یکی از باشندگان ولایت خوست، کارگر مسلکی ۴۰ ساله، میگوید پیش از بازگشت طالبان به قدرت، سالها در حرفه نجاری در امارات متحده عربی کار کرده؛ اما در چهار سال گذشته به دلیل عدم دریافت ویزه در افغانستان مانده و اکنون برای تأمین نفقه خانوادهاش با مشکل جدی روبهرو است.
او که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت که سرپرستی خانوادهای ۱۷ نفره را به دوش دارد، در داخل کشور کاری پیدا نمیتواند و به گفته او، بهخاطر نبود شفافیت در روند اعزام کارگران مسلکی به خارج نتوانسته از کشور بیرون شود.
طالبان فقط کسانی را از طریق قانونی میفرستند که واسطه دارند، کسانی که اصلاً مسلکی نیستند
"من در دبی بودم، حدود سه سال با شرایط بسیار سخت کار کردم، هر روز تلاش میکنم برای کارگری به خارج بروم، اما ویزهها بین ۷ تا ۸ هزار دالر هستند، طالبان فقط کسانی را از طریق قانونی میفرستند که واسطه دارند، کسانی که اصلاً مسلکی نیستند، ما از امارت اسلامی میخواهیم که افراد مسلکی را بفرستید که واقعاً به کار وارد هستند. وقتی مراجعه میکنیم، میپرسند که قبلاً با کی کار کردهای، اینطور و آنطور بودهای، تمام روز دنبال کار میگردیم اما هیچ کاری نیست، چکار کنیم؟ بسیاری از جوانان به همین دلیل خودکشی کردهاند."
یکی دیگر از باشندگان ولایت پکتیا که او و تعدادی از دوستانش در بخشهای مختلف دارای مهارتهای مسلکی هستند، نگرانی مشابه را مطرح کرده و میگوید آنان توان مالی دریافت ویزه های کاری خارجی، بهویژه کشورهای عربی و حوزه خلیج را ندارند.
او که نیزنخواست نام اش در گزارش گرفته شود به رادیو آزادی گفت که در داخل کشور نیز برای هزاران نفر مانند او زمینه کاری فراهم نیست.
کشورهایی که کارگر میخواهند باید نظارت بر شفافیت این روند داشته باشند، برای کارگران افغان بیشتر فرصت فراهم شود
"روند اعزام کارگران شفاف نیست، تا کسی واسطه نداشته باشد یا از خویشاوندان افراد در نظام نباشد، نمیتواند به خارج برود. در اینجا نیز زمینه کار وجود ندارد، تجارت و کار و بار مردم کاملاً متوقف شده، وضعیت اقتصادی هم صفر است. این کشورهایی که کارگر میخواهند باید نظارت بر شفافیت این روند داشته باشند، خواست دیگر ما این است که برای کارگران افغان بیشتر فرصت فراهم شود."
این جوانان و کارگران مسلکی همچنین ادعا میکنند که از سوی نهادهای مختلف حکومت طالبان با تبعیض مواجه هستند و به آنها گفته میشود اگر در گذشته در صفوف جهاد (جنگها) شرکت نکرده باشند، شایسته شامل شدن در این روند نیستند.
آنان از حکومت طالبان میخواهند که برایشان در داخل و خارج کشور فرصتهای کاری فراهم سازد، خواستی که مسئولان اتحادیه ملی کارگران افغانستان (امکا) نیز بر آن تأکید میکنند.
یکی از اعضای رهبری و مسئولان این اتحادیه که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش در گزارش ذکر شود، به رادیو آزادی گفت که در چهار سال گذشته، حکومت طالبان هیچ گونه طرزالعملی در پیوند به کارگران افغان با این اتحادیه شریک نساخته و هیچگونه هماهنگی برای شنیدن خواستها و پرسشهای آنان صورت نگرفته است.
باید یک طرزالعمل واضح ایجاد شود تا براساس آن، حقوق کارگران در خارج حفظ و پیگیری شود
"متأسفانه تا حال با حکومت جدید (طالبان) موفق به دیدار یا صحبت نشدهایم. آنها برای کارگران چه نوع طرزالعملی ترتیب دادهاند که ما بر همان اساس کارگران را معرفی کنیم و آنها انتقال دهند؟ باید یک طرزالعمل واضح ایجاد شود تا براساس آن، حقوق کارگران در خارج حفظ و پیگیری شود. اما متأسفانه تا هنوز هیچ کار جدی در این زمینه انجام نشده و مشورههای ما را نمیشنوند. هیچ طرزالعمل شفافی وجود ندارد که از کارگران مسلکی امتحان گرفته شود."
سمیعالله ابراهیمی، سخنگوی وزارت کار و امور اجتماعی طالبان، به پرسشهای رادیو آزادی در مورد این ادعاها و شکایتها پاسخ نداد، اما این وزارت بهتازگی اعلام کرده که روند اعزام قانونی کارگران افغان به خارج را آغاز کرده و دوهزار کارگر افغان را به تاریخ ۲۸ جولای به قطر میفرستد.
این وزارت همچنین در خبرنامهای که روز یکشنبه در صفحه ایکس (توییتر سابق) خود منتشر کرده، نوشته است که بر اساس توافق صورتگرفته با قطر، در مرحله نخست کارگران در بخشهای انجنیری برق، مستری موترهای برقی، دوشیدن شیر، آشپزی، خدمات مهمانداری و نظافت به قطر اعزام خواهند شد.
طبق خبرنامه،همچنان قرار است ثبتنام کارگران مسلکی به هدف اعزام آنان به خارج از کشور از تاریخ ۷ ماه اسد در زونها و ولایات مختلف کشور از طریق آدرسهای مشخص آغاز شود.
وزارت کار و امور اجتماعی طالبان در خبرنامه دیگری نیز گفته که در دیدار عبدالمنان عمری سرپرست این وزارت، ، با علیرضا بیکدلی سرپرست سفارت ایران در کابل، ، طرف ایرانی نیز از علاقهمندی تهران برای تبادل نیروی کار با کابل خبر داده تا فرصتهای کاری برای کارگران ماهر افغان در بازار ایران و برای کارگران ماهر ایرانی در بازار افغانستان فراهم شود.
قابل یادآوری است که پیش از این، سازمان بینالمللی کار (ILO) و سایر نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد، همچنین شمار زیادی از مردم داخل افغانستان، گزارشهایی از میزان بلند بیکاری در این کشور نشر کردهگفتهاند که این وضعیت روز به روز بدتر میشود.