این سازمان در گزارشی تحت عنوان "افغانستان: پس از چهار سال حاکمیت طالبان، سرکوب بی وقفه همچنان ادامه دارد" که به تاریخ ۵ اگست منتشر شده، گفته است که این کشور در حال حاضر با یک بحران شدید بشری مواجه است.
در گزارش آمده است که این بحران به دلیل کاهش کمک های کشورهای امدادرسان و بازگشت گسترده پناهجویان افغان از ایران و پاکستان، بیش از پیش عمیق شده است.
سازمان دیدبان حقوق بشر گفته است: «کشورهای عضو سازمان ملل در چهار سال گذشته نتوانستند برای پایان دادن به نقض شدید حقوق بشر در افغانستان گام های مؤثری بردارند.»
در گزارش همچنان از اتحادیه اروپا خواسته شده است که در قطعنامه سالانه اش که قرار است در ماه سپتمبر برای تصویب به شورای حقوق بشر ارائه شود، پیشنهاد ایجاد یک مکانیزم جامع پاسخگویی برای افغانستان را مطرح کند.
در این گزارش به نقل از فرشته عباسی، پژوهشگر بخش افغانستان در سازمان دیدبان حقوق بشر، آمده است «چهارمین سالگرد حاکمیت طالبان، یادآور تلخ شدت ظلم های آنان، به ویژه علیه زنان و دختران است.»
خانم عباسی گفته است که دولت ها باید بر طالبان فشار وارد کنند تا به سرکوب های شان پایان دهند.
سازمان دیدبان حقوق بشر، قانون «امر به معروف و نهی از منکر» طالبان که در سال ۲۰۲۴ توشیح شد، را سخت گیرانه و سرکوب گرانه توصیف کرده، افزوده است که بر اساس این فرمان، طالبان به محلات کار و اماکن عمومی هجوم می برند، این اماکن را تحت نظارت قرار می دهند، پوسته های بازرسی برای تلاشی موبایل های مردم ایجاد می کنند و رهگذران را مورد بازجویی قرار می دهند.
در این گزارش آمده است که محدودیت های شدید طالبان بر زنان، دسترسی آنان به خدمات بشردوستانه و صحی را به شدت کاهش داده است.
شماری از زنان در داخل افغانستان نیز گفته اند که طی چهار سال گذشته، در شرایطی شبیه به زندان زندگی کرده اند.
یکی از باشندگان ولایت ننگرهار که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت "طالبان هیچ تغییر نکرده اند، تفکر و ایدئولوژی شان نسبت به گذشته افراطی تر شده است، در چهار سال گذشته، آنان بر زنان ظلم های گسترده ای روا داشته اند، آنان را از هرگونه حضور در زندگی عامه محروم ساخته اند، افزون بر این، فعالان حقوق زن و خبرنگاران زن را بازداشت کرده، بالای آنان شکنجه و تجاوز کردند، و حتی آنها را به قتل رسانده اند؛ اما متأسفانه جامعه جهانی در این زمینه هیچ اقدام جدی ای نکرده است."
یکی از باشندگان شهر کابل که او نیز نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت "طالبان برخلاف وعده های نخستین خود، محدودیت ها علیه زنان را تشدید کردند و در این چهار سال هیچگونه تغییری در سیاست های شان به وجود نیامده است، آنان ثابت ساختند که در زمینه زنان هیچگاه حاضر به تغییر سیاست خود نیستند، طالبان این محدودیت ها را به نام شریعت توجیه می کنند، اما در واقعیت، از ادغام زنان در جامعه هراس دارند."
این در حالی است که پس از به قدرت رسیدن طالبان در ۱۵ اگست سال ۲۰۲۱، محدودیت های گسترده ای بر زنان در افغانستان وضع شده است.
با آن که حکومت طالبان بارها ادعا کرده، که حقوق زنان در چهارچوب شریعت در افغانستان تامین است، اما سازمان دیدبان حقوق بشر گفته است که طالبان همچنان به ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف ششم ادامه می دهند و زنان را با محدودیت های شدید در زمینه های کار و رفت و آمد مواجه کرده اند.
