د امنیت شورا په خبره په دې غونډه کې به د افغانستان د امنیتي وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو د سرمنشي راپور وړاندې شي.
په دې راپور کې راغلي چې داعش یا اسلامي دولت ډله د افغانستان دننه او ورهاخوا سیمو کې لوی ترهګریز ګواښ دی.

طالبانو په وار وار ویلي چې دوی د داعش یا اسلامي دولت ډلې ګواښ تر ډېره له منځه وړی دی.

د راپورونو له مخې افغانستان کې ګڼ بریدونه د داعش یا اسلامي دولت ډلې له خوا ترسره شوي چې پکې د طالبانو ځینې جګپوړي چارواکي هم په نښه شوي دی.

د روان کال لیندۍ/قوس په ۲۱مه د طالبانو د کډوالو او بېرته ستنېدو چارو وزیر خلیل الرحمن حقاني په یوه انتحاري برید کې ووژل شو. د هغه برید مسوولیت داعش یا اسلامي دولت ډلې په غاړه واخیست.

دې ادارې شنبه په یوه اعلامیه کې ویلي چې د یکشنبې په ورځ په هرات، فراه، نیمرو، هلمند، کندهار، زابل، ارزګان، دایکندي، غور، بادغیس، فاریاب، سرپل، بامیان، میدان وردګ، کابل، لوګر، پکتیا، خوست، پکتیکا، غزني، جوزجان، بلخ، پروان، بغلان او پنجشیرو کې واورې یا بارانونه اوریږي.

په ځینو سیمو کې د باران کچه د ۱۵ څخه تر ۳۵ ملي میتره او د واورې کچه بیا د ۱۰ څخه تر ۴۰ سانتي مترو پورې اټکل شوې.

د هوا پېژندنې ادارې په وینا، د سالنګونو په ګډون په لویدیځو، جنوبي او مرکزي ولایتونو کې د قوي بادونو تمه کیږي، چې سرعت یې په ځینو سیمو کې په ساعت کې له ۵۰ څخه تر ۸۰ کیلومترو پورې وي.

د راشدخان په لوبډلمشرۍ ممبۍ انډینز کېپ ټاون لوبډله د جنوبي افریقا د شل اووریز لیګ اتلولي وګټله.
د کېپ ټاون ټيم د شنبې په شپه د جنوبي افریقا په شل اووریز تجارتي لیګ کې له سنرایزر ایسټرن کپ سره مخ وو.
د راشدخان ټیم خپلې سیالې لوبډلې ته په شلو اوورونو کې د ‍۱۸۲ منډو هدف ټاکلی وو.

ایسټرن کېپ لوبډله هدف ته په رسېدو پاتې راغله. دغه ټیم د ۷۶ منډو په توپیر لوبه وبایلوده او ټول لوبغاړي یې په ۱۰۵ منډو وسوځېدل.

د جنوبي افریقا د شل اووریز تجارتي لیګ کې شامل ټیمونه د هند د کرکټ د غوره لیګ آی پي ایل د لوبډلو د مالکانو دي چې د نړۍ مشهوره لوبغاړي پکې لوبیږي.

په همدې سبب هم د دغو ټيمونو د نومونو په سر کې د هند د غوره لیګ د شاملو ټيمونو نومونه راځي.

د راشدخان تر څنګ په ممبۍ انډینز کېپ ټاون ټيم کې د افغانستان دوه نور لوبغاړي صدیق الله اتل او عظمت الله عمرزی هم لوبېدل.

آی اس پي ار ادعا کړې چې دا افغان په ترهګریزو فعالیتونو کې ښکېل وو او مړی یې د طالبانو حکومت ته سپارل کېږي.

د پاکستان د پوځ ادعا کړې چې افغان اتباع هلته په ترهګریزو فعالیتونو کې ښکېل دي او دوی د طالبانو له حکومت غواړي چې له افغان خاورې د پاکستان ضد فعالیتونو مخه ونیسي.

طالبانو بیا په وار وار دا رد کړې چې افغانان دې په پاکستان کې ترهګریز فعالیتونه وکړي یا له افغان خاورې د پاکستان ضد ګټه واخیستل شي.

د طالبانو د حکومت د کډوالو او راستنیدونکو چارو وزارت وايي چې ۴۲ تنه خوشې شوي افغان بندیان پرون (د سلواغې ۱۹مه) د تورخم له لارې بیرته افغانستان ته ستانه شول.

په تورخم کې د طالبانو سرحدي پولیسو ویلي چې دا کسان د پاکستان په پلازمینه اسلام آباد کې نیول شوي او له دوو څخه تر پنځو ورځو پورې په حاجي کمپ کې توقیف شوي وو.

د ملګروملتونو د کډوالو لویې کمیشنرۍ UNHCR د جمعې په ورځ په یوه راپورکې وویل چې پاکستان د ښځو او ماشومانو په ګډون د مختلفو اسنادو لرونکو افغانانو د نیونو بهیرچټک کړی دی او په تیره جنوري میاشت کې یې افغانستان ته په جبري ډول د استول شویو زرو افغانانو له ډلې یوازې شاوخوا اته سوه له اسلام آباد او راولپنډۍ څخه ډیپورټ کړي دي.

د ترکیې یوه چارواکي تایید کړه چې په پلازمینه انقره کې د افغانستان سفارت، د پرځېدلي جمهوري نظام د ډیپلوماتانو د دندو له پای ته رسیدو سره سره پرانیستی دی او خپلې چارې مخ ته وړي.

د اسوشیتید پرس خبري آژانس د راپورله مخې دغه ترک چارواکي چې نه یې غوښتل نوم یې یاد شي، همداراز وویل چې د افغانانو د ستونزو د کمولو لپاره دوی د افغانستان په وړاندې، د دې هیواد له سرپرست حکومت سره د تعامل او ډیالوګ پالیسي مخ ته وړي.

په انقره کې د افغانستان سفارت چې چارې یې د جمهوریت د مهال چارواکو سمبالولې، د پنجشنبې په ورځ په یوه خبرپاڼه کې وویل چې د سفیر په ګډون د څو ډیپلوماتانو دندې پای ته رسیدلي او د سفارت چارې یې د ترکیې د بهرنیو چارو سفارت وسپارلې خو د ترکیې د بهرنیو چارو وزارت تراوسه په دې اړه رسمي څرګندونې نه دي کړي.

په کابل کې د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت د دریم سیاسي دفتر مشر ذاکر جلالي په یوه بیان کې وویل چې په انقره کې د افغانستان سفارت خپل عادي فعالیت مخ ته وړي.

د طالبانو حکومت چې تراوسه د نړۍ هیڅ هیواد په رسمیت نه دی پیژندلی، له ګاونډیانو او د سیمې او نړۍ له ډير شمیر هیوادونو سره ډیپلوماټیک اړیکي ټینګ کړي دي.

د خيبر پښتونخوا په بنو کې پرون (د سلواغې ۱۹مه) په دوو بېلا بېلو بريدونو کې د دوو پوليسانو په ګډون پينځه تنه وژل شوي او پينځه نور ژوبل شوي دي.

د بنو د پوليسو وياند حنظله نن مشال راډيو ته وویل چې وسله والو تېره شپه ناوخته د بنو د فتح خېل سیمې د پولیسو پر تاڼې بريد وکړ چې په نتيجه کې يې دوه پوليس سرتيري وژل شوي او دري نور ژوبل شوي دي.

ځايي اوسیدونکو او پوليس چارواکو همداراز وویل چې د وسله والو په یوه بل برید کې چې د بنو ګربز په سيمه کې یې د امن کميټۍ دفتر په نښه کړی و، دري کسان وژل شوي او دري نور ژوبل شوي دي.

د دې کميټۍ يوه غړی د نوم نه خپرولو په شرط د آزادۍ راډیو مشال څانګې ته وويل چې له ۳۰ تر ۴۰ پورې وسله والو د دوی پر دفتر بريد کړی و.

د دواړو بريدونو مسولیت تراوسه پورې کوم کس یا وسله والې ډلې نه دی منلی خو په سیمه کې د تحریک طالبان پاکستان په ګډون یوشمیرسخت دریځې ډلې فعالې دي چې په دې وروستیو کې یې د پاکستان د حکومت اړوند هدفونو باندې بریدونه زیات کړي دي.

د روغتیا نړیوال سازمان، WHO په افغانستان او پاکستان کې د تېرکال په اوږدو کې د ماشومانو د ګوزڼ د ناروغۍ یا پولیو د چټکې خپریدا په اړه اندیښنه څرګنده کړې او په وړاندې یې د بیړنیو اقداماتو غوښتنه کړې ده.

"په نړۍ کې د پولیو د له مینځه وړلو نوښت" په نوم بنسټ پرون (د سلواغې ۱۹مه) پر خپله ویب پاڼه په یوه راپور کې وویل چې د روغتیا د نړیوال سازمان د اجراییوي بورډ په غونډه کې چې روانه اونۍ د سویس په جینوا ښار کې جوړه شوې وه، د نړۍ د هیوادونو د روغتیا وزیرانو په افغانستان او پاکستان کې د پولیو د وایروس د چټکې خپریدا په اړه اندیښنه څرګنده کړه او ټینګار یې وکړ چې د مخنیوي لپاره یې باید د پام وړاقدامات وشي.

د دې غونډې په خپره شوې اعلامیه کې د پولیو د وایروس له خپریدو سره د مبارزې لپاره نه یوازې د لوړ خطر په لرونکو سیمو بلکې د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې په نورو پرتو سیمو کې د څارنې د هڅو د پیاوړتیا پر اړتیا هم ټینګار شوی دی.

د روغتیا د نړیوال سازمان د شمیرو له مخې په ۲۰۲۴ کال کې په افغانستان کې د پولیو ۲۵ مثبتې پیښې ثبت شوي او په پاکستان کې یې تیرکال شمیر له اویا اوښتی دی. د ماشومانو د ګوزڼ ناروغي یا پولیو یوه ساري او ویروسي ناروغي ده چې درملنه نه لري او یوازې د واکسین تطبیق کولای شي ماشومان له دې ناروغۍ وژغوري.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ وايي، دا د ولسمشر جو بایډن د ادارې ساده ګي وه چې په افغانستان کې یې د میلیاردونو ډالرو پوځي تجهیزات پریښودل.

ښاغلي ټرمپ پرون(د سلواغې ۱۹مه) په سپینه ماڼۍ کې د جاپان له لومړي وزیر سره په ګډه خبري غونډه کې وویل چې په افغانستان کې د دومره ډېرو پوځي تجهیزاتو د پریښودو لپاره هیڅ دلیل نشته.

هغه زیاته کړه چې ده غوښتل د امریکا پوځ پیاوړی وي او پر وسلو لګښت کولو ته لیواله دی ځکه چې د پوځ ټول تجهیزات په امریکا کې جوړ شوي دي. هغه زیاته کړه چې د خپلې لومړۍ دورې په جریان کې یې د امریکا پوځ پیاوړی کړ او په دې برخه کې یې ښه کار وکړ. خو د هغه په وینا د دې تجهیزاتو یوه برخه په افغانستان کې پاتې شوه.

ښاغلي ټرمپ په وار وار په افغانستان کې د امریکا د پوځي تجهیزاتو پر پاتې کېدو نیوکه کړې ده.

هغه تېره میاشت له لوړې مخکې وویل چې له افغانستان سره د امریکا راتلونکې مرستې به په هیواد کې د پاتې امریکایي وسلو په بیرته ستنیدو پورې تړلې وي.

خو په افغانستان کې د طالبانو حکومت وايي، چې دا تجهیزات اوس د دوی د پوځ ملکیت دي او بیرته امریکایانو ته نه ورکول کیږي.

د امریکا د دفاع وزیر پیټ هیګسیت وايي چې د افغانستان پیښو په امریکا کې د کمزورۍ احساس رامینځته کړی دی.

ښاغلي هیګیسټ پرون (د سلواغې ۱۹مه) د بهرنیو چارو او دفاع وزارتونو کارکوونکو ته د وینا پرمهال وویل چې متحده ایالات باید د افغانستان د پیښو، پر اسراییلو د اکتوبر د ۷مې نیټې د برید او په اوکراین کې د پیل شوې جګړې په برخو کې یو څه مسؤلیت واخلي.

د هغه په وینا، دا مفکوره چې د امریکا ځواک کامل نه دی، ګډوډي رامینځته کوي.

هغه په دې وضعیت کې د بدلون لپاره د دریو محورونو په اړه خبرې وکړې؛ د پوځ د مورال بیرته راژوندي کول، په پوځ باور بیا رغول او د ګواښونو پر وړاندې د مقابلې لپاره د پوځي ځواکونو بیا رغونه.