آنان میگویند اگر حکومت طالبان گزینه های بدیل برای واردات نداشته باشد، بستن راههای تجارتی با پاکستان تنها باعث افزایش قیمتها و بیکاری گستردهتر خواهد شد.
قاری اسد الله هاشمی باشنده شهر مزارشریف ولایت بلخ روز چهارشنبه (۲۱ عقرب ،۱۲ نوامبر) در این مورد به رادیو آزادی گفت:
«
راه اگر بسته باشد قیمتی می شود و نگرانی مردم بیشتر می شود و خساره زیاد می رساند
. راه های تجارتی هر چه بیشتر باز باشد برای مردم هر کشور که باشد مفاد اش زیادتر است ، تمام چیز ارزانتر می شود از هر جایی که بخواهی می آید این که راه بسته باشد معلومدار که قیمتی می شود.»
حبیب الرحمن جاهد ساکن ولایت بغلان به این نظر است:
«به ویژه از این حالت مردم ناتوان ،ناتوان تر و بیشتر فقیر می شود،رسیدن مواد غذایی دشوار تر می شود ، به این دلیل دوام مسدود بودن راه به خیر مردم ما نه بلکه به ضرر ما تمام می شود.»
حکومت طالبان به تاجران افغان هشدار داده است که هرگونه تجارت با پاکستان، بهویژه واردات دوا، را متوقف کنند.
ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاست الوزرای طالبان، روز چهارشنبه در نشستی با صنعت کاران و تاجران افغان در کابل به آنان سه ماه مهلت داد تا قرارداد های تجاری شان با طرف پاکستانی را پایان دهند.
او هشدار داد که اگر پس از این مدت تاجران همچنان کالا از راه پاکستان وارد یا صادر کنند و در نتیجه مشکلاتی بهوجود آید، حکومت طالبان مسئول آن نخواهد بود.
ملا عبدالغنی برادر گفت که تاجران افغان باید به جای پاکستان به مسیرها و راههای جایگزین برای تجارت روی آورند و تهدید کرد که روابط تجاری با آن کشور تا زمانی که اسلامآباد تضمین نکند این مسیرها تحت هیچ شرایطی بسته نخواهند شد، معلق خواهد ماند.
شماری از آگاهان امور اقتصادی این موضوع را پیچیده میدانند و اعلام طالبان مبنی بر توقف کامل تجارت با پاکستان را نسنجیده و غیرضروری خوانده تأکید میکنند که اختلافات سیاسی باید از طریق گفتگو و مذاکره حل شود.
بشیر دودیال یکی از این آگاهان در صحبت با رادیو آزادی گفت که افغانستان از بنادر مختلف از جمله واگه با هند و از سایر بنادر با ایران و تاجکستان در دراز مدت تجارت داشته ؛ اما اقلام صادراتی و واراتی هر کشور و بندر معین است .
«
در مورد تجارت یک اعلان،این طریقه اش نیست،تجارت با ممالک از طریق قراردادها،روابط تجارتی،از روی توافقنامه و مجالس طولانی صورت می گیرد
،نه این که اگر یکی دوهفته اگر جنگ شد ما اعلان کنیم که تجارت با این کشور قطع شد،این امکان ندارد.»
او تأکید کرد که اگر ممکن باشد، بهتر است حکومت طالبان برای واردات برخی کالاها، بهویژه مواد خوراکی و داروهای باکیفیت، از کشورهای دیگر اقدام کند تا وابستگی به پاکستان کاهش یابد.
پاکستان بیش از یک ماه است که تمام راه های عبور و مرور و تجارت با افغانستان، از جمله گذرگاه های تورخم و سپینبولدک-چمن را بسته است.
این مسیرها در پی درگیریهای شدید میان نیروهای دو طرف در امتداد خط دیورند، در تاریخ ۱۱ اکتوبر مسدود شدند و تاکنون باز نشدهاند.
پاکستان یکی از مهمترین شرکای تجاری افغانستان بهشمار میرود و بخش قابل توجهی از واردات و صادرات افغانستان از طریق گذرگاههای این کشور انجام میشود.
کالاهای اساسی مانند آرد، برنج، روغن، مواد خام صنعتی و دارو عمدتاً از پاکستان وارد میشوند و در مقابل، افغانستان برخی محصولات زراعتی و معدنی خود را به این کشور صادر میکند.
اتاق مشترک تجارت افغانستان و پاکستان اخیراً گفت که به دلیل بسته بودن مسیرها میان دو کشور، تاجران افغان متحمل صدها میلیون دالر زیان شدهاند.
اخیرا تنش های لفظی میان مقام های طالبان و پاکستان نیز افزایش یافته و با وجود سه دور دیدار میان نمایندگان دو طرف در دوحه و استانبول، این مذاکرات جز تمدید آتشبس، نتیجۀ مشخصی در پی نداشته و دو طرف یکدیگر را مقصر دانسته اند.