سازمان جهانی صحت در گزارشی که یکشنبه، ۲۴ اگست منتشر کرده، گفته است که کمبود داروهای ضروری، کارکنان زن، نبود مکان های مناسب برای جداسازی بیماران روانی و همچنین نبود حمایت های اجتماعی، از چالش های بزرگی در برابر بازگشت‌کنندگان به شمار می روند.
سازمان جهانی صحت اعلام کرده است که از اول تا ۱۵ اگست سال جاری، ۱۰۶ هزار و ۱۰۹ مهاجر افغان، از جمله ۸۳ درصد از ایران و بقیه از پاکستان، بازگشته اند.
در این گزارش آمده است که در این مدت، برای بیش از ۴۰ هزار نفر از بازگشت کنندگان واکسین ضد پولیو و سرخکان تزریق شده و به شماری دیگر نیز کمک های اولیه دارویی ارائه شده است.
در ادامه آمده است که شماری از مهاجرانی که از پاکستان و ایران بازگشته اند، به بیماری های روانی، تنفسی و اسهال مبتلا هستند.
گزارش همچنین افزوده که از اول تا پانزدهم ماه اگست، روند بازگشت مهاجران افغان از ایران نسبت به چندی قبل کاهش یافته، اما در مقابل، شمار بازگشت کنندگان از پاکستان سه برابر افزایش یافته است.
این در حالیست که در هفته های اخیر روند اخراج مهاجران افغان از ایران و پاکستان به شدت ادامه دارد.
کمیسیون رسیدگی به امور مهاجران حکومت طالبان اعلام کرده است که تنها در روز ۲۴ اگست، از طریق گذرگاه های تورخم، اسپین بولدک، اسلام قلعه، بهرامچه و انگور اَده، ۱۳۷۱ خانواده به افغانستان بازگشته اند که شمار اعضای آنان به ۷۸۶۵ نفر می رسد.
با آن که این کمیسیون در بیانیه ای که در صفحه ایکس خود (توییتر پیشین) منتشر کرده، مدعی ارائه کمک به بازگشت کنندگان شده است، اما شماری از مهاجرانی که به تازگی بازگشته اند، می گویند در کمپ های اسلام قلعه و تورخم با مشکلات متعددی از جمله چالش های بهداشتی روبرو اند.
یکی از افغان ها مستقر در کمپ مهاجران اسلام قلعه هرات که نخواست نامش در گزارش گرفته شود، به رادیو آزادی گفت که دو روز پیش همراه با خانواده هشت نفره اش از ایران بازگشته و با مشکلات زیادی روبرو است.
اینجا مرکز صحی وجود ندارد، کودکانم مریض اند
«اینجا مرکز صحی وجود ندارد، کودکانم مریض اند، اصلاً نمی دانیم چه کار کنیم. مواد غذایی نداریم، محل بود و باش مناسب نیست ، هیچ‌کس خبر ما را نمی‌گیرد، وضعیت کمپ بسیار خراب است. پول کرایه هم نداریم که از اینجا برویم، هیچ توجهی نمی‌شود، ما اصلاً نمی دانیم با چه کسی صحبت کنیم و از چه کسی کمک بخواهیم.»
مهاجرانی که به تازگی در کمپ تورخم مستقر شده اند نیز از مشکلات مشابه شکایت دارند، آنان می گویند از یکسو گرمای شدید و از سوی دیگر نبود امکانات ابتدایی، زندگی را برای شان دشوار ساخته است.
یکی از این بازگشت کنندگان که او نیز نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت:
«اینجا مشکلات زیادی وجود دارد نه آب پاک هست، نه تشناب های منظم، که این همه باعث بیماری کودکان ما شده است. همه چیز بی نظم است، یکی وقت تر می رسد، یکی دیرتر ، همه چیز پراگنده است. در مرز به ما گفته بودند که کمک می شود، اما اینجا هیچ خبری نیست.»
این مهاجران تازه وارد از حکومت طالبان و جامعه جهانی می خواهند که در زمینه های مختلف با آنان کمک کنند.
سازمان جهانی صحت (WHO) نیز در گزارش خود بر تقویت زیرساخت های صحی تأکید کرده و گفته است که با این اقدام، بازگشت کنندگان آسیب پذیر افغان مصون شده و شاخص های عمومی صحی در افغانستان بهبود خواهد یافت.
پیش از این نیز، این سازمان به تاریخ ۸ جولای با ابراز نگرانی در مورد وضعیت بازگشت کنندگان، اعلام کرده بود که مهاجران بازگشته، به ویژه زنان و کودکان، به شدت به خدمات صحی، غذا و سر پناه نیاز دارند.
سازمان جهانی صحت همچنین گفته که زنان باردار، مادران نوزادان تازه متولد شده و کودکان بدون سرپرست نیز در میان بازگشت کنندگان هستند، در حالی‌که آنان با کمترین امکانات به کشور باز می‌گردند.
بر اساس معلومات کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR)، از آغاز سال جاری میلادی تاکنون، حدود ۲.۳ میلیون مهاجر افغان از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشته اند.
