- ډونالډ ټرمپ
د ۲۰۱۷ میلادي کال په پیل کې د جنورۍ د میاشتې په شلمه نېټه ډونالډ ټرمپ د امریکا د نوي ولسمشر په توګه لوړه وکړه او "امریکا تر هر څه لومړی پالیسي" یې اعلان کړه.
نوموړی د خپلې ولسمشرۍ په دوهمه ورځ د ښځو د حقونو د برابرۍ لپاره په واشنګټن کې د لسګونو زرو کسانو له اعتراضونو سره مخ شو او د خپل واک په لومړیو څو ورځو کې یې د څو اسلامي هېوادونو څخه امریکا ته د وګړو پر سفر مؤقت بندیز ولګاوه.
په ورپسې اونیو او میاشتو کې ولسمشر ټرمپ د ناټو پر متحدینو فشار راوړ چې خپلې دفاعي بودجې او په ناټو تړون کې دې ونډه زیاته کړي او د پاریس د اقلیم له تړونه یې د امریکا د ایستلو ګواښ وکړ.
په امریکا کې په دې کال کې بله مهمه موضوع د دې هېواد د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې د روسیې د لاسوهنو د څېړنې وه چې د «اېف.بي.ای» پخوانی مشر رابرټ مولر د امریکا د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې د روسیې د لاسوهنې په اړه د ځانګړي څیړونکې په توګه وټاکل شو.
- شمالي کوریا
د شمالي کوریا پرلهپسې اټمي او راکټي ازموینې په ۲۰۱۷ میلادي کال کې بله توده مسئله وه. په دې کال کې شمالي کوریا خپلو اټمي او د لېرې واټن ویشتونکو توغندیو ازموینو ته دوام ورکړ او پر امریکا یې د بریدونو ګواښ وکړ.
د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د شمالي کوریا د مشر کېم جونګ اون ترمنځ په همدې کال یو بل ته خبرداری ورکړل شول.
د همدې کال په فبرورۍ میاشت کې د شمالي کوریا د مشر کېم جونګ اون ناسکه ورور کېم جانګ نام په مالیزیا کې مسموم او ووژل شو.
- د روهنګیا اقلیت
په ۲۰۱۷ میلادي کال کې بل لوی نړیوال کړکېچ په برما کې د روهنګیا اقلیت په وړاندې د زور زیاتي مسئله وه چې نړۍ یې د کډوالو د یو بل لوی بحران سره مخ کړه.
د بې سرحده ډاکټرانو د نړیوالې ټولنې په وینا په ۲۰۱۷ میلادي کال کې د دې بحران په لومړي میاشت کې په میانمار کې پر روهنګیا مېشتو کلیو د برما د امنیتي ځواکونو او ځايي سخت دریځو په بریدونو کې ۶۷۰۰ کسان وژل شوي، د دوی کلي سوځول شوي او په لسګونو زره روهنګیان له خپلو کلیو کډه کولو ته اړ شوي چې ګڼ شمېر یې ګاونډي هېواد بنګلهدیش کې په ډېرو ناوړو شرایط کې اوسېږي.
- عراق او سوریه کې د داعش مرکزونه
په ۲۰۱۷ میلادي کال کې بل لوی بدلون په عراق او سوریه کې د داعش د خلافت د مرکزونو لهمنځه تلل وو.
په دې کال کې د اسلامي دولت وسلهوالې ډلې په عراق او سوریه کې خپلې تر واک لاندې سیمې په ځانګړي توګه په عراق کې موصل او په سوریه کې رقه له لاسه ورکړې.
د تېر کال په اوړي کې د عراق په موصل ښار کې د خونړۍ کوڅه په کوڅه جګړې وروسته عراقي ځواکونو له داعش وسلهوالې ډلې څخه د دې هېواد وروستي او مهم ښار موصل ونیوه، وروسته جګړه په سوریه کې د رقې ښار ته ولاړه چې دغلته هم داعش وسلهوال د نړیوال ائتلاف له خوا وځپل شول.
که څه هم دا مهال په سوریه کې هم د داعش وسلهوالو ډله ځپل شوې خو وسلهوال یې په خواره- واره ډول لا هم یو ګواښ ګڼل کېږي.
- اروپا کې ترهګریز بریدونه
۲۰۱۷ میلادي کال اروپا د یو شمېر ترهګرو بریدونو شاهده وه.
په دې لړ کې د اروپا لوی ښارونه لکه استاکهولم، پاریس، بارسلونا، منچسټر او ځینې نور د ترهګرو بریدونو شاهدان وو.
- د سعودي او ایران کړکېچ
۲۰۱۷ میلادي کال کې د سعودي عربستان او ایران ترمنځ سیمهییز رقابت لا پراخ او نویو لوړو ته پورته شو چې ورسره په منځني ختیځ کې وضعیت نور هم پیچلی شو.
په یمن کې د دواړو هېوادونو سیالي دغلته د بشري بحران د زیاتېدو سبب شوه، په لبنان کې یې سیاسي ناندرې راپورته کړې او د سعودي په مشرۍ د خلیج څو هېوادونو له قطر سره اړیکې پرې کړې.
همدارنګه په همدې کال کې د سعودي عربستان پاچا خپل ۳۲ کلن زوی محمد بن سلمان د محمد بن نایف پر ځای ولیهعد وټاکه.
په همدې کال کې سعودي عربستان د لومړي ځل لپاره په دې هېواد کې ښځو ته د موټر چلولو اجازه ورکړه.
- بیتالمقدس په اړ د ټرمپ پریکړه
د همدې کال په وروستیو کې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د لومړي ځل لپاره اعلان وکړ چې بیتالمقدس د اسرائیلو د پایتخت په توګه په رسمیت پیژني چې د اسلامي هېوادونو سربېره د امریکا اروپايي متحدانو او د نړۍ نورو هېوادونو یې مخالفت وکړ او د ملګرو ملتونو عمومي اسامبلۍ د ولسمشر ټرمپ دا اقدام رد کړ.