خبرگزاری فرانس‌پرس روز پنجشنبه (۲۵ سپتمبر) گزارش داد که بازگشت گسترده میلیون‌ها مهاجر از پاکستان و ایران به افغانستانِ که با فقر روبروست، احتمالا می‌تواند زمینه‌ساز تقویت فعالیت‌های داعش شود.
هانس جاکوب شندلر، هماهنگ‌کننده پیشین کمیته نظارت بر گروه‌های شبه‌نظامی در سازمان ملل، به این خبرگزاری گفت؛ "خطر آن‌که شاخه خراسان داعش مهاجران تازه برگشته افغان را به‌عنوان منبع احتمالی سربازگیری ببیند، بسیار بالاست."
همچنان یک منبع دیپلماتیک اروپایی به فرانس‌پرس گفته است "ما می‌دانیم که برخی افغان‌ها نه از روی باور، بلکه از روی نیاز اقتصادی به گروه‌های تروریستی می‌پیوندند."
این هشدارها در حالی مطرح می‌شود که ایران و پاکستان طی هفته‌های اخیر روند بازداشت و اخراج مهاجران افغان را شدت بخشیده‌اند.
بر اساس آمار سازمان امدادرسان اسلامیک ریلیف، از آغاز سال جاری میلادی تاکنون نزدیک به سه میلیون مهاجر افغان به کشورشان بازگشته‌اند؛ آماری که به‌عنوان بزرگترین بازگشت مرزی در سطح جهان ثبت شده است.
فرانس‌پرس به نقل از اندریکا راتوات، هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل برای افغانستان، افزوده است "مهاجران بازگشته پس از ورود با چالش‌های عظیمی مانند نبود شغل، سرپناه و دسترسی به خدمات ابتدایی روبه‌رو می‌شوند؛ وضعیتی که می‌تواند آنان را در برابر سازوکارهای منفی، از جمله سوءاستفاده توسط گروه‌های مسلح، آسیب‌پذیر سازد."
یونس محمدی، کارشناس امور مهاجرت، نیز به رادیو آزادی گفت که مهاجران بازگشته «آسیب‌پذیرترین قشر» در برابر احتمال خطر سربازگیری توسط گروه‌های تروریستی به‌شمار می‌روند.
محرومیت، تعصب، فقر اقتصادی، عدم آگاهی و نبود یک سیستم آموزشی خوب باعث می‌شود که افراط گرایی در جامعه زیاد شود
او افزود: "هیچ وقت گفته نمی‌توانیم که یک مهاجری که برگشت می کند احتمال دارد داعش شود اما محرومیت، تعصب، فقر اقتصادی، عدم آگاهی و نبود یک سیستم آموزشی خوب باعث می‌شود که افراط گرایی در جامعه زیاد شود و گروه های مانند داعش و سایر گروه ها می توانند به آسانی ازین محرومیت مردم و کسانی که خیلی متضرر اند استفاده کنند. "
او افزود که برای حل این مشکل باید عوامل آن از جمله فقط و بیکاری از بین برده شود و برای مهاجران بازگشته زمینه کار فراهم شود.
پیش‌تر نیز سازمان‌های بین‌المللی و شماری از کشورهای منطقه بارها نسبت به حضور گروه دولت اسلامی (داعش) و سایر گروه‌های تروریستی و فعالیت‌های سربازگیری آنان در افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند.
اما حکومت طالبان بارها ادعا کرده است که تمامی گروه‌های تروریستی در افغانستان را سرکوب کرده و پناهگاه‌های آنان را از بین برده است.
با این حال، داعش از زمان بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان در بیش از چهار سال گذشته مسئولیت حملات پر تلفات را در این کشور از جمله مسئولیت حملۀ ۲۱ قوس سال گذشته که در آن خلیل‌الرحمان حقانی سرپرست وزارت مهاجرین و عودت کننده‌گان حکومت طالبان کشته شد به عهده گرفته است.
