د پاکستان لپاره د افغانستان سفارت وايي په پېښور کې د افغانستان قونسلګري د احتجاج په ډول تر نامعلومې مودې وتړل شوه.

سفارت وايي دا پرېکړه يې وروسته له هغې وکړه، چې د پاکستان پوليسو په پېښور کې پر ”افغان مارکېټ“ چاپه ووهله.

په اسلام اباد کې د افغانستان سفارت نن په اعلاميه کې ويلي: له افغان مارکېټ څخه د افغانستان د بيرغ ليرې کول، د ډيپلوماتيکو اصولو خلاف عمل دى.

په اسلام اباد کې د افغانستان سفارت په خپله اعلاميه کې دغه چاپه وغندله او د خيبرپښتونخوا ايالتي حکومت يې د دغه مارکيټ د مالکيت په لانجه کې په يوطرفه پرېکړه تورن کړ.

بلخوا په پېښور کې د افغانستان جنرال قونسل محمد هاشم نيازي ازادۍ راډيو ته وويل:

”موږ احتجاجاً د افغانستان قونسلګري تر نامعلومې مودې پورې وتړله. له پاکستاني مقاماتو مو غوښتنه دا ده چې دا مسئله له ډيپلوماتيکو لارو حل کړي. موږ نه غواړو حالت بلې خوا ته لاړ شي.“

که څه هم کابل وايي افغان مارکېټ د افغانستان د ملي بانک ملکيت دى، خو د پېښور عالي محکمې څو ورځې مخکې حکم ورکړ، چې دا د شوکت کشميري په نوم د يوه پاکستاني ملکيت دى.

محکمې د پېښور چارواکو ته سپارښتنه کړې، چې دغه وداني تشه او کشميري ته يې تسليم کړي.

په متحده عربي اماراتو کې د کوربه هېواد او افغانستان او پاکستان د کریکټ د درې اړخیزې لوبلړۍ په ترڅ کې سبا دوشنبه د افغانستان او اماراتو لوبډلې لوبه لري.

دغه لوبه دوشنبه د کابل په وخت د ماښام په ۷ نیمو بجو د شارجې په کریکټ لوبغالي کې پيلیږي.

په دغې لوبلړۍ کې تراوسه د پاکستان-افغانستان او پاکستان-اماراتو ترمنځ یوه یوه لوبه شوې چې دواړه هغه پاکستان ګټلې دي.

افغان لوبډله د همدې اونۍ د سه شنبې په ورځ له پاکستان سره دویمه لوبه لري.

د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین نن یکشنبه د چین تیانجین ښار ته ورسېد.

پوتین د چین د ولسمشر شي جین پېنګ په کوربه توب د شانګهای همکارۍ سازمان په سرمشریزه کې ګډون کوي.

دا سرمشریزه تر دوشنبې پورې دوام لري او د ایران او ترکیې په ګډون د یوشمېر نورو هیوادونو مشران هم برخه په کې اخلي.

د سرمشریزې په څنډه کې به پوتین د اوکراین د جګړې او د ایران د اټومي پروګرام په اړه د ترکیې له ولسمشر رجب طیب اردوغان او د ایران له ولسمشر مسعود پزشکیان سره خبرې وکړي.

د شانګهای همکارۍ سازمان، چې چین او روسیه یې د ناټو د بدیل په توګه وړاندې کوي، اوس د غیر لویدیځو هیوادونو ترمنځ د همکارۍ لپاره یو له مهمو پلټ فارمونو څخه ګرځیدلی دی.

چین، هند، روسیه، پاکستان، ایران، قزاقستان، قرغزستان، تاجکستان، ازبکستان او بیلاروس د شانګهاي غړي هېوادونه دي، دا سازمان ۱۶ څارونکي غړي هم لري.

سرمشریزه په داسې حال کې پیل کیږي چې بیجینګ به د چهارشنبې په ورځ د دوهمې نړیوالې جګړې د پای ته رسیدو د ۸۰ کلیزې د لمانځلو لپاره د یوې لویې پوځي نندارې شاهد وي.

هغو مانورو کې هم د روسیې، شمالي کوریا او ګن شمیر سیمه ییزو هیوادونو مشران ګډون کوي.

د یمن حوثي وسله والو تایید کړې چې صدر اعظم یې احمد غالب ناصر الرهوي د اسراییل په هوایي برید کې وژل شوی دی.

لویدیځو اژانسونو لیکلي چې د ایران له ملاتړه برخمنو وسله والو ډلو باندې د اسراییل او متحده ایالتونو د بریدونو په ترڅ کې دا د حوثیانو تر ټولو لوړپوړی غړی دی چې وژل کیږي.

د راپورونو له مخې پر الرهوي باندې د تیرې پنجشنبې په ورځ هوایي برید شوی، خو وژنه یې پرون شنبه د حوثیانو له خوا تایید شوه او سملاسي دغې ډلې د غچ اخیستو خبرداری ورکړی دی.

حوثیانو ویلي چې دغه برید کې یوشمیر وزیران هم وژل او ټپیان شوي دي.

الرهوي له تیر کال راهیسې د حوثیانو د صدر اعظم په توګه فعالیت کاوه.

د غزې د جګړې له پيله حوثي وسله وال د فلسطینیانو په دفاع کې پر اسراییل او لویدیځو اهدافو بریدونه کوي.

حوثي وسله واله ډله چې د ایران له خوا یې ملاتړ کیږي، د امریکا د ترهګریزو ډلو په نوملړ کې ده.

دغه ډله د یمن پر پلازمینې صنعا او یوشمېر نورو سیمو واک چلوي، خو حکومت یې د نړیوالو له خوا په رسمیت نه پيژندل کیږي.

د اسراییل پوځ د تیرې پنجشنبې په ورځ وویل، ځواکونو یې په صنعا کې د حوثي وسله والو پر یوه پټن ځای هدفي برید کړی دی.

هغه مهال د اسرایل یوه تلویزیوني چینل وویل چې برید کې د حوثیانو لوړپوړي سیاسي مشران وژل شوي دي.

په پاکستان کې ( پي.او.ار) کارت لرونکو افغان کډوالو ته ورکړل شوی مهلت سبا دوشنبه ( د سپتمبر لومړۍ نیټه) پای ته رسیږي.

د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمشنرۍ ( یو.ان.ایچ.سي.ار) وایي، شاوخوا یو اعشاریه ۴ میلیونه افغان کډوال پاکستان کې دغه کارتونه لري.

د پاکستان د کورنیو چارو وزارت ویلي، د سپتمبر له لومړۍ نیټې وروسته به دغه ډله افغانان په زور افغانستان ته ستنوي.

د دې کډوالو د کارتونو موده دوه میاشتې وړاندې، د ۲۰۲۵ کال د جون په ۳۰مه پای ته رسیدلې، خو پاکستان یې له تمدیدېدو ډډه کړې ده.

کډوالو ته ورکړل شوی مهلت داسې مهال پای ته په رسیدو دی چې افغانستان ته د پاکستان له خوا د کډوالو تګ زیات شوی دی.

د کډوالو ستونزو ته د رسیدو په برخه کې د طالبانو د حکومت ځانګړي کمیسیون ویلي، پرون شنبه له پاکستانه شاوخوا شپږ زره کډوال افغانستان ته را اړول شوي دي.

د طالبانو حکومت نوی قانون خپور کړی چې پر بنسټ يې شاعران د نجونو او هلکانو ترمنځ د عاشقانه اړیکي په اړه له شعر ویلو منعه شوي دي.

دغه قانون د مشاعرو د تنظیم په نوم په رسمي جریده کې خپور شوی دی.

د قانون په یوه برخه کې راغلي، "شعر باید د مجازي مینې، ناروا غوښتونو او احساساتو خالي وي".

د دغه قانون له مخې، شاعران د دموکراسۍ، کمونیزم، فیمینزم او ورته نورو مسایلو په اړه د شعر ویلو هم راګرځول شوي دي.

قانون د طالبانو اطلاعاتو او فرهنګ وزارت ته صلاحیت ورکړی چې " سرغړونکي د اسلامي شریعت" سره سم مجازات کړي.

طالبانو په تیرو څلورو کلونو کې له شاعرانو او هنرمندانو سربیره پر رسنیو هم پراخ بندیزونه لګولي دي.

د پاکستان په خیتځ کې د وروستیو سیلابونو له کبله نژدې نیم میلیون خلک له خپلو مېنو بې ځایه شوي دي.

د مرستو رسولو ادارو ویلي چې د هېواد په بیلابیلو برخو کې يې د ژغورنې پراخ عملیات پیل کړي.

د پاکستان په پنجاب ایالت کې د مرستو رسوني د ادارې مشر نبیل جواد نن شنبې ویلي، "نژدې څلور سوه یو اتیا زره کسان چې په سیلاب ځپلو سیمو کې بند پاتي وو، ژغورل شوي دي".

په پاکستان کې د وروستیو سیلابونو له کبله نژدې یو نیم میلیون کسان زیایمن شوي دي.

د اوکرایین د پارلمان پخوانی مشر اندري پاروبي د اوکرایین په لویدیز لویف ښار کې په ډزو وژل شوی.

د اوکرایین ولسمشر ولادیمیر زلنسکي نن شنبې د اندري وژل کیدل تایید او دغه پېښه يې "وحشتناکه وژنه"بللې ده.

ناپیژنده وسله والو پر غرمه مهال پر اندري ډزې وکړي او له سیمې وتښیدل.

اندري پاروبي چې ۱۵کاله مخکې د اوکرایین د پارلمان مشر و، د اوکرایین یو له مهمو سیاستوالو شمیرل کیږي.

ولسمشر زلنسکي ژمنه کړې چې د هغه د وژنې په اړه به څیړنې کوي.

د طالبانو د حکومت د عامې روغتیا وزارت نن شنبې د افغانستان په خیتځ ننګرهار، کونړ، نورستان او لغمان ولایتونو کې د پولیو یا ګوزڼ ناروغۍ د واکسین د کمپاین د پیل خبر ورکړی دی.

د دغه وزارت ویاند شرافت زمان امرخیل په یوه ویډیو پیغام کې ویلي، " په دې کمپاین کې به له یو اعشاره څلور میلیونو ډیر له پنځه کلونو کم عمره ماشومان واکسین شي".

د شرافت په ټکو، د واکسینو دا پیل شوی کمپاین به د سپټمبر میاشتې تر ۸مې نیټې دوام وکړي.

پولیو یا ګوزڼ چې یوه ویروسي ناروغي دي په ماشومانو کې د دایمي فلج سبب کیږي.

افغانستان او پاکستان په نړۍ کې یوازیني هېوادونه دي چې لا هم په کې د ګوزڼ ویروس شتون لري.

په ننګرهار کې د تیرې شپې د وروښتونو او سیلابونو له کبله پنځه کسان مړه او ۱۵نور ټپیان شوي دي.

د دې ولایت د والي ویاند احسان الله عثماني رسنیو ته په رالیږلي ویډیو پیغام کې ویلي، " دا تلفات په سپین غر، اچین، چپرهار او سره رود ولسوالیو کې اوښتي دي".

د عثماني په ټکو، دغو وروښتونو او سیلابونو د خلکو کورونو ته د زیان سربیره کرنیزې ځمکې او عامه ځایونه هم ویجاړه کړې دي.

په وروستیو کې د ننګرهار سربیره سیلابونو په یو شمیر نورو ولایتونو کې هم ځاني او مالي زیانونه اړولي دي.

د ملګرو ملتو د ښځو څانګې خبر ورکړ چې اکثریت افغانان د نجونو او ښځو د زده کړو پلوي کوي.

د دې ادارې د بشري حقونو د برخې مشرې سوفیا کاتورپ د جمعې په ورځ په جینوا کې خبرې غونډې ته وویل چې د یوې نظر پوښتنې له مخې د افغانستان نوي په سلو کې خلک په ښارونو او کلیو کې د نجونو د زده کړو ملاتړ کوي.

اغلې کالتورپ زیاته کړه چې د جولای او اګست په میاشتو کې د ترسره شوې نظر پوښتنې له مخې اووه نوي په سلو کې ښځو ویلي دي چې د زده کړو ممانعت د دوی پر ورځني ژوند بدې اغیزې کړې دي، ځیني کسان یې ناهیلي کړي او ځیني یې له رواني پلوه سخته ځپلې دي.

طالبانو له شپږم ټولګي ورپورته د نجونو او ښځو پر زده کړو بندیز لګولی دی.