وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان روز یکشنبه، ۷ دسمبر از بازداشت این افراد خبر داد.
اعضای گروه موسوم به "توماس شلبی»، گروهی متشکل از چهار مرد جوانِ به گفتۀ خودشان علاقمند به سریال انگلیسی «پیکی بلایندرز» در شهرک جبرئیل ولایت هرات بازداشت شدند.
نخستین ویدیویی این گروه در ماه نومبر در یک حساب انستاگرام منتشر شده که این چهار تن را در حال گشت و گذار ظاهراً در یک جادۀ افغانستان نشان میدهد.
آنها با دریشی، بالاپوش، کلاه، دستکش و بوت، همه به رنگ سیاه و پیراهن سفید و نکتایی ملبس استند.
اصغر حسینی، در مصاحبه با کانال یوتیوب «هرات مایک» خود را رهبر این گروه معرفی کرده است.
تصمیم داریم در آینده نوع پوشش اقوام مختلف افغانستان را به جهان به نمایش بگذاریم.
او در این مصاحبه که در ۲۹ نومبر، حدود یک هفته پیش از بازداشت شان منتشر شد، در مورد هدف و علاقهمندی شان به سریال «پیکی بلایندرز» چنین گفته است:
«هدف از تشکیل تیم ما اینست که علاقه خاص به پوشش و سبک کلاسیک از این فلم {سریال} داریم و تصمیم داریم در آینده نوع پوشش اقوام مختلف افغانستان را به جهان به نمایش بگذاریم. از هر لباس اقوام افغانستان یونیفورم تهیه می کنیم و به تمام افغانستان به نمایش می گذاریم.»
پیکی بلایندرز، سریال تاریخی-جنایی بریتانیایی است که توسط استیفن نایت ایجاد شده است.
داستان، خانوادهٔ جنایتکار خیالی شلبی را در بیرمنگام انگلستان پس از جنگ جهانی اول دنبال میکند.
این مجموعه در قالب ۶ فصل و در مجموع ۳۶ قسمت تولید و پخش شده است.
عاشور اکبری، جلیل یعقوبی و داوود رسا دیگر اعضای این گروه را تشکیل میدهند، که در همین گفتوگو با کانال «هرات مایک» به پرسشهای مصاحبه کننده پاسخ دادهاند.
خیلی از عزیزان هم انتقاد کردند که چرا شما فرهنگ غربی را آوردهاید؟ ولی این فرهنگ غربی هم نیست.
رسا که خود یک یوتیوبر است در این مصاحبه گفته که حدود یک هفته از ایجاد این گروه شان سپری میشود.
او میپذیرد که در فضای مجازی با انتقادهایی روبه رو شدهاند:
«این سبک کلاسیک لباسی را که ما انتخاب کردهایم، تا حالا کسی همچون چیزی را در فضای مجازی در افغانستان منتشر نکرده بود. برای نخستین بار ما این لباس کلاسیک را انتخاب کردهایم. در فضای مجازی بسیار غوغا بر پا شد. خیلی از عزیزان هم انتقاد کردند که چرا شما فرهنگ غربی را آوردهاید؟ ولی این فرهنگ غربی هم نیست چون که در سالهای ۵۰ و ۶۰ ما همچون سبکی در داخل افغانستان داشتیم.»
بازداشت این جوانان با سرعت در فضای مجازی دست به دست شد و واکنشهایی را برانگیخت.
برخیها مثل صحرا کریمی، رئیس پیشین افغان فلم با توجه با محدودیتهای شدید حکومت طالبان بر مردم به ویژه دختران و زنان و مردان جوان، شکلگیری این چنین گروهها را اقدامی برای بلند کردن صدای اعتراض در برابر این محدودیتها میدانند.
خانم کریمی پوشش این مردان را عادی توصیف میکنند. او به رادیو آزادی بیشتر گفت:
«این جوانان با این پوشش که کاملاً در تمام دنیا عادی است، بخاطری که انسانهایی استند که در این دنیا زندگی می کنند، به شبکههای اجتماعی دسترسی دارند، فلم و سریال می بینند، در واقع خواسته اند تا اعتراض کنند. آن ها خواستهاند نشان بدهند که عملاً مخالف این سیستم اجبار و سلطه ای استند که در افغانستان جریان دارد که این ها {طالبان} با پوشش انسان ها کار دارند، با این که چطور ریش بگذارند، یا دختران را مجبور کنند که ماسک بگذارند و صورت شان را بپوشانند، به این ها اعتراض دارند.»
مثل صحرا کریمی، فعالان حقوق بشر نیز پیش از این از سیاستهای سختگیرانۀ طالبان در برابر مردم به ویژه جوانان و زنان و دختران انتقاد کردهاند.
اما وزارت امر به معروف حکومت طالبان رفتار این جوانان را در تضاد با «ارزشهای اسلامی و فرهنگ مردم افغانستان» دانسته است.
سیفالاسلام خیبر، سخنگوی این وزارت، در شبکه ایکس نوشته که این چهار جوان به خاطر الگوبرداری یا تقلید از پوشش بازیگران سریال خارجی دستگیر شدهاند.
او افزوده است که با این جوانان برخورد خواهد شد.
ما از مفتی یوسف سعیدی، سخنگوی والی طالبان در هرات خواستیم تا در این مورد وضاحت دهد، اما او تا تهیه این گزارش پاسخ نداد.
سیفالاسلام خیبر، سخنگوی وزارت امر به معروف حکومت طالبان نیز برای وضاحت بیشتر در دسترس نبود.
از زمان حاکمیت دوباره طالبان بر افغانستان، وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان با صدور مقررات متعدد، آزادیهای فردی و اجتماعی مردم را محدود کرده است.