خبرونه
هند وايي سپوږمۍ ته يي په بري سره له انسان پرته مصنوعي بيړۍ واستوله.
د چاندريان ١ پنامه دا مصنوعي بيړۍ د هند د فضايي څيړنو د سازمان له خوا جوړه شوي او په سيمه ايز وخت سهار وختي د هند په جنوب کي د شريهاريکوتا فضايي مرکز څخه وتوغول شوه.
د هند د فضايي مرکز مشر مدهاوان نئير وايي مصنوعي سپوږمۍ په بري سره توغول شوي:
دا د هند لپاره تاريخي شيبي دي. مونږ سپوږمۍ ته خپل سفر پيل کړ، او لومړئ ګام مو په بري سره پورته کړ. دا د هندي بيړۍ فوق العاده توغونه ده.
----
چاندريان چي په لرغوني سانسکرت ژبي کي د سپوږمۍ بيړۍ معنئ لري ، د ځمکي له مدار څخه د تاويدو په دوه کلن ماموريت کي به سپوږمې ته د هند د نورو ماموريتونو لپاره د نوراني سطحي د مينرالوو، کيماوي او توپو ګرافيکي خواصو بشپړي نقشي برابري کړي. د هند په دغه ماموريت اتيا ميلونه ډالره لګيدلي دي. که چيري د هند دا ماموريت په بري سره تر سره شي نو دا هيواد به د امريکا د متحده ايالاتو، روسيي، اروپايي اتحاديي ، جاپان او چين په څير سپوږمۍ ته د تللو هيوادونو په ډله کي شامل شي.
د ورځې تازه خبرونه دلته ولولئ
د ازبکستان یوې محکمې ۱۱ کسان د ترهګرۍ اړوند جرمونو په تور له ۶ تر ۱۲ کلونو بند محکوم کړل
د ازبکستان په قوقند ښار کې یوې محکمې ۱۱ کسان د ترهګرۍ اړوند جرمونو په تور له ۶ تر ۱۲ کلونو بند محکوم کړل.
دغه کسان د ترهګرو د تمویل، د رژیم د بدلولو دسیسې او د هغو موادو د درلودلو په تور محکوم شوي دي چې عامه امنیت ته ګواښ بلل شوی دی.
د ازبکستان د ملي امنیت ادارې نن د نومبر ۷مه وویل چې دغه کسان د ۲۰۲۱ او ۲۰۲۳ کلونو ترمنځ په منظمو غونډو کې چې په سیمه ییزو چای خانو کې د "شنبه ماښام" په نوم د ټولنیزو مراسمو په توګه تر سره کېدل، د افراطي نظریاتو د ترویج په تور نیول شوي اود هغوی بحثونه د جهاد او د اسلامي دولت د جوړولو په اړه متمرکز و.
دا قضیه د مذهبي افراطیت سره د مبارزې لپاره د ازبکستان د حکومت د هڅو یوه برخه ده، په ځانګړې توګه په قوقند کې، چې د فرغانه په دره کې موقعیت لري.
دا سیمه له توکمیز پلوه متنوع او له تاریخي پلوه بې ثباته ده او د کورنیو او نړیوالو اسلامپالو ډلو لپاره په یو مرکز بدله شوې چې د بې ثباتۍ او د افراطي ایډیالوژیو د خپرېدو په اړه اندېښنې راپورته کوي.
پسکوف: ښايي د پوتین او ټرمپ ترمنځ خبرې وشي
د کریملن ویاند دمیتري پسکوف وایي، دی دا نهشي ردولی چې د روسیې د ولسمشر ولادمیر پوتین او د امریکا د منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ ترمنځ به مخکې له هغې چې نوموړی په جنوري میاشت کې د امریکا د نوي ولسمشر په توګه لوړه وکړي، خبرې ونهشي.
نوموړي دغه څرګندونې د یوه خبریال د دې پوښتنې په ځواب کې چې ایا د دغسې یوې اړیکې احتمال شته، وکړې.
هغه زیاته کړه چې ډونالډ ټرمپ ویلي چې دی به د لوړې له مراسمو مخکې له پوتین سره خبرې وکړي او زیاته یې کړه چې دا د هغه خبرې دي.
د پسکوف څرګندونې د ټرمپ هغو مخکینیو څرګندونو ته اشاره وه چې ویلي وو، د ولسمشر په توګه د دندې له پیلېدو مخکې به له پوتین سره اړیکه ټینګه کړي.
پسکوف همدارنګه د هغو پوښتنو په اړه چې ایا د امریکا د ولسمشرۍ له انتخاباتو وروسته د روسیي چارواکو او د ټرمپ د کمپاین د مسوولانو ترمنځ رسمي تماس نیول شوی، کهنه وویل چې نه او زیاته یې کړه چې ولې باید دوی ورسره اړیکه ټینګه کړی وای.
هغه څرګنده کړه چې د روسیې حکومت هیڅ ډول مستقیمه اړیکه نهده ټینګه کړې.
دا څرګندونې په داسې حال کې کېږي چې د نومبر د پنځمې نېټې د امریکا د ولسمشرۍ له انتخاباتو وروسته چې ټرمپ وګټل، د امریکا او روسیې د اړیکو موضوع ته د نړیوالو پام زیات شوی دی.
محمدنبي: له چمپینز ټراپۍ وروسته له یو ورځنیو سیالیو تقاعد اخلم
د افغانستان کرکټ د ملي لوبډلې تر ټولو مشر لوبغاړي محمدنبي عیسی خیل د بنګلهدېش پر وړاندې له لومړۍ لوبې وروسته وویل، غواړي تر چمپینز ټراپۍ وروسته یو ورځنۍ سیالۍ پرېږدي.
محمدنبي د بنګلهدېش پر وړاندې د چهارشنبې په ورځ د نومبر په ۶مه نېټه د روانې لوبلړۍ په لومړۍ لوبه کې ښه وځلېد چې په توپوهنه کې یې ۸۴ منډې وکړې او یوه وېکټ یې واخیسته.
نوموړي چې د کرکټ بورډ له رسنیزې څانګې سره تر لوبې وروسته خبرې کولې، وویل نهغواړي نور په یو ورځنیو سیالیو کې ولوبېږي.
هغه زیاتوي: "نه ډېر یې نه سره اوږدوو، انشاالله په ون ډی/یو ورځنیو سیالیو کې به چمپینز ټراپي/اتلانو جام نه بعد خدای پاماني سره کوو."
محمدنبي تر دې دمه په ۱۶۵ نړیوالو یو ورځنیو سیالیو کې د افغانستان استازولي کړې ده چې په ۱۴۵ پاڼیو کې یې ۳۵۴۹ منډې کړې دي، دوه سلیزې او ۱۷ نیمه سلیزې یې وهلي دي.
۳۹ کلن محمدنبي د افغان کرکټ د لومړنیو لوبغاړو له ډلې یوازېنی لوبغاړی دی چې دومره ډېرې یو ورځنۍ سیالۍ یې کړي دي، هغه په ۱۵۹ نړیوالو یو ورځنیو سیالیو کې توپ اچونه کړې چې ۱۷۱ ویکټې یې اخیستي دي.
هغه درې ټېسټ سیالۍ هم کړې دي، خو بیا یې له یادو لوبو هم تقاعد اخستی دی، نوموړي له شل اوریزو سیالیو سره د مخه ښې په تړاو لا څه نه دي ویلي.
دا په داسې حال کې ده چې هغه لا هم د کرکټ نړیوالې شورا د یو ورځنیو سیالیو د الراونډرانو په کتار کې تر ټولو لوبغاړو مخکې په لومړۍ لیکه کې ځای لري.
د بې پولې خبريالانو سازمان په خوست کې د طالبانو لهخوا د ژمن راډيو بندول غندلي
د بې پولې خبريالانو سازمان یا "آرایسایف" په خوست ولايت کې د طالبانو له خوا د سيمه ييزې "ژمن" راډيو بندول غندلي او دا يې د مطبوعاتو پر ازادۍ بريد بللی دی.
دغه سازمان د چهارشنبې په ورځ نومبر ۶مه په ایکس پاڼه یا پخواني ټویټر لیکلي چې ژمن راډیو د طالبانو د چارواکو له خوا د موسیقۍ د غږولو په تور تړل شوې او له طالب چارواکو یې غوښتي چې دې راډیو ته زر تر زره د خپرونو د بیا پیل اجازه ورکړي.
تېره ورځ د خبریالانو ټولنې ویلي وو چې د ژمن راډیو د امر بالمعروف نهی عن المنکر ادارې له خوا د خپرونو په بګراونډ کې د موسیقي خپرولو له امله وتړل شوه.
د دغه مرکز د خبرپاڼې له مخې، په دې وروستیو کې د خوست ولایت د امر بالمعروف نهی عن المنکر اطلاعاتو او کلتور ، د طالبانو د امنیت او استخباراتو ریاست د موسیقۍ او اعلاناتو پر نشراتو بندیز لګولی دی.
د ۲۰۲۱ کال د اګسټ په میاشت کې پر افغانستان د طالبانو له بیا واکمنېدو وروسته دوی پر ازادو رسنیو ډېر محدویتونه وضع کړل چې په کې پر موسیقۍ بندیز هم شامل دی.
اسراییلي ځواکونو د بیروت په جنوب کې نوي بریدونه پیل کړل
اسراییلي ځواکونو نن سهار د نومبر ۷مه د بیروت په جنوب کې نوي بریدونه پیل کړل.
دا بریدونه یوازې څو ساعته وروسته له هغه پیل شول چې د اسراییلو لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو او د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ د "ایران ګواښ" په اړه خبرې وکړې.
بنیامین نتانیاهو د نړۍ یو له لومړنیو مشرانو څخه و چې ټرمپ ته یې مبارکي ورکړه او د هغه بیا ټاکنه یې واک ته "په تاریخ کې ترټولو ستره بیا ستنېدنه " وبلله.
د اسراییلو د لومړي وزیر دفتر په یوه بیان کې وویل چې دواړو مشرانو نن د نومبر په ۷مه د ټیلیفون له لارې "د اسراییلو د امنیت لپاره په ګډه کار کولو موافقه وکړه "او دوی "د ایران د ګواښ په اړه بحث وکړ."
له دې خبرو لږ ځنډ وروسته د اسراییلو پوځ د بیروت په جنوب کې د ایران ملاتړ لرونکې ډلې حزب الله پر مهمو مرکزونو بریدونه پیل کړل.
د لبنان حزب الله یوه پوځي سیاسي ډله ده چې د امریکا متحده ایالتونه یې د یوه تروریستي سازمان په توګه پېژني، خو اروپايي ټولنې یې یوازې پوځي څانګه په تور لېست کې شامله کړې ده، نه سیاسي برخه.
حزب الله د جنوبي لبنان پر پراخې برخې کنټرول لري چې سیاسي برخې استاي یې د لبنان په پارلمان کې هم څوکۍ لري.
پر بیروت کې له وروستیو بریدونو مخکې د اسرايیلو پوځ د کورونو د تخلیه کولو امر صادر کړ او له خلکو یې وغوښتل چې د بیروت نړیوال هوايي ډګر ته څېرمه د یوې سیمې په ګډون له څلورو سیمو ووځي.
پر کییف د روسیې بریدونو زیانونه اړولي
د روسیې د نن سهار بریدونو د اوکراین د پلازمېنې کییف په پنځو ناحیو کې اورونه بل کړي او زیانونه یې اړولې دي.
د کییف ښاروال ویتالي کلیچکو نن د نومبر ۷مه پر خپل ټیلیګرام ویلي، د روسیې د بې پیلوټه الوتکو ټوټې په پېچرسک، هولوسیفسکي، سولومینسک، اوبولونسک او پوډیلسک ناحیو کې غورځېدلې او د غورځېدو په پایله کې دوه کسان ټپیان شوي دي.
کلیچکو ویلي، په پچرسک سیمه کې د یو څو پوړیزې ودانۍ پورتنۍ برخې اور اخیستی او خلک ترې ویستل شوي دي.
د سیمې والي اوله کیپر هم ویلي چې د اودیسه په ښار کې وروسته له هغې چې د اوکراین د الوتکو ضد سیستم د تورې بحیرې په دغه بندر کې د روسیې بې پیلوټه الوتکې وویشتې، د استوګنې یو لوړ پوړیز کور ویجاړ او یو سړی ټپي شوی دی.
د ټیلیګرام په چینلونو کې په اودیسه ښار کې د یوې نهه پوړېزې ودانۍ په لومړی منزل کې د لګېدلي اور ویدیوګانې خپرې شوې دي.
پر اوکرایین د روسیې د څرګند تیري له کبله جګړه د ۲۰۲۲ کال د فبرورۍ په ۲۴مه پيل او تر اوسه دوام لري.
ټرمپ او یول روسیې ته د شمالي کوریا د ځواکونو پر استولو اندېښنه وښوده
د جنوبي کوریا ولسمشر یون سوک یول او د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ په ټیلیفوني خبرو کې روسیې ته د شمالي کوریا د ځواکونو د استولو په اړه اندېښنه څرګنده کړه.
دا خبرې د چهارشنبې په ورځ نومبر ۶مه په داسې حال کې شوې چې د راپورونو له مخې، د شمالي کوریا پوځیان اوکراین ته د جګړې لپاره استول شوي او یا هم هلته د استولو پلان لري.
د جنوبي کوریا مشر یون سوک یول تېره ورځ په یوه خبري کنفرانس کې وویل ، ډونالډ ټرامپ لومړنۍ کس و چې د شمالي کوریا د ځواکونو موضوع یې مطرح کړه.
یون دا هم وویل چې اوس، د شمالي کوریا د ښکیلتیا کچې ته په پام سره، د اوکراین د ملاتړ ستراتیژي به په تدریجي ډول تنظیم شي، په دې معنی چې اوکراین ته د وسلو استول امکان هم ردېدلی نه شي.
جنوبي کوریا د روسیې د تېري په وړاندې د اوکرایین له متحدانو څخه شمېرل کېږي، خو تر اوسه یې دغه هېواد ته د وسلو له استولو ډه ډه کړې ده.
د هند د بهرنيو چارو وزارت ځانګړي استازي له اميرخان متقي سره ليدلي
د افغانستان لپاره د هند د بهرنیو چارو وزارت ځانګړي استازي جې پي سینګ د طالبانو د بهرنیو چارو له وزیر امیرخان متقي سره پر سیاسي او اقتصادي اړیکو خبرې کړې دي.
د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستيال ویاند حافظ ضيا احمد نن پنجشنبه پر خپله ایکسپاڼه یا پخواني ټویټر د دغو لیدو کتو خبر او انځورونه خپاره کړي دي.
خبر کې راغلي، متقي له دغه هندي ډيپلوماته غوښتي چې افغانانو په ځانګړې توګه سوداګرو ته د ویزې په ورکړه کې اسانتیاوې رامنځته کړي.
ښاغلي سینګ تر دې وړاندې د طالبانو د حکومت د دفاع له وزیر محمد یعقوب مجاهد هم سره هم کتلي و.
د طالبانو د دفاع وزارت د خبرپاڼې لهمخې د دې لیدنې کتنې په ترڅ کې د دوه اړخیزو اړیکو پر پراختیا خبرې وشوې.
وروسته تر دې چې طالبانو د دوه زره یو ویشتم کال په اګست کې کابل ونیو، هند خپل سفارت بند کړ خو له افغانستان سره یې د تېرو څه باندې درېیو کلونو په ترڅ کې په بشري برخه کې مرستې کړې دي.
جوبايډن ډونالډټرمپ ته مبارکي ورکړې او هغه ته يې سپنې ماڼۍ ته د ورتګ بلنه ورکړې ده
د امریکا ولسمشر جوبایډن د ټیلفون له لارې، په ولسمشریزو ټاکنو کې ډونالډ ټرمپ ته د بریا مبارکي ورکړې او هغه ته یې سپینې ماڼۍ ته د ورتګ بلنه ورکړې ده.
د ازادي راډیو د خبر مرکزي څانګې لیکلي، بایډن به ټرمپ ته د سپینې ماڼۍ د ملاقات پر مهال چې ټاکل شوې ژر ترسره شي، د کلیانو او د هغه ټیم ته د سپینې ماڼۍ د ورسپارلو چمتووالی ونیسي.
د ټرمپ ټاکنیز کمپاین ویلي چې، نوموړی دغه ملاقات ته سترګې په لاره دی او په خبره یې ټرمپ د جوبایډن لهدې ټیلفوني مکالمې هرکلی کړی دی.
اووه اتیا کلن ټرمپ د نومبر په ټاکنو کې خپلې سیالې کامالا هریس ته ماتې ورکړه او د امریکا د ۴۷م منتخب ولسمشر په توګه وټاکل شو.
د امریکا پخواني ولسمشر بارک اوباما او د نړۍ ګڼشمېر مشرانو او سیاستوالو هم ټرمپ ته د مبارکۍ پيغامونه لېږلي دي.
بل لورته ټاکل شوې د امریکا ولسمشر جوبایډن نن د افغانستان په وخت ماښام مهال ولس ته وینا وکړي چې تر ډېره به پر ټاکنیزو مسلو ورټوله وي.
کامالا هريس ډونالډټرمپ ته د انتخاباتو د ګټلو مبارکي ورکړې
د امریکا د ولسمشر مرستیالې کامالا هریس په ولسمشریزو ټاکنو کې د ډونالډ ټرمپ په وړاندې خپله ماتې ومنله.
نوموړې خپل سیال منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ ته پرون د ټیلفونې مکالمې له لارې او په واشنګټن کې د خپلو پلویانو یوې غونډې ته په وینا کې دا څرګندونې کړي.
هغې ویلي: "د ټاکنو پایله هغسې نهدي لکه مونږ چې غوښته، نه هغسې چې مونږ ورته مبارزه وکړه."
خو په وینا یې له امریکایانو سره د کړیو ژمنو څراغ به یې تل بل وي.
مېرمن هریس ټرمپ ته په ټیلفوني خبرو کې هغه ته مبارکي ورکړې او سپینې ماڼۍ ته د هغه او د هغه د ټیم په بېرته ورتګ کې یې د مرستې وړاندیز ورته کړی دی.
ټاکل شوې ډونالډ ټرمپ چې د نومبر د پنځمې نېټې په ټاکنو کې د منتخب ولسمشر په توګه وټاکل شو، د ۲۰۲۵ کال د جنورۍ په شلمه نېټه لوړه وکړي او د ۴۷م ولسمشر په توګه خپله دنده پيل کړي.