د ملګرو ملتونو د امنیت شورا به نن دوشنبه د هغه پرېکړه‎لیک پر متن رأی واخلي چې د بیت‎المقدس په اړه د امریکا د جمهور رئیس ډونالډ ټرمپ د پرېکړې د ردولو لپاره برابر شوی دی.

رویټرز او فرانس پرېس خبري اژانسونو پرون د داسې ډیپلوماټانو په حواله دا خبر خپور کړی چې د موضوع د حساسیت له امله یې نومونه نه‎دي خپاره شوي.

د رپوټونو په حواله، د امنیت شورا پرېکړه په یوه مخ کې په ملګرو ملتونو کې د مصر پلاوي برابر کړی دی.

په هغه کې لیکل شوي چې د بیت‎المقدس په اړه شوې پرېکړه قانوني اړخ نه‎لري او باید لغو شي.

د امنیت شورا ۱۵ غړو د جمعې په ورځ دا معلومات کتلي او که نن د شورا نهه غړي مثبته رأیه ورکړي، تصویب به شي. خو د تصویب په صورت کې هم د امریکا متحد ایالات کولای شي چې هغه ویټو کړي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو د چهارشنبې په ورځ د استازو جرګې د بهرنیو چارو کمیټې ته وویل چې متحده ایالات پر دې غور کوي چې ایا طالبان د "بهرني ترهګریز سازمان" په توګه وپېژني که نه.

د ټینیسي جمهوري غوښتونکي استازي له ده پوښتنه وکړه چې ایا امریکا به طالبان د "بهرني ترهګریز سازمان" په توګه طبقه بندي کړي؟

روبیو وویل: "زه باور لرم چې طبقه بندي اوس یو وار بیا تر بیاکتنې لاندې ده."
طالبان اوس مهال د امریکا د بهرنیو چارو وزارت لخوا د بهرني ترهګریز سازمان (FTO) په توګه نه دي لیست شوي. د بهرني ترهګر سازمان په توګه طبقه بندي متحده ایالاتو ته اجازه ورکوي چې په دا ډول ډلو کې د شاملو کسانو شتمنۍ کنګل کړي او له دوی سره راکړه ورکړه منع کړي.

د طالبانو حکومت هيڅ هیواد تر اوسه په رسمیت نه دی پېژندلی خو یو شمېر هیوادونه لکه چین، له دوی سره سفارتي اړیکې لري.

هندۍ لیکوالې بانو مشتاق د سې شنبې په ماښام (د می په ۲۰مه) د ۲۰۲۵ کال د ادبیاتو بوکر نړیواله جایزه وګټله چې د "زړه څراغ" په نوم د ۱۲ لنډو کیسو ټولګه ده.

دا کیسې د سویلي هند په مسلمانو ټولنو کې د ښځو ورځني ژوند انځوروي.

دا کتاب په کنډه ژبه لیکل شوی او دیپا بهاستهي انګلیسي ته ژباړلی دی.

د بوکر جایزې رسمي ویب پاڼې له مخې، په دې کتاب کې د مشتاق د تجربو پر بنسټ چې د یوې فعالې، خبریالې او حقوق پوهې په توګه یې مبارزه کړې ده، کیسې لیکل شوې دي.

کلنۍ ادبي بوکر جایزه د نړۍ له هره ځای ژوندي لیکوالانو ته ورکول کیږي چې په انګلیسي ژبه یې کتابونه خپاره شوي وي او په انګلستان یا ایرلینډ کې خپاره شوي وي.

د خوړو نړیوال پروګرام (WFP) وايي، د غزې خلکو ته تر اوسه پورې هیڅ مرسته نه ده رسیدلې.

د رویټرز خبري اژانس د راپور له مخې، ډبلیو ایف پي وايي، په غزه کې د خوړو ویشلو لپاره بیړنۍ اجازې او غیر محدود لاسرسي ته اړتیا لري.

WFP زیاته کړې چې خلک وږي دي او دا وضعیت یې "وحشتناکه" بللی دی.

دې ادارې زیاته کړې چې پر بشري مرستو تر ۸۰ ورځو بشپړ بندیز سره، په فلسطین کې کورنۍ په زوره د لوږې لور ته ورپوري وهل شوې دي.

وروسته له هغه چې د ایران پر اټومي تاسیساتو د اسراییل د احتمالي برید خبر خپور شو، د چهارشنبې په ورځ د تېلو نړیوالې بیې لوړې شوې.

امریکايي رسنیو د سې شنبې په ورځ راپور ورکړ چې اسراییل د ایران پر اټومي تاسیساتو د برید لپاره چمتووالی نیسي.

د ګڼو رسنیو د راپورونو له مخې، دې خبر د تېلو رسولو او د سیمه ییزو شخړو د شدت په اړه اندیښنې راپورته کړې، چې د چهارشنبې په ورځ یې د نړیوالو تېلو بیې ناببره لوړې کړې،

د رویټرز د راپور له مخې د نیویارک د خامو تېلو بیه تر ۳ فیصده زیاته لوړه شوه.

ایران د تېلو صادرونکو هېوادونو سازمان (OPEC) کې د تېلو درېیم لوی تولیدونکی دی، او د راپورونو له مخې، د اسراییلو برید کولی شي له ایرانه د تېلو د انتقال مخه ونیسي.

د رویټرز راپور زیاتوي چې ایران ممکن د هرمز تنګي د بندولو له لارې غچ اخیستونکي اقدامات هم وکړي، چې ویل کیږي د ډیرو هیوادونو د تیلو صادرات به اغیزمن کړي.

د ایران د تیلو وزیر د طالبانو د کانونو او پترولیم له وزیر سره د لیدو پر مهال ویلي چې د حکومت پالیسي یې دا ده چې له ګاونډي هیوادونو سره اقتصادي اړیکې ژورې کړي، په ځانګړې توګه د تیلو او ګازو په برخه کې.
د ایران د تیلو وزارت پر خپله ایکس پاڼه لیکلې ده. په اعلامیه کې راغلي چې د دې وزارت وزیر محسن پاکنجاد د سې شنبې په ورځ له هدایت الله بدري سره د لیدو پر مهال د دواړو هیوادونو ترمنځ اړیکې د متقابلو ګټو پر بنسټ ولاړې دي او افغانستان ته د پترولو محصولاتو پر صادراتو، د کاري ځواک پر روزنه، د ګازو پر صادراتو او د افغانستان د طبیعي ګازو د صنعت پر پراختیا يې ټینګار وکړ.

د طالبانو د کانونو او پټرولیم وزارت د یوې اعلامیې له مخې، د طالبانو د کانونو وزیر هدایت الله بدري د دوشنبې په ورځ ایران ته سفر وکړ چې د کانونو سرچینو په اړه په یوه نړیوال کنفرانس کې ګډون وکړي.

بدري، چې د ملګرو ملتونو د امنیت شورا تر بندیزونو لاندې دی، د کانونو متخصصینو او څیړونکو په دوهم نړیوال کنفرانس کې د ګډون لپاره د یوه پلاوي مشري کوي، چې روانه اونۍ په ایران کې ترسره کیږي.

د امریکا دفاع وزیر پیټ هیګسیت Pete Hegseth له افغانستانه د امریکايي پوځ وتلو ته د بیاکتنې امر کړی دی.

په یوه اعلامیه کې چې د سې شنبې په ورځ خپره شوه، هیګسیت له افغانستانه د امریکايي ځواکونو د وتلو په اړه د بایډن ادارې پرېکړه "ویجاړونکې او شرمونکې" بللې ده.

ده دا پرېکړه د کابل نړیوال هوایی ډګر د ابی ګیټ په ځانمرګي برید کې د ۱۳ امریکایي سرتیرو او ۱۷۰ ملکي وګړو د مړینې لامل وبلله.

هیګسیت زیاته کړې چې د عامه چارو لپاره د دفاع وزیر مرستیال او لوړ پوړي سلاکار شان پارنیل ته يې لارښوونه کړې چې له افغانستانه د امریکايي پوځ د وتلو په اړه د وزارت لپاره د بیاکتنې ځانګړی ټیم رامنځته کړي.

د مې ۲۱مه په نړۍ کې د چایو د ورځې په توګه نمانځل کیږي. دا ورځ ملګرو ملتونو د چایو د نړیوالې ورځې په توګه نومولې ده چې د دې څښاک اهمیت او ارزښت پر نړیواله کچه نه یوازې له اقتصادي پلوه بلکې له کلتوري پلوه هم په ګوته کړي.

چای په ډیری ټولنو کې مانا لرونکی رول لوبوي. په افغانستان کې هم چای یو مهم څښاک دی.

د ملګرو ملتونو د معلوماتو له مخې چای تر اوبو وروسته په نړۍ کې تر ټولو زیات مصرفېدونکی څښاک دی. داسې انګیرل کیږي چې د چای سرچینه د هند په شمال ختیځ، شمالي میانمار او سویل لویدیځ چین کې ده خو دقیق ځای نه دی معلوم چې دې بوټي لومړی ځل چیري وده کړې وه.

د ملګرو ملتونو پر پاڼه د چایو په اړه زیاته شوې چې داسې شواهد شته چې چای په چین کې ۵۰۰۰ کاله مخکې هم څښل کېدې.

سي این این د څو امریکایي چارواکو په حواله راپور ورکړی چې نوي معلومات ښيي، اسراییل د ایران پر اټومي تاسیساتو د احتمالي برید لپاره چمتووالی نیسي. خو لا هم روښانه نه ده چې وروستۍ پریکړه شوې ده که نه.

په دې راپور کې چې د سې شنبې په ماښام خپور شو، زیاته شوې چې امریکا داسې معلومات ترلاسه کړي چې ښیې تل ابیب د پوځي چمتووالي اقدامات تعقیبوي، حتی پداسې حال کې چې د ټرمپ اداره له تهران سره د ډیپلوماتیک تړون په لټه کې ده.

امریکايي او اسراییلي چارواکو تر اوسه په رسمي ډول د دې راپور په اړه څه نه دي ویلي.

د پاکستان په بلوچستان ایالت کې د ښوونځي بس ته څېرمه په چاودنه کې د درو کوچنیانو په ګډون پنځه کسان وژل شوي او پنځه دېرش نور ټپیان دي.

د پاکستان د پوځ د عامه اړیکو دفتر په یوه بیان کې ویلي چې چاودنه نن د خضدار په سیمه کې رخشان هوټل ته نژدې وشوه.

تر اوسه پورې هيڅ کس یا ډلې د دې پیښې مسؤلیت نه دی منلی؛ خو په تیرو وختونو کې، بلوڅ بیلتون غوښتونکو ډلو په بلوچستان کې د وسله والو بریدونو او بمي چاودنو مسؤلیت په غاړه اخیستی دی.

په سمنګان ولایت کې د طالبانو یو سیمه ییز چارواکی وايي چې د ډبرو سکرو په یوه کان کې د چاودنې له امله اووه کسان وژل شوي او دوه نور ټپیان شوي دي.

د سمنګان ولایت د طالبانو د والي ویاند حشمت الله رحماني نن چهارشنبه پر خپله ایکس پاڼه لیکلي چې دا پیښه تېره شپه د دره صوف پایین ولسوالۍ د "ګولا" کلي په کان کې رامنځته شوې ده.

هغه زیاته کړه چې د قربانیانو مړي د ماین له تونل څخه ایستل شوي او د هغوی کورنیو ته سپارل شوي دي.

رحماني د پېښې د لامل په اړه څه ونه ویل.

په تیرو وختونو کې ورته پیښو په سمنګان کې د ډبرو سکرو په کانونو کې د کارګرانو ژوند اخیستی و.

کارپوهان وايي چې دا ډول پیښې معمولا د میتان ګاز د راټولیدو او د غیر معیاري کانونو د ایستلو له امله رامنځته کیږي.