آنان میافزایند که بیکاری به شدت به اقتصاد آنان آسیب زده است.
رحیم، باشندهٔ ولسوالی دهسبز کابل که سرپرست خانوادهٔ شانزدهنفرهاش است و در پا دارای معلولیت است، روز یکشنبه ۱۶ قوس به رادیو آزادی گفت که توان گرمکردن خانه را ندارند و به همین دلیل تمام اعضای خانوادهاش از سردی هوا بیمار شدهاند:
بیماریها بسیار زیاد شده، توان خرید دوا و غذا را نداریم، چون کار نیست. مخصوصاً برای کسی مثل من بسیار دشوار است
از افراد ۱۵ یا ۱۶ نفری خانوادهٔ ما، هیچکس از تب، سرفه و سینهبغل خلاص نیست. اما چه کنیم؟ توان مراجعه به داکتر و خرید دوا را نداریم."
سحر، باشندهٔ منطقه خیرخانهٔ کابل نیز در صحبت با رادیو آزادی همین مشکل را بیان کرد:
"در خانهٔ ما همهٔ کودکان به سرفه، تب و زکام مبتلا شدهاند. علت این بیماری ها هم سردی ناگهانی هوا و هم نبود سیستم گرمخانه در منزل است. مشکلات اقتصادی تأثیر مستقیم گذاشته، تهیهٔ دوا، مراجعه به داکتر و حتی یک معاینهٔ ساده برای خانوادهها بار سنگین مالی است. بسیاری خانوادهها مجبورند تداوی بیماران خود را به تأخیر اندازند یا از وسایل خانگی استفاده کنند، چون توان خرید دوا را ندارند."
این باشندگان کابل در حالی از سردی هوا و افزایش بیماری های فصلی شکایت میکنند که شماری از کارکنان صحی نیز در هفته های اخیر تأیید کردهاند که با سردشدن هوا، شمار مراجعهکنندگان به کلینیکها و شفاخانهها در این شهر افزایش یافته است.
پیش از این شماری از باشندگان کابل و مسئولان شفاخانهها به رادیو آزادی گفته بودند که بیماری ها بیشتر شده و دلیل آن را آلودگی هوای کابل دانسته بودند.
کارکنان صحی در کنار تداوی با مشورهٔ داکتران، بر وقایه نیز تأکید میکنند.
از جمله، داکتر سفیر زدران، متخصص امراض داخله در شفاخانهٔ دولتی ابنسینا، به رادیو آزادی گفت:
مردم بعد از شام از بیرونرفتن خودداری کنند؛ اگر بیرون میروند ماسک استفاده کنند. در موتر شیشهها را پایین نکنند
در خانهها کلکین ها را بسته نگه دارند. در این فصل که بیماری های ویروسی زیاد میشود، باید واکسین بگیرند، خود را گرم نگه دارند و از خوردن غذاهای سرد دوری کنند. کودکان و سالمندان را از سردی هوا محافظت کنند. غذاهای گرم مانند سوپ، چای و شیر بنوشند. وقایه بسیار مهم تر از تداوی است."
این در حالی است که کسانی که در گزارش با آنان مصاحبه شده، میگویند نه توان گرمکردن خانه و نه توان تهیهٔ غذای مناسب را دارند.
سازمان "داکتران بدون مرز (MSF)" نیز به تاریخ ۴ دسمبر هشدار داد که در افغانستان، به ویژه در شمال کشور، مردم با خطر بلند مرگومیر ناشی از بیماریهای قابل پیشگیری مانند سینهبغل، زکام، اسهال و سایر بیماریهای موسمی مواجه هستند.
این سازمان همچنان در گزارش خود ابراز نگرانی کرده که مشکلات در سیستم راجعکردن بیماران، کمبود منابع و کمبود کارکنان مسلکی صحی، وضعیت را پیچیدهتر ساخته و سبب افزایش مرگومیر کودکان در اثر بیماریهای قابل پیشگیری مانند سینهبغل، اسهال و سوءتغذیه میشود.