د افغانستان د اندام د ښکلا د اتل علي رضا آساهي مړی نن په کابل کې خاورو ته وسپارل شو.

آساهي پرون د زده د درېدو له کبله ساه ورکړې وه.

د هغه د جنازې په مراسمو کې چې د کابل په سخي زیارت کې وشول ګڼو ورزشکارانو او خلکو برخه اخیستې وه.

علي رضا آساهي د نړۍ په کچه د افغانستان لپاره د اندام د ښکلا د مخکښانو یا لوی عمر لرونکو په کټګورۍ کې دوه واره اتلولي ګټلې وه.

علي رضا آساهي له بېوزلۍ کړېده.

د افغانستان د کرکټ د ملي ټیم د پيژندل شوي لوبغاړي راشدخان په شمول یو شمېر خلکو د علي رضا آساهي له کورنۍ سره د مرستو ډاډ ورکړی دی.

طالبانو د نړیوالې جنايي محکمې له خوا د دوی د رهبر هیبت الله اخندزاده او د سترې محکمې د رییس عبدالحکیم حقاني د نیولو جلب دوه ګونی چلن او سیاسي هڅول شوې موضوع بللې ده.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت نن په یوه اعلامیه کې په دغو طالب مشرانو د نړیوالې جنايي محکمې تورونه بې بنسټه بللي او رد کړې یې دي.

پرون نړیوالې جنايي محکمې یا (ICC) د طالبانو د رهبر ملا هبت الله اخندزاده او د طالبانو د سترې محکمې د ريیس عبدالحکیم حقاني د نیولو د حکم غوښتنه اعلان کړه چې د بشري حقونو ګڼو فعالانو یې ملاتړ کړی دی.

د دې محکمې څارنوال کریم خان د حکم د اعلان پر مهال وویل چې د طالبانو دغه مشران د بشريت پر خلاف په جنایتونو او د جنسیت پر اساس په ځورونو کې لاس لري.

د جرمني د کورنیو چارو وزیرې نانسي فایزر ویلي د افغان مجرمانو د ایستلو لپاره رغنده هڅې کوي.

فایزر دا خبره پرون په برلین کې یوې خبري غونډې ته وکړه.

فایزر یوه ورځ وروسته تر هغه دا خبره وکړه چې د راپورونو له مخې یوه افغان کډوال یو دوه کلن ماشوم د چاقو په ګوزارونو مړ کړ.

بریدګر کس دوه کاله مخکې له بلغاریا جرمني ته تللی دی.

د جرمني د کورنیو چارو وزیرې د اروپا د پناه غوښتنې پر «ډبلین سیسټم» نیوکه وکړه، چې په اساس یې د پناه غوښتونکي دوسیه باید په هغه لومړني هېواد کې بررسي شي چې دی اول وار ورځي.

فایزر وویل د ډبلین سیسټم نور کار نه ورکوي.

د راپورونو پر اساس زرګونه پناه غوښتونکي که څه هم د ختیځې اروپا یا شنګن په ځینو هېوادونو کې ثبت دي خو لا هم جرمني ته تللي او هلته یې بیا د پناه غوښتنې کړي.

د کرکټ نړیوالې شورا (ICC) نن جمعه د جنورۍ پر ۲۴مه نېټه د تېر ۲۰۲۴ ز کال د یو ورځنیو سیالیو د غوره وړتیا ښودونکو لوبغاړو یوولس کسیز نوملړ خپور کړی، چې درې افغان لوبغاړي هم پکې شامل دي.

په اعلان شوې لوبډله کې د افغانستان لخوا رحمن الله ګربز، عظمت الله عمرزی او الله محمد غضنفر اخیستل شوي دي.

دغه راز په دې لوبډله کې څلور سریلانکايي، درې پاکستاني او یو د ویسټ اینډیز لوبغاړي شامل شوي دي.

د کرکټ نړیوالې شورا د معلوماتو پر اساس د افغانستان د کرکټ ملي لوبډلې په تېر زیږدیز کال کې په یو ورځنیو او شل اوریزو سیالیو کې غوره لاسته راوړنې درلودې.

د افغانستان د کرکټ ملي لوبغاړي راشد خان ویلي چې د اندام د ښکلا د افغان لوبغاړي علي رضا اساهي له کورنۍ سره مرسته کوي.

علي رضا اساهي چې دوه واره نړیوالې اتلولۍ ګټلي، پرون په کابل کې د زړه د درېدو په سبب ومړ.

په خواله رسنیو د هغه د کورنۍ د لاسنیوي لپاره ګڼ پیغامونه خپاره شوي دي.

راشدخان پر خپله فیسبوک پاڼه د خواشیني تر څنګ ویلي چې په خپله هم د اساهي له کورنۍ سره تر خپلې وسې مرسته کوي او له نورو هم غواړي چې همکاري ونه سپموي.

ګڼو افغان ورزشکارانو او سیاستوالو د علي رضا اساهي پر مړینه خواشیني ښوولې.

علي رضا اساهي چې د افغانستان څو مرتبه يي اتل وو او دوه وار یې د اندام د ښکلا د زیات عمر لرونکو لوبغاړو یا مخکښانو نړیواله اتلولي ګټلې له سختې بېوزلۍ کړېده.

د طالبانو د اطلاعاتو او کلتور سرپرست وزير ملا خیرالله خیرخواه وايي، رسنۍ دې له اصولو سره سمې د ټولنې د پرمختګ لپاره خپرونې وکړي.

د طالبانو تر ولکې لاندې رسنیو راپور ورکړی، چې نوموړي دغه څرګندونې پرون «د وزارتونو او خپلواکو ادارو وياندويانو او د رسنيو له مسوولانو سره د همغږۍ غونډه کې» کړې دي.

د طالبانو دغه سرپرست وزیر د رسنیو لپاره د اصولو سپارښتنه داسې وخت کوي، چې څه کم درې نیم کاله مخکې پر افغانستان د طالبانو د ولکې له بیا ټینګولو وروسته پر رسنیو ډول- ډول محدودیتونه لګول شوي دي.

د بیان د ازادۍ کور په لیندۍ/ قوس میاشت کې ویلي وو، «په تېرو درېیو کلونو کې له ۳۰۰ ډېرې رسنۍ تړل شوي، ۹۰سلنه ښځینه خبریالانو خپلې دندې له لاسه ورکړي او طالبانو د رسنیو لپاره ۲۱ سخت محدودیتونه وضع کړي دي.»

خو طالبان وايي رسنۍ د اسلامي شریعت او افغاني اصولو په چوکاټ کې ازادانه فعالیت لري.

د بریتانیا حکومت په افغانستان کې د ځمکنیو ماینونو د پاکولو له پروګرام سره درې ملیونه پاونډه (څه باندې ۳ ملیونه او ۶۰۰زره ډالره) مرسته وکړه.

د بریتانیا د بهرنیو چارو وزارت پرون په یوه اعلامیه کې ویلي، د «هلوټرسټ» موسسې دا تمویل به د ماینونو او نورو ناچاوده مهماتو د شنډولو او پاکولو له پروګرام سره مرسته وکړي.

د اعلامیې له مخې، له دې سره به هلوټرسټ موسسه وکړای شي، چې د ۲۰۲۶م کال تر مارچ میاشتې پورې د ماینپاکۍ هڅو ته دوام ورکړي.

تر دې مخکې د (MDC) په نوم د ماینپاکۍ موسسې مشر شهاب الدین حکیمي ازادۍ راډیو ته ویلي وو، تر درېیو کلونو زیاته موده کېږي، چې له سیاسي تحولاتو وروسته د ماینپاکۍ د چارو تمویل ۷۰ فیصده درول شوی دی.

د ماینپاکۍ دغې موسسې ويلي، د ماینونو او ناچاوده مهماتو چاودنې په افغانستان کې هره میاشت تر ۷۰ زیاتو کسانو ته مرګ ژوبله اړوي.

د جرمني په پارلمانې ټاکنو کې مخکښ کاندید فریدریش میرز د پنجشنبې په ورځ ژمنه وکړه چې د پناه غوښتنې په قانون کې به "بنسټیز بدلونونه" راولي.

فریدریش میرز زیاده کړه، که چیرې هغه د فبرورۍ د 23 نېټې ټاکنې وګټي، نو هغه به سمدلاسه پر هغو ټولو کسانو چې جرمنی ته د ننوتلو لپاره معتبر اسناد نه لري، د ننوتلو بندیز ولګوي.

فریدریش دغه څرګندونې وروسته له هغې وکړي چې تیره ورځ یو ۲۸ کلن افغان په چاقو یو دوه کلن هلک او یو سړی د جرمني په یوه عمومي پارک کې ووژل، تر پيښې وروسته پولیسو دا کس ونیو.

د جرمني صدراعظم اولاف شولڅ هم دا پيښه وغندله او هغه یې د نه منلو ترورېستي عمل وباله.

د حال وش په نوم یوه رسنۍ، چې د ایران د سیستان او بلوچستان له وضعیت څخه راپورونه برابروي، په بندر عباس زندان کې د یوه افغان وګړي د اعدام خبر ورکړ.

حال وش نن (د دلوې څلورمه) په یوه خبر پاڼه کې، ویلي چې د سې شنبې په ورځ (د دلوې په دوهمه) یو افغان وګړی، چې پخوا د مخدره موادو د قاچاق په تور په اعدام محکوم شوی و، د کورنۍ له خبرتیا پرته په بندر عباس زندان کې اعدام شو.

٤٣ کلن سردار محمد د افغانستان د فراه ولايت د خاک سفيد ولسوالۍ اوسیدونکی و.

ویل کیږي چې هغه متاهل او د یو ماشوم پلار .

د حال وش د معلوماتو له مخې سردار محمد يو نيم کال مخکې د نشه يي توکو د قاچاق په تور په بندر عباس کې ونيول شو او د دغه ښار د محکمې له خوا په اعدام محکوم شو .نوموړی د دوشنبې په ورځ بې له دې چې کورنۍ ته یې خبر ورکړل شي، اعدام شو.

ایران په نړۍ کې د اعدامونو د شمېرو له پلوه لوړ ځای لري چې تل پرې د بشري حقونو ډلو سخت انتقادونه کړي دي.

په خوست ولایت کې د طالبانو سیمه ییزو چارواکو د یوې ښځې په ګډون لسو تنو ته د زنا، لواطت او له کوره د تېښتې او نا مشروع اړیکو په تور په عام محضر کې تعزیری سزاوې ورکړې.

د خوست ولایت د صبریو ولسوالۍ د ابتدائیه محکمې د حکم پر اساس د یادو کسانو له ډلې شپږ تنه پر ۲-۲ کاله تنفیذي بند او ۳۹- ۳۹ درو تعزیري سزا، درې تنه پر ۳ـ ۳ کاله تنفیذي او له ۳۰ تر ۳۹ درو تعزیري سزا او یو کس پر يو کال تنفيذي بند او ۳۹ درو تعزیري سزا محکوم شوي دي.

د طالبانو د حکومت سترې محکمهې نن (پنجشنبه/ د سلواغې ۴ مه) پر خپله ایکسپاڼه/ پخواني ټویټر کې لیکلي چې یادې پرېکړې د دوی له تائيد وروسته تطبيق شوې.

د بشري حقونو ډلې پر طالبانو انتقاد کوي چې د بشري حقونو اصولو ته درناوی نه کوي او دا هم وايي چې د تورنو د محاکمې بهیر شفاف نه دی.