برخی دانشآموزان و خانوادههای آنان این تصمیم را موجب ناامیدی از ادامه تحصیل میدانند، اما طالبان میگویند که این اقدام در راستای حفظ "ارزشهای فرهنگی و اسلامی" اتخاذ شده است.
وسیم، شاگرد صنف یازدهم در یکی از مکاتب دولتی کابل، میگوید که از این تصمیم راضی نیست و تمایلی به پیروی از آن ندارد:
"وقتی به مکتب می رویم باید فرق بین مکتب و مدرسه وجود داشته باشد، این قسم نمیشود که به مکتب برویم و لنگی بسر کنیم، ما قطعاً رضایت نداریم."
عباس، شاگرد صنف دوازدهم، نگرانی مشابهی دارد و معتقد است که این اقدام طالبان تفاوت میان مکتب و مدرسه را از بین میبرد:
"ما از این تصمیم امارت اسلامی راضی نیستیم، پس فرق بین کسی که به مکتب میرود و به مدرسه میرود چه شد،که آنها هم و ما هم لنگی بزنیم، وقتی که داخل مکتب میشویم نمی فهمی که به مدرسه آمدیم یا مکتب، ما از پوشیدن پیراهن و تنبان راضی هستیم اما از لنگی راضی نیستم چون باید فرق بین مدرسه و مکتب باید معلوم شود."
لایحه تازه طالبان درباره لباس شاگردان
وزارت معارف طالبان حدود دو ماه پیش، لایحهای را در مورد پوشش شاگردان و استادان مکاتب تصویب کرد.
بر اساس این لایحه، شاگردان صنف اول تا نهم باید لباس آبی و کلاه یا لُنگی سفید بپوشند. شاگردان صنف دهم تا دوازدهم ملزم به پوشیدن لباس سفید و بستن لُنگی هستند.
این وزارت هدف از این لایحه را "ایجاد نظم، تقویت روحیه آموزش و اطاعت، کاهش تفاوت میان دانشآموزان فقیر و ثروتمند، ایجاد تمایز میان دانشآموزان و سایر افراد جامعه و به گفته آنها تقویت فرهنگ لباس اسلامی" گفته است.
واکنش خانوادهها و فعالان اجتماعی
پدر یکی از شاگردان، که به دلایل امنیتی نخواست نامش فاش شود، این تصمیم را غیرقابل قبول میداند:
"امارت اسلامی یک یونیفرم را برای شاگردان پیشنهاد کرده اما در خانواده ها مخالفین زیاد دارد، ما یک چیز میگوییم اما اولاد های ما چیزی دیگر می گویند، میگویند چطور لنگی بزنم و پیراهن تنبان بپوشم در صورتی که من پتلون می پوشیدم در مکتب، هر چیز جای خودش را دارد، فرزندانم به مدرسه میروند اگر در مدرسه لنگی بزنند و پیراهن و تنبان بپوشند درست است اما اگر مدرسه و مکتب فرق نداشته باشد همه چیز برهم میخورد."
اما برخی دیگر از خانوادهها میگویند که این تغییرات چندان نگرانکننده نیست.
ثناء الله پدر یکی دیگر از شاگردان است. او می گوید:
"مشخص ساختن یونیفرم برای شاگردان مکاتب که از طرف امارت اسلامی در نظر گرفته شده، یعنی پیراهن و تنبان همراه با دستار، پیراهن و تنبان و دستار یکی از عنعنات و رسم و رواج های بسیار قدیم مردم افغانستان است و همچنان دستار سنت پیامبر بزرگوار اسلام است، به نظر من مردم افغانستان این موضوع را نباید زیاد جدی بگیرند، در این کدام مشکل خاص دیده نمی شود."
امید پویا، فعال اجتماعی، هشدار میدهد که این اقدام طالبان ممکن است باعث ترک تحصیل گسترده شود:
"امروز پسران امیدی ندارند که به مکتب بروند، زمانی که قوانین به یونیفرم شان وضع می شود، من فکر نمیکنم که امروز و یا فردا در صنف که پنجاه نفر میرفت، بیست نفر حضور داشته باشد، نیمی زیادی از اینها دیگر علاقه و شوق به مکتب رفتن ندارند."
ملکه حسینی، فعال آموزشی، این سیاست را بخشی از تلاش طالبان برای تضعیف آموزش در افغانستان میداند:
"این تنها بیان کنندۀ این است که به نحوی می خواهند افغانستان را تخریب و جوانان ما را دلسرد کنند، جوانان ما تا امروز به یک سبک به مکتب رفتند و تحصیل کردند، امروز اینها ( طالبان ) می گویند فرهنگ غرب است، و می آیند فرهنگ خودشان را عملی می سازند که ما با این فرهنگ شان هیچ آشنایی نداریم."
از زمان به قدرت رسیدن طالبان در سه سال گذشته، این گروه دختران را از تحصیل در مقاطع بالاتر از صنف ششم و نهادهای تحصیلات عالی منع کرده است. همچنین، زنان از کار در بیشتر ادارات دولتی و سازمانهای غیردولتی محروم شدهاند. طالبان مدعی اند که سیاستهای آنان مطابق با شریعت اسلامی است، اما این اقدامات با انتقادات گسترده داخلی و بینالمللی مواجه شده است.