سپينه ماڼۍ وایي، هغه بشري مرستې چې د طالبانو له واکمنۍ وروسته افغانستان ته لېږل کیږي، عام خلک ترې ګټه اخلي، نه طالبان.

دغه خبره د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند جان کربي د چهارشنبې په ورځ ناوخته امریکا غږ ته د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ د خبرو په غبرګون کې وکړه.

ټرمپ د سه شنبې په ورځ په فلوریدا کې یوه خبري کانفرانس ته د خبرو پر مهال ادعا وکړه چې د جوبایډن ادارې طالبانو ته میلیاردونه ډالره لیږلي چې په خبره یې د نه منلو وړ کار دی.

جان کربي بیا امریکا غږ ته ویلي " افغانستان ته چې بشري مرستې رسیدلي، د افغانستان خلکو ته رسیږي، نه طالبانو ته. دا همداسې په میخانیکي ډول تنظیم شوې دي."

د طالبانو حکومت هم د ټرمپ دغه څرګندونې رد کړي دي.

د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند حمدالله فطرت پرون ادعا وکړه چې امریکا افغانستان ته لېږل شوې ټولې پیسې پر خپلو اهدافو لګولي او د دوی حکومت ته یې نه دي ورکړي.

په افغانستان کې د امریکا پر مرستو د څار ادارې سیګار ویلي، امریکا د طالبانو له واکمنۍ راهیسې تراوسه څه باندې درې میلیارده ډالر افغانستان ته لیږلي دي.

د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیرخان متقي دا غوښتنه پرون متحد عربي اماراتو ته د سفر پرمهال د اماراتو له بهرنیو چارو وزیر عبدالله بن زاید آل نهیان سره د لیدو پرمهال وکړه.

د دې لیدنې کتنې په اړه د طالبانو د بهرنیو چارو د وزارت په خبرپاڼه کې راغلې دي چې د دې خبرو پرمهال پر دوه اړاخیزو روابطو او اقتصادي همکاریو خبرې وشوې.

د متحد عربي اماراتو په بیان کې راغلې دي چې عبداله بن زاید ال نهیان ویلي دي چې هیواد یې د یوه هوسا، باثباته او پرمختللي افغانستان لپاره ژمن دی.

استرالیایی تیموتي ویکس او امریکایی کیفن کینګ په دوه زره شپاړسم کال کې له کابله اختطاف شول او په دوه زره نولسم کال کې د طالبانو د جګپوړي غړي انس حقاني په شمول د دریو تنو په بدل کې خوشي شو.

ده له ازادیدو وروسته اعلان وکړ چې مسلمان شوی دی او په ځان یې جبرییل عمر نوم کیښود.

ښاغلی ویکس په دوه زره یو ویشتم کال کې د طالبانو له بیاواکمنۍ وروسته بیرته کابل ته ستون شو او هلته یې انګلیسي ژبه تدریسوله.

د طالبانو د کورنیو چارو د وزارت ویاند عبدالمتین قانع په ایکسپاڼه کې لیکلي چې جبرییل عمر په کابل کې د چهارشنبې په ورځ په خپل کور کې د سرطان ناروغۍ له امله ومړ.

د ایټالیا چارواکي‌ وایي، د دوی د هېواد خبریاله چچیلیا سالا د ایران له زندانه خوشې او روم ته روانه شوې ده.

د ایټالیا د صدراعظمې جورجا ملوني دفتر نن چهارشنبه ( د مرغومي ۱۹مه) په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې میرمن سالا د ډيپلوماتیکو او استخباراتي هڅو په پایله کې خوشې شوې.

د ایټالیا صدر اعظمې جورجا ملوني پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر له هغو ټولو کسانو مننه کړې چې د دغې خبریالې په خوشې کېدو کې یې مرسته کړې.

ایټالیوۍ خبریاله چیچیلیا سالا چې نهه ویشت کاله عمر لري، د لیندۍ یا قوس میاشتې په ۱۹مه ایران کې ونیول شوه.

ایراني چارواکو د دغې خبریالې د نیولو لامل د خپل هېواد د قوانینو نقض بللی دی.

د دغې خبریالې نیولو د ایټالیا سخت غبرګون پارولی و او د دې لامل شو چې ایټالیا په روم کې د ایران سفیر احضار کړي.

اوکراین وایي، د روسیې په جنوبي سیمه سرتوف کې یې د تيلو یوه ډيپو په نښه کړې ده.

برید نن چهارشنبه ( د مرغومي ۱۹مه) په یوه ستراتیژیکه هوایي اډه کې د تيلو پر زیرمې شوی چې د اوکراین د لوی درستیز په خبره " روسي اشغالګرو" ته یې د لوجستیک په برخه کې ستونزې پیښې کړي دي.

خبر کې راغلي چې دغه برید د یوې اوکراینۍ وسلې په مټ شوی دی، نه د هغو وسلو په مټ چې لویدیځو هېوادونو اوکراین ته ورکړي دي.

روسي چارواکو تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي، خو د اوکرایني چاروکو په خبره دغې اډه کې د چاودنو غږ اوریدل شوی او اور بل شوی دی.

د رسنیو د راپور له مخې د اسلامي دولت ډلې یا داعش خراسان څانګې په بغلان کې پر دوو دیني علماو د برید مسولیت منلی دی.

په بغلان کې د طالبانو د امنیه قومندانۍ ویاند شیر احمد برهاني خبریالانو ته ویلي و چې دوه دیني علما تېره ورځ د نا پیژنده وسله والو تر برید لاندې راغلي چې یو یې وژل او یو بل یې سخت ټپي شوی دی.

د برهاني په خبره دغه دوه کسان د سې شنبې په ماښام له یوې میلمستیا کور ته پر لاره وو چې وسله والو پرې ډزې وکړې.

دغه برید کې وژل شوی دیني عالم عبدالرزاق یاد شوی دی.

داعش تر دې وړاندې بغلان کې د امام زمان پر جومات د برید مسولیت منلی و چې هغه کې لسګونه شیعه لمونځ کوونکي وژل او ټپيان شوي وو.

په کابل کې د طالبانو یوې محکمې د ( افغان خبري اژانس) خبریال مهدي انصاري په یونیم کال بند محکوم کړی دی.

د افغانستان د خبریالانو د ملاتړ سازمان نن چهارشنبه ( د مرغومي ۱۹مه) په یوه خبرپاڼه کې د ښاغلي مهدي محکومیت تایید کړی او له نړیوالو بنسټونو یې غوښتي چې د هغه ازادۍ ته سملاسي اقدام وکړي.

د طالبانو حکومت تراوسه په دې اړه رسمي تبصره نه ده کړې.

مهدي انصاري د روان لمریز کال د تلې/میزان په میاشت کې د کابل پل سرخ سیمه کې له دفتره تر وتلو وروسته تري تم شو.

د طالبانو حکومت هغه مهال د خپلو استخباراتو له خوا د مهدي انصاري د نیولو خبرونه رد کړل.

د خبریالانو د ملاتړ سازمان وایي، د طالبانو حکومت دغه خبریال د حکومت ضد تبلیغاتو په تور محکوم او زنداني کړی دی.

یاد سازمان دغه تورونه غیر قانوني او د بیان د ازادۍ د اصولو خلاف بللي دي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن وایي، حکومت یې د افغانانو د تخلیې له ایتلاف (Afghanevac) سره هوکړه لیک تمدید کړ.

ښاغلي بلینکن پرون ناوخته پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر لیکلي‌ چې دا اقدام امریکا ته هغو افغانو د لېږد په هدف شوی چې افغانستان کې یې له امریکایانو سره کار کړی دی.

دا کار داسې مهال کیږي چې افغانستان کې د امریکایانو پخواني یوشمېر کارکوونکي لا هم پاته دي او شکایت کوي چې امریکا ته د لېږد چارې يې ټکنۍ روانې دي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر بیا ویلي، دوی د دغو افغانانو لېږد ته ژمن دي او له هغو افغانانو سره دریږي چې د دوی له ځواکونو سره یې افغانستان کې کار کړی دی.

امریکا په ۱۴۰۰ هجري لمریز کال کې د طالبانو له بیا واکمنۍ وروسته ۱۲۴ زره افغانان څو اونیو کې تخلیه کړل او دغه لړۍ تراوسه هم روانه ده.

د بریتانیا د ځانګړو ځواکونو یوشمېر سرتیرو چې افغانستان کې يې ماموریت کړی ویلي د " مشکوکو طالب وسله والو" په ضد د دوی عملیاتو کې بې ګنا افغانان وژل او ټپیان شوي دي.

د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې چې نن چهارشنبه یې خپور کړی، ځانګړو سرتیرو دغه څرګندونې د هغه خپلواک تحقیق پر مهال کړي چې دفاع وزارت یې د بي بي سي له یوې څیړنې وروسته امر کړی و.

د بي بي سي په څیړنه کې راغلي چې د بریتانیا ځانګړو هوایي ځواکونو لس کاله وړاندې د مشکوکو سخت دریځو په ضد عملیاتو کې ۵۴ کسان وژلي چې خپلو پوځي پولیسو ته یې په اړه معلومات نه دي ورکړي.

د خپلواک تحقیق پر مهال یوه سرتیري ویلي، ده او ملګري یې افغانستان کې د عملیاتو پر مهال د روزنې یو مرکز په نښه کړ چې ټول کسان یې ووژل شول، خو په خبره یې وروسته معلومه شوه چې هلته وژل شوي بې وسلې کسان وو.

بریتانیا په افغانستان کې د ناټو په چوکاټ کې زرګونه سرتیري درلودل چې په ناکراره هلمند ولایت کې میشت وو.

تر دې وړاندې استرالیایي سرتیرو هم منلې چې افغانستان کې د ماموریت پر مهال یې یوشمېر بې ګنا افغانان وژلي دي.

د امریکا منتخب ولسسشمر ډونالډ ټرمپ وایي، د طالبانو حکومت ته د میلیاردونه ډالرو لېږل د " نه منلو وړ" کار دی.

ټرمپ پرون سه شنبه په فلوریدا کې د یوه خبري کانفرانس پر مهال دغې موضوع ته اشاره وکړه او وې ویل، اوسني ولسمشر جوبایډن د امریکا میلیاردونه ډالره شتمني له هېواده ایستلې ده.

هغه د یوه خبریال د دې پوښتنې په ځواب کې چې طالبانو ته د میلیونونه ډالرو لېږلو په اړه څه نظر لري، وویل:

" دا ان د منلو نه دي، میلیونونه هم نه، میلیاردونه ډالر دي چې مونږ د طالبانو تر واکمنۍ لاندې افغانستان ته ورکړي دي. دا پیسې بایډن ورکړي دي، دا همغه سړی دی چې د امریکا د شتمني پنځوس- شپیته تریلیونه ډالره یې ایستلي دي، دا کار به نور نه کیږي، اوس مونږ د ښه قضاوت خاوند یو ملت یو."

خو د طالبانو حکومت د ښاغلي ټرمپ دغه څرګندونې رد کړې دي.

د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند حمدالله فطرت نن پر خپله ایکس پاڼه لیکلي، امریکا افغانستان ته ټولې لېږل شوې پیسې په خپلو اهدافو لګولي او د طالبانو حکومت ته یې هیڅ پیسې نه دي ورکړي.

تر دې وړاندې د افغانستان د بیارغونې لپاره د امریکا د سرپلټونکي ادارې ( سیګار) ویلي و چې امریکا په دریو کلونو کې افغانستان ته ۳ اعشاریه ۳۳ میلیارده ډالر لیږلي دي چې د طالبانو حکومت ته یې هم ګټه رسېدلې ده.