بنیاد ملاله گفته است، تصمیم ایران برای بازگرداندن اجباری ده‌ها هزار مهاجر افغان، به‌ویژه زنان و دختران، به افغانستان تحت کنترول طالبان و نظام آپارتاید جنسیتی که حق آموزش، کار، آزادی رفت‌وآمد و امنیت را از آنان سلب کرده است، اقدامی مستقیم برای آسیب‌رسانی است.
این بنیاد روز پنج‌شنبه (۲۶ سرطان) در اعلامیه‌ای تأکید کرده که بازگشت اجباری زنان و دختران به افغانستان، تمامی فرصت‌های بازسازی آینده را از آنها می‌گیرد.
در اعلامیه همچنین آمده است، شماری از این زنان از فعالان حقوق بشر، آموزگاران و معترضانی هستند که در برابر "آپارتاید جنسیتی" طالبان صدا بلند کرده‌اند؛ بازگرداندن آنان، به‌معنی قرار دادن‌شان در معرض خطرات جدی چون شکنجه، زندانی‌شدن، خشونت جنسی و دیگر موارد نقض حقوق بشر است.
بنیاد ملاله از جامعه‌ی جهانی خواسته است تا بازگشت اجباری مهاجران افغان متوقف شود، حمایت‌های پناهندگی برای کسانی که به‌دنبال امنیت‌اند گسترش یابد، پاسخ‌گویی قانونی تقویت گردد و آپارتاید جنسیتی به‌عنوان یک جنایت بین‌المللی به رسمیت شناخته شود.
در عین حال، شماری از زنان معترض افغان در ایران می‌گویند در صورت بازگشت به افغانستان با خطر جدی بازداشت، شکنجه و حتی قتل روبرو خواهند شد.
اگر با این وضعیت به افغانستان دیپورت شوم ممکن نتوانم به خانه خود برسم و در مسیر راه مرا دستگیر کرده به قتل برسانند
پریسا مبارز یکی از آنها که در صحبت با رادیو آزادی گفت "من بار ها توسط طالبان تهدید شدیم. من سابقه زندانی شدن را نیز دارم، بخاطر فعالیت هایم. برادر و مامایم زندانی شدند. حالا ازین هراس دارم که اگر با این وضعیت به افغانستان دیپورت شوم ممکن نتوانم به خانه خود برسم و در مسیر راه مرا دستگیر کرده به قتل برسانند، و احتمال این وجود دارد، چون بار ها و بار ها من خلاف میل طالب به مبارزات خود ادامه داده ام."
مرضیه محمدی یکی دیگر ازین زنان معترض در صحبت با رادیو آزادی گفت"نگرانی من اینست که اگر این فعالین و زنان معترض دوباره به افغانستان برگردند جان شان در خطر است و یک بار دیگر همان روز های بد تکرار خواهد شد دوباره اینها زندانی خواهند شد و زیر شکنجه‌ای طالبان قرار خواهند گرفت."
این زنان معترض از سازمان ملل و دیگر نهاد های بین المللی می خواهند تا جهت توقف اخراج اجباری زنان و دختران افغان اقدامات جدی و ملموسی را انجام دهند.
این در حالی‌ست که پیش از این نیز نگرانی‌هایی درباره‌ی بازگشت اجباری مهاجران، به‌ویژه زنان و دختران، به افغانستان تحت حاکمیت طالبان وجود داشته است.
حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، به تاریخ ۱۵ جولای از کشورهای میزبان خواسته بود که با توجه به مشکلات اقتصادی و مسدود بودن مکاتب بالاتر از صنف ششم و پوهنتون‌ها به‌روی دختران در افغانستان، در تصمیم‌های‌شان درباره‌ی اخراج گسترده و اجباری مهاجران افغان تجدید نظر کنند.
پیش‌تر، شماری از دخترانی که به‌تازگی از ایران به افغانستان بازگشته بودند، در گفت‌وگو با رادیو آزادی گفته بودند که به‌دلیل محدودیت‌های طالبان بر آموزش فراتر از صنف ششم، نگران آینده‌ی‌شان هستند.
این در حالی‌ست که ایران روند اخراج مهاجران افغان را شدت بخشیده است.
کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) این موج اخراج را بی‌سابقه خوانده و اعلام کرده که در شش ماه نخست سال جاری میلادی، حدود ۱.۳ میلیون افغان از ایران به افغانستان بازگشته‌اند.
