تهران د ۲۰۱۵ کال اټمي تړون اروپايي لاسلیک کوونکو هېوادونو ته ویلي که پر دغه هېواد د امریکا د سختو بندیزونو مخه ونه‌نیسي ایران به د یاد تړون له تعهداتو زیات واوړي.

د ایران د اټمي انرژۍ د سازمان ویاند بهروز کمالوندي ویلي موږ به یا خپلې ژمنې یوې خوا ته پرېږدو یا به‌یې وځنډوو او د خپلو اټمي فعالیتونو سرعت به زیات کړو.

بریتانیا، فرانسه او جرمني هغه اروپايي هېوادونه دي چې په ۲۰۱۵ کال کې یې د نورو اټمي قدرتونو امریکا، چین او روسیې سربېره له ایران سره اټمي تړون لاسلیک کړی و.

امریکا تېر کال له دې تړونه وتلې او پر ایران‌یې له هماغه وخت سخت بندیزونه لګولي.

اروپايي هېوادونه لا نه‌دي توانېدلي چې په ایران د امریکا د سختو بندیزونو مخه ونیسي.

دغو بندیزونو د ایران اقتصاد له ماتې سره مخ کړی او دا هېواد یې هم په غبرګون له زیاتو هغو ژمنو تېر شوی چې د اټمي تړون په نتیجه کې ورته قایلېده.

له دې ډلې د ایران د اټمي انرژۍ د سازمان د ویاند بهروز کمالوندي په خبره د درنو اوبو کچه له ۱۳۰ ټنو اوښتې او له ۳۰۰ کیلو ګرامو زیات یورانیم‌یې بډایه کړي.

بډایه یورانیم د اټمي بمونو په جوړولو او درنې اوبه هم د اټمونو د ازمیښت په دستګاه کې کارېږي.

له نن دوشنبې امریکا ته د افغانستان په شمول د ۱۲ هېوادونو د اتباعو پر سفر بندیز پیلیږي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په یوه فرمان سره چې د جون له نهمې سهار وختي تطبیقیږي امریکامتحده ایالتونو ته د ۱۲ هېوادونو د اتباعو پر سفر بندیز ولګاوه او د دې پرېکړې هدف یې له بهرنیو ترهګرو د امریکا محافظت یاد کړ.

د ولسمشر ټرمپ د سفري بندیز په فرمان کې افغانستان، ایران، میانمار، چاد، کانګو جمهوریت، استوایي ګینه، اریتریا، هایتي، لیبیا، سومالیا، سوډان او یمن شامل دي.

په دغه فرمان کې بیا دا استثنی راغلې چې د امریکا د دایمي استوګنې یا ګرین کارټ درلودونکي او هغه کسان چې دمخه یې د کډوالۍ ځانګړې ویزې یا اس آی وي په څېر د امریکا ویزې ترلاسه کړې وي له بندیزونو معاف دي.

هغو افغانانو چې د متحده ایالاتو یا د امریکا په تمویل شویو پروژو کې کار کړی له دغو وروستیو تحولاتو اندېښمن دي.

دوی وايي چې د سفر دا بندیز ممکن دوی بیرته خپل هیواد ته د تلو لپاره اړ کړي؛ هلته چې د دوی په خبره ممکن طالبان غچ ترې واخلي.

پرتګال د اروپايي ملتونو د فوټبال اتلولي وګټله.

د اروپايي ملتونو د فوټبال د لیګ پایلوبه د پرتګال او هسپانیې تر منځ د یکشنبې په شپه د مونیخ په الیانز ارینا سټډیوم کې وشوه.

دا لوبه په ټاکلو نوي دقیقو کې ۲ – ۲ مساوي شوه او په اضافي وختونو کې هم پایله همداسې پاتې شوه.

دا په زړه پورې لوبه بالاخره پنالټي شوټونو ته ورسېده چېرته چې پرتګال وتوانېد ۵ پر ۳ خپل سیال مات کړي.

دا د اروپايي ملتونو د فوټبال په لیګ کې د پرتګال د ملي ټیم دویم وار اتلولي وه.

د یکشنبې شپې په لوبه کې د هسپانیې لپاره مارتین زوبیمیندي او میکل اویارزابل ګولونه ووهل.
د پرتګال لپاره نونو میندیز لومړی ګول ترسره کړی وو او دویم ګول د نړۍ وتلي فوټبال کریستیانو رونالډو په ۶۱مه دقیقه کې ترسره کړ.

د جرمني پولیسو یوه ښځه وروسته له هغه په مونیخ ښار کې په ډزو وویشتله چې په دوو نورو کسانو یې د چاقو حمله کوله.

دې دېرش کلنې ښځه وروسته په روغتون کې ساه ورکړې.

د جرمني خبري اژانس ډي پي اې راپور ورکړ چې د شنبې په ورځ دې ښځې په ترزینویزه سیمه کې پر یوه سړي او یوې ښځې د چاقو حمله وکړه.

د بایرن ایالت د پولیسو ویاند وویل چې د بریدګرې ښځې له خوا دا سړی او ښځه سطحي ژوبل شوي.

د برید انګېزه لا روښانه نه ده.

نن سهار د کابل د پنځمې ناحیې په کمپنۍ بازار کې یو لوی اور لګېدلی.

د راپورونو په اساس اور د لاسي توکو او لیلامیو په مارکېټ کې لګېدلی.

د مرګ ژوبلې یا احتمالي زیان په اړه کوم راپور نشته.

په خواله رسنیو د دې اور ګڼې ویډیوګانې خپرې شوي چې ښيي د اور لمبې نورو سیمو ته هم پراخیږي او تر ډېره لوړه لوګی هوا ته پورته شوی.

په ویډیوګانو کې د ځینو وړو چاودنو غږونه هم اورېدل کېږي چې ښايي د وړو ګاز ډبو د چاودنو وي.

هسپانیه او پرتګال به نن شپه د اروپايي ملتونو د فوټبال اتلولۍ لیګ پایلوبه کې سره مخ شي.

دا په زړه پورې لوبه د افغانستان په وخت د شپې په ۱۱:۳۰ بجو پیلیږي.

تر لوبې مخکې ګڼو خلکو د فوټبال له وتلي ستوري کریستیانو رونالډو سره د ځوان او تکړه لوبغاړي لامین یامال د مخ کېدو په اړه څرګندونې او مقایسې کړي دي.

رونالډو بیا په یوه کنفرانس کې وویل چې پر لامین باید د خلکو زیات فشار نه وي او هغه پرېښودل شي چې خپله لوبه وکړي ځکه ډېر استعداد لري.

فرانسه او جرمني به هم د دریم مقام لپاره سیالي وکړي.

د دوی لوبه بیا د افغانستان په وخت د ماښام په پنځه نیمو پيلیږي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پرون شنبه په کلفورنیا ایالت کې د کډوالۍ د قوانینو ضد پراخو مظاهرو د کنټرول لپاره د ملي ګارد دوه زره سرتیري واستول.

اسوشیتید پریس خبري اژانس لیکلي چې د کلفورنیا په لاس انجلس ښار کې دویمه پرله پسې ورځ هم خلکو مظاهره وکړه.

دغه مظاهرې د جمعې په ورځ وروسته له هغه پيل شوې چې د امریکا د کډوالۍ او ګمرک ادارې کارکوونکو ۴۴ تنه د کډوالۍ نړیوالو قوانینو د سرغړونې په تور په یو لړ عملیاتو کې ونیول.

په خپرو شویو ویډیوګانو کې ښکاري چې پولیس له مظاهره چیانو سره په شخړه اوښتي او د هغوی په ضد اوښکې بهونکی ګاز کاروي.

په امریکا کې د کډوالو نیول داسې مهال پیل شوي چې د ډونالډ ټرمپ اداره غواړي د خپلو ټاکنیزو کمپاینونو هغه ژمنه پر ځای کړي چې د کډوالو د ډله ییز اخراج په اړه یې کړې وه.

د غزې د مدني دفاع په نوم یوه ځایي بنسټ ویلي چې اسراییلي سرتیرو پرون ۳۶ تنه فلسطینیان وژلي دي.

فرانس پریس خبري اژانس د شنبې په ورځ د دغه بنسټ په حواله ویلي، شپږ تنه هغه مهال په ډزو ووژل شول چې د امریکا له ملاتړه برخمنې یوې موسسې له خوا د مرستو اخیستو ته راټول شوي وو.

د اسراییل پوځ فرانس پریس ته ویلي، د دوی سرتیرو په رفح کې هغه مهال مرستې ته په راټولو شویو زرګونه کسانو " اخطاریه ډزې " وکړې چې د دوی سرتیرو د خطر احساس وکړ.

غزه کې د نورو وژل شویو فلسطینانو په اړه خبر کې جزیات نه دي ورکړل شوي.

د اسراییل پوځ د شنبې په ورځ ادعا وکړه چې د غزې په عملیاتو کې يې د اسد ابو شریعه په نوم حماس ته د یوې نژدې اسلامپاله ډلې مشر وژلی دی.

د روسیې تاس خبري اژانس بیا لیکلي چې حماس د ابو شریعه وژل تایید کړي دي.

حماس چې د ۲۰۲۳ کال د اکتوبر په ۷مه یې پر اسراییلو پراخ برید وکړ او له کبله یې د غزې جګړه پيل شوه، د امریکا او اروپایي ټولنې له خوا د ترهګرو په توګه پیژندل کیږي.

د مرسي کورپس په نوم یوه نړیواله موسسه وایي، د افغانستان پلازمېنه کابل په جدي ډول د اوبو له کمښت سره مخامخ دی.

دغې موسسې په تازه څیړنه کې چې بریتانوۍ ګارډین ورځپاڼې پرون شنبه د جوزا په ۱۷مه خپرې کړي ویلي، که وضعیت همداسې دوام وکړي، کابل به ۲۰۳۰ پورې له بشپړې وچکالۍ سره مخامخ شي.

مرسي کورپس د کابل د اوسنیو وګړو شمېر ۷ میلیونه ښودلی.

د دوی په څيړنه کې راغلي چې د هوا ککړتیا او چټلو اوبو د کابل تر ځمکې لاندې اوبه هم خرابې کړي او خلک همدا اوس پاکو اوبو ته په لاس رسي کې له ګڼو ستونزو سره مخامخ دي.
تر دې وړاندې د ملګرو ملتونو د میشتیدنې پروګرام (UN Habitat) ویلي و چې په ټول افغانستان کې ۲۱ میلیونه کسان پاکو اوبو ته لازم لاسرسی نه لري او په وینا یې دې برخه کې لویې پانګونې ته اړتیا ده.

روسیې تیره شپه د اوکراین پر دویم لوی ښار خارکیف پراخ هوايي بریدونه کړې دي.

اوکرایني چارواکو ویلي، له ۲۰۲۲کال راهیسې دا پر خارکیف تر ټولو پراخ بریدونه دي.

د خارکیف ښاروال وايي، په بریدونو کې درې کسان وژل شوي او لسګونه نور ټپیان دي.

په سیمه کې یوې عیني شاهدې ازادي راډیو ته وویل، "دلته یوې ښځې په چیغو د مرستې غوښتنه کوله، لور يې په اتم پوړ کې بنده پاتې وه. شکر خدایه چې ژغورونکو وکولی شو چې ځان وروسوي، ډیر زیات دود وو، نفس اخیستل ممکن نه وو".

روسیې پرون جمعه د اوکراین پلازمینه کیف په هوايي بریدونو کې په نښه کړی وه چې ملکیانو ته په کې مرګژوبله اوښتې وه.

د خیبرپښتونخوا په مردان سیمه کې د ګازو ډبې په چادونه کې د یوې کورنۍ شپږ کسان وژل شوي او دوه نور ټپیان دي.

په سیمه کې د ژغورنې اداره وايي، چادونه پرون سهار رامنځته شوې چې له کبله يې دوه منزله کور نړیدلی دی.

د دې ادارې په خبره، په وژل شویو کې دوه ماشومان شامل دي.

په پاکستان کې د تودې هوا له کبله د ګرمۍ په موسم کې وخت ناوخت د ګازو ډبې چادونې کیږي، چې له وړاندې په ورته پېښه کې د پاکستان د پارلمان پخوانی غړی عباس اپریدی وژل شوی و.