انتونیو گوترش منشی عمومی سازمان ملل متحد از طالبان خواسته تا در مورد سلامتی زنان ناپدید شده در افغانستان اطمینان حاصل کنند.

گوترش امروز در تویترش نوشت که او عمیقاً نگران سلامتی زنان ناپدید شده در افغانستان است.

او در ادامه نوشته که برخی از فعالان زن در افغانستان ناپدید شده‌اند و از هفته‌ها به این‌سو تماس با آن‌ها برقرار نشده‌است.

گزارش‌های در مورد بازداشت پنج فعال زن افغان از سوی طالبان نشر شده، اما طالبان تا هنوز بازداشت این زنان را تأیید نکرده‌اند.

این پنج زن در تظاهرات اخیر برای دادخوایی حقوق زنان در افغانستان سهم گرفته بودند.

امیر خان متقی سرپرست وزارت خارجه طالبان روز گذشته در دیدار با دیبرا لاینز نماینده سازمان ملل برای افغانستان اطمینان داد که در رابطه به ردیابی این زنان فعال تلاش خواهند کرد.

رئیس ماموریت اتحادیه اروپا در افغانستان خواهان رهایی فوری فعالان زن در این کشور شده.

اندریس وون برانت دیروز دوشنبه (۱۸ دلو) در توییتر نوشت که اگر طالبان واقعاً به مصونیت حقوق زنان جدی استند، باید زنان بازداشت شده را رها کنند.

هفته گذشته دو بانوی معترض به نام های زهرا محمدی و مرسل عیار در کابل ناپدید شدند.

ماه گذشته نیز تمنا زریاب پریانی و پروانه ابراهیم خیل دو فعال زن و همچنان عالیه عزیزی مدیر پیشین زندان زنانۀ هرات ناپدید شدند.

حکومت طالبان تا هنوز تایید نکرده که این زنان را بازداشت کرده است.

اما سازمان ملل متحد و چند نهاد دیگر، خواهان تثبیت محل این پنج بانو از سوی طالبان و رهایی آنها شده اند.

رینا امیری نماینده خاص ایالات متحده امریکا در امور زنان و حقوق بشر در افغانستان خواستار توقف دستگیری‌های فعالان زن افغان شده است.

خانم امیری این اظهارات را در واکنش به خبر‌های ناپدید شدن دو فعال زن در کابل کرده که طالبان به آن متهم شده اند.

دفتر هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) دیروز اعلام کرد که دو فعال زن در ۲۴ ساعت گذشته در کابل مفقود شده اند و از وزارت داخله طالبان خواستار اطلاعات فوری در مورد شد.

زهرا محمدی و مرسل عیار دو تن از فعالان زن که در تظاهرات کابل شرکت کرده بودند، تا هنوز مفقود الاثر هستند.

طالبان رسماً دستگیری این فعالان زن را تأیید نکرده است.

ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان دیروز پنجشنبه در صحبت با رادیو آزادی ادعا کرد که این زنان تلاش می‌کند تا برای رفتن به خارج برای‌شان کیس (قضیه) بسازند.

در حالی‌که در مورد دو فعال زن که گفته می‌شود در اوایل این هفته در کابل دستگیر شده‌اند جامعۀ جهانی ابراز نگرانی کرده، طالبان در این مورد اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند.

ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان دیروز (۲۲ جنوری) به خبرگزاری فرانس پرس گفت: "خبر دستگیری چند زن را در کابل ماهم شنیدیم و با همۀ ارگان‌های امنیتی تماس گرفته شد، هیچ زنی توقیف نشده. برخی آوازه‌ها به‌خاطر این هم است که متأسفانه بعضی زنان کیس‌سازی کرده، برای‌شان کیس می‌سازند تا راه فرار شان به کشورهای غربی هموار شود، یا بروند در آن‌جا پناهنده شوند. ما خبر این‌که کدام زن دستگیر شده باشد را رد می‌کنیم."

اما به‌گفتۀ آقای مجاهد این گروه حق "دستگیری مخالفان یا کسانی را که قانون را نقض می‌کنند، دارد".

سازمان عفو بین‌الملل نیز ۲۱ جنوری از طالبان خواسته تا در مورد ربوده شدن یک مقام ارشد زن امور محابس تحقیق کنند و اگر در توقیف آن‌هاست او را آزاد کنند.

طالبان که در اواسط ماه اگست قدرت را در افغانستان در دست گرفتند، توسط مدافعان حقوق بشر، به نقض جدی حقوق بشر به ویژه حقوق زنان، متهم هستند.

سازمان عفو بین‌الملل گفته است که مقامات حکومت طالبان باید بگویند که عالیه عزیزی، مدیر پیشین زندان زنانۀ هرات در کجا است.

در خبرنامۀ امروز این سازمان آمده است که طالبان باید فوراً در مورد ربوده شدن خانم عزیزی تحقیق کنند.

در ادامه گفته شده که بیش از سه ماه است که خانم عزیزی ناپدید شده و اگر در قید طالبان است باید بی درنگ و بدون قید و شرط آزاد شود.

پیش از این ده ها زن طی گردهمایی اعتراضی در کابل گفتند که طالبان عالیه عزیزی را رها کنند.

حکومت طالبان ادعا ها در مورد بازداشت خانم عزیزی از سوی افراد طالبان را نپذیرفته.

بشیر عارفی برادر عالیه عزیزی در هفدهم ماه میزان به رادیو آزادی گفته بود که خواهرش از دهم میزان به این‌سو ناپدید شده است.

به گفته او خانم عزیزی از ۱۴ سال به این‌سو دربخش‌های مختلف پولیس کار کرده است.

ادارۀ بین‌المللی کار سازمان ملل متحد می‌گوید که با تسلط طالبان بر افغانستان در اواسط ماه اگست سال گذشته، بی‌کاری در افغانستان در بین زنان ۱۶ درصد افزایش یافته و تخمین می‌شود که در سال ۲۰۲۲ میلادی بی‌کاری در بین زنان افغان ۲۲ درصد افزایش یابد.

در گزارش تازه اداره بین‌المللی کار گفته شده که در ربع آخر سال ۲۰۲۱ میلادی حدود ۵۰۰ هزار شغل در افغانستان از دست رفته و تخمین می‌شود که تا نیمۀ سال ۲۰۲۲ میلادی ۹۰۰ هزار فرصت کاری دیگر نیز از بین برود.

با تسلط طالبان بر افغانستان بیشتر زنان از کار منع شده‌اند و بحران اقتصادی و بشری در افغانستان افزایش یافته است.

میشل باچله، کمیشنر عالی سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر از شورای امنیت این سازمان خواست که ناقضان حقوق بشر در افغانستان به خصوص به گفتۀ او کسانی را که حقوق زنان و دختران را نقض می‌کنند، پاسخگو قرار دهد.

خانم باچله این درخواست را دیروز در بحث آزاد شورای امنیت در مورد زنان، صلح و امنیت مطرح کرد.

او افزود که پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، فعالان حقوق بشر، زنانِ خبرنگار، وکیل مدافع و قاضی، با تهدید های پیهم طالبان رو به رو شده اند.

او می‌گوید: "از شورای امنیت می‌خواهم تا اطمینان حاصل کند که ناقضان حقوق بشر در افغانستان، به‌شمول ناقضان حقوق زنان، پاسخ‌گو قرار می‌گیرند تا زمینه برای صلح پایدار فراهم شود. از همۀ کشور ها می‌خواهم از نفوذ خود بالای طالبان استفاده کنند و آن‌ها را ترغیب کنند تا به حقوق اساسی مردم احترام بگذارند."

حکومت طالبان ادعا های مشابه در مورد نقض حقوق بشر را در گذشته رد کرده و گفته است که به رعایت حقوق بشر پایبند است.

اما مدافعان حقوق بشر می‌گویند که حرف و عمل طالبان متفاوت است.

ملل متحد می‌گوید که طالبان با تلاش‌های پیوستۀ خود زنان و دختران را از صحنۀ فعالیت‌های عمومی دور می‌کنند.

اعلامیۀ کمیشنری عالی حقوق بشر ملل متحد به استناد گزارش کارشناسان این سازمان می‌گوید که رهبران طالبان تبعیض وسیع و سیستماتیک جنسیتی و خشونت علیه زنان و دختران را نهادینه می‌کنند.

این کارشناسان روش‌هایی را که طالبان بعد از حاکمیت خود به آن رو آورده اند به مثابۀ مجازات دسته جمعی برای دختران و زنان تلقی می‌کنند.

کارشناسان حقوق بشر ملل متحد از آن‌چه تلاش‌های مداوم و سیستماتیک برای حذف زنان از عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی می‌خوانند ابراز نگرانی می‌کنند.

طالبان هنوز در بارۀ این اعلامیه ملل متحد واکنشی نشان نداده اند، ولی قبلاً گفته اند که حقوق زنان و دختران را در چوکات اسلام و عنعنات افغانی رعایت می‌کنند.

شماری از زنان روز یکشنبه درکابل در اعتراض به حجاب اجباری و قیود بر گشت و گزار زنان مظاهره کردند.

آن‌ها گفتند که طالبان با اعمال خشونت از این تظاهرات جلوگیری کردند.

اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری جوزجان از فعالیت دوبارۀ زنان تجارت‌پیشه در این ولایت خبر می‌دهد.

معلم تورخی، رئیس این اتاق امروز یکشنبه (۲۶ جدی) به رادیو آزادی گفت، پس از تحولات سیاسی تقریباً کار و بار زنان تجارت‌پیشه متوقف شده بود اما از دو ماه بدینسو فعالیت آنان دوباره آغاز شده و تولیدات و محصولات‌شان در بازارهای جوزجان و ولایات دیگر به فروش می‌رسد.

آقای تورخی می‌گوید، بیش از ۱۵۰ زن در ۱۹ اتحادیۀ مختلف فعالیت دارند و ده‌ها زن دیگر به گونۀ انفرادی مصروف کارهای تولیدی در بخش‌های خیاطی، قالین بافی، تهیه موادغذایی و بافندگی مصروف هستند.

وی افزود، اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری تلاش می‌کند تا مانند گذشته برای تولیدات زنان تجارت‌پیشۀ این ولایت زمینه‌های بازاریابی را در بیرون از کشور نیز فراهم کند.

سازمان عفو بین‌الملل می گوید طالبان دیروز شنبه (۲۵ جدی) در برابر زنان از خشونت کار گرفته اند.

سمیرا حمیدی، مسئول کمپاین و دادخواهی سازمان عفو بین‌الملل برای افغانستان در توییتر خود نوشته که به اساس گزارش‌ها طالبان دیروز در برابر زنانی معترض، از خشونت استفاده کردند.

داکتر زهرا محمدی مسئول "حرکت اتحاد و همبستگی زنان افغانستان" شام دیروز (شنبه ۲۵ جدی) به رادیو آزادی گفت: "دادخواهی دیروز به خاطر رهایی عالیه مدیر محبس زنانۀ هرات که از چهار ماه به اینسو لادرک است و شک داریم که نزد طالبان زندانیست و دادخواهی در مورد قتل زینب که بعد از خارج شدن از یک محفل عروسی اخیراً در اثر تیراندازی طالبان کشته شد، به راه انداخته شده بود."

به گفته خانم محمدی، حدود بیش از هفتاد تن فعالان زن دیروز می‌خواستند، برسم اعتراض در چهار راهی سرسبزی گردهم آیند، اما قبل از رسیدن به محل توسط طالبان تهدید شده و متفرق ساخته شدند.

طالبان تا هنوز در این مورد چیزی نگفته اند.