« اوچا» روز دوشنبه ۱۴ جولای در گزارشی گفته که اکنون بیش از ۶۰ درصد بازگشت‌کنندگان از ایران خانواده‌ها هستند، در حالی که قبلاً عمدتاً مردان مجرد بودند.
گزارش افزوده که تنها در پنج روز اول ماه جولای، حدود ۱۶۷ هزار تن از ایران به افغانستان برگشته‌اند.
به گفته «اوچا»مجموع برگشت‌کنندگان افغان در سال ۲۰۲۵ تا تاریخ ۵ جولای به ۱.۱ میلیون تن می‌رسد که از این میان، ۹۰۸ هزار تن از ایران و ۲۱۴ هزار تن از پاکستان برگشته‌اند.
اوچا می‌گوید که بسیاری از این برگشت‌کنندگان در وضعیت بسیار آسیب‌پذیر قرار دارند و برای زند‌گی در مناطق اصلی یا محلات جدید به حمایت فوری بشری نیاز دارند.
دفتر هماهنگی کمک‌های بشری سازمان ملل متحد هشدار داده که این بازگشت‌ها بر جوامع میزبان که از قبل آسیب‌پذیر هستند، فشار وارد کرده، خدمات و بازارهای محلی را با مشکل روبه‌رو ساخته و خطر بروز تنش‌های اجتماعی را بر سر دسترسی به منابع محدود، بیشتر کرده است.
در این حال شماری از خانواده‌هایی که اخیراً از ایران بازگشته‌اند، می‌گویند با برخوردهای نامناسبی در آن کشور مواجه شده‌اند.
یک افغان که بتازگی با خانواده اش از ایران برگشته و نخواست نام اش در گزارش گرفته شود در این مورد به رادیو آزادی گفت «بسیار وضعیت بد می کردند. به نام جاسوس یاد کرده و می‌گفتند شما برای اسرائیل جاسوسی می‌کنید. برای برخی نانوایی ها گفته بودند که برای افغان ها نان نفروشید و همچنان به بعضی دکان ها تذکر داده بودند که به افغان ها چیزی نفروشند،حتی مردم هم نفرت خود را نشان می‌دادند. در اردوگاه ها به حدی بی عزتی بود که لت‌و‌کوب می‌کردند و افغان ها را دشنام می‌دادند. من خودم شاهد این صحنه ها بوده ام. آنان خانواده ها را به شدت و بی نهایت مورد آزار و اذیت قرار می‌دادند.»
می‌گفتند شما برای اسرائیل جاسوسی می‌کنید
پیش از این کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان «یو ان اچ سی آر» به تاریخ ۹ جولای گفت که افغان های که اخیرا از ایران و پاکستان به کشور شان برگشته اند پس از تحمل "شرایط سخت و تحقیرآمیز، با دستان خالی و روحیه‌ای شکسته" وارد افغانستان شده‌اند و در جریان بازداشت‌ها از خانواده‌های‌شان جدا شده‌اند، پول نقد و وسایل‌شان گرفته شده و در توقیف‌خانه‌ها با بدرفتاری مواجه بوده‌اند.
«یو ان اچ سی آر» افزوده بود که در حال توزیع کمک نقدی برای رفع نیازهای فوری، فراهم‌سازی خدمات صحی، آب آشامیدنی، وسایل بهداشتی و حمایت از برنامه‌های ادغام مجدد برای خانواده‌ها است، اما هشدار داده که بدون کمک فوری از سوی جامعه جهانی، ممکن است صدها هزار تن برگشت‌کننده بدون حمایت رها شوند.
عرفات جمال نماینده کمیشنری عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان برای افغانستان بتاریخ ۱۱ جولای در یک نشست خبری گفت که در سال جاری میلادی بیش از ۱.۶ میلیون افغان از پاکستان و ایران بازگشته‌اند، که به گفته او از این میان ۱.۳ میلیون نفر از ایران به افغانستان برگشته اند.
