رضا کاره واکسیناتوران روزل شوي، چې هم په په روغتیایي مرکزونه او هم کور په کور دغه واکسین افغان ماشومانو ته ورسول شي.

د لندن یوې محکمې دوو اوکراینیانو ته د اپریل میاشت د محکمې لپاره وټاکله. دا اوکرانیان په دې تورن شوې دي چې د بریتانیا د صدراعظم کیر سټارمر شتمنیو ته یې په اوراچولو کې لاس درلود.

د بریتانیا د څارنوالي یوه ویاند ازادي راډیو ته وویل چې نه دې دوو او کراینیانو او نه هم په دې قضیه کې یوه بل تورن چې هغه د رومانیا دی، پرون د لندن په اولډ بیلي په محکمه کې د دې تورونو په اړه څه وویل.

د برتانیا د ترهګرۍ ضد پولیس څېړنه کوي چې څنګه او ولې دغو درې کسانو او یوه بل د برتانیا د صدراعظم یوه موټر او دوو کورونو ته اور ورته کړی دی.

څلورم تورن تیره اونۍ د لندن په سټنسټډ هوایي ډګر کې ونیول شو او په ضمانت خوشي شو.

د اورلګیدلو په دې پیښو کې چې د مې په میاشت کې وشوې، څوک ټپي شوی نه دی.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وایي چې د ده د کابینې درې غړي به د دوشنبې په ورځ په لندن کې له چینایي چارواکو سره د سوداګرۍ د تړون په اړه خبرې وکړي.

د جمعې په ورځ، ټرمپ په خپلې خواله رسنۍ « سوشل ترت» کې ولیکل چې د خزانې وزیر سکاټ بیسنټ، د سوداګرۍ وزیر هاورډ لوټینک او د امریکا د تجارتي چارو استازی جیمیسن ګریر به په دې غونډه کې ګډون وکړي.

د امریکا ولسمشر دا هم لیکلي چې دا غونډه باید ډيره ښه ترسره شي.

غونډه یوه ورځ وروسته له هغه پلان شوه چې ډونالډ ټرمپ د چین له ولسمشر شي جین پینګ سره د دواړو مشرانو ترمنځ په یوه نادره تلیفوني اړیکه کې خبرې وکړې.

که څه هم امریکا او چین په دې وروستیو کې د ځینو سوداګریزو تعرفو د بیرته راګرځولو لپاره د ( نوي) ورځو تړون لاسلیک کړ، خو دې لنډمهاله تړون د نړۍ د دغو دوو سترو اقتصادي قدرتونو ترمنځ راپیدا شوې پراخې تجارتي اندیښنې پای ته نه دي رسولي.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو عالي کمشنر د متحده ایالتونو له لورې د نړیوالې جنایي محکمې( ای سي سي) پر څلورو ښځینه قاضیانو د امریکا له لورې د لګیدلو بندیزونو د سمدستي لرې کیدو غوښتنه وکړه.

وولکر ترک د جمعې په ورځ په یوه بیان کې وویل، داسې پریکړې کولی شي چې قضایي خپلواکي او عدالت له خطر سره مخامخ کړي.

په ورته وخت کې د افغانستان د بشري حقونو په برخه کې د ملګرو ملتو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بنټ هم د ښاغلي وولکر د نظر تایید کړی دی او د دې بندیزونو د سمدستي لرې کیدو غوښتنه یې کړې ده.

د امریکا د متحد ایالتونو د ولسمشر ډونالډ ټرمپ ادارې د پنجشنبې په ورځ اعلان وکړ چې په غزه او لویدیځې غاړې کې د جګړو په ترڅ کې له ادعا سره سم د اسراییلي ځواکونو د جنګي جرمونو د تحقیقاتو او همداراز په افغانستان کې د امر یکایي ځواکونو د قضیو د څیړلو د هڅو په تړاو د نړیوالې جنایي محکمې پر څلورو قاضیانو بندیزونه لګوي.

ازبکستان د اختر په مناسبت له افغانستان سره یوسل او درې اتیا ټنه بشري مرسته وکړه.

په ترمز ښار کې د ازبکستان سرحدي چارواکو پرون خبر ورکړ چې دا مرستې یې د ولسمشر شوکت میرضیاییف په لارښوونه، بلخ ولایت ته واستولې.

په دې بشري مرستو کې اووړه، وریځي، بوره، پاستا، غوړي، لوبیا او یوشمیر خواږه شامل دي.

دا مرستې پرون په حیرتان کې د یو لړ مراسمو په ترڅ کې افغان لورې ته وسپارل شوې. په دې مراسمو کې د طالبانو د بلخ د والي مرستیال نور الهدی، د افغانستان لپاره د ازبکستان ځانګړي استازي عصمت اله ایرګاشیف او د سورخند دریا والي اولغبیک قاسموف برخه لرله.

ازبکستان د کوچني اختر او نوروز په مناسبت هم له افغانستان سره د شاوخوا دوه سوه ټنه خوراکي موادو مرستې کړې وې.

نن په افغانستان کې د لوی اختر لومړۍ ورځ ده. په افغانستان کې به په تیرو کلونو کې حکومتونو تقریبا هر وخت اختر له سعودي عربستان سره په یوه ورځ کاوه، خو سږکال طالبانو له سعودي عربستان څخه یوه ورځ وروسته اختر وکړ.

د اختر په لومړۍ ورځ په افغانستان کې اکثر خلک قرباني کوي، روغتیا پالانو خلکو ته لارښوونه کړې ده چې د ذبح پرمهال دستکش په لاسونو کړي او ماسکونه وتړي، ځکه چې د کانګو ناروغۍ پیښې زیاتې شوې دي.

په کابل کې د انتاني روغتون مسوولینو تیره اونۍ خبرداری ورکړ چې سږکال د کانګو تبې مثبتې پيښې د پروسږکال په پرتله په افغانستان کې له لسو تر پنځلسو فیصدو ډیرې شوې دي.

هغه څاروي چې د کانګو کنه په خپل پوست کې لري د هغه حیوان د حلالیدو پرمهال که د هغه له وینې سره د چا لاس تماس پیدا کړي، ممکن د کانګو په ناروغۍ اخته شي.

که د دې ناروغۍ درملنه په وخت ونه شي، وژونکې ده.

طالبان په کابل کې د یوشمیر وسلو او مهماتو د نیولو خبره کوي.

د طالبانو دفاع وزارت په یوه خبرپاڼه کې چې نن یې خپره کړه، ویلي دي د دوی د استخباراتو منسوبینو د کابل د یو ویشتمې ناحیې او د سروبي ولسوالي په مربوطاتو کې د دوو جلا جلا عملیاتو په ترڅ کې دوه مشکوک کسان له یوشمیر وسلو او مهاتو سره نیولي دي.

د خبرپاڼې له مخې په ترلاسه شویو وسلو او مهماتو کې پنځه کلاشینکوفونه، له دوو شاژورونو سره، شپږ تومانچې له شپږو شاژورونو سره او یو امریکایي ډوله توغندی شامل دي.

طالبانو د نیولو شویو کسانو د هویت په اړه څه نه دې ویلي او دا یې هم نه ده روښانه کړې چې دا کسان په کابل، که په سروبي کې توقیف شوې دي.

د امریکا ولسمشر د روسیې او اوکراین جګړه د ماشومانو ترمنځ جګړې سره پرتله کړه.

ډونالډ ټرمپ د پنجشنبې په ورځ د جرمني له صدراعظم فریدریښ میرڅ سره په واشنګتن کې د ګډې غونډې پرمهال وویل، ځیني وختونه تاسو په یوه پارک کې دوه ماشومان وینئ چې د لیوني په څیر یو بل وهي او له یوه بله کرکه کوي، نو کله ناکله دا غوره وي چې دوی د څه وخت لپاره همداسې پریږدئ او بیا یې سره جلا کړئ.

ولسمشر ټرمپ د کییف او مسکو ترمنځ د سمدستي سولې امکان کم وباله.

ولسمشر ټرمپ د انتخاباتي کمپاین پرمهال ویلي و چې دا جګړه به ډير ژر ختمه کړي، خو اوس داسې ښکاري چې دی مایوسه شوی دی.

دی وایي، د دواړو هیوادونو ترمنځ دښمني زیاته شوې او ولسمشر پوتین او ولسمشر زیلینسکي له یوه بله ډیره کرکه لري.

د اسراییل دفاع وزیر نن خبرداری ورکړ چې تر هغو به د اسراییل بمبارۍ پر لبنان روانې وي چې ایران پلوه حزب اله ډله بې وسلو شوې نه وي.

اسراییل کاتز دا خبرې یوه ورځ وروسته تر دې وکړې چې اسراییلي ځواکونو د لبنان د پلازمینې بیروت پر جنوبي برخو بمبارۍ وکړې.

د اسراییل دفاع وزیر اسراییل کاتز په یوه بیان کې نن وویل، باید د تړونونو درناوی وشي که داسې ونه شي، اسراییل به په ډیر قوت خپلو بریدونو ته ادامه ورکړو.

ښاغلي کاټز زیاته کړه چې دی دا خبره د لبنان د ولسمشر جوزف عون د تیرې شپې په ځواب کې کوي، چې پر بیروت باندې یې د اسراییلي ځواکونو بریدونه د نومبر د میاشتې له شوي اوربند څخه سرغړونه بللې ده.

د نومبر د اووه ویشتمې نیټې د تړون له مخې د حزب اله وسله وال باید بې وسلو شي او د لبنان په شمال کې د لیطاني له سیند څخه دیرش کیلومتره د اسراییل له پولې شاته شي.

د اوکراین ولسمشر وایي، روسیه خپل چلند نه بدلوي، د اوکراین پر وولین، لویف، ترنوپیل، کییف، سومي، پولتاوا، خَمل نېڅکي، چرکاسي او د چرنهیف شاوخوا یې پراخ بریدونه کړې دي.

ولودمیر زیلینسکي په ایکسپاڼه کې دا هم لیکلي دي چې نن روسیې تر څلور سوه په ډیرو ډرون الوتکو او څلویښت توغندیو چې بالستیک توغندي هم پکې و دا بریدونه کړې دي چې له امله یې نهه څلویښت تنه ټپيان شوي او تر اوسه د درې کسانو مړینه تایید شوې ده چې دا کسان د اوکراین د بیړنیو چارو د ادارو غړي وو.

دا بریدونه وروسته تر دې وشول چې د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د امریکا د متحد ایالتونو له ولسمشر ډونالډ ټرمپ سره د ټیلفوني مکالمې پرمهال خبرداری ورکړ چې د اوکراین د هغو ډرون الوتکو د بریدونو غچ به واخلي چې د روسیې دننه یې اهداف په نښه کړې دي.

د اوکراین د امنیتي ادارې چارواکو د ازادې اروپا /ازادي راډیو ته ویلي دي چې د جون د لومړۍ نیټې په برید کې یې تر څلویښت پورې داسې روسیي الوتکې د روسیې دننه په نښه کړې، چې د اټومي وسلو د لیږد توان لري.

نن په مکه مکرمه کې د اختر لمونځ ادا شو.

حاجیانو تیره شپه په مزدلفه کې ګاټي راغونډ کړل چې نن په منی کې شیطانان وولي.

پرون ورځ حاجیانو په عرفات کې تیره کړه، خو په افغانستان کې نن د عرفې ورځ اعلان شوې او طالبانو ویلي دي چې د شنبې په ورځ د لوی اختر لومړۍ ورځ ده.

سږکال د دیرش زره افغانانو په شمول د نړۍ له بیلابیلو هېوادونو نژدې یو نیم میلیون مسلمانان د حج په مراسمو کې د ګډون لپاره سعودي عربستان ته تللي دي.