نړۍ
ډونالد ټرمپ اسیا ته د خپل لومړني سفر په پیل کې جاپان ته ورسېد
د امریکا ولسمشر ډونالد ټرمپ اسیا ته د خپل لومړني سفر په پیل کې نن یکشنبه جاپان ته ورسېد.
د ټرمپ د سپرلۍ الوتکه چې له هاوایي څخه روانه شوې وه، سهار وختي په توکیو کې د امریکا په هوايي پوځي اډه کې کښېناسته.
ده په هوايي پوځي اډه کې له امریکايي پوځیانو سره ولیدل او هغه ځای یې ولید چې د ۱۹۴۱ میلادي کال د ډیسمبر په اوومه جاپاني پوځ پرې حمله کړې وه.
دا د لېرې ختیځ پينځو هېوادونو ته د ولسمشر ټرمپ د رسمي سفر برخه ده.
هغه پرون له هاوايي څخه د جاپان په لوري وخوځېد.
په وروستیو میاشتو کې شمالي کوریا په څو ځلي قاره ویشتونکي توغندي ازمویلي او اټمي ازموینې یې هم وکړې چې په مقابل کې یې ډونالد ټرمپ خبرداری ورکړ چې په "اور او قهر" به ځواب ورکړي.
ډونالد ټرمپ به د جاپان له صدراعظم شینزو آبه سره د ګلف لوبه هم وکړي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
پاکستان کې تېر کال ۷۰ ماشومان په ګوزڼ اخته شوي
په پاکستان کې تېر ۲۰۲۴ کال د پولیو یا د ماشومانو د ګوزڼ د مثبتو پيښو شمیر اویاو ته ورسید.
پرون د کراچۍ په ښار کې د پولیو د یوې مثبتې پيښې خبر خپور شو. ډاکټران وایي چې دا ماشوم په اصل کې تیرکال په پولیو اخته شوی و او تازه یې ناروغي تشخیص شوه.
تر دې وروسته د پاکستان د پولیو د مخنیوي پروګرام اعلان وکړ چې سږ دوه زره پنځه ویشتم کال به په ټول پاکستان کې د فبروري له میاشتې تر پنځو کلونو پورې ماشومان بیا واکسین کړي.
په پاکستان کې د پولیو ۲۷ پيښې په بلوچستان کې، ۲۱ په خیبرپښتونخوا کې، ۲۰ په سند کې او یوه یوه پيښه په پنجاب او پلازمینې اسلام اباد کې ثبت شوې دي.
پاکستان او افغانستان د نړۍ یوازیني دوه هیوادونه دي چې لاهم د پولیو مثبتې پیښې پکې لیدل کیږي.
د دفاعي لګښتونو په اړه د ټرمپ د وړاندیز په اړه د ناټو غبرګون
د ناټو دفاع وزیرانو د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ د هغه وړاندیز په اړه شک څرګند کړ چې غواړي دفاعي لګښتونه د ناخالص کورني تولید پنځه سلنې ته لوړ کړي.
د ناټو دفاع وزیرانو د پنجشنبې په ورځ (د جنوري ۹مه) په جرمني کې د اوکراین د دفاعي اړیکو ډلې په غونډه کې وویل چې د ناټو غړیو د دفاعي دندو د ترسره کولو وړتیا د ناخالص کورني تولید په تناسب د لګښتونو په پرتله ډیره مهمه ده.
د جرمني دفاع وزیر بوریس پیستوریس وویل چې دا مهال ټولې شمیرې او سلنه په هیڅ ډول ګټورې نه دي، ځکه چې د یو پياوړي ناخالص کورني تولید دوه سلنه کیدای شي ډیره وي، او د یو کمزوري ناخالص کورني تولید درې نیم سلنه کیدای شي ډیره لږه وي.
په جرمني کې، چې د اروپا تر ټولو لوی اقتصاد دی پنځه په سلو کې ناخالص کورنی تولید ښایي د دغه هیواد د بودیجې څلویښت سلنه جوړه کړي.
متحده ایالات اوس مهال د خپل ناخالص کورني تولید ۳.۳۸ سلنه په دفاع مصرفوي.
د استونیا دفاع وزیر هانو پوکور ازادي راډیو ته وویل چې متحده ایالات باید د خپلو دفاعي لګښتونو د زیاتوالي لپاره خپل چمتووالی وښيي؛ ځکه چې د هغه په وینا، دا شمېره به د امریکا دفاعي لګښت ۱.۵ ټریلیون ډالرو ته لوړ کړي.
د دفاعي لګښتونو د نوي هدف د تصویب لپاره د ناټو د ټولو ۳۲ غړیو هېوادونو موافقه اړینه ده.
د جنوبي افریقا کرکټ بورډ له افغان لوبډلې سره د سیالیو د تحریم په اړه د نړیوالې شورا ګډه پرېکړه غوښتې
د جنوبي افریقا کرکټ بورډ د افغانستان د کرکټ له ملي لوبډلې سره په چمپینز ټرافي یا د کرکټ د اتلولۍ په جام کې د لوبې د تحریم په اړه د کرکټ د نړیوالې شورا د ګډې پریکړې غوښتنه وکړه.
د جنوبي افریقا د کرکټ بورډ مشر ریحان ریچارډز پرون وویل، چې پر افغان لوبډلې د بندیز لګولو پریکړه به هغه وخت اغیزمنه وي چې د کرکټ د نړیوالې شورا ټول غړي یوه پریکړه وکړي.
ښاغلي ریچارډز دا نظر وروسته تر دې ورکړ چې د جنوبي افریقا د سپورټ وزیر ګیتون مکنزي تر دې مخکې وویل، له افغان لوبډلې سره باید د دې لپاره مسابقه ونه شي چې د طالبانو حکومت په افغانستان کې د ښځو لوبې منع کړې دي او د نجونو د کرکټ ملي لوبډله یې منحل کړې ده.
ټاکل شوې ده چې جنوبي افریقا د فبروري میاشتې په ۲۱مه په پاکستان کې له افغان لوبډلې سره لوبه وکړي.
تر دې مخکې د بریتانیا څه باندې ۱۶۰ سیاستوالو د خپل هېواد له کرکټ بورډه غوښتي و چې بریتانیا دې د افغانستان په وړاندې د فبروري پر ۲۶مه پلان شوې سیالي لغوه کړي.
د کرک اینفو په نوم د سپورټ مشهورې ویبپاڼې د کرکټ د نړیوالې شورا ( ای سي سي) د یوه ویاند په وینا چې د هغه نوم یې نه دی اخیستي پرون خبر ورکړ چې د افغانستان کرکټ بورډ د طالبانو د حکومت د تګلارو مسوول نه دی.
د ټرمپ استازی د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو په هڅو کې به د اوکراین ګټې وساتي
د اوکراین لپاره د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ ځانګړی استازی وايي، د ټرمپ له خوا د اوکراین د جګړې د پای ته رسولو په حل لارو کې به د اوکراین ګټې په پام کې ونیول شي.
د هغه په خبره، دا حل لارې به عادلانه وي.
د اوکراین په چارو کې د ټرمپ استازی چې یو متقاعد جنرال دی او کیت کلوګ نومیږي، د چهارشنبې په ورځ فاکس نیوز تلویزیون ته په مرکه کې وویل، " خلک باید پوه شی، چې هڅه نه کوي د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین او یا روسانو ته امتیاز ورکړي".
د کلوګ په خبره، هڅه يې دا ده چې اوکراین وژغوري او حاکمیت يې وساتي.
د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرامپ په خپلو ټاکنیزو کمپاینونو کې ویلي و، د واک له ترلاسه کولو وروسته به په ۲۴ساعتونو کې د اوکراین جګړه پای ته ورسوي.
خو دا چې څنګه به دا کار کوي، په دې اړه يې جزییات نه و، ورکړي.
دونالډ ټرمپ تازه ویلي، هیله من دی چې په شپږو میاشتو کې د اوکرایین جګړه پای ته ورسوي.
بایډن د لاس انجلس په ځنګلونو کې د اورلګېدو له امله ایټالیا ته سفر لغوه کړ
د امریکا اوسني ولسمشر جو بایډن د لاس انجلس په سیمه کې د ځنګلونو د اورلګیدنې له امله ایټالیا ته خپل پلان شوی سفر لغوه کړ.
د سپینې ماڼۍ ویاندې کارن جین پییر د چهارشنبې په ورځ ناوخته وویل چې بایډن لاس انجلس ته سفر وکړ ترڅو له پولیسو، اور وژونکو او بیړني پرسونل سره وګوري.
د امریکا رسنیو راپور ورکړی چې تر اوسه پورې په دغې اورلګېدنه کې لږ تر لږه پنځه کسان مړه شوي دي.
جین پییر زیاته کړه چې بایډن له لاس انجلس څخه واشنګټن ته د راستنیدو سره سم ایټالیا ته خپل سفر لغوه کړی.
ټاکل شوې وه چې بایډن راتلونکې جمعه په واتیکان کې د کاتولیکو عیسویانو له مشر پاپ فرانسیس او د ایټالیا د حکومت له مشرتابه سره وګوري.
سپینه ماڼۍ: بشري مرستې مو طالبانو ته نه، بلکې عامو افغانانو ته استولې
سپينه ماڼۍ وایي، هغه بشري مرستې چې د طالبانو له واکمنۍ وروسته افغانستان ته لېږل کیږي، عام خلک ترې ګټه اخلي، نه طالبان.
دغه خبره د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند جان کربي د چهارشنبې په ورځ ناوخته امریکا غږ ته د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ د خبرو په غبرګون کې وکړه.
ټرمپ د سه شنبې په ورځ په فلوریدا کې یوه خبري کانفرانس ته د خبرو پر مهال ادعا وکړه چې د جوبایډن ادارې طالبانو ته میلیاردونه ډالره لیږلي چې په خبره یې د نه منلو وړ کار دی.
جان کربي بیا امریکا غږ ته ویلي " افغانستان ته چې بشري مرستې رسیدلي، د افغانستان خلکو ته رسیږي، نه طالبانو ته. دا همداسې په میخانیکي ډول تنظیم شوې دي."
د طالبانو حکومت هم د ټرمپ دغه څرګندونې رد کړي دي.
د طالبانو د حکومت مرستیال ویاند حمدالله فطرت پرون ادعا وکړه چې امریکا افغانستان ته لېږل شوې ټولې پیسې پر خپلو اهدافو لګولي او د دوی حکومت ته یې نه دي ورکړي.
په افغانستان کې د امریکا پر مرستو د څار ادارې سیګار ویلي، امریکا د طالبانو له واکمنۍ راهیسې تراوسه څه باندې درې میلیارده ډالر افغانستان ته لیږلي دي.
ایټالیوۍ خبریاله د ایران له زندانه ازاده او روم ته روانه شوه
د ایټالیا چارواکي وایي، د دوی د هېواد خبریاله چچیلیا سالا د ایران له زندانه خوشې او روم ته روانه شوې ده.
د ایټالیا د صدراعظمې جورجا ملوني دفتر نن چهارشنبه ( د مرغومي ۱۹مه) په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې میرمن سالا د ډيپلوماتیکو او استخباراتي هڅو په پایله کې خوشې شوې.
د ایټالیا صدر اعظمې جورجا ملوني پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر له هغو ټولو کسانو مننه کړې چې د دغې خبریالې په خوشې کېدو کې یې مرسته کړې.
ایټالیوۍ خبریاله چیچیلیا سالا چې نهه ویشت کاله عمر لري، د لیندۍ یا قوس میاشتې په ۱۹مه ایران کې ونیول شوه.
ایراني چارواکو د دغې خبریالې د نیولو لامل د خپل هېواد د قوانینو نقض بللی دی.
د دغې خبریالې نیولو د ایټالیا سخت غبرګون پارولی و او د دې لامل شو چې ایټالیا په روم کې د ایران سفیر احضار کړي.
اوکراین د روسیې یوه هوایي اډه کې د تيلو زیرمه ویشتې ده
اوکراین وایي، د روسیې په جنوبي سیمه سرتوف کې یې د تيلو یوه ډيپو په نښه کړې ده.
برید نن چهارشنبه ( د مرغومي ۱۹مه) په یوه ستراتیژیکه هوایي اډه کې د تيلو پر زیرمې شوی چې د اوکراین د لوی درستیز په خبره " روسي اشغالګرو" ته یې د لوجستیک په برخه کې ستونزې پیښې کړي دي.
خبر کې راغلي چې دغه برید د یوې اوکراینۍ وسلې په مټ شوی دی، نه د هغو وسلو په مټ چې لویدیځو هېوادونو اوکراین ته ورکړي دي.
روسي چارواکو تراوسه په دې اړه څه نه دي ویلي، خو د اوکرایني چاروکو په خبره دغې اډه کې د چاودنو غږ اوریدل شوی او اور بل شوی دی.
په تبت کې زلزلې له ۱۲۶ ډیر کسان وژلي او ۳۰ زره نور يې د کورونو پرېښودو ته اړ کړي دي
چینايي چارواکو ویلي، د همالیه غرونو په لمن کې د زلزلې له کبله د ودانیو تر لاندې د ورکو کسانو د پلټنې عملیات لا هم دوام لري.
د دغو چارواکو په خبره، تراوسه څه باندې څلورسوه کسان ژوغورل شوي دي.
د چین دولتي سي سي ټي وي تلویزیون د راپور له مخې، یوازې په تبت کې ۱۲۶ کسان وژل شوي او ۱۸۸ نور ټپیان دی.
د چین په تبت کې پرون سه شنبې د ایورست غرونو په ۸۰ کیلومټرۍ کې د ریښتر په کچه ۶،۸ درجې زلزله وشوه، چې په وروستیو څو کلونو کې په سیمه کې تر ټولو قوي زلزله وه.
دغې زلزلې په ګاونډیو هیوادونو له هغې ډلې نیپال، هند او بوتان کې هم یو شمیر ودانۍ لړزولي دي.
د دې زلزلې له کبله څه باندې ۳۰ زره کسان د کورونو پریښودو ته اړ شوي.
د چین د زلزلو مرکز نن چهار شنبې اعلان کړی چې له زلزلې وروسته د څه باندې ۵۰۰ د ځمکې ټکانونه احساس شوي چې د ریښتر په کچه شدت يې ۴،۴ درجې و.
برازیل د اذربایجاني الوتکې د سقوط د علتونو په اړه څیړنې بشپړې کړي دي
د برازیل د هوايي ځواکونو څیړنیز مرکز، قزاقستاني چارواکو د الوتکو د پروازونو هغه معلومات سپارلي چې د الوتکو له پروازونو يې ضبط کړي.
دا معلومات د هغه اذربایجاني هوايي شرکت په اړه دي چې تیره میاشت یې یوې الوتکې سقوط وکړ.
دغې څیړنیز مرکز په یو بیان کې ویلي، معلومات يې د امبرایر الوتکې له کابینونو چې په برازیل کې جوړه شوې وه، تکمیل کړي او څیړنیز ټیم ته يې سپارلي دي.
د قزاقستان چارواکو د تیرکال د ډسمبر په ۲۹مه اعلان کړی و چې د دې الوتکې ضبط شوي معلومات د اذربایجان د ولسمشر الهام علي اف د هغوو تورونو له کبله چې ویل یې روسیه هڅه کوي د دې لوې فاجعې دلایل "پټ" کړي او برازیل ته يې واستوي.
کرمیلین ویلي و، د روسیې ولسمشر له اذربایجاني سیاله بښنه غوښتي د الوتکې په سقوط کې يې لاس لرل رد کړي و.
د "اذربایجان ایرلاینز" الوتکې د تیرکال د ډیسمبر په ۲۵مه هغه مهال سقوط وکړ چې له خپلې کرښې ووته.
دغه الوتکه د اذربایجان له پلازمینې باکو د چچنیاي د ګروزني پر لور روانه وه او ۶۷ مسافر په کې سپاره وو.
د دغو مسافرو له ډلې ۳۸ تنه يې ووژل شول.