د ترکیې پارلمان یو نوی سخت امنیتي قانون تصویب کړ.

دا قانون په ترکیه کې چارواکو ته له ترورېزم سره د مبارزې په برخه کې زیات صلاحیتونه ورکوي.

په ترکیه کې اضطراري حالت چې په ۲۰۱۶ میلادي کال کې تر ناکامه کودتا وروسته اعلان شوی و، تېره اوونۍ پای ته ورسېد.

نوی تصویب شوی قانون ۲۷ مادې لري او متن‌یې د ترکیې د جمهور رئيس رجب طیب اردوغان د عدالت او پرمختګ ګوند جوړه کړې وه.

دا قانون به درې کاله نافذ وي.

په قانون کې پر دې چې قاضیان، پوځيان او د وزارتونو مأمورین څرنګه او تر کومو شرایطو لاندې له کاره لري کېدلائ شي، بحث شوی دی.

ټاکل شوې ده چې نن په کابل کې د وزلوبې لیګ مسابقې پیل شي.

په دې لیګ کې د کندز، تخار، بدخشان، بغلان، سمنګان، پنجشیر، بلخ، سرپل، فاریاب، هرات او بامیان لوبډلو برخه اخیستې ده.

د افغانستان د وزلوبو د فدراسیون په وینا په ځینو لوبډلو کې یوشمیر بهرنیو چاپ اندازان هم ګډون کوي، چې د ټولو بهرنیو پهلوانانو شمیر لسو ته رسیږي.

نن به د کندز او بلخ، د بدخشان او بامیان، سمنګان او سرپل لوبډلې سره مخامخې شي.

د امریکا د ترورزم ضد ملي مرکز مشر وایي، د بایډن د حکومت پرمهال له افغانستانه په راغلیو خلکو کې د اتلس زره کسانو نومونه د ترهګرۍ د تعقیب په لیست کې موجود دي.

واشنګتن ایګزماینر خپرونې د جوزف کنټ د پنجشنبې د ورځې خبرې خپرې کړې دي چې د استازیو جرګې د کورني امنیت کمیټې استماعیه غونډې ته یې د خبرو پرمهال ادعا وکړه چې فدرالي حکومت د اتلس زره کسانو په اړه معلومات لري چې نومونه یې د امریکا د فدرالي تحقیقاتي ادارې( ایف-بي-ای) د ترهګرۍ د څار په لست کې شته او دا هغه کسان دي چې په دوه زره یو ویشتم کال کې له افغانستانه امریکا ته راوستل شوې دي.

د ښاغلي کنټ په وینا په دې ډله کې دوه زره داسې کسان دي چې له ترورستي ډلو سره ارتباط لري.

د کندهار د سوداګرۍ خونې مسوولین وایي چې سږکال نژدې درویشت زره ټنه انار بهرنیو هیوادونو ته د څه باندې لس نیم میلیونه ډالرو په ارزښت صادر شوې دي.

د کندهار د سوداګرۍ خونې مرستیال عبدالباقي بینا د پنجشنبې په ورځ کورنیو رسنیو ته وویل چې روان کال د انارو د صادراتو په پیل کې د پاکستان لارې وتړل شوې او بیا هند، ازبکستان، قزاقستان، متحد عربي اماراتو، روسیې او یوشمیر نورو هیوادو ته صادر شول.

پاکستان د اکتوبر له نیمایي وروسته د کندهار د سپین بولدک په شمول نورې تجارتي لارې له یوې جګړې وروسته وتړلې چې لاهم دا لارې بندې دي.

د ایران د بهرنیو چارو وزیر وایي، که د لبنان د بهرنیو چارو وزیر ایران ته نه ورځي دی دې ته چمتو دی چې بیروت ته ورشي.

عباس عراقچي د پنجشنبې په ورځ دا خبره یوه ورځ وروسته تر دې وکړه چې د ده لبناني سیال یوسف راجي ویلي و چې اوسني شرایط تهران ته د ده د تګ مخه نیسي خو په دریمګړي هیواد کې له ایران سره خبرو ته چمتو دی.

عراقچي په ایکسپاڼه کې لیکلي دي، هغه هیوادونه چې بشپړ دیپلوماتیک روابط لري هغوی دې ته اړتیا نه لرې چې یو بې طرفه دریم ځای د لیدو کتو لپاره انتخاب کړي.

د ایران او لبنان اړیکي په دې وروستیو میاشتو کې د حزب الله پر سر چې له دې ډلې دې وسلې ټولې شي، کړکیچن شوي دي.

حزب الله یوه سیاسي- پوځی ډله ده چې د لبنان د جنوب واک ورسره دی او د لبنان په پارلمان کې غړي لري.

امریکا دا یوه ترهګره ډله بولي، خو اروپایي ټولنې یې یوازې پوځي څانګه په تورلست کې شامله کړې ده.

د ملګرو ملتو د بشري حقونو ستر کمشنر د میانمار پر یوه روغتون تر سره شوی برید په کلکو ټکیو وغانده او د دې پېښې د تحقیقاتو غوښتنه یې وکړه.

والکر ترک د پنجشنبې په ورځ په ایکسپاڼه کې ولیکل چې داسې پیښې په جنګي جنایتونو کې شمیرل کیدای شي.

د چهارشنبې په ورځ د میانمار په لویدیځ کې د راخین په ایالت کې د (ماروک-یوو) پر روغتون هوایي برید وشو چې له امله یې لږ تر لږه درې دیرش کسان ووژل شول او شاوخوا شل تنه نور ټپیان شول.

فرانس پریس اژانس د میانمار د جګړو د څارونکو په وینا خبر ورکړ چې له دوه زره یو ویشتم کال راپه دې خوا چې په دغهَ هیواد کې پوځیانو کودتا کړې ده او واک یې خپل کړی دی کال په کال یې پر ملکیانو بریدونه زیات کړې دي.

اروپایي ټولنې اعلان وکړ چې د ملګرو ملتو د نړیوال خوراکي پروګرام له لارې یې له افغانانو سره پنځه ویشت میلیونه یورو مرسته کړې ده.

په افغانستان کې د اروپایي ټولنې شارژدافیرې ویرونیکا بوسکوویچ پوهار وویل چې دا مرسته له افغانانو سره په ځانګړې ډول له ښځو، ماشومانو او نورو زیانګالو سره د اروپایي ټولنې دوامداره ژمنتیا ښیي.

د راپور له مخې د دې مرستو لویه برخه به د اوبه خور په چارو ولګول شي او یوه برخه به یې په ښوونځیو کې نجونو او هلکانو ته د مغذي خوړو پر چمتو کولو مصرف شي.

په افغانستان کې د خوړو د نړیوال پروګرام استازي جان ایلیف د اروپایي ټولنې د مرستې مننه کړې او ویلي یې دي چې دا مرستې به د ښځو او ځوانانو لپاره د ډیرو کاري فرصتونو د رامنځته کیدو سبب شي.

رویټرز اژانس نن د اکسیوس رسنۍ په وینا خبر ور کړ چې د ولسمشر ټرمپ اداره غواړي په غزه کې د نړیوالو ځواکونو قومانده یوه امریکایي جنرال ته وسپاري.

د ملګرو ملتو امنیت شورا د نومبر په اوولسمه یو پریکړه لیک تصویب کړ چې له مخې یې په غزه کې د ثبات ټینګیدو لپاره نړیوال ځواکونه ځای پرځای شي.

اکسیوس د پنجشنبې په ورځ د دوو امریکایي او دوو اسراییلي چارواکو په حواله راپور ورکړ چې د ټرمپ اداره پلان لري چې په غزه کې د نړیوال ثبات ځواک د قوماندې لپاره یو امریکایی دوه ستوری جنرال وټاکي.

اکسیوس رسنۍ وایي چې په ملګرو ملتو کې د امریکا سفیر مایک والټز روانه اونۍ په اسراییل کې له صدراعظم بنیامین نتنیاهو او نورو چارواکو سره د خبرو په ترڅ کې هغوی ته د ټرمپ د پلان په اړه معلومات ورکړې دي.

رویټرز اژانس څرګندوي چې سپینې ماڼۍ او د امریکا دفاع وزارت تر اوسه په دې اړه د دوی سوالونو ته ځواب نه دی ویلی.

د ملګرو ملتونو لپاره د چین استازي د طالبانو له حکومته وغوښتل چې د تاجیکستان او افغانستان پولې ته نژدې د چینایي اتباعو د وژلو د پېښې تحقیقات وکړي.

فو ګونګ په ورته وخت کې تیره شپه په نیویارک کې د امنیت شورا غونډې ته د خبرو پرمهال پر طالبانو غږ وکړ چې له تاجکستان سره د پولې امنیت ټینګ کړي.

د تاجکستان حکومت ویلي دي چې د نومبر په شپږ ویشتمه او دیرشمه د دغه هیواد پر شمس الدین شاهین او دوراز ولسوالیو کې پنځه چینایان وژل شوي او پنځه نور ټپيان شوې دي.

تاجکستان وایي چې پر دغو چینایانو د افغانستان له خاورې دننه بریدونه شوې دي.

په ملګرو ملتو کې د چین استازي دا هم وویل چې طالبان دې په افغانستان کې ترهګرې ډلې لکه داعش، د ختیځ ترکستان اسلامي تحریک او تحریک طالبان پاکستان ډلې وځپي.

په بدخشان کې د طالبانو د امنیه قومانداني ویاند احسان اله کامګار ویلي دي چې د چینایانو د وژلو د پیښې په تړاو دوه تنه تورن کسان نیول شوې دي.

تر اوسه د دې برید مسوولیت چا نه دی منلی.

د کمال الدین بهزاد د میناتوري هنري طرز د ملګرو ملتو د تعلیمي، علمي او کلتوري سازمان( یونیسکو) د نړیوالو میراثونو په لست کې شامل شو.

دا پریکړه د یونیسکو د هغې درې ورځنۍ غونډې په ترڅ کې وشوه چې د پنجشنبې په ورځ د هند په پلازمینه نوي ډیلي کې پای ته ورسیده.

په دې غونډه کې د اته اویا هیوادونو په لسګونه فرهنګي میراثونه وارزول شول چې ځیني یې د یونسکو د فرهنګي میراث برخه شول.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي په خواله رسنیو کې په یوه پيغام کې وویل چې دا د افغانانو لپاره د ویاړ ځای دی چې یونسکو د کمال الدین بهزاد د میناتوري طرز په نړیوالو کلتوري میراثونو کې شامل کړ.

د پاکستان د استخباراتو پخوانی مشر فیض حمید نن په څوارلس کاله بند محکوم شو.

د ده محکمه پروسږکال د اګست په دولسمه پوځي محکمې پیل کړه. د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو څانګې نن پر فیض حمید د لګیدلو تورونو په اړه وویل چې ده په سیاسي فعالیتونو کې مداخله کوله او د پاکستان رسمي رازونه یې افشا کړي وو.

دا قضیې په پاکستان کې له پوځي چلند او امنیتي پروتوکولونو څخه سرغړونه بلل کیږي.

وروسته تر دې چې د دوه زره یو ویشتم کال په اګست کې طالبان بیا ځلي واکمنان شول، فیض حمید کابل ته ولاړ او د سرینا په هوټل کې یې داسې عکس واخیست چې د چای پیاله یې جګه نیولې وه، ځینو له دې عکسه داسې سیمبولیکه معنا اخیسته چې پاکستان په افغانستان کې بریالی شوی.